장음표시 사용
391쪽
sco EVANG. s E C. Io H. . CAP. XXI.
testimonium eius. Sunt autem &alia multa quae fecit Iesus quq si scriban tur per singula, nec ipsum arbitror mundum capere polle eos qui scribendi sunt, librOS.
EXCUDEBAT CHRISTOPHORVs- PLANTINUS ARCHI TYPΟGR A PHvs REGIUS ANT VER PIAE, ANNO M. D. LXXV.
392쪽
ΑCTA A POST OLORVM. .s. 1 1 .a italis Euantelia per Aposto
Ios enuntiati expeti elata α ea empla.
I M v M quidem ser' ti, iationibu extonere appressus tue
- ram res ouanes ad c hristi Ioangelium in Mac Icci cle Omla lotis, pellitiente, . quatum altera eas conti netet qrae 1 irat pelli per ipsum munia
o l lacopnlle , quae coe- irationem. atque lalum hulvanae pI -- T T c ou curationem di expeditionem spectat: pit Iesus I acere cc co- althia Veio ea quae ad ipsus Euangelii
2 c - Ι - - completionem di operimentum one-
ccre, Vsque an ole qua detiati m Deiunt. Prioris autem partis
' praecipiens Apostolis per Spiritum sanctum . quos elegit, as sumptus est: Τ quibus &praebuit seipsum vitium post passionem sua in multis argumentis, per dies quadraginta apparens eis, & 'loquens de regno Dei.
ratio explicata a me est in Evangelio meo: altera nune exponetur in hoc li bro . cuius inseriptio est s. hoe est , Plactica sanis ctorum missorum. ad osiandendam mundo Euanselii chii si virtutem Me scientiam. h Erua isto lis fuere er ariere. JOmnes actiones operaque omnia. qua Iesus ante molle & tesurrectionem sua fecit, incoeptiones fuerunt eius rei. ad quam electus fuerat a Deo. ram quaquam unaquaque actio in se quantum ex auctore di natura rerum ipsarum perfecta esset & absoluta. amen quan
' Et conuescens, praecepit eis, ab Iero-
solumis ne discederent, Ied expectarent inmad absolutum usum hominum M promissionem Patris , Quam auditiIS mma illa priora. quorum finis abs
i . tutasimusque usus in hominibus spe
inquit) per os meum: quia Iohannes is quidem baptizauit aqua, Vos autem ba
ptizabimini Spiritu sancto no nost mul- duobus ibis ordinare narra ionem,
s. q. II a quae in nobis eompletae lunt rerum.
tos hos dies. Igitur qui conuenerant, interrogabant eum, dicentes, Domine, si in tempore hoc ' restitues regnu Israel ΘΒ 7 Dixit autem eis, Non cst vestrum nostetempora vel momenta, quae Pater posuit in sua potestate: D sed accipietis virtutem superuenietis Spiritus sancti in vos, , uri in δεῖ βψuxu mun
1 13 nisestando aperte iue exponem quo uacto revium Dei. a se toties promitam, obtenturi essent: idque hae ratione explicuit. g ov. I lami liariter eum illis con emtis in unum multis discipulis agens. h Pνω--m ratiis.J renium Dei donum pecin opillius sancti sanctificantis licimines sanandum erat a Patre, non set veteris Te- sed per ipsum noui Testamenti pontificem de Aba Mi haptaxauit aqua in poenitentiam ad expectationem re u caelorum; vos autem baptirabimini a me Spiritu iancto in sanctifieationem.ad siliorum adoptionem accipiencam & liaereis ditatem regni caelorum obtinencam. h Restitis. ν - II E. dispersum per orbis reg. nes ,resinoe: ne in Matiam Dei. α comutueauonem valvi Ecclesia I Ad-pinu inrtu: san .ificauoau qua sana dicabi initia.
Euageliumctitate & gloria menti legem di mediatorem Christum.
393쪽
& eritis mihi testes in Ierusalem, & in
, IIT ' παώ. iniis P. omni Iudaea, & Samaria, & usque ad: . 1 strihubaia Vltimum terrae. Et cum haec dixtilet, videntibus illis eleuatus est: dc nubes
gnificabant . nam stimim de eiusti, suscepit eum ab oculis eorum. μ' Cum-
candoris est senum eandidissimus e --
tot vestiuin .glotiaque eaelei tu indicat quC Ilatuerentia r in caelu Iaa Ciliciari illuni,
Argumentum Est rer- eccC ' duo viri astiterunt iuxta illos in vc nuntiationis futuraecemssimae tribuS albIS, qui & dixerat, Viri Ga
lilaei,quid statis aspicientes in caelumὶ hic Iesus qui assumptus est a vobis in c lum, iuri ΚαύΣαμα - sic veniet quemadmodum vidistis cum
st Api nς diuin R euntem in cactum. 3' Tunc reuersi sunt sirum est iter deambulationi, sabba Ierosolymam a monte qui vocatur Oli
viri illi in eoenaculum in quo antea Λ r
postoli omne, simul fuerant eum se ui coenaculum, alcenderunt vos manebant mamem tune Apostoli undecim videli. Petrus & IClrannes, Iacobus & Andreas,
in precationibus, ut adimpleretur in ke 3 τ m Al
ipsc promissum Patris. N eonstam & Matthaeus, Iacobus Alphan & Simon
tem ipti in Eliaritate . sine qua Spitnua celotes & Iildas Iacobi. III Oiannes
sanctus accipi non potest. h . .
i Et fratri - .l consanguineis eo, erant perleverantes unanimiter in Ora-gnalia be propinquis Iesu. qui Hebraici . 4 a. . . .
sermonrivsu rei dicuntur rione cum mulieribus & Maria matre
sancto eiusdem scriptura auctore qua IeihI & fratribus eius . in Ita diebus il-
I in trescripturam quae ad- lis exurgens Petrus In medio Iratrum.
ficiendo Apostolobia iocum eius qui dixit serat autem turba hominu simul, 'fere centu viginti ' Viri fratres, opomis V A, C . ' ' - - tet Impleri scripturam quam praedixit Spiritus sanctus per os Dauid de Iuda, qui fuit dux eorum qui comprehenderunt Iesum: 'Τ qui connumeratus erat
in nobis, & sortitus est sortem ministei' stimp x m, huius. Et hic quidem 'possedit agrude mercede
394쪽
de mercede iniquitatis,&su spe sus cre puit medius: & diffusa sunt omnia viscera eius. ' Et notum factum est omnibus habitantibus Ierusalem: ita ut appellaretur ager ille lingua corum, Ha-
P celdema, hoc est ἰ ager sanguinis.
Irin apud Hebtiros: sanguinem ipsum animantis venis & carne dissusum de homieidiu, A mercedε atque pretium rei alleuiuirita ex omnib' hia ιignis eationibus ager ille appellatus est agres-xumis. quia emptus titit sanguine. 3 est.
Scriptum est enim in libro Psalmorum: Fiat commoratio ' eorum' deserta
& non sit qui inhabitet in ea. Et episco- pretio: di pretio appretiati sanguinis
. , . . et lesu .qui eo pretio venditus effusus en
patum eius accipiat alter. Oportet permultas pla s. vulnera&eroo ex his viris qui noblicum lunt On- ille oui pretio tuo vengregati, in omni tempore qUO Intrau It sceleris pretium tu it
& exiuit inter nos Dominus Iesus,
item homicidii aser. quia meisus est venditus fuerat: ω qui vendiderat siti
quoi irtrauit se ierii pretium tulit mortem sibi ipsi
I illatam. estqtie nomen unum haec minnia significans. ager emptus pretio tan C - . c ruini Ppre lati. dc homicidii perpe-
incipiens a baptismate IohannIS Vlque irari, e stitutus etiam pretaueius
in diem quaa Humptus eli a nobis teste Dii ipsius homicida fuir. Itaque Apo-
. , t . in - . stolatus nomen Δἰ munus hae merceis
resurrectionis eius nobiscum fieri Unum demutauit ludas.
desistis. 3Τ Et statuerunt duos, IOsseph a m in is taria.., a quispis sati- qui vocabatur Barsabas, qui cognomi
natus est Iustus: & Mathiam. '' Et pra- 22 h- tes dixerunt, Tu Domine qui corda nosti omnium, ostende quem elegeris exlii; duobus unum, 'in accipere locum . de quo ministeri j lvi ius & apostolatus: de quo et M prquaricatus cst Iudas ut abiret in locum suum. Et dederunt sortes eis, & ce- . , cidit sors super Madaiam, & annumera MI a
laborem di studium.Omnes enim dis- eipuli illi di iusti. N sancti di pii, & ad vitam electi eram . quod Ostendit spiritus sanctificationis quo omnes impleti sunt. e a P. ar. a o e remνυν--σώ1. 3 ed m ab lutum esset tempus quo festum Peni
tus est' cum undecim Apostolis. ET 'cum'complerentur dies PentecΟ--stes , erant omnes pariter in eodem loco & factus est repente de cano so--i inquam fiat nus , tanquam aduenientis spiritus veta ta in validissimi quide estoy a. hementis,
395쪽
364 ACTA CAP. II. hementis,& repleuit totam domum ubi erant sedentes. Τ Et apparuerunt illis linguae' tanquam 'ignis', ' si W-. ditque supra singulos eorum: ' & re--σίιν
-lore instar ignis , Muitque. ignis ille non temere Va- a
pleti sint omnes Spiritu sancto, &coe-. -' in perunt loq ut 'variis linguis prout Spiri- ἀό μ' tus sanctus dabat eloqui illis.
praeietea linguarum acino. ---'--- ------
autem in Ierusalem habitantes 'Iudaei
viri religiosi ex omni natione quae sub
μ caelo est. Facta autem hac voce con- , multitudo,& mente confusa est, siv k- , V β si quoniam audiebat unusquisque 'lingua
sua illos loquentes. 7 Stupebant autem
us exies is incumbentis in - -
Omnes, & mirabantur, dicentes : Nol
te rumore sonitu flatus domum illam. riguis eodem momento . sε Lint si a. J Non singulos Diuribus . Ut . h'. o
inguis eodem momenio . sed lingulos ne, ecce, omneS Ilsi qui loquuntur, Ga- t,
imbus linguis pro ratione sentis ad g. . sis . . 'ai
am conseriebamur singuli molia illaeI lunt, & quOInodo nos audiui - ,
ratem Hebraicam recto dolui soleant; λ . . . 33. e r
quomodo nunc ram proprie expedi- AElam Ita & Qui habitant Melopota
te omnibus linguis loquuntur .
aliaui ex nobis, sed maternas locorum tum, & Aliana, Phrygiam , & Pani-
nostrotum atque regionum singulatu. . . adinalem
omnibus linguis pro ratione naeuam conuertebantur singuli spiritu sancto. Verer loquebantur Apo- audimus
venerunt cum iis cui ab imperatoribus 1 ti
eiunate evi Ie- cit circa Cyrenen, & aduenae Romani,
Arabes: ' audiuimus eos loquentes no-TI 'stiis linguis 'magnalia Dei. Stupe-
ona etiam profundissim . bant autem omnes, & mirabantur, ad-
esse: 'in Alij autem irridentes dicebant, Quia 'musto pleni sunt illi. '' 'Stans
ni 2 6: Nubi, ista in me, autem Petrus cum undecim , leuauit hvit ient .veriinu. Ω - - - vocem locutus cst eis,Viri Iudaei,
396쪽
' & qui habitatis Ierusalem uniuersi,hoc
sed hoc est quod dictum est y in -Mi mmitim.
de Spiritu meo 'super omnem carnem: tu που inuquestriti homines.
per prophetam Ioel, '' Et erit, in nouis sinis diebus dicit Dominus J effundam pe& prophetabunt filij vestri & filiae v strae,& iuuenes vestri visiones videbunt,& seniores vestri somnia somniabunt.' Et quidem super seruos meos,& Ω- per ancillas meas in diebus illis effunda de Spiritu meo, & prophetabunt: '' & dabo prodigia in caelo sursum, & signa in terra deorstim, sanguinem, & ignem, .& vaporem fumi. λ' Sol conuertetur in d visi h risi a.J ad quos illa magna
' - . e . mutatio ex infima in supteniam eon
tenebras, & luna m languinem, antequa ι omim a Deo promtZ & ptaestua
. . . . , ri .r ptimum pertinet.
veniat dies Domini magnus & manire- e 3 virtutis ae dominar
m 4. Q - . . Deo probatissimae, quod multis argu
ltus. Et erit Omnis quicunque InuΟ-- eo rum eae potividia cauerit nomen Domini, saluuS erit. .
a Deo mimim. De to eos M. J non eam, non simiun4- -- . v c . . a i - ipsius culpa, non sine ullo fiuctu.
. a ptionem hominum, sed a vobis exce-
Nazarenum Virum approbatum a Deo timn m 'Dὰ,imo tepessum di oec in vobis, virtutibus & prodigiis & 1ianis manus ini ' A inum
ta . O a Deo abalienatorum vi insolentiui
illuquae fecit Deus per illum in medio ve
morum. qui vestrae malignitatis & in-- . - r . in uidiae ministraelecti a vobis fu/te.
ltri, sicut vos icitis: i hunc definitob. - .ὶ vinculu
pulchri quibusconstringuntur mortua,
consito & praescientia Dei' traditum,
per manus iniquorum assigentes, inter- mmmim i ''ius C rrupti ou
quem Deus suscitauit solutis doloribus inferni, iuxta quod impossibile erat teneri illum ab eo. Dauid- ς enim dicit in eum ,' Provideba Dominuy 3 in con-
397쪽
366 ACTA CAP. II. in conspectia inco semper: quoniam a
dextris est mihi ne comouear. φρpter hoc laetatum est cor meum, & exultauit lingua mea: in supcr& caro mea requiescct in spe. '' Quoniam non derelli quo animam meam in inferno, nec dabis Sanctum tu un videre corruptionem. '' Notas mihi fecisti vias vi- . replebis me iucunditate cum facie utua. '' Viri fratres, ' liceat audenter di-
vel cinere, vel pului, uitii, iam in rui- cere ad VOS de patrIarcna Uau Id Guo
rat, ut mortem destiueret hominum 1 pulchruna clus cit a Duci nos vique ita
post resur- cum es Iet, & sciret quia iureiurando iu- υ. iii
iturrectionem ascendit a i Deum, cuius .a . . o . . c
Gxtera exaltatus est, sedens a dextris rallet Illi UCUS de fruau luiri Di eius te
Dei ipsius, & eiusderii dexterae potetinae virtute I
s PM-iit e Smisin mi in homines cuius est de resurrectione Christi, quia
per Messiam tuu mittenda, fudit hunc . in . .
Spuitum sanctum siue hoc donsi spi- neque derelictus est in inferno, neque
praeditus, idque manifeste dere lupersedem eius: prouidensi
tis magi ata in hisiscipuli iesumu- caro eius Vidit corruptionem.
rationem , Mauriatu aperte varias lin- -
suas. quibus magna Dei beneficia ex- Iesum resuscitavit Deus , cuius oliva
Ponuntur, quod ni festum est Spu- δ
tam zzzzzz: Dei altatus, & promissione Spiritus
sancti accepta a Patre, effudit 'lauric ρος ' vos videtis & auditis. ' Non enim David ascendit in caelum : ' dicit autem
, quem tam suam constituati Cotisrm iis. Testamonium eorum
Zis i ii πώα, jse, Dixit Dominus Domino meo Ade is
'potast, bin a d a deXtriS meis, Τ Τ donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum.
deinque ad lian rem .nctum . id in. Τ' 'Certissime sciat ergo omnis domuuti sace doletii 2 omin , D i Ebri' Istaei,quia & ' Dominum cum,& Chri- exprobastis factus est in eaput anguli. stum fecit Deus, hunc Iesum, quem vos
398쪽
puncti sunt corde, & dixerunt ad Petru-2zad reliquos Apostolos , Quid facie- .
mus viri fratres Z i' Petrus vero ad illos, s m
Eetur unusquisque vestrum in nomine Iesu Christi in remissionem peccatorum eonsequendam.
vestrorum: & accipietis donum Spiritus baptismo poenitemiae .eoli festus se egelsancti. Τ Τ Vobis enim est repromissio mine id est . virtute dc et ieientia leta& filiis vestris, & omnibus qui lon ς α qui hae fide inmucti, atque hoc b
c - . PMimo pinnitentiae baptarata luem .
t o-c in t a donum vobis date vult quibus antea
plurimis teli incatus eli . d exhortaba- prona stiat vitio sua benignitate, de
tur eos, dicens, baluaurini a Qeneratione indet illi volumate, quippe qui ali
t P eriam longe remotos a verae religionis
in Onem eius, baptiZati sunt: & polite M vobis quibus repromisso est pra-
- . I. . a stabit, di filii, veli etiam.
sunt in die illa animae circiter tria millia. e Dii si Iesum esse christum ' Erant autem perseuerantes 'in doctri-i As -- n . 3 eorum qui
4 c. ε - . nec superuenturum iudicium timent.
na Apollolorum , & communicatione mu laiani nil serico diam exeipiunt.
r. I . . H . .i Λllusio est ad tempora diluuii & Lot
as li . . mo p nitentiae . sed baptismo spiratus
C Fiebat autem omni aruinae timor: i mitio, iuremini ris: iueria
. iactus eIt magnus numerus eoium qui
multa quoque prodigia & signa per Apo in - ς stolos in Ierusalem fiebant, & nactus erat magnus in uniuersis. '' Omnes etiam qui credebant, erant pariter , & habebant omnia communia. Possessio
nes de substantias vendebant, & diui
vitae actiones exercitia attinet. quae omnia ad charitatem mutuam reserebantur. quod velo ad pietatis regioni lilium' haec harastix saeramentum repetebant amauer, atque Maiiombua siue preeationibus operam dabat, α hynimi, de psalmi de suppliιati.ndibus de laudibus d nnis. . ik - α - niti Λον. t illo in diciminibus mutatiὀni exemplo bctato . seut scriptum est: omnes qui iv derint eo, cognoscent eos, quia isti sunt seinene benediath Dominuαεν- 'me'. J in unum conueniebant maloici, mitiores de is sinit o ullus priuatam ecclesiam aut aliud eiusmodi per contentionem aut liliabitio*em sibi parabat. --θsa dia di mi bitia. Superioa etat coinuauiae, si uituatu. hac tempoia turn commum at ria..2 id est, is ulta Ara communicatio.
399쪽
debant illa omnibus, prout cuique Opus erat. Quotidie quoque perdurantes; ' unanimiter in templo , & frangentes circa domos panem Jumebant cibum α ποππα Tini Q. cum exultatione & simplicitate cordis:
ωz- οῦ ita tiam ad omnem plebcm. Dominus autem augebat qui salui fierent quotidie
modestissimum. . . . t. s o circa mes. Non in una domo. sed Italia Iplum. in variis, ut res ordine fieret deeenti. - HMore ram-.J Grati omnino de CAP. III. probati omni populo , qui illoru conuersationem atque mores videbat , vi- aeqtie puritatem de simplieitatem in omni consuetudinis parte Itaque nihil exeipi poterat in illis apud limplicta homines, de iudieantes de rebui sine naITI. inuidia. aut odio, aut alia animi per- ri r . a
tuibatione. ex Vtero matris suae, baiulabatur: quem
PEtrus autem & Iohannes ascendebant Ain templum P ad horam orationis no-' Et quidam vir qui erat claudus
Hum quem aecipiebant in vitam ite ponebant quotidie ad portam templi,s Dubpsum. in Melesiae tremio. quae dicitur Speciosa,vt peteret elec mo-
--Unam ab introeuntibus in templum. LIV . tax euki ' Is cum Vidisset Petrum & Iohannem
:'ῖ2 La phri, M.t s .., is, incipiet tes introire in templum, rogabat ut eleemosynam acciperet. ' Intues autem in eum Petrus cum Iohanne, di- turclaudusium xit, Respice in nos. At ille intendebat
in eos, sperans se aliquid accepturum ab eis. Petrus autem dixit, Argentum &-etram, ita: aurum non est mihi : 'quod aute habeo, hoc tibi do: In nomine Iesu Christi Naraareni surge, & ambula. ' Et appre
hensa manu eius dextera, alleuauit eum, e se et & protinus consolidatae sunt bases eius
& plantae. ' Et exiliens stetit, & ambu- stibat: & intrauit cum illis in templum ambulans,& exiliens,&laudans Deum. ν Et
400쪽
δ Et vidit omnis populus cum ambulantem,& laudantem Deum. 'ῆ Cognosce
bant autem illum, quod ipse erat qui ad cleemosynam sedebat ad Speciosam portam templi: & impleti sunt stupore &cxtasi in eo quod contigerat illi.
k Cum ' teneret' autem P cirum &IO-hannem, cucurrit omnis populus ad eos
ad porticum quae appellatur Salomonis,
stupentes. 'ρ Videns autem Petrus, respondit ad populum, Viri Israelitae,quid
miramini in hoc, aut nos quid intuemini, quasi 'nostra virtute aut 'pietate 'fecerimus huc ambulare 3 'Τ Deus Abraham, S: Deus Isaac,& Deus Iacob, Deus
patrum nostrorum' glorificauit Filium sutura Iesum, quem vos quidem tradidistis & negastis ante faciem Pilati, iudicante illo dimitti. ' ' Vos autem 'saniactum & iustum negastis,& petistis virum homicida donari vobis: autho
rem vero vitae interfecistis , quem Deus suscitauit a mortuis, cuius nos testes sumus. φρ Et in fide nominis citis, hunc quem vos 'vidctis' de nostis,confirmauit nomen eius: dc fides quae per cum est, dedit' integram sanitatem istam in conspectu omnium vestrum. 'δ Et nunc
ratres scio quia per ignorantiam feci
stis, sicut principes vestri. - Deus autem ' qui' praenuntiauit per os omniuprophetarum, pati Christum suum, sic et impleuit.
h to a. I Detinebat illos ci more gratiarum actionis di mani sa-uonis rei factae. atque gratiae habendς. non facile reterat dimoueri ab iis per quos tantum accepisset beneficium ratoue haec causa fuit ut frequetior populus eo accurreret. c μ' a vi ture atis putate. 7 aut propria vi ex nobis emanante, aut potestate /imperandi morbis. In tuum pio te hoe loco interpretamur ex emendatis exemplatibui & syriea lectione. d Gli. i. r. J Devi patrum nostrorum credentium promistia a se facti, aperte ostendit vobis dignitate sesu filii sui sgnis, portentas ti miraculas .sedilium vos lepulis iis . nune autem xl qam eius quasi unigeniti a Patre pleni gratia & vetitate mam sectauit iani ho
minibus Spiritu sancto in diseipulos mitto. e Saram ct iis hisis J Quod si dicati,
hactenui vobis non adeo fuisse e diplotatum Iesum ei se filium Dei. tamens 9- xistum illum esse exploratum vobis fuit. Nemo enim ea vobis illvinarguere potuit de peccato , A tamen eum mutastis homicida viro famoso, ita ut infamem & ignominiosa morte a sei)ndum esse duxeritia . que ni re- ueta vitae aucto tem esse constat. Sed Deus sanctum rilium suum a vobis te- probatum suscitauit. suum propos in in vestram salutem petieeuius D Et iam uJ Eum autem ese auctor εvitae. vii Deus apud se probauit. ita de apud homines confirmatum esse voluit : euius rei testimonium est nomen eius. id est . vitius illi nomini cosona, quae hune in ipsiu nomen credentum eonfirmauit ex illa debilitate de ii embrarum cottacta ne. itaque fuit a nobis nomen eius ad hoe et eiedum appellatum . eiusque auet uitate hoe iactum est. Fuit ab hoe sde idem non E exceptum, & conueniente fide agentium eum fide ea petentis integra ianitas hiate contigit.
quanquam autem vestra eulpa suerit qui dignoraueritis . tamen ignorasti . nune vero iam nulla erit tonorationis excusati .cuni illum denuo ornatum,