장음표시 사용
261쪽
a Ir DE PILORVM summam potius fluitat formam,quamobrem his color quoque hilarior est. Confirmatur quoque auertio nostra quia sicut plantarum radices , Ut plurimum candzscunt, eo quod externu S aer eaS non attingat, simili ratione pilorum quoque radices albescunt, quod ab externi aeris qualitatibus non assiciantur. In Brutis quoque pro diuersa cςlicoditione color u mutationes c5tingere freques monstrat .eXperientia. di in e mendis bobus,inquat Uar-τO,sequenda quaeque vitanda sint non ex facili dixeram , cum pecudes pro regionis caetique satu, ohabitum corporis, o ingenium animi, is pili colorem gerant diuersa : at formae siunt Asiatuis, alce Gallicis, Epiroticis aliae; nec tantum diuersitas prouinciarum sed ipsa quoque Italia partibus suis dis
crepat: Campania plerumque boues progenerat a
bos, ct exiles, labori tamen se culturae propris sioli
non inhabiles. Vmbria vastos es albos eademque rubras Quin etiam quod mirere magis, ea est in pilis immutandis, vis aeris, ut quaedam animalia certa in loca. transsata, pristinum
Colorem deponant, novumque astumant. ymo a inquit scalig. Exer. 1 II. Sarmatorum es regis a Nouigrod Septentrionem versus in eam quaecumque animalia vel commigrant aliunde veliras-
feruntur albesceretro confesso est. Q sint a
262쪽
Quinta Assertio ob certam quoque aquarum proprietatem pilis diuersi contingunt colores, tum in Brutis, tum in hominibus: as de brutis quidem non est magna controuersia id enim non semel docet Aristoteles ac potissimum 3. de histor. Animal. cap. H.ubi sic
habet immutant etiam nonnulla ex animatibus prilorum colores,ex aquarum immutatione: alibi enim
candida sunt, alibi nigra; sunt etiam aquae multis in locis, quas cum pues biberint , moxque inierint. nigros generant agnos ut in terra Uiritide agrichalcidici, se Thraciae facit amnis, quem pra n mia frigiditate Nycrum vocant. Idem quoquC docent Strabo lib. io. de Cireo Neleo Eu-baeae fluminibus. Swneca natur. quaest. lib. 3. cap. 13. de duobus Baeotiae fluminibus, quorum alter ab effectu Melas nuncupatur. v i-t uuius lib. 7.c.3. scribit in agris Clazomeniorum, &. Erythreorum,& Laodicensium, n-tes & flumina nasci,quae diuersos agnis colores conciliant: & Plinius lib.H. cap. io, I lib.
I .cap. H. varia flumina commemorat simili facultate donata. In hominibus vero colo- rum mutationes eontingere, ex aquarum diuersitate videtur negare Aristoteles sech. IO prob. T. Vbi quaerit cur animantium alia cum aquam mutarint , colorem suum amit
263쪽
iunt, similiaque loci illius domesticis reddu-tur, ut Caprie: alia vero nunquam amittunt ut homo. Caeterum citati authores scribunt etiam hominem ex aquarum mutationibus
nautat ionem colorum in pilis sentire, Strabosib. 6 de Crathide ita scribit. At Crathis homi- m qui in eo lauant crines futios alborique reddit Plinius lib.3 s. cap. II. ct homines inquit eam sientiunt disserentiam nam qui Sybarim bibunt
nigriores sent, duriore sique se cristo capilla: qui ex Crathiae candidos mollioresque habent suntque pro-
recZa coma: huiusce rei meminerunt AElianus Vibius sequester & Ouidius his versibus,
Crathis, es hinc Sybaris vestris conterminin oris Eleobo similes faciunt auroque capillas, Et certe ratio id videtur suadere; cum enim pilorum colores immutentur pro copia audcoctione humoris alimentitῆ: nemo est qui ignoret aquarum mutationem, huiusmodi mutationc alimenti ; etiam in homine posse. in Winc re. Itaque bene annotant nonnulli Aristotelem citato proble. ita audiendum esse ut non absolute neget eX aquarum inuinxio nibus pilorum colores in hominibus immutari, sed tantum ut comparate loquatur, iacta scilicet comparatione cum alijs animali bus: in his enim ex aquarum mutationibus.
264쪽
COLORIBVS.hontingit insignis, dc repetina colorum mutatio; ut ex athedine in nigredinem, & cotra: In homine vero leuior contingit mutatio, neque ita subitanea; cuius rei varias causas refert Aponensis,nempe quia homo non uti is turaqua eo modo quo bruta; Illa enim admisto vino, aut alio liquore, aut etiam decoctione, aquam temperat , neque etiam pro corporis magnitudine tantum aquae assumit: atque ut inquit idem,licet homo maxime sit humidus; haec tamen humiditas, tum a natura. um ab arte magi S conseruatur a permuta tione;quoniam hominis natura magis I contrarietate, dc faece elementorum est depurata , dc veluti aurum in fornace prae caeteris metallis probatu. Denique cum bruta supra plantarum conditionem sensibus, tum internis,tum eXternis, donata sint, ex horum varia agitatione, va
rius, dc multiplex color pilis imprimitur ut supra
265쪽
a Aserra eorum qui ca- o Proponuntur variamescis ab ariditate flexi argumenta contra uri r seneἶunt. φ' telis sententiam. Xplicuimus superiori capite qui' bus ex causis in uniuersum, piloria colores inam tuentur, iam ad singulas colorum species descendendum ellet; verum quia id immensi laboris est, sussiciet nobis de canicie disserere, ex hoc enim colore quid de ratiquis iudicadum sit facile innotescet; nam colorum alij sunt extremi, alij intermedij, extremi sunt albus& niger: itaque cum contrariorum contrariae sint causae, explicatis causis albedinis, facile
266쪽
COLOMBVs. IIIcile occurret quae sint causae nigredinis, in termedij autem colores ut magis aut minus ad alterum extremorum accedunt ita magis
aut minus illorum causas participant; Ergo ut ad caniciem accedamus, Aristoteles 3. de historia anim.&3. de generat, anim. duas proponit sententias de causis canitiei,easque
refellit, Prima fuit Hippocratis qui cum videret in alba Vitiligine pilos albescere; quod
album, & pituitosum alimentum cuti subiis cens simili colore pitu inficeret collegit uniuersale cuiust ibet caniciei causa ea esse,scilicet albu & pituitosu alimentu cuti substratu. Hoc placitum conuellit Aristoteles quia canicies proprie dicta, ex inopia & deffectu caloris natiui contingit, non autem ex peculiari cutis vitio, cuiui odi est in vitiligine, in qua cutis humana crassescit instar cutis brutorum, in his autem ob crassitiem piIi color, colorem cutis representat 3 At homine qui secundum naturam se habet, cum cutis tenuissima sit, nihil ad colorum mutationem conseri, qui enim habent pilos nigros cute sent candidissima , & AEthiopes quibus nigra est cutis, per senectutem canescunt. Ergo non debuit Hippocrates causam illam caniciei quae in vitiligine contingit, ad alias spe-
267쪽
α Altera opinio quam refellit Aristoteles eorum est qui statuebant caniciem fieri ab
ariditate, sicut enim videmus arescentes pla-tas,seu quod a nimio solis incendio ipsarum succus exhauriatur, siue quod ob inopiam, dc deffectum calidi natiui, nouum succum pro inctare non possint, has inquam videmus albescere, similiter pilos candescere existimabant quod dessiciente alimentitio humore arescerent: Hanc sententiam triplici argumento insequitur:primo quia nonnulli derepente cani evasere; imo & ab ipso ortu quidam cani prodidere ; atqui nihil ab ipso ortu, aut derepente potest arescere, Ergo ariditas non est causa caniciei. a. ratio petitur ex eo quod qui caput, pileo, aut alio tegumento operiunt, ij citius canescunt, quam quibus illud semper est denudatum, operti autem pili minus siccantur, quam aperti. 3. Canicies nonnunquam a pili cuspide inchoatur; Ergo non fit ab ariditate,consequetia probatur: quia in cuspide non tam intensus est calor, quam in radice, Ergo haec prius
deberet arescere, & consequenter canescere,qua ilA: Accedit qu9dlitus , ex sententia Aristotelis, semper a radisu cinscit,& non
268쪽
a cuspide, Ergo si ex alimenti deffectu, & ari ditate procedat canicies, perpetuo a radic inchoabitur;huic enim soli se se alens humor*gglutinat. 3 His opinionibus reiectis statuit Aristoteles, caulam caniciei non aliam esse quam putredinem,qua autem ratione id fiat sic deci rat. Et ibin hominibus natura pilorum parum c lida est, plurique humoris subit, calor proprius πω ' quit concoquere, atque ita humor putrefit, calore aeris ambientis ost enim putredo quaeque a calore, sea non suo, natiuoque utredo autem, o aquae, se terra quorumvis elusemodi corporum fieri potest: quamobrem terreni etiam vaporis putredinem nouimus, qua sim vocatur; etenim stus caries vaporis terreni es s itaque in pilis quoque alimentum tale cum non concoquitur, putresit, atque ita es itur ea quae canities appetiatur; quae alba proptereae quod se situs unus cariosorum fere albus e cuius rei causa es, quod multum aeris continet. Ex his Aristotelis verbis,causae caniciei, tum prOXima, tum antecedentes colliguntur: proxima
quidem causa est flatus inclusus in terreo, is enim albescit ut patet in spuma, in carie parietum,& aliis similibusuem tecedentes autem causae sunt caloris imbecillitas naior alimenti assiuxus quam calor natiuus pili possit com
269쪽
coquere; calor aeris ambientis, incoctum illum humorem putrefaciens: cum autem alimentum rei nutriendae simile esse debeat,pilus qui admodum terreus est, simili quoque nutritur alimento: Is ergo humor terrenus putrescens vertitur in flatum Rem autem ita se habere demonstrat Aristoteles experientia eorum qui cum per morbos cani evaserunt, restituta sanitate pristinum colorem in pilis obtinuerunt: cuius euemus eam assignat causam, quia per morbum calor natiuus pili debilior factus, suum alimentum non potuit concoquere, quo ex deffectu, putredo, & ex putredine canicies fuit consequia; postea- Quam vero aeger sanitati restitutus est, calor vegetior factus, crudos humores emendat,&putrefactos abigit; in quorum locum, bonos,& perfecte coctos, subrogans; pilis suum co- rem restituit, adeo ut ex senibus iuuenes ifacti videantur, ut enim morbus aduentitia senectus dici potest: ita senectus, naturalis morbus recte appellatur. Sane in hac inquisiuione facilius occurrit quid aliorum placitis, eorumque rationibus Opp nas;quam quid secundum rei veritatemst asserendum; quibus ensm ratio nibui s Ω- det conficere Aristoteles caniciem ex aridi
270쪽
, COLORI BV s. in late non suscitari; ijsdem etiam demonstrare possumusmeque etiam putredinem esse caur1am caniciei: ac primo quod objicit Aristoteles nihil ab ipso orta siccum produci, aut de repente tale euadere;& propterea cum cani cies ab ortu & repente nonnunquam contingat eam a siccitate prouenire non posse: Idotelum in ipsius Aristotelis sententiam possa muS retorquCre,cum enim putredo,via sit ad coi ruptionem, potiusquam ad generatione, nihil profecto ab ipso ortu putridum suscitabitur; Ergo cum doceat Aristoteles quanda esse caniciem ab ortu congenitam, sicut de Thirrheno Tarcone, Cigno Troiano, Tarquinio prisco, nonnulli commemorant, non videtur huius caniciei causa in putrefactionem reserenda. Tertium quoque argumentum quo Aristoteles eandem opinionem insectatur, ipsius etiam sententiam euertit, si enim a putredine suscitatur canicios,deberee ea perpetuo a radice inchoari, non minui quam si ab ariditate procederet: consequemtia manifesta est , si enim pilus a sola radice incremctum suscipiat,sane a radice canicies semper initium sumet, huic enim primo se se putridum alimentum adiunget. 3 Sed ut haec clariora evadant putredinis