Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

461쪽

assectam in morbis denotent, cnm lien soli hepati inservire tantum videatur, non poterimus accurata signa ev hoc fonte colligere. eo quod hepatis laesio vitia lienis tardius tantum sequi soleat. Quin imo eXperimenta dOcuerunt in vivis animalibus capta; lienem ii. gatis ejus vasiis inutilem reddi, imo & exstirpari posse integre, & tamen animηlia diu pO.stea adhuc super vixisse, absque notabili latiutatis noκa. b)a) Lib. VIII. Cap. XII. p. 48 . b) Malpig. de liene Cap. VI. p. I 24. Brunner de pancreate in p. 9.

Non videtur improbabile, quandoque subpleuritidis nominu tractari lienis inflammationem , & absque magno damno, cum cura pleUritidis & huic morbo curando conveniat Cen demen Sisistento idem casum transmisiit, qui hoc confirmat. Homo triginta quatuor annorum a medico tractabatur ut pleuritieus , & quidem tali cum successii, ut se eundo jam morbi die a suis bres & dolore sinistri lateris fere integre liber se sanatum crederet, Omnemque medelam neg-Ιigeret postea, sed infelici eum eventu. Languit enim postea, & fassus fuit, se semper obtusum dolorem in loco prius assecto percepis'

462쪽

se. Ρost paucas septimanas, a primo morbi

insultu, insignem habuit in dextro crure tumorem , si Gnte postea evanidum similem tu' morem deinde percepit in dextro latere perquam magnum, spolita etiam postea evanescenteis. Similis tuta or denique apparuit in femore sinistro & illo mancin te, novus tumor, Occupavit interiast in brachii dextri partem mollis & pugno major. Successit deinde dysen.

teria, ascites, una cum hydrope anar rea totius corporis, prostratio virium & mors.

In cadavere biduo post mortem dissecto

apparuerunt sequentia: Abdomen turgidum , lividum ubique, praesertim in latere sinistro omentum brevissimum vix duos digitos longum , macilentum. In testina omnia turgidissima, & fere per totam longitudinem, crassa teque & tenuia, inflammata, & pluribus in locis jam gangraenosa: Limpha non admodum copiosa in abdominis cavo. 'Ventriculus pariter tiargidillimus, sinistra ac maxime superiori parte longe lateque gangraenosus. Pan

creas faecidum, parvum et mesenterium inte-igrum, eX sanguer mes colon exhibuit plura friabilis corpuscula obscure viridia, mole , calore, figura, referentia capparidum gemmas, quae acet8 Uel muria eOnditae mensis ad .hi.

463쪽

llibentur: Hepar perquam magnum erat, ita parte in seriore magis fuscum quam naturali ter esse solet: Lien inferiore parte p8ritonaeo accretus, pure albo, crasso, copioso plenus: cc pia quaedam similis puris aquae, in cavo abdominis repertae, innatabant. Tumor brachii lanceola apertus, dedit idem colore auconsistentia pus, ac in liene deprehendebatur. Ρulmones hine inde membranae pleurae

adhaerebant concreti.

Tota haec historia docet, lienem inflammatum , aegri incuria non integre sanatum in lappurationem abivisse: pus resorptum ad varia loca corporis metastasin fecisse, tandemiaque purulenta cacoetiymia totum sanguinem corrupisse. Simul notandum, hepatis molem insigniter auctam Iuisse, dum splenis, purulenta labe consumpti, functio cessabat; quod& Molphigius & sunnerus observaverant in animalibus, quibus splenem eX secuerant, vel ligatis vasis illum reddiderant omnino inutilem. Lienis vero seirrhus longe frequentius occurrit, unde familiarem spleni hune morbum dixit Aretaeus a . TRlis stulem tumor duritie, & pondere vicinas partes miro mo

do laedere & distrahere potes , & vehemen-

464쪽

tissimos idolores facere. In cadavere muliebri GL Rudi filius b lienem invenit octuplo

maiorem , quam naturaliter esse solet: bilanci impositus quatuor libras pendebat, & in pelvim descenderat. Bis in cadavere vidit Sωietentus lienem scirrhosum ingentem ad peΙ- vim usque prolapsum , plura talia Drelincurtius c). Neque adeo mirum videtur, lienem, mole & pondere arctum, propria gravitate descendere, sensim elongatis vasis versus inriferiora abdominis ; sed rarus casus docuit turimentem lienem, & sursum ascendere posse.

Invenit hoc in homine, post diuturnam febrim intermittentem hydropico iacto de lauolte d). In ejus cadavere lien mole insigniter auctus diaphragmatis sinistram partem sursum truserat , ita ut parvum tantum spatium inter summitatem lienis & agillam inve- niretur. Ubi autem lien, dum indurescit, 1imul mole minuitur, tune credibile est, facilius tolerari illud malum. In homine enim sexagenario qui nunquam questus fuerat de dolore aut alio malo , unde suspicio mutati adeo insigniter lienis itasui potuisse), Cel. Litere e) invenit lienem integre putrefactum, sed tantum unciam cum dimidia ponderantem:

465쪽

violenta autem morte perierat ille homo, hi nu& diutius superstes esse potuisset.

Ubi autem scirrhus lienis in cancrum degenerat, tune vicina omnia depascitur, &pos intolerabiles Uyeiatus, erolis vatis, suis

bitam & lethl haeserrhagiam producit. Lethalem talem erat v I haemorrhagiam vidit Dpeliscursim I t in suemina , cujus

I annuatio pancreatis. Cum illud ponatur intra duplicaturam mesocoli, & uno eXtremo suo adhaereat duo-

466쪽

f. i

deno, ubi illud pyloro continuatum incurv tur, transversaliter pone ventriculum pergat fere ad lienem usque, & in hoc itinere, portio duodeni inter pancreas & lumborum vertebras locetur; pqtat satis dissicilius morbos psncreatis distingui posse, cum non tam facile tangi possit, quam lien, & dum tumet panereas Ventriculum & duodenum necesskrio comprimere debere. Ρossit ergo inflam. matio panereatis quandoque cum ventriculi aut dnodetii simili morbo confundi; sed inde

in curatione nullum damnum orietur, cum similis omnino medela requiratur. Tumores antem pancreatis inflammati ,

suppurati, scirrhoisi, eam M. pessime assicere posse vicinas partes, *0nt' patet. uandoque & pancreas tari hos odeo intumuit,

ut extrinsecus tumor vero potuerit. Aliquando licet insigniter mole auectum, fuerit. . tamen foris nullus tumor conspicuus apparet. Ex Riolani illud confirmat Croasius a ) e X-emplo III. um Aug. Thuani, qui habitus me. Iancholici per quadriennium de dolore circa regionem coli, cum sensu ponderis ad regi O-nem stomachi, dum erectus staret, vel ambu laret, conquestus fuit: nee tumebant tamen ei hypochondria. In cadavere defundii in

venae

467쪽

ventum hepar, rotundum instar sphaerae. sa e tum & transfixum gypsea pituita saevum re serente. Pan creas mole & pondere heps r sequabat, totum sciresiosum, multis globulis specio ovi columbini constans. Lien exilis , Vix unciam ponderans. Ρlures ibi casus collegit Grainus pancreatis ulcerati, scirrhosi, cancroli, calculosi &e. Unde merito in praxi versati medici, dum chronici illi doloreas , dominis adsunt, talem casum suspicantur ,& blandissima tantum remedia exhibent prudenter , ne aerioribus exhibitis irritentur talia mala. a) Regn. de Sraas panereat. Cap.

nsammatio omenti. Illud, uti ex anatomicis notum est , asendo ventriculi supra intestina extenditur , ad umbilicum usque; quandoque longe 'profundius descendit; aliquando regionem epi- gastricum non excedit tua longitudine; magnam

enim hic in cadaveribus diversitatem invenerunt anatomici quoκd variam omenti extenrisionem. Praeterea Omentum , licet maxima

468쪽

fui parte intestinis supersternatur, tamen &vasis hepar ingredientibus, duodeno, colo, pancreati, lieni adnectitur, adeoque pro diversitate loci, quem morbus omenti oceu pat, varia possent fieri mala. Unde etiam videtur dissiduitas in diagnosi talium morborum nasci. Praeterea observationes certissimae docuerunt, magnam omenti partem, post vulnera abdominis erumpentem, abscissam fuisse, superstitem aegro, & absque ningΠΟ - nitatis damno. Galenus ab gladiatori vulnerato integrum fere omentum abscidit, qui tamen confestim sanatus est, & hoc tantum in. commodi habuit, quod a frigore externo abdomen magis defendere debuerit. Frequentes tales casus in bellis hodiernis docuerunt, in lignona partem ossienti siepe resectam fuisse, gbsque tali incommBlo sequente. Unde patet , non facile ex laesis functionibus signa hauriri posse, quae docerent omenti morbos. Quinimo Rudisclius b) , observavit omenti in te gram consumptionem frequenter non tantiam in brutis, sed & in hominibus, qui acutissima angina, Vel & violenta niortu perierari, in quibus ante mortem nulla hujus rei suspicio fuerat. In 'morbis chronicis, ct ima primis in hydropicis, sepe Omentum per '

469쪽

iisse observatum fuit, quod minus mirum videtura H De usia partium Lib. IV. Cap. IX. Charier. Tom.

IV. p. 377.b Observat. anatona. P. a 3.

Si inflammatum ornentum in suppurationem abierit aut gangraenam, effuso pure vel ichero gangraenoso, sequent tir eadem ma la, ac de abscessu reliquarum in summatio. num didia sunt. Ubi vero in scirrho sos tumores induruit omentum, tunc pressione & distrilectione paratium , quibus colytiguum esto vel adllaeret , plurima mala producere potest, in primis dum moles indurati omenti magna eit; caeleso. quin minus nocet. Contingit quand Gqlle Tu lieribus, post puerperium tui a X j sua in inteo grum restitutis, tumore in durum i Oblongum in abdomine habere: quan is que ser plures

annos tales tumores manent, iCre absq)le dolore, & sola mole fere mol sti sunt. in cadavere quod sin detexit Eu sus a) talem tumorem i. finita fitille ab Omento duos fere digitos gratiis, tres digitos lato, spithanam cum dimidia longo & sciri holis. Videtur Ome

470쪽

4satum in gravidis ab utero ascendente, δd visceribus loco motis, comprimi ac convolvi in se ipsum, tuneque talem tumorem producere. Ita & tumor abdominis ab omento os- seo facto inventus fuit b). Mirabilem magis adhuc casum descripsit jam lapius antea lau. datns de men c), ubi in hydropicae ca. davere reperit Omentum in compactam & va. nam molem concretum, duos digitos latos cras. sum ubique, nisi quod in ambitu parum gracilesceret: hujus monstrosi omenti ope venistriculus, colon, duodenum ac jejunum ita coaluerant in unum, ut non nisi destruendo a se invicem divelli potuerint.

Corollaria practica. a. Dissicilem esse ventriculi inflammati curationem Optime patet consideranti, viscus hoc magno & vasorum, & nervorum apparatu esse praeditum , suumque situm inter re. spirandum a descensu septi transversi, a parti