Metaphysica transcendens, sive Disputationes scholasticae, super universam materiam naturalem clarâ brevitate, & magnâ claritate concinnatae, ... Authore P. Woltero Schopen, de Juliaco, ..

21쪽

r Ico: Objectum Metaphysicae statuen- Udum estens latissime sumptum, prout sub se continet omnia entia , tam a paritarei existentia, quam rationis, tam a partu rei realia, quam formalia , tam positiva, quam privatiVa, per se, ac per accidenS. Ita nonnulli conciliant Aristo telem , dc alios Veteres contra modernos Philoi-phos; quorum aliqui ponunt ens posit, vum abstractum a Deo& creaturis, assi

stantia & accidente; alii stolam substantiam; alij solum Deum ; alij aliter coarnant. Probatur primh resutando generatim alias opiniones; .ante Metap sicana me prauupponitur, quod sit ens positiVum, nec

quia su , minus quod ves quid sis stubstantia,

Deus, ac reliqua descendendo. Confirmatur et omnium horum existentia & eL sentia proprie declaratur in MetaphysiCa. Deinde specialiter hanc vel illam opinionem magiS magisque coarctatam impugnari obvium est apud Aut res. Respondent et non praesupponi quid sis confuse N. clare transeat, &omnino Aquoad quod β. Contra: etsi aliquis simi-ι lem

22쪽

Iem terminum audiverit explicari per accidens in Logica vel Physica, proprie M taphysica tenetur probare, quod si S quid si ens possiti um. Probatur secundb: Metaphysica est de omnibus facultas universalissima ; Ergo debet habere objectum universalissimum, quale est ens latissime sumptum. Respondent , Distinguendo AnteCeindens : est de omnibus de quibus scientiae haberi potest. C. de alijs, v. g. de ente rationis, ente per accidens &c. N. Contrapri bi licet Metaphysica sub ratione scientiae de ijs non ageret, tamen qua septen

tia e lege conditiones ubi haeC non eXClu

duntur, imb requiruntur a deinde de iis, potest haberi scientia, si non per assensum , . saltem per dissensum, & si non habeant rationem entis possibilis, tamen impossibilis, quod docebo importare ideam distinctam. Confirmatur: Logica est Modus Unis, vetialis quoac ormam, sed illa Brma non tantum potest applieari enti reali positivo, sed etiam latissimo ; Ergo Motaphysica praesertim quatenus sapientia de hs agere potest, nam Logica servit in modo . rati , Metaphysica per principia generaliae. Confirmatur adhuer Theologia agit de

virtutibus, & vitiis; Physica de serma &privatione ς DO a potiori Metaphysicae

23쪽

de ente haec omnia Comprehendente, ime, aliqua facultas de eo potest esse, non COmmodior, quam haec: ENO &c. Resipondent: Negando piritatem: quia illae aliae Facultates de ijs agunt per se, M taphysica vero per accidens de ente rationis, per accidens &c. Contra: principium

petitur, Physica de iis agit per se, sicut de corruptibili & generabili, licet corruptio

non intendatur a natura sed Concomitetur; item Logica docet Syllogismum sophisticum , non quasi per se prodesset, sed

ut errores evitentur, & tamen pertinent ad mas facultates talia per se; Ergo &C., imo non tantum inductione, sed & maxima hac convincitur, eontrariorinn eadem vidistiplina. Respondenti hoc non significare, qubdcontraria ad eandem scientiam spectent, nisi quando unum est necessarium ad explitationem alterius, sed quod proportio sit servanda in iis explicandis. Contra: licet perdiQiplinam facultas exprimatur, sicut nemo sciet formam explicare sine privatione, bonum Syllogisimum nisi de errondium , ita imo magis notitia entis rationis struit ad explicandum ens a parte rei, prae

sertim apud Scotistas, qui aliud sormale actuale, aliud reale admittunt, idem est de aliis.

24쪽

Prohatur tertili : conceptus entis hismnibus est univocus, & ens aliquod esse emo negat, Vel ignorat; item de eo pos-mt demonstrari principia ac passiones sion per assensium saltem ut dixi dissensiam: ri erit objectu. Declaratur Antecedens:

egationes, entia per accidens, &C. Verdabent nomen entis, S rem entis stilicetctualitatem, item actualiter ens rationis

st ens impossibile a parte rei, ex quo de-uci potest, quddnon possi i creari, nec ge-

Ohhcies I. ut aliquid sit obiectum,debet

iones demonstrari , imo omnia ad ipsium educi, sed: horum nihil est in praesenti

rgo, &c. Probatur Minor: entia ratiota ais, negationes nihil sunt, & tantum ha-ient nomen entis, & ConCipiuntur ad mo-lum entis , sicut tenebrae ad modum somnae diffusae per aerem et ita Mastrius & ompendiatores. Respondeo Negando uinorem, ad Probationem ex dictis patet; k imprimis falsum est, nihil esse privatio-aeS V. g caecitas in homine, nihil quidem 3ositivi est, sed tamen aliquid & nomen &tem actualis id est entis habet ψ de ente rae nonis versatur illud negando. Instabisa etiamsi haec illis convenirent, tamen non fiunt unum per se, non sunt scibilia.

25쪽

hilia, non est ratio formalis sub qua considerarentur: Ergo, Sc. Nec diCaS, Valerede ente fortuito, non autem aggregato, nam nec illud habet caulam determinatam, necessariam,qualis ad esse objecti r quiritur. Resipondeo Negando Antece dens, & dico: licet physice non sint unum

per se, tamen metaphyssice, nam enS aggregatum formaliter importat duos conceptus; deinde dico, quod Metaphysicae sivspeciale V. g. non habere principia a priori, sed a posteriori, quia est de immediatis: ita quoque Sonnenus Scotista sentit ; plura solves observando aliud esse res physice, aliud abstracte considerare. - Instabis: vel Metaphysicam pono duplicem partialiter, ita ut una pars sit de re ii, alia de rationis; vel unam quae consideret ens sub aliquo conceptu communi; si primum, tollitur unitas, si secundum, quid

praeter nomen enti rationis & reali est commune ZRespondeo: totam Metaph

sicam versari de ente abstractissimo, vel saltem semper de abstractis supremis generibus, praesertim transcendens, & imprimisenti positivo ac privativo est communis Conceptus entis, vel actualis , imo &hie convenit enti rationis per dissensum, quia ipsium est impossibile a parte rei, quae pro positio est aeternae veritatis , ex quo sequi

tura

26쪽

tur, quod adhuc sit facultas realis; deinde estti haec evincerent, quod tamen falsium est, rationem scientiae cum talibus non sta- Te, tamen sapientia. Caetera quae quilibet pro suo obiecto affert, hic includuntur.

Obiicies II. illud est objectum scientiae, a quo ipsa denominatur, sed Metaphysica a Deo denominaturTheologia: Ergo Deus erit objectum. Respondeo Distinguendo Maiorem: denominatione simpliciter. C. secundum quid. N. ad Minorem dico, ideo Deum dici obiectum principale, qudda tem in Theologia sepernaturali sit obj ctum attributionis, nihil concludit, quia transscendens Metaphysica longe unive selior est: Quaeres an Metaphysica Consideret omnium rerum quidditates ξ Remondeorqubd praedicata generica& specilica, imb iquoscunque gradus in tertio statu meditetur 3 quando vero agit de causis, de materia physica, vel alijs objectis aliarum facultatum, hoc non fit sub ratione formali ill rum, sed quatenus includunt, vel sunt grydus tertii status, & sic facile pro vel contra stantes placantur. Explicit Prologus A. D. G.

27쪽

De ente secundum se. Hoc nomen ens significat est quod praescindit ab actuali & possibili,

reali & rationis ac reliquis ; si vero sumatur pressius, indicat existentiam vel actualitatem rei realis; nonnun- . quam etiam cum esstentia confunditur , verum ut singula pateant, singu-Ias ejus divisiones, sormalitates, pro prietates, ac status generaliter hic d clarabo, quorum cognitio juvabit ad penetranda suprema genera, ex quo confirmatur solide, quod de entel tissimo agat Metaphysica. sit.

De Dicisionibus entis.

JRaemissa nominis, &per ipsium rei im-- portatae cognitione aliquali, ipsum ante Omnia dividendum est, ut ita distinctius formalitates unius prae altero cognosci queant, pro quo sit.

QUAE

28쪽

QUAESTIO I.

su ens bene dividatur in os ex natura rei, ct in Ens rationis pπMcor ens bene dividitur in reale & rationis. Conclusio haec habet duplicem sensium : primus est, quod ens importet

Conceptum Communem univocum reali& rationis, & hoC est contra modernos paucis exceptis, inter quos est Bonet. Al- . tera conclusionis interpretatio est: quba detur ens reale & rationis; haec est comis munior contra nonnullos qui negant darientia rationis, prout Coloniae vidi defendia P. Alers S. J. pro Cuius intelligentia. Praemittendum est, quod per reale I telligam ens independens ab intellectu, per rationis Vero lic ab intellectu dependens, quod nec divinitus absque ope ejus vel sorte alterius potentiae existere posset et

nunc

Probatur in primo sensu et datur coninceptus uniVocus communis Deo, & Creaturis ut infra Cum Scotistis docebo, Ergb& communis reali aC rationis. Probatur Consequentia: ratio quam asserunt pro primo, & hic applicari potest; Ergo,&c. Probatur Antecedens: intellectus enim potest esse certus de uno, sicilicet quod aliquid V. g. privatio sit ens, & dubius de

29쪽

ao M. duobus, scilicet an sit ens rationis,Vel reale; Ergo conCeptus entis his est communis. Confirmatur ex Sco. quodL ῖ . & in eporri I. d. 29. ubi est problematiCus. Respondent Compendiatores Mastrii rdari conceptum communem confusLIm. C. determinatum. N. Contra: certitutio

non est de conceptu objectivo confuso, sed intellectus potest esse certus, quda. quid sit ens,&c. Confirmatur: ens est uni- vocum possibili 3c impossibili, huic assentiendo, illud renuendo; Ergd reali & rationis; dc declarabitur ultro , ubi de con-/ ceptu entis realis positivi. , Probatur & in alio sensu praemisso: perentia rationis intelliguntur conceptus obiectivi, qui nec habent nec possunt habere aliud ene , quam illud objectivum v. g. combinatio hircinae naturae cum essentia cervi, sed tale ens dari per fictionem intellectus constat experientia fingentis; Ε

Respondent: repugnantiam talis entis obiici intellectui. C ipsum formaliter. N. Contra: non tantum capio, quod simultas naturae hirCi & cervi repugnet, sed etiam intelligo combinationem inter has duas naturas, imo combino illas iudicio positivo. Confirmatur et vel concipiunt Adversarij combinationem illam, quaminegant possibilem Re-

30쪽

Respondent: se concipere signate& negariclo. C. eXercite ac amrmando. N. Comtra et ego quoque atavero,qubd taliscom-hinatio sit impossibilis a parte rei, combino tamen eas per intellectum ac si essent a parte rei, sicut fingo mihi Deum, ad si esset Corporeus. Confirmatur pulchre a P. Hermann: eo qu5d detur contradictoria huius propositionis concipio non dari ens rationis ista eοncipis dari; & si dicas concipio negative dari, non est contradictoria, quia significat concipio non dari, lege Autho- rem ci Obijcies I contra conceptum entiS uni- vocum et si daretur conceptus entis, ille vel esset realis vel rationis, nihil dici potest: Ergo,&C. Probatur Minor ; si reaalis, fictitio non convenit, si rationis neque reali. Resipondent: alij nec esse realem nec rationis, sed praescindere velut animul ar

tionali & irrationali sed hoc impugnat

Meurisse lib. I. Metaph. q. a. Concl. Z. Ma

strius hic q. Ix. art. a. & alij susissime. Sed Respondeo, & expedio me breviter: qubdsit realis, id est gradus a parte rei, qui contrahitur ad reale per assensium, & ad ens raritionis per dissensium, licet enim ens rationis non possit esse a parte rei, impossibilitas tamen illius non est ens fictilium, &C nota