장음표시 사용
301쪽
e L '. mam. 3ce.J sle omnἰhut orbis nationibus illarum trium eo-mun tim linguattim expositione publieer testatum est. t tum qui erucifixus esset . Regem Iudaeorum esse: idque Plaesita ipti auctolitate firma. tum ivit. ε - G- ε --.J Ita apparuit certissimo argumento illum eide filiuPatris appellati,& spimum ipsiusPatri mille susceptum . edm reaiuxta orationis ιementiam eueniret.
superscriptio scripta super eu' literis GK-cis, & Latinis, & Hebraicis: Hic est rex pIudaeorum. Τ' Vnus aute de his qui pendebat latronibus, blasphemabat cum,dicens, Si tu es Christus, saluum fac temetipsum, & nos. '' Respondens autem alter, increpabat eum,dicens,Neq; tu times Deum 'Quod' in eadem damnatione es Z
'' Et nos quidem iuste, nam digna factis recipimus: hic vero nihil mali gessit.' A Et dicebat ad Iesum, Domine,memen
to mei, cum Veneris in regnum tuum.
'Τ Et dixit illi Iesus, Amen dico tibi: H
die mecum cris in paradiso. '' Erat autefere hora sexta: & tenebrae factae sunt in Vniuersam terram usque in horam nona. Et obscuratus est sol: & velum templi scissum est medium. 'ρ Et clamans voce
magna Iesus, ait, Pater,in manus tuas'CO- α'
mendo' spiritu meum. Et haec dicenspirauit. '' Videns autem Centurio quod factum fuerat, glorificavit Deum,dicens, GVere hic homo iustus erat. Et omnis turba eorum qui simul aderant ad specta- culum istud, & videbant quae fiebar, percutientes pectora sua reucrrebantur.' Stabant autem omnes noti eius aloge: α mulieres quae secutae eum crant a Galilaea haec videntes. Τ ' Et ecce vir nomi- os
ne Ioleph qui erat decurio, vir bonus &- 'ii iustus, in ' hic non consenserat consilio &actibus eorum, ab Arimathaea ciuitate
302쪽
CAP. XXIIII. SEC. LUCAM. 27I .
Iudaeae, qui expectabat & ipse regnu Dei. i' hic accessit ad Pilatum, & petiit corpus Iesu: Τ & depositum inuoluit sindone,
posuit 'eum' in monumento exciso, in quo nondum quisquam positus fuerat. Τ' Et dies erat parasceves, &sabbathum illucescebat. Subsequutae autem mulieres quae cum eo venerat de Galilaea, vi-
positum erat corpus eius. Τρ Et reuertentes parauerunt aromata & unguenta: &
sabbatho quidem siluerunt secundum
UNa 'autE Lbbathi valde diluculo v
nerunt ad monumentum, portantes quae parauerant aromata: & inuenerui, lapidem reuolutum a monumento. Τ Et
ingresta, non inuenerunt corpus Domini Iesu. 'Et factum est: dum mentec sternatae essent de isto,ecce duo viri stet runt secus illas in veste fulgenti. Cum timerent autem,& declinarent vultum in terram, dixerunt ad illas, Quid quaeritis Viuentem cum mortuisὶρ non est hic,sed surrexit. recordamini qualiter loquutus est vobis, cum adhuc in Galilaea esset, ' dicens, Quia oportet filiu hominis tra-
di in manus hominum peccatorum, Acrucifigi: & die tertia resurgere. ' Et recordatae sunt verboru eius. Et regressae B a monumento,nuntiauerunt haec omnia
303쪽
illis undecim , & caeteris omnibus. ' Erat autem Maria Magdalene, & Ioha - na, & Maria Iacobi, & caeterae quae cum eis erant, quae dicebat ad Apostolos h c. Et visa sunt ante illos sicut deliramei tum verba ista, & non crediderunt illis.
Petrus autem surgens cucurrit adm numentum: & procumbens vidit linte
mina sola posita,& abiit secum mirans. quod factu fuerat. 'Τ Et ecce duo ex illis ibant ipsa die in castelluin quod erat in spatio stadiorum sexaginta ab Ierusalem, , . nomine Emmaus. '' &ipsi loquebatur adinvice de his omnibus quae acciderant. Τ Et factum est: dum fabularentur & s cum quaererent, & ipse Iesus appropinquans ibat cum illis. μ' oculi autem illo
rum tenebantur ne eum agnoscerent.
7 Et ait ad illos, Qui sunt hi sermones
quos confertis ad inuicem ambulantes,& estis tristesὶ Et respondens unus cui
: Iezrae nomen Cleophas,dixit ei. Tu solus pere-ῖα ζα α grinus es in Ierusalem, & non cognouisti facta sunt in illa his diebus3 Qui
bus ille dixit, Quae 3 Et dixerut i De Iesu
Nazareno,qui fuit vir propheta,potens in opere dc sermone coram Deo & omni populo: '' Et quomodo eum tradideruntiummi sacerdotes & principes nostri in
damnationem mortis,ct crucifixerunt eu.
' nos aute sperabamus quia ipseesset re-depturus Israel:& nunc super haec omnia, tertia
304쪽
tertia dies est hodie quod haec facta sunt.
Sed & mulieres quςdam ex nostris, terruerunt nos, quae ante lucem fuerunt ad D monumentum ' & non inuento corpore eius, venerunt, dicentes se etiam visionem angelorum vidisse, qui dicunt eum vivere. '' Et abierunt quidam ex nostris ad monumentum: & ita inuenerunt sicut mulieres dixerunt, ipsum vero non' inue
nerunt. 3 Et ipse dixit ad eos: O stulti,& tardi corde ad cred cndum in omnibus quae locuti sunt Prophetς. ρ' Nonne ii coportuit pati Christum, & ita intrare in gloriam suam 3 '' Et incipiens a Moyse& omnibus Prophetis , interpretabatur illis in omnibus scripturis quae de ipso erant. '' Et appropinquauerunt castello quo ibant: & ipse se finxit longius ire.
' Et cc egerunt illum, dicentes, Mane nO
biscum, quoniam ad uesperascit, & inclinata citiam dies. Et intrauit ' cum illis. i' Et faetiam cst, dum recuberet cum eis,
accepit panem, S benedixit ac fregit, &r porrigebat illis. Τ' Et aperti sunt oculi
nuit ex oculis corum. δ' Et dixerunt ad inuicem Nonne cor nostrum ardens erat in nobis, dum loquerctur ' in via, & aperiret nobis scripturas λ Τi Et surgentes eadem hora regressi sunt in Ierusalem:& inuenerunt congregatos undecim, S eos qui cum illis crant, in ' dicentes,Quod siurrexite D ira int M. in glor-n fiam J In gloriam uncti regis. ω regni posie uouem eum utembris suas. 3 ωι. s. s. d mn, in nos aer l N5- ne videbatur eor nostru moueri nisis ximὀ, bc illum velle agnoscere ex i-inia & gaudio percepto inanitesta ac aperta scripturarum interpretatione. quae simul vim habebat permovendi nos. quanquam oeuli nostri leve hautur, cor tamen illustrabatur.
305쪽
rexit Dominus Vcre, & apparuit Simoni.' Et ipsit narrabant quae gesta erat in Via. I Izrtiles ...hi. & quomodo cognouerunt cum 'inctione panis. Τ' Dum aute haec loquun- -io is,
tur, stetit Iesus in medio eorum, & dicit F
eis, Pax vobis: ego sum. nolite timere. Τ' Conturbati vero & conterriti, existiumabant se spiritum videre. i' Et dixit eis, Quid turbati estis,&'cogitationes a- ostendunt in corda vestraZ Τ' Videte manus meas, & pedes', quia ego ipse sum. palpate,& videte: quia spiritus carnem& ossa non habet,sicut me videtis habere. '' Et cum hoc dixisset,ostendit eis manus& pedes. '' Adhuc autem illis non cre
dentibus & miratibus prae gaudio, dixit, Habetis hic aliquid quod manduceturὶ ' At illi obtulerunt ei partem piscis assi,
- - . . & fauum mellis. 'Τ Et cum manducasset
h m. treia. J Hue pertinebant . in a. . . .
sermones, quos ego saepe apud vos coram Is sumens reliquias dedit eis.
tete mutem --. dic. Et dixit ad eos, Haec sunt verba quel
caluiti ratio omnis ira con duxa fuit cuius sum ad vos cum adhuc essem vo-tur mortem proomnibus.&pior ex biscum quoniam necesse est impleri onN
xustineationem omnium resurgeret I
nia quae seripta stini in lege Moysi,& Prophetis, & Psalmis de me. Tunc ape-Gruit illis sensum, ut intelligerent scripturas. '' Et dixit eis, Quoniam sic scriptum. is. est,& sic oportebat Christum pati,&r surgere a mortuis tertia diei '' & praedicari in nomine eius poenitetiam & remissionem peccatorum in Omnes gentes, in P iii: Iod zobre tauta obi: cipientibus ab Ierosolyma.
306쪽
' Uos autem testes estis horum. testimonium efficientiae pallionis ae
' Et ' ego' mitto' promissiam patris mei in vos: Vos autem sedete in ciuitate,quo- T Herbis. TI
r . ipse induere potest.donum enim Dei
ad victuc induamini virtute eX alto. Gallo mittendum est. Tunc posi-
in H quam ita sederitis oc quieueritis, illa
Eduxit autem eos foras In dein anIam, viriure accepta surgentes emis mihi
&cleuatis manibu S suis benedixIteis. ita.&vsque ad ultimum terrae.
in Et tactum cli: dum benedicerct illis, sublaris, bene preeantis & praemis
recellit ab eis, & Ierebatur In caelum. tri salutaribus precationabus.
Τ'Et ipsi adorantes regressi sunt in Ieru- cnristo eius. petentesque tatum
- i fieri id quod a Patre promissiim. i fi-
salem cum gaudio magno: in & erant lio expositum ae denuntiatum Gat,
semper in templo, laudantes & benedI- piendi dono sibi promulium magno
, .l gaudio, quod spes emciebat in illis.
pter expeditam hominum salutem, Ec tot saeculis expectatam redemptionem. atque huius rei manifestum testimonium propediem edendum. Dum ibae benedicerem .alij omniura piorum nomine respondebant,
EX CUDEBAT C H R ISTOPHO RusPLANTINUS ARCHI TYPO GR PH Vs REGIUS ANT VER PIAE, ANNO M. D. L X X V.
308쪽
huinar a salute ccepti di absoluti, atq in publ:cum editi. a decam uinto veritia. huiu sunima ratio. rer sing la s patro continuata serie e pom. ur. Dii aque pars illa prior capitis huius totius Euangelii argun)entum. p itum al, initio hominis a Deo ei. o D aii. . educisque ad sinem ipsus rei Verbum ic formatu Li mos j mundi constituti de si nitim initio.
' Verbum Sc Verbum c ulorum Cir n
futurum igitur si erat in princirio rerum omnium albarum atquς aded is
ni in Quod si oum est, in i Dcr potis , ante pr ncipium fuisse nece a1 e R. id quod ante principium suit,sic
ipsum facta scuit: ' & sine ipsis rufum est
nihil quod famina est. ' 'In ipso vita
cras & vita erat lux hominum: ' & lux
in tenebris lucci ,& tenebrae eam non
coprehcnde iniri. 'Fuit homo mistus
ctus. Hae omnia , qui maioribus commentariis e ylicabuntur, si su .ficat Hebraea vox M'. d fit is eri r Uc idern rotem .idem sapiens, idemque volens eum Deo, quem auctorem α gubernatorem uniuersi credimus. erat adeo idem volens, sapiens, dc poten ritu idem erat etiani natura se essentia quania quam persona alter, neperatim. tamen natuta idem. ne re Dcus i pie smplicissimus. e fluerat in motis arria D o J inseparabilitet manebat apud Diu. cum una eade l. natura smplicissima impara ibilia indivisibilitii: eset. v eademque virtus, sarrentia te f onitas in eparabilis , si te dotque ipsius substantiae diuinae substantialis ipse splendor. atque Deus i pie Quidquid enim est in Deo, substantia est, non accidens, atq; allio ipsemet Deus. Hoc erat in principio condit. is omnia ereaturae apud Deum conditorem, sicut idem Verbum rei atur. dicens. Curra ipso eram cuncta componens. f O-M. 4 rana visibilia quam iuuisibilia, superiora I. inferiora.quaecuqua facta lunt di extiterunt liuius verbi virtute .sapientia te bonita et cxtiterunt auctore patre Deo, verbo. inquam praesente, & tanquam medio quodam: nam de diuinis sermone familiati pronuntiare tas est . ita omnia suo quae iin in re valde bona prodierunt. vi pote a Patre rei Veibum iacta g Tt'ιi te. Ex iis quae facta suerant. unum genus praecipuum quod factum est .videlicet homo cori litu, ad imaginem di ii militudinem Dei rei Veibu . di per idem Verbum comit ut dominus de piinceps teriae , dc omnium quae in terra sont i di Deo chatus de s rus ac perpetuo Duendus Loe senus a verbo Dei separatum . per inobedientiam facti,m est nihil: incidit enim in mortem, damnationem. abalienationem a Deo, eaptim alem AP ieruitutem diaboli , carentiam gratia. imminutionem multarum virtutum: quae Omma non ad Verbum. te. ad nihilum referuntur: atque ita ex abalienatione a Verbo factum est nihil. id quod magnum.bonum dc pulchrum factum fuerat Nam ri ut aliquid esse perseuera ret, a verbo nunquam discedere opolluit: in Verbo enim vita erat; ec ex ta verbum mors habitabar. a Verbo alie assima de remotissima in infinitum. Atque hacten ut de prima erit in omnium electione &constituti m petVerbum. h taram . seeunda electio , institutio ec con truti sie habet : c um Deus propter suam summain miselicordiam .ad laudem 5: gloriam norminis sui. & addam mationem inui liae inspiei.tiue eiu morum 8e nihil in mundum inuexerat, eliretet seeundd hominem e tenebit m quibus inuolutum reperit,in aci- irabile lumen suum deducere, Verbum suum quod arbor vitae erat, per quini omnia fee tat .mini in tenebras mundi, factum hominem. vi homine illustraretiqui tomis inmidi Ditebris & debitu in se susteptio. ronquatia. tamen Obtenebratus est: sed i in tenebris ipsa ira luxit & a tit . ut tenebrarum opera dis vetet, di tenebras vis. aut et . atque eos qui sibi putὰ sanct sque adhaeterem . suae lucis vitii ie 5. et selemia in admirabile lumen suum ita lueetet. i Fuit homis. J huius rei atque salutis huius mundo anata nuntiandae causa, fiat i sis
in tamque apetui signis illustiatui. vi nemo dubitate pollet illum a Deo uultura.
309쪽
mo sanctior illo in veteris Testamenti
hominibus indicati poterat. tame ille peIHI Ueret cie lut Ia Ine, Ut Oiniaes crede
se lumen non esse professiis est: ec te- S, in
natus alterum vitam in mundo natu relat per Illulaa. nota crat Ille l ax : lea
oueret. Vt telli momum perhiberet de lumine.
estatus est..rat : terat euius lumine Erat tu X Vera, quae Illuminat omnem' i 6 3α Iohannes ipse de omnes homines . , - - - illustrarentur . erat autem lux vltronaia dc orta in hoc mundo, cui se ve .riens exhibebat.
Et fuit illa lux illud verbum, illud r -
res qui facti olim per illum fueram,rc it 4 V .
sui initium ab illo agnoscere debebat In DrOPria Velait & s ut euin non rece-
tam ex scripturis . ouam ex virtutibiis 1 δ
' miraculis . sed adeo caecus erat ma- perti Ilt. Quotuti Ot autetia recepetunt
ous. ut aue orem sui non cognouerit, A . - .s 1 -
qui idem instaurator.imo persectoi de cum .dedit eis potestatem filios Dei fieri.
onsummator aduenerat: sed dilexe- . . - . I
Iunt homines magis tenebras . quam hi S Cui credunt in notia inc cius. μ' oui
ucem. itaque sua ipsius culpa petibit ra
rtim Duci ;. ., ibia non ς sanguinibus, neque ex voluntate
ara m πώ aacidi carnis, neque ex Voluntate Viri,ssd ex m. i, ιρα - α tam Deo nati sunt. '' 'Et verbum caro δε---
hominem venientem in huc mundum. -sMs Min' mundo erat, & mundus per ipsum d
isque plurimis praeparauerat : sed μι
ora Letu' mus gloriam eius, gloriam quasi unig niti a patreὶ plenum gratiae & veritatis. πzz ' 'Iohannes testimonium perhibet de ipso, & clamat, dicens, Hic erat quem
τTectui Wc qui illud lumε reii peieri . dixi, Qui post me Venturus est, ante me
non homines,ut ante,serui manerenti
sed filii Dei fierent. novique homine, Iactus
redderentur i non ex sanguinibus humanis eorruptis & eommixti si neque ex ea ne aut modo nascendi naturali. ed ex Dei transmutantis de perficientis virtute di esticientia , ita ut opus Se donum Dei ellet. i ipso rbum per quod di habitauit in nobis plena gra . - aperiissim ,quae conuenit exactissime cum pro iiIis omnibus Dei a mundi eonnatutione iactis:&sanctitatem notris non imputatione sed te Ac edicientia communica .. ita vidimus aperter hanc illius gloriam, esse gloriam non serui . aut famuli, avoninistri alicuius qui ho- o tantum esse . quanquam sanctissimust sed gloriam unigeluti .fili j Dei a Patre acceptam . quam ille nulli merfla omini i Oi cruit. ticut scriptum est. Gloriam meam alteri non dabo. Gloriam itaque suam Deus filio unigenit. Hedit, quam ipse membris suis communicauit. I. ti testimo': in re. J Ititur huius boni nuntii series ita habet: Principid Iohannes ille. qui testinionium ce lumine daturus erat.publice cellit: fuitque illius testimo m. lunauia hac talio, tali di formula Piitra videret is
Dat ima es, indicauit digito, dicens, uic eraia M.
310쪽
tes& Levitas ad eum , Ut Interrozarent iussi sum homines eam legem obse
cum. Tu ouis es 3 Et conrellus cli, inonui mi expiare alia minis tu.
factus cit : quia prIOr me erat. Litae bitat omnis plenitudo diuinitaris eo plenitudine eius nos omnes accepImus, do, dein filio, adoptandos suscepit.
. . . e b Gratiam trutraria' Nos grati sumus
& gratiam pro gratia . quia lex per Dei, ex gratia qua hie glarissimus est,
in Q . O . . Quam nobis communicabit ipse in
Moylen data cli, gratia dc Verara S per Ie ' dentibus de obi petantibus: a que
sum Christum facta est. Deum ne--
... . Ues . . bus spiritus ille adoptionis fit.ois eoi
4 in . . c U . iii , ec faciemus qua Deo grata sum.
' - ε .. sis i in qua lege communicata est ho-
hoceli teli imomum Ion anni S, quando minibus cognitio volantam diu in
. . . . . r ec Obligationis iiii manae . cognitio co-
- prehensibili obteruationi aduersatur. iussi sunt homines eam legem obse uare omni studio : atqMe eadem legeoru
& non negauita dc confestus est, Quia non sum ego Christus. Eonterrogauerunt eum, Quid ergo ZElias es tui Et dixit, Non sum .' Propheta es tu 3 Et respondit, Non. ' Dixerunt ergo ei,
'Quis es, ut responsum demus his qui iniserunt nos 3 quid dicis de teipso3 t Ait, Ego vox clamantis in deserto Di 'it circi: rigite via Domini, sicut dixit Isaias Propheta. Et qui inissi fuerant , 'crant ex Pharisaeis. Et interrogauem ni cu m, IC' IIII mo: dixerunt ei, Quid ergo baptizas,si tu
non es Christus,neque Elias,neque Pro-m 2 phetat
e nil emini J Duplex testimonium Iohannis fisit, alterum publicum.assiduum de frecluetis: illi id prim iam expositum . quod pronias ite omitibus edebatur sapientibus ec populi, ipsis ter atque praedicatio ipsius Icilianius, summam eontinens totius ruangelii : vlito igitur ille hoe testimonium dabat. Sed alietum fuit iudicialeae limianium, quod rogatus exhibuit ministras ad eam rem missi, delectitirile asyna' galiterari m ae legis petatis di si Dissimae auctoritatu tum ob sacerdotalem dignitatem tum ob ν de religionis obseruantiam ε B- es. J Nouerant enim illum esse magnum,intellis aut a Deo missam : voluerunt ergo testimonium MProsessionem certain habete muneri illi iri. g A .um Uit J Consessus est quid non esset, non celauit visa esset . ac quod illum facere oportebat. fecit: exposuit namque legationis sua rat: nem omnem. h NMI G- . t non sum ille unctus ui tepem dc seruatorem. Non sum nas ille , qui ismatus eri e ter . curru igneo. i ris era es t M J illa de quo scriptum est. Hophetam suscitabit ubi Dominus de medio incat, ira.J quo munere fungeris i Ei t ex Plia ην. l qui existimabant se esse in supremo gradu pei inimus humanae: neque praeter vitae suae pei sectionem aliqDid addi posse humano ingenio aut iudicio. seeu νεώ Messia aut Elias . aut Propheta ille adesset. per quos noui aliquid A magni mandari N institui a Deo momon dubitabant. m--ια-.ὶ Quis est baptismi vivis mutas, quia asteri innia vlata nostram