Curae criticae in historiam textus Evangeliorum: commentationibus duabus Bibliothecae regiae ...

61쪽

I ichardus Simonius primus hunc codicem traetavit ' et Bern hardus Montiaueonius brevem ejus descriptionem ' et fac simile ' exhibui Lectiones multas a B.

Si nonio excerptas Ioannes illius in editionem suam admisit, parte earum priore usque ad Luc. XVI in appendicem reiecta, quia jam eo usque in opere suo conficiendo provectus erat ' cum eas acciperet. Post has duumvirorum curas nemo eum examinavit. Ita cum multis doctissimis criticia in votis esset accuratissima hujus codicis collatio, indeque magna pro re critica utilitas speraretur summea Bistoire critique du textera Nouueau Testament, ehap. X. pag. io a. Sed nihil sere nisi εποτραφας resert. a Palaeographia graeca P. 43. ita de so disserit codex Coibertinus num si 4 ex insula CD pro in Bibliotheeam Colhertinam advectus ann a 6 3. Est membranaceus, unciali h raetere deseriptus non quadro illo ac rotundo, sed oblongo et erecto, non autem deflexo et aueram in partem propendente, ut alii in speciminibus prolatis ad librum tertium. Isti vero reelinati in utramvis parten et deflexi unciales charaeterea, aliis recentiores esse videntur etsi ea de re non possit totum perri iudieium. Hi igitur liber quatuor Evangelia comploetitur cum Synaxariis initio praefixis et hanc habet notam prima manu serip. lam, sed a tineis deturpatam te quam ad . . eorreetiua exhibebo. 3 Palaeogr. gr. pag. 32. Idem J. Blanchini in Evangeliario quadrupl. P. I. pag. 49a recussi

curavit.

62쪽

Beverendo, doctissimo, mihique amicissimo Prosessori Ioanni Leonardo Hugio lubenter morom gessi, qui a me familiariter postulavit, ut pro impetrandis a cel heirim Facultate theologica Diburgens summis in Theologia honoribus hunc e dicem novo examini subjicerenti suscepi itaque laborem, quum primum Parisiis advenissem, atque cum ob imperitiam meam in his studiis huic primae collationi parum fidei habenda esset nuper eum denuo summo studio contuli. In dissertatione hac ita versabor ut primo descriptionem codicis exhibeam, deinde de ejus Orthographia, praestantia, textu, aetate et patria disseram lectionumqne Udogeue fac simile subjiciam. Qua quidem susiore hujus codicis tractatione illud me es , secturum puto, ut, amuineutra in omnem parte versatis mea de codicum . . familiis sententia inlida appareat, habeantque lectores exemplum, in quo indoles ὐποδιαιρεσεως odicum S. 7. sub litera A in Curis laudatorum optime peripicitur et

stenti et Griesbachii v K continet quatuor Evangelia, sol iέ- 8 Ev. Stima, thaei, sol χα - 15 Ev. St. Marci, sol. F - o Ev. St. Lucae, sol ao6 - 63 EriSt. Joannis. maec praecedunt sol a s synaxarium D cum meuologio ' et sol io - 14 eanones Eusebit cuique Evangeliorum trium posteriorum praemissus

I. I. Gri bae Commentar et M in textum graeeum Novi satamenti. A edunt Meletemata de vetustis textus resensioni, , Jenae 18ia. p. Lix praeter Alexandrinum et Hatitae a nisu eodieum modo laudatorum A. H. N. 42, 2O6. 34. ιε Ma thaeicio aecurate ollatus est, eamque ob eausam de vero inter eo consensu aut digae an et amnitate qua se attingunt vix certi quidquam pronunciare possumus Itaque nova ademque diligentissima ollatione imprimis odieum MN et 4 opus esset ei qui docere vellot, hanc octo odicum vorsae eontinere textum a caeterarum famulorum textu ita diversum, ut non nisi e siligulari recensione prognatus esse queat elo. a CL Jos Assemanni valendar ecclesiae universae Romae a 55. . . I. p. 564.

a CL Menologium Graecorum stud et oe. Annib. it. S. clem Presb. Card Albani. Urbinia an T. III. D L. N. . ed. R. Stephan. Paris 155ο proI v. . d. mi has a. a. et Proteg. g. 33 sq.

63쪽

est apitum majoriam γεφαλαιων, index. Numeri sectionum Ammonianarum ' et capitum majorum ' margini interiori, capitum numeri cum titulis summae vel imae paginae adiiciuntur. Habet Evangelium St. atthaei sectiones Ammonianas 559, capita 68, v. St. Marci sectiones a i , capita 8, v. 8 l. Lucae sectione 5 a, capita 85 Eτ. St. Joannis sectiones III, capita I9. Capitum numerus in Evangelio Sti Joannis a vulgari hac in re differt, quod pericopa περὶ τῆς μοιχαλiδo in mmerum κεφαλοιων Tecepta sit, et literari signetur. Sectionum ero numeri in Evangelii, Si Maritiae et St. Μarci discrepant, quod in hi s quoque eorum capitibus ponantur, scilicet iurat Matth. XXV IH D: νς, 6 τνς, 8, νη, 9:τνΘ, in St. Murc. XVI, 9 σλδ, Ii σλε, 3: λς, 4 καὶ ωνειδισε): λς, 5: λη, 7 σλΘ, 9: 'L. D: σμα, atque ad has potissimum additiones a librario facias illud ἐκε/ρολαιωBri in subscriptione fini addita reserendum videtur. Pericoparum initium et in s nunquam, atque dies, quibus quaeque praelegi debebat, rarissime adnotantur. Porica tam ei exempla sol 5 ad Matth. XXI, 8 τῆ γία κυριαχῆ

καιρῶ ἐκείνω καΘhuενου του lario ἐπι του ρους τῶν ἐλαιῶν στρ notae, et, hic illicve a pristia et recentiore manu adiectae, nec non syna arium Evahgeliis praefixum extra omne diabium ponunt, hunc codicem in usum ecclessiasticuis scriptum

Notandum tamen est, eanone nostri eodiei nec Rompletos esse neu in onmibys ad oertam xationem re oeando

64쪽

bis Seriplus est autem iii liber manu . . . . . et in capita dispissilus est . . . . . a cipiatis eum auctissima Dei genitrix et sanctus Eutychius. Dominus autem Deus intercessioni hus sanctissimae Dei genitricis et sancti Eulychii largiatur nobis qui tem coeli aeternam. Scriptus est in membrana crassiori oblonga in io, atque, si solium ultimum excipia , optime conservatus est. embranae in triginta tres quaterniones ilistinguuntur, numeris in Priore cujusque summa pagina notatis Evangelium St. Ma thaei a primo et quo luis sequens a novo numero incipit, atque aduo DCtum est, ut in quaternion nono, qui continet siciem Evangelii St. Matthaei, tria soli integra, in quaternione trigesimo tertio, cui inscriptus est finis Evangelii St. Lucae, duo soli desin Singulae paginae unam scripturae columnam exhilaeat, et Paribus spatiis ita dividuntur, ut lineae aequali intercapedine dirimantur. Linearii numerus non par os in singulis paginis, in plurimis viginti una, tu multis sexdecim

65쪽

vel octodecim. Omnia eadem manu eleganti et paululum estinanti scripta sunt. excopiis notulis quibusdam, quas monachi recentiores margini passim ille verunt. Atramentum parum dissert in codice, ejus nigro non conservatus est, sed flavus paululum evasit. Characterum uncialium forma a prisca illa et rotunda deflectit, atque oblonga, in plurimis paginis grandior, in largine et in subscriptionibus paulo minor quam in textu observatur. Numeri literis Alphabet express sunt, iis exceptis, quibus a manu recentiore solia ignantur. Ad separandas a se invicem voces nullum signum a lpositum est, et singulae literae separatae et distinctae adeo continuo ordine se subsequuntur, ut nuspiam divisis aut sejunctis per intervalla vocibus vocabuli initium aut sitiis dignoscendus, et in stichi sane tantum spatium exiguum reservatum siti Quaevis linea, in qua initium capitis majoris vel sectionis Ammonianae occurrit, magna litora initiali extra lineam posita incipiti Nullam prorsus habet interpunctionem Stichorum vestigia punctis rotundis adnotari, tum ex eorum praepostera positione B tum ex collatione cum codicibus στιχηρῶ scriptis appareti Haec autem puncta a librario saepe omissa sunt, sicut in codicibus regiis 55. ' 65. 9έ. 86. 87. So. 378. 379 aliisque multis atque an- sam adoptandae interpunctionis nostrae praebuisse videntur. Scribendi compendia eadem sunt, quae in codicibus antiquissimis deprehendimus, et linea horizontali superius posita a plenis voci hus distinguuntur:

CPl A. XC. x in omnibus casibus. Δ Δ ΙΛΗΜ, Π Λ. Syllaba σι in particula ααὶ nihjuncto, Inter in sine supra addito calami ductu exprimi solet, V. g.

Jam de Orthographia quaedam delibemus Quantum enim illa ad codicis aetatem et patria indagandam faciat. inter eruditos constat Apostrophi notam

8 In hoc eodio aliisque πογραφαι testantur πρωτοποπον fuisse εν σπιχοις scriptum es Curarum

g. . - oo quidem testimonium in nostro codice deest. Sed illud non impedit, quominus

idem statuamus.

66쪽

praepositionibus etiam in compositione subjici, tota nec adscriptum nec subseri'

tum reperiri, iteras' et ii, quando diphthongum non efficiunt, duobus punctis Superne interdum notari, nemini mirum videbitur qui in evolvendis eodicibus versatus sit. Multo majoris momenti videtur, quod accentus in paucis vocabulis desint, interdum perperam et inepte ponantur . g. ὁργῆς, μὰλλον, ἐπεν, προσευχη, φονῆ in nominat.), ιεροσολυμα etc., spiritus asper et lenis permutentur, vel italitera initiali verbi appareant, etsi cum praepositione coniunctum sit . g. προσαιτεὸν etc. et permutationes vocalium et consonantium is quentissimae stati

occurrunt, ermutanturci cum ε. V. g. τερά Matth. IV, 8. κατασκευασμένον Luc. I, 7. ἐλπα Μam VI, 8.

VIII, 8.

67쪽

solet, formis nominum verborumque saepe additur. Scribitur ουτως μωυσης ubique ἐνενηκοντα Matth. VIII, a. 13. Luc. XV.

a. I. νοσσον IV, 23. ἐσσπεερ XIII, 5. φέλα XXI, 19. ψάβατον Μar II. s. i. II. VI, 55. αντάλαγμα V1II, 57. Θυγατεραν tuo. XIII, a. ηΘσφαγῆ Matth. XXI, a Ex accentuum et spirituum praepostera positione olligi potest, codicem nostrum inexemplaria entibus et spiritibus prorsus carente exscriptum suime Vocalium et consonantium permutationes nonnullae libaarii forsan peccata sun , vel etiam. in codicibus non aegyptiacis inveniuntur, sed longe plurimas ad orthographiam et pronuntiationem ab Alexandriciis κατ' ἐξοχρὶν observatam reserendas esse extra omnem Controversiae aleam positum est . Nec tamen haec orthographiae indolesita comparata est, ut Aegyptum codicis nostri patriam esse evinca, Quae enim iα Curis in historiam textus Evangeliorum g. I. protuli'us particularia de Αoristo nec non de consonatatibus nativis retentis, in recentioribus huius terra codicibus passim occurrunt, in antiquis vero nunquam desiderauturi

De codicis praestantia haec sere sunt, quae moneta habemus. Ut judicium ferre possent leae es de scribae negligentia, vel inscitia, vitia graphica omnia moensenda duximus: του παιδας Matth. II, I 6 δεδρων m, io. εστ αρ IV, 4. πη τοιου III, O.

o L. Stura de dialecto Maced. g. Brettinger Proles in . . editionis suae των .a Unicum deprehend. exemplam Ioan VII, 5a. ub Mna legit cum eodicibus L. 33.

68쪽

Literas omissas vel exilacram permutatas interdum supra linea v. g. ἐβδοκοντα. οὶκοτιν δεσποτην, raro voces integras scriba ad finem linearum, si illuc pertinerent, apposuit v. g. Matth. VII, i in or καὶ ἐαν χΘἐν αἰτησ3 μη φεν ἐπιδωσε αυτῆ. Marc. X, a 4ν τῆ ὁδῶ Ioan IV, 4 4ληΘως Correctionum scalpello factarum rarissima sunt exempla v. g. Joan XX ab με ita ἔδωμεν erasum est Uirum librario ipsi, quae scripserat relegenti vel posteriori manui debeantur, ignoro. Caeterum receutioris correctoris manum nusquam observavi, nec adsum iudicia certa, scribae, Cum codicem hunc exararet, plura praesto fuisse exemplaria. In legendo ἄν trραφε , ex quo ἀπο7ραφον suum transscripsit, Oedipo coniectore interdum opus suisse videtu. v. s. arc i, 9, cum ob oculos haberet vocem ΔΤΤΩT haerebat in ultima litera non distincte expressa, atque in locum του dua linias perpe

die olaris duxit l. Eidem rationi multa codicis vitia graphica originem debere

videntur. Quae omnia negligentiam, ne dicam inscitiam scriptoris luculentissime produnt, Probantque eum ab ingenii luxuria tactum abfuisse, ut interdum ne intellexiose quidem, quae scriberet, porro si quid unquam ex ingeni suo mutavit,

69쪽

rarissime certe hanc culpam in se admisisse deni Ille tertium αντε 7ροφου στιληρως scripti, acceutibus et spiιitibus carentis, atque adeo antiquissimi ueli .er exhibere

videatur.

Codicis igitur usus in arte critica utique maximi est momenti, atque in eo ΡΟ- Iissimum spectatur, quod lectionibus antiquissimorum et optimorum codicum magnum pondus ast ora Eum resertum esse lectionibus hujus generis probis emsi num et atrum consensu firmatis, vivis nostram sylloge perlustranti iacile Patebit. Juvat rem exemplis paucis illustrare ex capite VH Evangelii Si Ioannis petitis. i. Dubitari vix potest, lectionem codicis nostri μετὰ ταυτα περιεπάτει Ἀη- σους pro Vulgari περιεπάτει Ἀησους μετα ταυτα esse recipiendam. Non enim numerandis testibus, sed testium familiis, loquendi usu aliisque indiciis interciis critices munus absolvitur. At vero ut familiam utramque aegyptiacam testem utique gravissimum taceamus, Frus Peschito eum codicibus Palaestinensibus Chrysost mus, Evangelistae loquendi usus aliaque indicia interna hanc lectionem tuentur. 8. ταυτην abest a multis iisque bonis libris Alexandrinis . L. T. M. Reji-eiunt Coptica versio, Cyrillus et Chrysostomus. Repudiant ex occidentalibus o di es D. i. ii 6. ii 8. versio Sahid et codices latini canti veron vero colh corb. Co- dici igitur Cyprio testes multi et gravissimi suffragantur. Sed Euta ratio Cur add retur, appareat nulla vocemque libri Asiatici et gantini retineacit, rem in dubio relinquimus. 8. Codex noster legit Οὐκ αναβαένα, eique assentiunt Cantabrigiensis, pleraeque versiones laticiae antehieronrmianae S. Hieronymus, . Augustinus tracti ai γ, et ex Alexandrinis Codices regii 4 Gr. 53 , 55 Gr. 77, versio Memphitica, Aethiopica S. Cyrillus sit. i. cap. 35. et S. Chrysostomus hom. 47. . Praeter haec utriuεque familiae aegyptiacae testimonia praestantissima Commemorari meretur S. Epiphanius , qui eidem lectioni suffragatur Quae qui rite perpendere volue-

70쪽

rit, latet,itur, firmiter inniti lectionem odicis , quam prout dissiciliorem, genuis

nati esse non dubitamus. Sed alium adhuc ejus vindicem proferre possumus, PO phyrium ' scilicet Hic Christum inconstantiae non accusas et, si υπω αναβαiνω in exemplari suo legisset. Quod cum alios etiam secisse probabile sit, vides elapsa incunabula lectionis receptae. nodum solvendum vatis adhibita suere amtificia. Alii οπι αναβαένω i τὴν ἐορτὴν ταυτην, alii ἐκ-νωβαέν νυν, alii os κὰναβαένω ἄρτι scripserunt. Omnium Vero studiosissime arrepta et longe lateque propagata ruit lectio' oi πω αναβαένω. s. a. i. articula δἐ a nostr codice omittitur atque cum multorum testium auctoritate simul damnetur, prout superfluam ac sensui non sati congruam, quominus e textu exterminemus, vix nobis temperamus.

0. Utra lectio solidioribus nititur rationibus at τεις an αυτ/ς, estici vix potest. Priorem habent codices graeci longe plurimi, posteriorem firmant cum Capriis et 4 et do viventa Alexandri P a L. T. 4 versio copi. -memphitica, armenica et Cyrillus occidentalia D. i. ii 8, versio o pl. - salii diea Syro - Philoxeniana in margine, eodices la in versionem antehieronymianam exprimente Cant verori Verceli. Oxos et Vulgata. io Cyprius legit o M μνέβησαν ἐυδελφοι- του ἐς τὴν ἐορπεν τε κα αρ. τδ αν εβ cum libris multis praesta uti simis. Ex Alexandrinis ei adstipulantur B L. T. SI, Cyrillus, ex Occidentalibus versio opt. - sabidica syro- hierosolymitana, ex Asiaticis eschito, verito persica polygl , ex Constantinopolitanis versio lav nica. Ego confrilio tentatam puto transpositionem hanc, quo narrationis ordo seret lucidior, retinendam igittar ereptam etsi tantis testihus damnatam lectionem. i6. Post ἀπεκρέΘη addit se inin libris ex unaquaque sere samilia optimis. Quam partieula in eum etiam contextu optime conveniat, genuinam omnino msendendam esse existimamus. 426 ἀληΘῶς et 5 et των damnant cum Cyprio libri occidentales et Alexandrini

fere omnes. Prius prout ex glossemat invectum certissime jugulari debet , Posterius vero minus suspectum in dubio relinquimu s.

a Hieron adv. Pelago T. V. p. sal ed. Mart. Negat fratribus et propinquis ire se ad seen pegiam. Et postea scriptum est Ut autem aseenderunt fratres eius Aunc et ipse ascendit ad solemnitatem, non manifeste sed tros in abscondito. Iturum se nega xit et iacit quod prius negaverat. latrat Porpha .rius insonstantiae et mutationis aec at eis.