장음표시 사용
31쪽
Possemus reserve plures ut Danielem τον κριπικωτατον, scribas codicum regi xum 86, 88. et 'ea pol. II. s. g. 7. multosque alios vel ibrarios vel Scholiastas,
quorum modus corrigendi e g. . cognosci potest. Et est in iis interdum aliquid honi judicii, sed plerumque ad textum vulso receptum lapsi sunt deficientibus o dicibus antiquis et omnibus sere e commentariis supellorum poliasimum Clios stomi pendentibus.
Sed hac qualiacunque studia ad textus et νησιοτττα restituendam Parum profecerunt. Utii versa enim antis criticae ipsa ratio illis temporibus fluctuabat. Dis. serebant praetore censores tum judicii subtilitate σακριβει , tum adminiculorum, quibus utebantur, discrimine. Cum plurima vitia inde a primis religionis christi nae temporibus omnibus ejusdem provinciae codicibus communia essent S. 6, et collatio ex iis solummodo fieri soleret, disserentia magna inter codices correctos et non correctos ejusdem provinciae observari non potest. Textum autem diffferre pro ratione provinciariam mirum videbitur nemini, qui non ignoret, idem impe multis auctorum etiam profanorum libris locum habere. tque in . . rationes haud exigui momenti externae sunt, quae huic rei faventi morem legendi Eva gelia et Epistolas in ecclesia antiquissimum esse, nemo dubitare potest, qui in evolvendis veterum Patrum monumentis versatus sit. Dabatur igitur ab Episcopis negotium viris doctis, qui in exemplaribus describendis formam externam et in te nam in Dioecesi usitatam vel receptam exhiberent. Quum primum religionis status confirmatus et atriarcharum potestas conciliis circumscripta esset, eadem li-hrorum conformitas in plures dioeceses propagabatur. Versiones autem textum
provinciae sequebantur, cujus patriarchae ii, qui iis uti bacitur, submissi erans vel cujus liturgiam observabant, vel ex qua Evangelii praedicatores proveniebant. Universam igitur ejus consoνmationem parunt diversam fuisse puto in ecclesiis Aegypti primae, Aegrpti secundae, Arcadiae, Thebaidis inferioris, Thebaidis superioris, Lrbiae inserioris, Lybiae superioris, Aethiopiae, Abessiniae, apud IIomeritas, hios et Saracenos quosdam Nec minus probabile est, ejus habitum in ecclesiis Syriae primae, Syriae secundas, Theodori e Ciliciae primae, Ciliciae secundae, Isauriae Euphratensis, sub oensis, es'potamia', Phoenices primae, Phoenices Libanistae et Arabiae eundem fuisse. muu autem ab eo Palaestinae, Judaeae,
32쪽
Samariae triuriue et Galilaeae nisi dis epasae ex codicibus, quos ex his provim iis habemus, colligi et ex perpetuo, ham ecclesiarum intercursu conjici potest.. Sectas in Asia et Asrica dispersa peculiares textum sibi vindicasse, multa docere videntur. Quam dissicile autem sit, e ruderibus antiquitatis veluti e tumulis sepulta eruere et ad lucem provocare indubitata quaedam, nemo nesciti Atque quominus quidquam certi in orthodoxorum codicibus pronunciemus, obstant cum silentium historicorum tum documentorum antiquorum penuria. - Negligentia, invi lia, superstitione, incendiis, bellis rontinuis infidelium persecutionibus tineis, terrae motibus, ruinis, seditionibus et plurimorum Asiae et Africae christianorum conversione ad fidem Μohammedanam libri antiquissimi perierunt. Quos haec ata reliquerant, ab Episcopis egenis vix ac ne vix quidem comparari potue-mant et vetusti, quos habebant, usu quotidiano detiit et consumti sun Aucta
est haec calamitas per ecclesiasticorum ignorantiam, qui veleres codices neglexerunt optimum rati, si novos potius quam Veteres haberent, et gelum praedicatorum
Evangelii, quosmissionario dicunt, qui eos flammis abolendos potius judicaverunt, quam in Europam Mittendos. Ex primis ergo quatuor saeculis nulli, ex sex sequentibus pauci . . codices graeci supersun Quae sata subierit textus librorum rex in supradictis ecclesiis Patriarchatus Alexandrini, Antiochen et Hierosolymi-ιani, ad latum unguem resecari non Potest, ne tum certo constabit, quando editionibus versionum antiquarum criticis, utrum graecorum et ossiciorum ecclesiasti- eorum lectionibus colligendis multiplices operae junctis muliorum studiis suste tandae navatae erunt. Neque tame negari potest e, paucis quae supersunt harum provinciarum documentis multa certa et indubitata essici posse. Textus autem sonsormita in patriarcha tu constantinopolitano et in ecclesia latina extra omnem eontroversiae aleam posita est. Prius vero quam ad ipsam familiarum' recensionen transitum saetamus, breviter explicare aut saltem tanget e lubet uni ersum tenorem, qui in iis cernitur, ut hinc aliquid lucis accedat iis, quae sequuntur, atque ne nimia a me in demonstranda earum indole expetantur. - Ac primum quidem earum indole non ita est ComΡarata ut corruptiones semΡer ad certum quoddam systema reduci possint;
a Hoc nomen rem optime exprimere arbitror. Ex iis quae huensque disputata sunt, lacile Patet mihi rem esse non Posse eum Oerta quadam reeensione.
33쪽
sed quaeque vel ex omnibus vel ex plerisque generibus g. . recei sitis plus minusve, prout casus tulit, sibi vindicat. Doinde dodumenta uniuscujusque classis non eaedeis in omnibus familiae adhaerent, nec ita inter se consonant, ut non inter 'dum dissentiant. Non igitur ex ua altarave lectione consulto conqui ita, sed ex universo habitu iudicandum est, cujus sit quodque familiat. Hic autem in qu tuo classibus ita comparatus est, ut cujusvis classis librorum astinata extra omne
dubium porita mihi videatur. Supra ostendimus, in Aegypto antiquissimis temporibus odios Novi Testamenti saepissime descriptos et librarioram grammaticorumqua acinore magnopere fuisse corruptos Inter eos duas classes distinguendas esse existimo, quae in multis
antiquis lectioniblia consonant, sed in innumeris ita disseruUt, ut natalitiis Riversis originsin debere videantur. Aliam a sede omnis eruditionis et alligraphorum amplissima, in qua ejus lectiones ortae videntur Alexandrinam, aliam deficiente nomine congruo atque ignotis ejus natalitiis genuinis a patria plerorumque doc
meritorum, quae eam exprimunt, cum Gri bachio, ocideritatem vocamus. Classi occidentali accensetur:
Regii Si . fragm. Eu Lucae IX, 56 - 47. X, a ra conti aeculo VIII scriptum. Griesb. D. Cantabrigensis graecolaιinua saeculo VIII scriptus. notum codicem e cudi curavit ipliogius. .
Gr i BasiLAEVI 27. saec. X. a etatenio collatus I. Gr. 13. Reg. 5O saec. XII inu tilus a Begirupio collatus .cir. 8. Reg. 379. saec. I. Etsi in lectionibus plerisque ab omnibus codicibus vel plane recedat vel paululum disserat, tamen ob universum textus tenorem huic classi eum associave non dubitavi. Gr. 69. Leicestrensis in Bibliotheca hujus civitatis, saec. XIV. mutilus, curatius collatus a Iacksonio.
Gr. ia. Vindobon Lamb. Si saec. I. a Trescho'io Birchio et Altero b colIatus.1 Cf. . . cum variis lectionibus, Amstelod a si T. I. a Cf. Quatuor Evangelia eum Variantibus d. Birch Havnia a 33. . N. . ad codicem indob se expresam , varietatem lectionis addidit car Alter, Viennaea' -
34쪽
Gr. III. Vatican. 56o saec. I. a Birchio coli. Gr. 57. Vatic a saec. XlI. R Birchio coli.
Regius Eῆang. cum Scholiis locupletissimis continens, saeculo Ita a sectario Theodori opsumtent, ut opinor, scriptus. Rog 575. lectiones . . excepta Apocalypsi continens anno ioa a manum
lia Presbyt et Monachi in Gallia meridionali in castro de Colonia ad usum monasterii S. Dionysii scriptus In Evangeliis a codicem rari sim differt, sed in Actibus Apostolorum et in epistolis plerumque cum L milia Alexandrina facit.
Ηis interdum accedunt versio salii die saec. IV, cujus fragmenta edidit C. G. Woide post ob Αloysiimingarelli, linter et Anti Georgii curas, versio syr
hierosolymitana β et lectiones in margine versionis Uro- philoxenianae. Praeterea iis plerumque assentiunt versiones latinae ante receptam Vulgatam usitatae metam Pavibus Africanis Tertulliano , 8 Cypriano, Lactautio, Victorino, S. Augustino, incerti auctoris libro contra Fulgentium Donatisiam.
Italis Zenone Veronensi, Gaudenti Brixensi, Chromatio Aquileiensi, S. Ambrosio Ambrosiastro, Rufino, Auctore operis imperfecti in Matthaeum S. Gra gorio agno, Luci sero talaritatio. Galli S. Irenaeo, S. Hilario, Iulio Firmico, aterno, Phoebadio Agennensi Hispano, S. Juvenco et ossicio Μoxarabico. Vulgata, qua* secuti sunt S. Isidorus, Remigius, Beda, Rabanus, vino Am4 CL Montiaueon Palaeogr. gr. P. 292.5 Ce Adler . . versiones syriacste P. 37. 6 CL Pot Sabatie Bibliorum sacrorum latinae versiones antiquae seu Vetus Itala et ceterae quotquot in codicibus manuscriptis et antiquorum libris reperiri potuerunι, quae cum Vulgata latina et eum toxtu graeco comparentur. III ol. Bemis i 43 fol. Jos Blanchini Evangeliarium quadruplex latinae versionis antiquae, seu veteris Ita- -e, nunc primum in lucem editum ex codicibus manu scripti aureis, argenteis, purpurias te sub auspiciis Joannias Regis fidelissimi Lusitaniae Alsarbiorum etc. Romae 3749. Part. Π fol. Harnm versionum viginti sex codices in Europae bibliotheeis servatos novimus. Plerorumque lectiones in opp. sub no. 6. laudatis reperiuntur.
35쪽
selmus Petrus Damiani , S. Bernardus aeterique omnes, qui his mille annis in e clesia latina floruerunt; dehimi ectionaria, Breviaria, Mimalia Antiqua, Acta dartyrum etc.
Classis Alexandrinae textum reserunt; B. Vatic. Io9. . et . . coni mutilus ae V a Birchio collatus . C. des. . . et . . coni mutilus, rescriptus Ephrae Srri saec. I. 'etsi ni collatus. L. Reg. 6a Evang. coni mutilus saec. VIII. 'etstento et Griesbachio D collatus. P. Guelpherb. A. rescriptus Evangeliorum Dagmenta coni sacc. L Q. Guelpherbam rescriptus fragmenta e Luca et Joanne coni saec. VI Hunc et Praecedentem Cod contulit uittet . . orgiae L fragm. Joh. VI, 8 67. VII, 6 VIII, i. graeco sabid. qec. IV. eum vindicare studuit Georgi. Eius sectiones dederunt Georgi 'b et Birch. II. Reg. 72. G. con mutilus amatth. I, I, II, a saec. XI. SS. Reg. 14. artem Veteris T. et N. . excepta Apocalypsi integrum coni. Mutilus saec. XI. scriptus.
oa Medieaeus fragm. ematin, XXIV. ad are. VIII, i. conti Collationem ejus editioni Plantinianae adscriptam sibi comparavit eistentus. Regius So5 lectiones . N. eon sae XIII. His se assochant Versio optico-memphitica is saec. IV, copi hasmurica dis Leetiones ab eo omissas ex collatione eouratissima in Bibliotheca regia servata sub No. 52 atque a Lebne Alatio, ut opinor iacta supplevi. 8 N. T. gr. textum ad fidem codieum versionum et Patrum recensuit ut lectionis arietatem adjeeit J J Griesbach V. L. Halae Sax a q6. Symb. orit T. I. p. LXI sq. O Ulphilae versio gothica nonnullorum capitum p. ad Bom in ApP. Eo Fragm. Evang. S. Joan. gr. opi thebaicum, Romae 789. 4.31 N. T. Aegypt vulgo opi ex mas Bodiri descripsit, eum Vatic et Parisientibus coni et in lat sermonem convertit. Oxonii a i6. 4.3s , T. Engelbret fragm. Basmurteo opt. V. t . . quae in Museo Borgiano Veletris asservantur eum reliquis versioni ua Aegypt contulit, lat. vertit ne non eriti et Philol. adnot. inuale munia a Bia.
36쪽
eret sabidica ' aeibi opica 3 saee V, amnica ' saec. VI et syro philoxeniana recensita si saec. VIll S. Clemens Alexandr. Origenes ' saec. III, Eusebius, . Ariasvsius Ammonius, Didymus, . Cyrillus Alexaudri ' saec. V Marcus, acarius, os nas Indicopleustes, Nonnus, sidorus elusiota, Theodorus Pelusiota aec. V. et in Plerisqus lectiohibus Mysostomus. Et haec quidem documenta sunt, quod nos observaverimus, quae utriusque sa- miliae aegyptiacae textum exbibent ad ea veniamus, quae ejus indolem spectanti omnino textus, quem exhibent, ratio haud melius explicari potest, quam his Griesbachii verbis Grammaticum egit Alexandrinus censor, interpretem o idem talis. - Parum interest repetere, quae duumviri et II Griesbach et J. L. Huc hac de re disputaverunti Illud tantum, quod majoria est momenti, quove earum tenor optime perspiciatur, videamus.
13 Appendix ad editionem . T. gr. e odio ma Alexandrino a Car. God Woiae descripti, sin qua continentur fragmenta . T iuxta interpretationam dialecti superioris Aegypti, quae thehaidica vel sabidie appellatur, e 'dicibus olloniensibus maxima ex parte desumta eum disse hiatione do versione Bibliorum Aegyptiaca, quibus subjicitur Vaticanaeodicis collatio. Oxonii i qq. soLi4 ed Romae 584. in . et in Polygloti Lond.
a 5 ed. Zohrat Venetiis Bo5 soL16 Sacrorum Evang. versio syr philox ex codd. mss. Bidleianis nune primum ea eum interpr. et annot Jos. White. T. I. Oxonii 37 8.a Clement Alex et Origenis lectiones summa diligentia excerpsit I. I. GHesbac Symb. erit.
II. P. 24 sq. am J. S. Vater Specit. I. observat ad usum Palom graecorum in oritica . . pertinentium. Regiomonti Bio.
a Symb. erit. I. p. XVII sq. II p. 62 sq. Proleg. in . . d. Halens. p. LXXVII. comment erit. ait. LI. p. XXXI. et curae in hist textus e Pistolarum auL p. 6 sq. a intelliin in dio christe des euen Testamenis, sibingon BAE P. 1 ι - 125. 343 i 64, ubi do κοινη κδοσει Griesbachii recensione oceidentali et pag. 1 3 -- a 6, ubi de recensione Hsvchii Griesbachii Alexandrina doete ut solet dissorit.
37쪽
A primum censor occidentalis, quae eadem in re alius Evangelista Ius dixis, in alio addebat, uno equatuor Evangelistis primum perlecto, eundem sensum ab alio aliter expressum ad ejus exemplum caeteros quoque emensiandos existimavit: unde accidit, ut mixta sint omnia, et inmarco plura Lucae et atthaei, in Ma thaeo multa Ioannis et Μarci, et in aeteris reliquorum, quae aliis propria sunt,
inveniantur . Sic atth. XX, a post ἀντὶ πολλῶν e Luc. XIV, 8 haec intempolata habet:
XXVII, 8 ἐκδυσαντες αυτον ἱμάτιον πορφυρουν καὶ χλαμψδα κοκκiνην περια. καν αυτη ex Mare. XV, 7 et Joan. XIX, a. matth. XXVII, 55 7να πληρωΘν δρηΘἐν π του προφήτου διεμερισαντο τα ἱμάτιά μου ἐαυτοῖς καὶ ἐπὶ ὁ ἱματι ειον μου ἔβαλον κλῆρον ex Pan. XIX, 4. Luc. V, a post ἐαὶ το δῶμα habet καὶ τοστεγώσαντες τους κεράμους, που ἡν , καΘῆκαν τον κραβάττον σύν - παράλυτικι ex Maro. II, 4. Menealogia Matthaei ex ea Lucae etc. Supplementa ad loca ex Vetere Testamento petita saepe addit, V. g. atth. XIII, i ante κο ἄκουσαπι ponit verba πορεύηητι, καὶ εἰπὲ τλλαι τουτον ex Jes VI, 9 et Interpretamentis, periphrasibus, addita mentis undecunque eo quisitis et vocabulorum sententiarumque transpositionibus sensum clariorem minusque impeditum et minus durum reddere conatur, V. g. Luc. IV, I pro ἐς μαρτυριον αὐτοῖς habet ινα- μαρτυριον Ἐμῖν τουτο. matili XXVI, 5 στατῆρας Pro ἀργυρω. atth. XIV, a post 5 βαπτιστης addit ὁ ἐγα ἀπεκεφάλισα. aro. III, a pro καὶ ἀκουσαντες οἱ παλαιτο habet καὶ oτε ηκουσα περ αυτου οὐ γραμ- μετεὶς καὶ οἱ λοιποὶ arc. X, a pro ἐαν υνὴ ἀπολυση δ άνδρα αυτης καὶ 7α
3 cf. Hieron. Prolog in v. Ap. a Damas.
38쪽
περ καν ἐν τῆ τριτν ργυλακῆ λῖν, καὶ Liρν ουτως vel et si venerit vesperi inavigilia et ita invenerit, beati sunt quoniam jubebit illos discumbire, et inici istrahit illis. Hoc autem scitote etc. vel : et si vespertina hora venerit, et a media nocte, et si galli cantu, et inveniat eos vigilantes, cati sunt Luc. , 5 Pro χαλασω τι δίκτυον ponit ou μὴ παρακουoομαι Luc. XVI, as anteu,Θρωστος habet εἰπεν δὲ καὶ ἐτεραν παραβολήν. Joan. lV, i ante ii ταράσσε Θω babet καὶ εῖπεν
τοις μαΘηταῖς αυτov. Luc. VI, a post a άλλη habet καὶ ελεγεν αὐτοις ' τι κυ- ριος ἐστιν ὁ υἱος του ανΘρωπου καὶ του σαββάτου al. Quae tandem sententiam obscuram reddere aut contextui aliisve locis repug
Innumeris exemplis haec illustrare, aliaque corruptionum genera, in quibus sibi non ita constans permanet, congerere possemus, sed eum a viris Cl. Grie hachio et Hugio bene exposita sint, ea praetermittenda duximus, ne nimis excre
Alexandrinus censor quaecunque graecis auribus molesta esse possent, evit vit, et immutavit, V. g. Marc. XlI, a pro και ἐδ αυτος φῆκε σπερα posuit 1 ἡ καταλιπων, πέρμα. X, 5 pro λέγει αυτῶ ὁ ησους posuit αὐτῶ Ἀησους εἶπεν. Joan. XVI, a pro λυπην μιν νυν εχετε posuit νυν μἐν λυπην εχ ετε. Mare Vl, 3Px τεΘεμελιωτο γαρ ἐπι τὴν πέτραν Posuit δια το καλως OὶκοδομεισΘα αυτὸν etc. Phrases potius et vocabula, quam sensum illustrare annititur, inde saepissime pro vocibus simplicibus compositas ponit, et pronomina , particulas aliaque, quo rum censum dedimus, vocabula explicantia addere solet. In quo exigui habenda est seqiccitia nonnullorum, qui ita dicant, non esse consequeas, ut, qui Voce saei' addantur, propterea grammatici accusari debeant. Non profecto erihoc Consequens sed quando clarum est, in hoc additionum genere, quo utuntur documenta Alexandrina esse exempla innumera, quae ex glossis marginalibus sor
tuito e casu quodam non porspicue ducta videantur, sponte intelligitur: ler
39쪽
rumque originem petendam esse ex ludio quodam sedulo libris sacris coni xulendi. Huic rei ut exemplis sidem iaciamus, operae praetium noti est. Quodvis capitulum iis resertum est. Sei juvat specimen lectionum addere, ut aliqua cum fiducia de causa tota judicandi facultatem logentibus praebeamus. Receptus. Alaro. IX.