장음표시 사용
421쪽
d εἰ rari u rem . J Ita diuulsabatur Euang lium iesu christi Per regionem ilia . partam a Gentibus, ratum a Iudaia habitatam.
illo odio nominis testi christi . quo lnon iam iuvienilem petiuibatione , sed delibet a rimi propositum arguebat Perdendi discipulos Dontini lia,c est,c liri. sianos qui tunc omnes cim april- Iabantur. b H-ώ x a J huius insituti aedisciplinae : neque ulli texui aut mari par ceret , adeo concitato animo aduecius nomen Iesu serebatur. . r M-yo si e 'J Nome Iesu invisum habebat saulus: quem vero vexare non poterat in sua pet sona. indiccipulis vexare studebat. Appellat Iesus discipulos suo nomine . utpote corporis sui membra, quotum ipse caput esset. d mmm 43.J Proverbium antiquum erat quo signi recabatur irritus conatus aduersum metiam pol uam di vim e sta 'Mm ilh. I immobiles haere-hant ex admiratione ac terrore: nam lueem senserunt. & vocem Sauli l queritis audierunt, nec videbant qui a loqueretur.
e Nita M. V nam omnii illius visonis vis oc efiicietia ad una Saulum uit,quem christus in ministremum ubi adserere volebat.
gaudens. '' Philippus a Ctem inuentus cst in Aγoto: & pcrtranscias ' euangeli- .etabat ciuitatibus cunctis,doncc Veniret
S Aulus autem 'adhuc spirans minarum Α& c dis in discipulos Domini, accessit
ad principem Sacerdotum, ' dc periit t. lint
ab eo epistolas in Damascum ad synagogas, ut si quos inuenisset' huius viae vi
ros ac mulieres , vinctos perduceret in Ierusalem. Τ Et cum iter facerer, contigit ut appropinquaret Damasco: δ: subito circunfulsit eum lux de caelo. 'Et ca- 3 ω.rs. a s dens in terram, audiuit vocem dicentem
sibi, Saule, Saule P quid me persequeristin Qui dixit, Quis es Domine Θ Et ille,Ego
sum Iesiis, quem tu persequeris. durum csi tibi contra stimulum calcitrare. Et tremens ac stupens dixit, Domine, quid me vis facere 3 7 Et Dominus ad eum, Surge δ: ingredere si uitalcm,& dicetur tibi quid te oporteat facere. Viri autem Milli qui comitabantur cum eo flabant
stupefacti,audientes quidem Voccm,ne minem autem videntes. ' Surrexit autem Saulus de terra, apertisque oculis
nihil videbat. Ad manus autem illum
trahentes, introduxerunt Damascum. Et erat ' tribus diebus non videns, & ' d i non manducauit, neque bibit. '' Erat
autem quidam discipulus Damasci, nomino
422쪽
mine Ananias: or dixit ad illum in visu
Dominus, Anania. At ille ait, Ecce ego Domine. '' Et Dominus ad eum, Sta ge,& vade in Vicum oui vocatur Rectus:& quaere in domo Iuciae Sauluin nomine Tarsensem. ccce citam orat. '' Et vidit virum Ananiam nomine Iairoeuntem,& imponentem sibi manus ut visum recipiat. 'in Respondit autem Ananias, Domine, audiui a multis de viro hoc, C quanta mala secerit sanctis tuis in Ieru -
, salem: '' & hic habet potestate a principibus sacerdotum alligadi omnes qui
inuocant nomen tuum. 'in Dixit autem
ad eum Dominus, Vade, quoniam' vas electionis cst mihi iste, ut portet nomen meum coram gentibus 5 regibus, & fi
liis Israel. Ego enim oliendam illi
quanta oporteat cum pro nomine meo
pati. 87 Et abiit Ananias, de introiuit in domum: de imponens ei manus, dixit, Saule frater, Dominus misit me Iesus, qui apparuit tibi in via qua veniebas: ut videas, & implearis Spiritu sancto. Et confestim ceciderunt ab oculis eius tanquam squamae, & visum recepit. &D surgens' baptizatus est. 8δ Et cum acce pillet cibum; confortatus est. Fuit autem cum discipulis qui erant Damasci per dies aliquot. ' ' Et continuo ingrestus
, 'in synagogae, praedicabat' Iesum quonia hic cit filius Dei. U Stupebant auteomnes
a C H. . u. J IIJe qnem omne n. minis mei hostein augis iis eme.eil iam instrumentum electum mihi ad n minis mei tamam propagandam Pet entes: namque illos spiritus qucri a uersum me feruidus ostedebat .egi iam ut in mei nominis soriam promptissi- mox & expeditissimos valide exerceatrita ut qui contra nomen meum multa moliebatur, edocendus sit a me quata pro nomine meri laborum . tarum, at tandem mortis pericula de exemplatii subiturus. b Fι implina Spiritu sina . J Spirita sanctificationis tui ipsius , A ministerii erga alio e B rimit in Ur J baptismo Quae ab Anania. de baptismo interiori Spiritus sancti Oe igni a Iesu Christo. d Pei ιιιι a Dp ntequam iret in Arabiam vicinam regionem. & rediic Damascum. in eoque coluii psit triea.
e diuinit nee filius Dii. J Reddebat vi iurii testimo uni virtutis resurre.ctionis Iesu Christi. lui declaratus es et filiit Dei per Spiritum sanctum . quo sanctii eat ei Sc filios Dei suae eonior ea naturae eniceret homine . Hce autem testinioniuin reddebat ex spiritu sanacto quo plenus erat. Est autem Luaciis et ij rumatum argumentum .quod is sui iit filius Dei . A quod hic est Clitias ius unctus a Deo rea A lac do.
423쪽
seri piutarum. sed vivo testim onio Spiritus sancti sibi per Iesum donati. b m aut te fit post tertium an-axum, Gallat. l. II. omnet timet adit Mon.J an se tu enim erat illum suisse maximum aduersariunominis ae doctrinae Christi. Eo ten- dut haee omnia, ut Pauli testimonium de Iesu Christo illusi ius euadat,ut pote qui ex tanto odio in talum studium non potuerit tranlire . nisi aperitisimo argumento veritatis Iesu citristi. d Daxis ad J Petrum & Iacobum, qui tune erant Ierosolymis,
i Grumiser. palam, aperter & libere . a Iutram ct exlim. Publieer palamque vel fabatiit cum illis r non latenter illos adibat aut admiraebat , sed publieer &averter agebat apud illos. & cum illis. idiotismus Hebraicus. s. cum Graiii. eum Iudaeis ad Graecorum Ollegia & svnagogas pertinentibus : nam ipse illis lapilliarior fuerat. utpote Tliat sensis: id quod ex historia etia stephani apparet: iunxerat enim sese Paulus testibus & aliis ex synago-ca Liberinoisi , aduuius sieplianum.
omnes qui audiebant,& dicebant,Non
ne hic est qui expugnabat in Icrusalemcos qui inuocabant nomen istud: & huc ad hoc venit, ut vinctos illos duceret ad principes sacerdotum Z ρ ρ Saulus autem
multo magis conualescebat, SI confun
debat Iudaeos qui habitabant Damasci,' assirmans quoniam hic est Christus. Τ Cum autem implerentur dies multi, consilium fecerunt Iud civi cum interficerent. 8' Notae autem factae sunt Saulo insidiae eorum. Custodiebant autem dii & portas die ac nocte, ut cum interficerent. 'Τ Accipientes autem eum discipuli ' nocte, per murum demiserui eum, eius M'.
submittentes in sporta. Cum autem venisset in Ierusalem, tentabat se iungere Ediscipulis, & ' omnes timebat eum, non credentes quod esset discipulus. φῖ Ba nabas autem apprehensum illum duxit ad Apostolos: & narrauit illis quomodo in via vidisset Dominum, & quia locu tus est ei,& quomodo in Damasco fiducialiter egerit in nomine Iesu. ' Et erat cum illis intrans & exiens in Ierusalem,& fiducialiter agens in nomine Domini. μ' Loquebatur quoque Gentibus, & dis putabat cum G raecis: illi autem quaere
bant occidere eum. Τ' Quod cum cognouissent fratres, deduxerunt eum Cς aream, &dimiserunt Tarsum. Τ' Ecclesia quidem per totam Iudaeam & Ga- . lilaeam
424쪽
lilaeam & Samariam' habebat pacem,&aedificabatur ambulans' in timore Do-
mini, & consolatione sancti Spiritus re- Erat etiam victoria veritatis aism tius
plebatur. Τ' Factum est aurem, ut Pe-
r c I discipulo, ita ut non tantum auderent
trus dum transiret univcrioS, deueniret adu: arii saeuire in illin.
ad sanctos oui nati ita Dant Lycidae. eorum qui in Ecclesia eram indieatur.
. r - . . . t . - Perfecit. Sc qui Spiritu lancto pleni
Inuenit autem ibi nomlncm qUedam erant , ambulabam in comolatione nomine . Eneam , ab ann IS Octo Iacciem dein consolatio animabat imper fictioisa res, ut spe illim magni doni ambularee
in grabato, qui erat ParalyticUS. l tin timore Domini filiali de ingenuo.
. Na4. . quotidie autem augebatur illa conso
ait illi Petrus M. iaca, sanet te Domin US latio sancti Spiritui in multu.
Ictus Chrutus: lurae, & iterne tibi. Et non imperami, verbum
continuo turrexit. ΤΤ Et viderunt eum dii us . sed brachiis .manibus, ditario. . corpore, quod paratuli resolutu erat
omnes qui habitabant Lyddae,& Saro- : Mς I 'ἀςonflare actio bus ipsis
1 . - . surgendi oe netnendi.qui nactenus nee
nae: qui conuerti sunt ad Dominum. surgerein que tibi aliquo modo insem
in In Ioppe autem fuit quaedam discipu
la nomine 'Tabitha, quae interpretata Hebraice Syriacum dicitur Dorcas. Haec erat picna
bus bonis & eleemosynis quas faciebat.)7 Factum est autem in diebus illis,ut in
firmata morerctur. Qua cum lauissent, posuerunt eam in coenaculo. Τ Cum autem prope esset Lydda ab Ioppe, discipii liaudictes quia Petrus csset in ea, miserunt duos viros ad eum, rogantes. Nς- nuG pigriteris venire usque ad nos. Exu gens aute Petrus venit cum illis. Et cum aduenister,duxerunt illum in cunaculta:& circunsteterunt illum omnes viduae flentes,&ostedentes ei tunicas & vestes, quas faciebat illis Dorcas. '' Eiectis autem omnibus foras, Petrus poncns genua orauit:& conuersus ad corpus, dixit:
425쪽
Tabitha surge. At illa aperuit oculos
suos: & viso Petro, resedit. '' Dans autem illi manum,erexit eam. Et cum Vo- . castet sanctos & viduas, assignauit eam: vitiam. '' Notum aute factum est per uniuersam Ioppen: & crediderunt multi in Domino. 'Τ Factum est autem ut dies multos moraretur in Ioppe, apud Simonem quendam coriarium.
IIr autem quidam erat in Caesarea,n A mine Cornelius, centurio cohortis quae dicitur Italica, religiosus, ac titimens Deu cum omni domo sua, faciens eleemosynas multas plebi. Et deprecans
dantur: religio, hoe est, eos elemitet. Deum semper, in is vidit' in visu mani
Iruatio ieleemos nitum ' is . ilia.. seste, qUassi hora diei nona angelum Dei
visitan, euia dies neu. ' At Ille Intuens eum , timore cor
reptus,dixit, ais es Domineῖ Dixit autem illi, Orationes tuae & eleemosynae
admonitionem promissi sui. nam Deus tu ae alcelacierunt In memoriatri in con-
sermones suos. atqui Cornelius quan- c Θ . -
quam expors fortassis esset sermonum Pen, & accersi Simonem quendam qui
Dei scriptorum . tamen legem naturae, - a 3 . t 'quae sermo miam Dei est, obstruabat. cognominatur Petrus. hic holpitatur
. alludit ad auu- apud Simon m quendam coriar lum, cu
Ius est domus iuxta mare. hic dicet tibi quid te oporteat facere. 7 Et cum discessisset angelus qui loquebatur illi,vocavit duos domesticos suos,& milite metuen
tem Dominum ex his qui illi parebant. 'Quibus cum narrastet omnia, misit illosti
ti hurrulis cotinoqi corde erat Quod ver d ait, in memoriam , alludit ad aliti viam Prophetarum conraeludant T.
426쪽
CAP. T. AP o sΥ s iue illos in Ioppen. Postera autem die iter M illis facientibus, & appropinquantibus
ciuitati, ascendit Petrus in superiora, ut oraret, circa horam sextam. ' Et cum csuriret, voluit gustare. Parantibus au tem illis, cecidit super eum 'mentis
ces Ius: & ' vidit' caelum apertum, &descendes vas quoddam, velut linteum magnum , quatuor initiis submitti de
caelo in terram, in quo erant 'omnia vino moestior κ
ciem referebat . quatuor mundi plagis Omma φ- 3-- T 'Manifesta exisI4 Α plicatio symbolorum antiquorum in ΛII Leuitieo.
tilia caeli. Et tacta est vox ad cu, Surge Petre: occide, & manduca. autem Petrus, Abstet Domine,quia nun-
quani manducaui omne commune & natura sua impuru non est, sed actio
. I Q . c ne impurum, ut ferae ac rapaces aues M
immundum. Et VOX Iterum lecunco iumenta: immundum . quod natura
- Ιε xx r o factum est immundum,ut morticintil.
C mune ne dixeris. PIOc autem tactum Est eontrarium eommune sancto. est ' per ter. & statim receptum est Vas in nuntiauit eomededunt. de' omediausis
i- . O . . r . sit, purum esse probatur ex verbo Dei,
caelum. Et dum intra se haesitaret verbum autem ex consilio profectum.
Petrus quidnam esset Villo qua vidIll si declaratur impumas illa mustirapi
. 3 . . m c .. hibitorum. Non agitur hie de naturin
ecce,Viri , qui milli Iuerant a Cornelio, mpumate: nam omnia hae visio amin quirentcs domum Simonis, astiterunt f Prei. .a Tertiu repetita est disputa
ad Ianuam. Et cum Vocassent, Inter- testimonium voluntatis Dei. in muta.
- - . None re ntiquit ima consuetudiae
rogabant, si Samon, qui coonomInatur comproba .
Petrus, illic haberet holpitiu. Petro dimirisi illo liqui amat num si iis autem cogitante de vilione, dixit Spiriam , s 7 tus. Ecce viri tres quaerunt te. '' Sur-
stensa sunt.qus sine interprete e gnos. ore plane & explieare ipsi no poterat.
nihil dubitans: quia ego misi illos.
Descendens autem Petrus ad viros, dixit, Ecce,ego sum quem quaeritis: quae C c α causa
ui interius Biauibus habitat . Hi philippum.
427쪽
causa est, propter qua venistis3 ερ Qui dixerunt,Cornelius Centurio, vir iustus& timens Deum, & testimonium habcs.
. rrat: radi ab uniuersa gente Iudaeorum, res 5 sum.
22 pN '' accepit ab Angelo sancto accersire te in domum suam, & audire verba abs te. Τ Introducens ergo eos, recepit hos putio. Sequenti autem die surgens, profectus est cum illis: S 'quidam ex fratri zz . . . . q. p bus ab Ioppe comitati sunt eum. ''Altera autem dic introiuit Caesaream. Cornelius vero expectabat illos: conuocatis.' 'pitii iii fuEiuiis cognatis suis, & necessariis amicis. Ecclesias xiv Et factum est, cum introisset Petrus,
obuius venit ei Cornelius: & procidens
a Maximum studio suum ad pedes citis adoravit' Petrus ve-
erga pietatem deelarans N agnoscens,
ro eleuauit eum, dicens, Surge,&e ορο -- ipse homo sum. '' Et loquens cum illo: A . et ' μ' intrauit,& inuenit multos qui conuene 2 2T Id ' μμ' rant, ' dixitque ad illos, Vos scitis quo-
eonsuetudinis&e nudi modo abominatum sit viro Iudaeo 'co
vi QR vis, iungi, aut accedcre ad alienigenam: sed mihi ostendit Deus, neminem communem aut immundum dicere hominem.
'' Propter quod sine dubitatione veni
accersitus. Interrogo ergo,quam ob causam accersistis meZ Τ' Et Cornelius ait, ' A nudiusquarta die, usque ad hanc ho
Τ' &ait, Corneli, exaudita est orazio tua, cicem Os1nae tuae commemoratae sunt in
428쪽
CAP. X. A P O s T. 397 in conspectu Dei. Τρ Mitte ergo in Iop- ex prosemo
natur P ctrus: hic holpitatur in domo Sl- nullum impedimentum praede
in . . . . . , - . . - . . Minationisaut prascientis agnoscit pe-
. O . / . in . in . . omnibus satus aueratur, volet.tibas
ergo mili ad te: SI tu bene Iccilii Venien- iacere quod in se est.
do. Nunc ergo Omnes nos in conspectu religiose coliti di hoe aflictu in
P . I Deum animatus. Operatur illam iusta
tuo adlumus, audire omnia quaecunque n Q naturae lege proscis.
tibi praecepta sunt a Domino. Τ' ' Ape-F riens autem Petrus os suum, dixit, In Ve- ,Pςςlin ritate comperi quia non est personarum
et acceptor Deus. ΤΤ sed in omni gente,' 'qui timet cum,& operatur iustitiam, ζ:t: I: se acceptus cst illi. Τ' ' Verbu mi sit Deus filiis Israel, annuntians pacem per Iesum I δ α αι cita si ita Christum: hic est omnium Dominus. Τ' ' Vos scitis, quod factum cst verbum
per uniuersam Iudaeam , incipiens enim
a Galilaea, post baptismum quod praedi- arit hi: partim ad Cornelium illius m
v 18 τ ι familiares quos docere N instruete e
cauit lota annes: ictum a NaZareth in in fide Iesu Christi. Itaque vestius,
refertur ad ea quae his similia sunt: vi.
, quoniam Ueu S erat cum Illo. Et bc auctoritatis. omniumque facultatu
m c . r . . ad Eua getlium annuntiandum , atque
nos telles sumus omnium quae recit In re praα veritate expediendum oporis
regione Iudaeorum & leria talem , quem confirmandam doctrinae sitae veritate.
Occiderunt ius pendentes In lieno. spiritus cincti distributionibus.
Hunc Uens sulcitauit tertia die,& de- nibus in dominu&pacis eonciliatore
clit eum mani tellum heri non omni piue beneso murimum cinni Populo.
populo, sed tellibus praeordinatis a Deo: ς pia . me sua qua mi idem ipse
nobis, qui manducauimus & bibimus Dei i natus . de
cum illo postquam resur Sit amortuis. '' Et pia cepit nobis praedicare po-
429쪽
. di mortuos. & vivos pro vivia , mor uos autem pro mortuis decernere .lia. uere dc pronuntiare. emm autem M-ντ- an appellatione totu genua hu-
k Hinc mnes P laeta. Quod nos iussi sumus experimento 5 vivo exemplo testari, id maxime: quadrat eum testimonia . praedictionibus Ze exposita ni-hur Prophetatum omnium. quibus ex rebus niani fessum est hoe suis te a Deo: Propolitum .di tandem praestitum atque ex editum. 4 Super Ommei qui ausi ebam vertam. J ut pote eredentes.
m iam ἶ-t -- αι. J Duo signa spiritus sancti in illos illapsi variae linguae & antes illis ignotae . di diser- eo de laudibus diuinis. in qua continebatur argumentum salutas humanae per Iesum allatae de praestitae . quae mainteria eii magnificauonu bc sanctificatio is nominia Dei. I NM uia ap- stuti pro , devere est. lNunquuthi aleebuntur a sacramento, atque Ecclesae nostrae memsra esse negabuntur. quos spiritus sanctus rem sacramenti accepiste aperiissine declarauit. 6e eodem sisno quo nos antea membra Christi esse ostenderat. dc hos .etiani esse eonfirmauit o In nemine Domina Iesu misi. J euius virtute iam baptizati erant spiritu tano. . ita non suit hic optu illos bapti-xati in pinnitentiam.
a Disiepia r. J Inerepabant eu Christiani ex Iudaeis facti. non quod verba
Dei annuntiastat illis, nam nulla lex aut traditio antiqua vetuit salutis viam scire di inire volentibus indicari & doceti i sed quod eum illis suimet conue satus familiatitetq; convixerit per dies aliquot. nam cum proselytis hoe sacere ex traditionibus non licebat, antequam illi omnino in religionis εc sacrorum communionem ei lent adminsi: seruandam autem adhue illam distinctionem: putabant nonnulli ex dincipulis . qui non 'um periatus omne illud vinum vetus abiecerant verbum illud , .are, non notat interroratione. sed reprehensionis argumentia indicat. ε με ινι rem Pre,i. J Petrus nullius rei aut sententiae nouae ausiorem se esse defendit. sed tantum Dei consilii Be voluntatis ministrum , quam iptis a principio exorsus exponit.& eertissimo argument' confirniat, hoc in Spiritus
pulo, & testificari quia ipse est qui constitutus est a Deo ' iudex vivoru & mor- G tuorum. 'i ' Huic omnes Prophetae testimonium perhibent, remissionem peccatorum accipere per nome eius omnes
qui credunt in eum. '' Adhuc loquente Petro verba haec, cecidit Spiritus sanctus ' super omnes qui audiebant verbii. 'Τ Et obstupuerunt ex circiincisiones deles qui venerant cum Petro,quia & in i s nationes gratia Spiritus sancti cisus aest. - Audiebant enim illos loquentes lin
guis magnificantes Deum. Tunc re
spondit Petrus, 'Τ' Nunquid aqua quis prohibere potest , ut non baptizentur hi qui Spiritum sanctum acceperunt sicut&nos 3 ' Et iussit eos baptigari 'inia mine Domini Iesu Christi. Tunc roga-
Ucrut cum vi maneret apud eos aliquot
AVdierunt autem Apostoli & fratres Aqui erant in Iuda quoniam & Gentes receperunt Verbum Dei. ' Cum au
tem asce disset Petrus Ierosolymam. dis.ceptabant aduersus illu qui erant ex circuncisione, dicentes, Τ Quare introisti ad viros praeputium habentes, & madu casti cum illis 3 ' ' Incipiens autem Petrus,exponebat illis ordinem, dicens: Τ Ego eram in ciuitate Ioppe orans, SI Vidi in excessu mentis visionem, descendes
430쪽
vas quoddam velut linteum magnum quatuor initiis summitti de caelo , dcvenit usque ad me. In quod inlucias,c5syderabam,& vidi quadrupedia terrae,.& bestias, S: reptilia, & volatilia caeli. 47 Audiui autem & vocem dicente mihi, Surge Petre, occide & manduca. ' Dixi
autem, Nequaquam Domine: quia comunt aut immundum nunquam introiuit in os meum. Resipondit autem 'vox secundo de caelo: Quae Deus mun-Bdauit, tune commune dixeris. '' Id autem factum est per ter: & recepta sunt Omnia rursum in caelum. ' Et ecce,viri tres confestim astiterunt in domo in qua 'όeram, missi a Caesarea ad me. Dixit -- ρος- a Mum autem spiritus mihi, ut ircm cum illis, . nihil haesitans. Venerunt autem mccum
& sex fratres isti:& ingressi sumus in do
mum viri. ' Τ Narrauit aute nobis,quo
modo vidisset angelu in domo sua, stan rem & dicentem sibi, Mitte in Ioppen,
& accersi Simonem, qui cognominatur Petrus, 'qui loquetur tibi verba in quibus saluus Gis tu & uniuersa domus tua. in Cum autem coepissem loqui, cecidit Spiritus sanctus su per cos, sicut& in nos, in initio. Recordatus sum autem Ue bi Domini, sicut dicebat,sobannes qui- , dem baptizauit aqua, vos autem baptizabimini Spiritu sancto. '' Si ergo ean-dςm. gratiam dedit illis Deus, sicut & .xta RQ OOme in On nobis