Tractatio de miliarium origine, progressu, natura, et curatione

101쪽

79 praestantem , & accuratum Vel chium , qui

in orbi novitatem primus attendit. Conradus Trumphius t) ait ex nonnullorum opinione Lip senses a Polonis morbum contraxi ste, O hos a Moscoviticis , qui cadavera humana Olim comedebant. Mihi liceat suspicari petiis seminium este , quod ea ratione propter coeli diversitarem degeneraverit . Pestis seminium miliariae Xdnthemata anno 1637. produXisse nos docet Diemerbroeli 116 . Sudor Anglicus praeterea miliari febri analogus morbus in Anglia ortus eli ex pestis intasmate, quod ex Rhodo insula milites Henrici Septimi Gallorum Regis in Angliam transportarunt su).

102쪽

CAPUT DUODECIMUM.

MLASMATIS MILIARIUM

PROPRIETATES. 164. Eris ope ex hominum consortio

I multiplicatur, & diffunditur.

161. Per aliquod tempus , & diu etiam innocuum 19 α i 34 36 37 41 1o 87 96 in corpore hospitatur. 166. Peculiari , & propria vi solida, &nervos potissimum convellit, & tendit i 3 167. Sal uinem , & praecipue lympham

168. Plerumque primo vasorum lymphaticorum inflammationem facit , quae resolvitur 91 , postea etiam sanguineorum . 169. Mobilis naturae humor fugacem id circo , facileque solubilem inflammationem facit 919899 . 'x7o. Ad cutim magno impetu a natura

103쪽

propellitur , mobilisque alibi humor ibi fi

gitur .

1 1. Sudoris, & perspirationis materiam peculiari vi corrumpit 73 , quod ostendit sudor, dum naiasina cutim petit, statim olb

171. Vis haec corruptiva in altera morbi periodo ad alios etiam humores eXtenditur, excepto sanguine : quod probant excreta bi

173. Cutis nervis maxime inimicum est

104쪽

CAPUT DECIMUM TERTIUM.

MIASMATIS NATURA.

174. sic constitui posse videtur in substantia tenuissima , eX stimulanti , Veneno prorsus aequiparanda . Tenuitas demonstrari videtur a mi asmatis proprietatibus i53 i59 i7o ; quod enim tenuissimum sit , idcirco alibi mobile retinetur solum a minimis cutis vasis , atque iis praecipue, quae in eXtima cutis facie sub cuticula hiant. Vim exstimulantem comprobat satis universus morbi progressus. Maxima vero , & prompta , quam in nervos eXercet , actio tantae malignitatis arguit hoc miasma , ut omnino Veneno aequiparari possit . di eque sane ab hoc' miasmate natura longe distat hydrophobiae Venenum , quod assertum effectuum utriusque consideratione illustrabimus . Hydrophobiae venenum diu in corpore innocuum hospitatur; rabiei incipientis effecta sunt convulsis i- a, quae perpetuo crescunt; & cadavera hominum a lupo rabido demorsorum celerrime Computruisse narrat Ioannes Apruc x . Ex his patet proprietates miliarium mi asinatis

a 63 166 17α etiam cum hydrophobiae

Veneno M Disputi de bdrophobia . Monoelii I719. 12.

105쪽

Veneno communes esse . Hoc intercedit discrimen , quod hydrophobi de venenum fanguinem tape figat , maXime in insophago , ventriculo , intestinis , pulmone ; miliarium autem naiasina lympham siepius inficiens, or-

- . . . c

Convulsiones funestae in hydrophobia saepius CX gangraenosa vasorum inflammatione, in miliari febre ex cutis affectione producuntur. Analogum quoque miliarium mi asinati est celebre mytulorum venenum , de quo docta Dissertatione disseruit Praeci. Paulus Gerardus Moerhingitis b) . Recte igitur mi asina miliarium Veneno aequiparatur . Penit ius in ejus naturam introspicere nobis non licet , & libenter hujus generis investigationes praetermittimus; particularum enim, quibuS Venena plura operantur , naturam assequi non licet. Videant alii, num acidum, an athalinum sit; animatum hoc mi asina, nec ne : nobis satis est , quantum licuit , miasmatis praecipuas proprietates determinasse.

FH Episola de mytulorum quorundam venano Oc. V. v nd. ad Act. cur. Vol. 7. p. XI k ΜΥtulorum , s qui, ut Auctor putat, ab urticis marinis venenum contraXerant , esus primo maximas pricordiorum anXietates , deliquia , dc motus convulsivos; deinde papulas, dc vesiculas in unu Versa cute brevi excitavit.

106쪽

CAPUT DECIMUMQUARTUM.m MORBI NATURAM, ET PRAECIPUA PHOENOMENA INQUIRITUR.

i s. ηΝ prima periodo levem quandoque morbum exhibet, &, si de simplicissimo sermo sit, nihil aliud apparet, quammiasmatis ad cutim motus cum simplomatis morbi convulsificis 7α 73 . Si agatur de morbo simplici, qui longe frequentior est ,

morbum exhibet ex inflammatione vasorum lymphaticorum, aut sanguineorum , nervorumve irritatione pendentem . In altera periodo inflammatoriam evidenter indolem mor-hus habet non sine humorum corruptela i 71 72

1 6. Contractio pulsus huic morbo propria producitur a vi hujus mi asinatis 166 : ex ea etiam deducenda sunt simplomata convulsifica 73 &c. , atque eX Vi contractionis vasorum, tum etiam eX miasmatis proprietate i non disticulter ratio reddi potest sudorum, qui assidui, & olidi hoc in morbo

erumpunt.177

107쪽

177. Stuporis pungitivi grans dicti, ratio'nem deduci debere ex vi stimulante mlasma tis probat hujusce simplomatis praesentia, uequedum eXcernendum idem in corpore per

sistit 1 89 &c. . Putamus idcirco stupo ris hujus pungitivi sensum excitari a fibra

rum nervearum punctura s), quam consequitur nervorum tensio, qua vasa veluti strangulantur. Quoniam autem in digitis manuum , & pedum firmius cuti haerens cuticula pustularum eruptioni renititur , & miasma cogitur ibi profundius in cute residere; ea propter magis hisce in locis stupor ille pungitivus molestus est. Forsan etiam major ibi nervorum sensibilitas hujus essedius causa est ξ178. Qui consideraverit vi magna pulsum contrahi , & nervos hoc in morbo tendi ,& convelli , is explicabit , cur ea ratione ,

qua crescunt memorata simplomata convulsifica , urinae decolorentur. Ingens porro aquei

petenda est non solum ex nervorum Contra

Chione , sed ex motu humorum velocissimo ,& diminuta eo tempore sudoris , & perspirationis eWacuatione .

o Adnotetur hoc miasma, dum pustulas in cute elevat ἀpuncturam facere S. 74 γ

108쪽

86179. Cum dolor caeteris paribus acerbior sit, majori eXistente fibrarum nervearum tensione , quae ab hoc mi asinate plurimum increscit ; patet , cur dolores in morbo simplici 93 98) vehementes , & acerbi sint.18 o. Tenuissimum miliarium mi asma ad ea vasa delatum, quae cuticulam cuti jungunt, aut immediate, si velis , sub cuticula hiant , atque ibi retentum humoris perspirationis eXcretionem impediens , & irritatione majorem assi a Xum promovenS , cogit eadem , ut opinor , in hydatidem ab appellente continuo humore amplificari , usquedum hujusce vasculi substantia separetur , & cum ea mi asinatis particula abeat .

181. Donec ad memorata maxime eXteriora vasa venenum delatum sit , cutim pertransiens perpetuo simplomata convulsifica facit , eo quod prae reliquis humani corporis partibus sensibilis cutis sit , & pene nervorum conte Xtus. Observamus autem omnium

deterrimas convulsiones sequi subsidentes pustulas : hujus phaenomeni caussam anatomica observatio aperit, qua edocemur , nervos in e X tima cute abire in nudas papillas. Si itaque tenuissimum 17 , maxime exstimu-ldias , veneno aequiparandum miliarium mi ase

109쪽

8 Ima propter depressas pustulas in has papillasao at . nihil mirum , si vehementissimae convulsiones subsequantur. Ad hujus phaenomeni explicationem adduci possent venena nonnul

la , uti Aspidis , Viperae Virginicae &c. α),

quae brevissimo temporis spatio morsu necant, uti verisimile est , cutis nervos afficiendo et sed placet evidentiori eXemplo rem hanc patefacere , convulsionum nempe , quae sin plicissimam quamlibet nervi puncturam consequuntur.

181. Miasmatis substantia in cute haerens nervos , vasaque exstirnulans inflammationem in cute facit vasorum sanguineorum , & lymphaticorum . Huic cutis inflammationi si a sdas majorem vasorum vim contractilem , humorum , & sanguinis hoc in morbo densit

tem , habes, Cur tanta febris accendatur cum tam magno Calore 1, cur cutis intumescat; &quae reliqua hoc in morbo occurrunt , praecordiorum nempe anxietates , sitis, inquietudines &c., brevi nascantur. 183. Magnus fluidorum cum solidis astrictus , summus calor , ipsa miasmatis actio 171 171 in causa sunt , cur olea attenuentur , salia Volatilia reddantur , corrupi,

110쪽

88vam indolem humores acquirant, hiliosa foetidissima egerantur, & salia muriatica soluta

184. Cerebrum , & caput universum sanguine repletur praeter modum propter nervorum motus Convulsivos, febris vehementiam , inflammatae cutis resistentiam , eX qua fit , ut sanguis ad interiora urgeatur, de propter nervorum motus ad caput determi

netur .

i81. Quum pluries animadverterim aegros sine vehementi febri, & absque insigni cutis inflammatione , & gravibus simplomatis , salutis magnam spem facientes, ex depressis pustulis brevissimo temporis spatio e vita ereptos fuisse ; hanc ea propter Opinionem

teneo mortis caussam hac in aegritudine non febris vehementiae, non cutis inflammationi, sed nervorum, & praecipue papillarum cu-tanearum puncturae tribuendam es e . Quid

autem nervuS . hac occasione patiatur, unde vehementissimae universales convulsiones nervorum Omnium producantur , me ignorare