장음표시 사용
161쪽
eo Diptychis sanctas quatuor Synodos , ac S. Leonis Papae,& Euphemii , Macedoniique Patriarcharum nomina restitui populus postulavit. Sed quoniam , ut canonice id fieret , agebatur enim de re ex partium studio jamdiu in controver. sam ducta), adunari Synodum postulasset, urgente nihilominus populo iure sub uteos inscripsit, & quarti deinde die ad Synodum retulit . Similiter Apameensis Ecclesiae Clerus Min libellis Cpolitanae sub Menna Synodo insertis de Petro Episscopo suo questus est quia e seris DiWFebis fanctomes suorum
Patrum vocabula deleret , virorum , qui honeste ae sancte vix runt. Deinde quum Iustinianus Imperator in trium Capitulorum celebri controversia certior fieri voluit , an Theodori
Mopsuelliae Episcopi nomen e sacris Diptychis erasum iudirit , Iohanni Anazarbi seu Iustinopolis secundae Ciliciae, in qua Mopsuestia erat , Metropolitae , & Cosmae Mopsuelleno
Episcopo Divales anno IDL. ad Synodum convocandam direxit , inquirendumque , unde erasi nominis origo manasset .
Synod5 autem coacta , Episcopi efferuntur ) in hunc mo
dum loquentes. Revirendisse s sacrorum eustos vaserum imus Sanctissimae Eetissae adferat ad considerationem nobis , re recisarionem sura diprycba , in quibus sanctae memoriae Saraia tum ipsus optimae Civisatis eonrinentur voeabula. En ut illo. rum custodia ad Scev hylacem pertinebat Fum Iohannes illius Ecclesiae Presbyter: Secundum iussionem ς inquis , vesων fanctitaris, inter faera vas , quae a me servantur , habentes diWFcba, ilia protuli , ct ad reeitarionem ροσνigo is . Habeo a rem aer duos alios 8ὶ membranaceos quaremiones veteriores isis, quae nune funς ,σ recitantur ipses preruit , scis Uideris
Consule hane eandem Smod. - Ut obiter exemplum habearss.b Μenn.- . - a scentes Diptychoriun Ecelesiasti- Constant haee ex actis ins Sy- coeum . Dimycha illa se habebant nod. relat. collation. s. apud Labb. vel requiescotisus Em opis Prat: - , ΖωHarduin. Ganser & Lupum laud. ad- Ο Olympio , Drauo heine erasus not. q. . erast Theodorus. & suffectus S.Cyrili. D Dipi ha litterata ex membra- Alexandrin. Thomo , Basiano , Aunis etiam fieri solita, quae postea oper- xemis , Palatino , Iambo , Ζο - , culis citrinis eboreis, vel ex alia mate- Theodoro, Simois . AmbamuM autemria operiebantnr , ostendi plene in meo a Diacono in canone Midae . Sic ad Regina marmora opusculo , quod stitutis quatuor Synodis , & S. Leonis propediem in lucem efferam. Ac aliorum Patriarebarum memoriis, de
162쪽
Plura in eam rem coacervari exempla possent; sed satis haec arbitramur, unde nihil cum Deutereis commune habuisse ejusmodi Diptycha perspicuum fit. Quod si ad ea fortasse Dipty
cha recurrerit quispiam, quae fidelium nuncupabantur, quaeqne, ut Cata. Bona Io) scite monet , in Missa neutiquam legebantur, & quibus sane recitandis nec menses, nec fortasse anni suificerent ; neque porro , si venerabilis antiquitatis
monumenta scrutemur, rem confici puto. Nam quum ex umteri disciplina nonnisi Episcopi baptizarent si i) , eaque propter in Cathedralibus ut plurimum Ecclesiis baptisteria essent, jam etiam ad Episcopos baptizandorum nomina recipere , se inscribere pertinebat . Date miri nomina, inquit S.Gregorius Nyssenus si a) , ego ea inscribam libris sensibilibus . Non dissilendum quidem, de ad Parochos, Curionesve ob multit dinem baptizandorum, ut baptismi, ita & istam delatam esse facultatem, imo δc in Ecclesia Graeca i3ὶ citius fortasse, quam in Latina obtinuisse . Verum Deuterem , qui s eundi ubique sunt a primis Cathedralium Presbyteris , vel locorum Curionibus, eo prae illis donatos filisse munere, si a solo inscripti nominis sphalmate expiscaris , oleum certe , S a &redemptis peceatorum mutatur in umdem , ex quo loco offerentium nomiana, vivorum minimum, palam enu
ciata suisse constat. In cheidente item Diptycha a Subdiaconis etiam suiffelecta ex eodem Folcuino idem obsedi
stiti Pastoral. ins f. l. Chardonium tom. I. hist. saeram. cap. I ., & II. lay Nymen. in orat. adversus eosnui baptismum differebant.Confereund. Martentum I. de ritib. I. art. Ια Per
13) Id ex Constitutioni, Apostolicis lib. g. eao. Io. colligitur, pro ea saltem Melesia, in qua mimum editae sunt . Vide hac de re Catalanum ad Rituat. Rom. tom. I. tit. a. egre ille diuerentem. '. de quibus iupra . Tempore D ehorum inquit Relatio, de qua a L 3. crecn rit omnis mMItitudo cum magno sisneto circumcirca altare a m quum fotam sectae fuerint a Diacono adpellationes praediciaram quatuor S nodorum orsa Esea memoriae Archiepscoporum Euph mii, Mare nil, m LMms, voce m πω uniors clamarunt o Gloria tibi Domine . Et post haec eum omni. m
destia remptita fuit eum Deo divina ituetia. Μabili. in Annal. Benedict.
ann. 8s9. n. 3. pag. 76. animadvertit
Diptychorum nomina in sacris , ad aurem Sacerdotis a Diacono sui Se r citata: & quidem silenter, ut Lebruinnius laud. loco offendit , saltem in Ecclesia incidentali ex Foleuino Chronic. Lauta cap. 7. Etenim de oriem tali secus omnino videtur. Quippe &aevo sub quellus S. Hieronym. est in
cap. II. Hieremiae v. II. Nunc pu-ιlice recitantur osserentium nomina, O
163쪽
3e operam perdes; Ipsorum qui baptizabant Presbyterorum, id erat officium . Donatos illo Deutereos. iure contendes , quum Sc ipsi Curiones evasere ; quo sane tempore fidelium Dipi ycha adeo minimue preti 5 haberi coeperunt , ut vix eo
an nonnullis tabulis . in aliis etiam inctereum scriptum comperiiset , conjicere se posse arbitratus est , si primam lecti nem sequi malumus, a dipthera diphtheram potius scriber debuisset in arcessiri posse veriloquium , hoc est a membrana, quod sortasse servator , & custos esset Ecclesitae membranarum . Et hic itaque ex Deutereo Carthophylacem secit. Profecto pellem , exuvium , membranam etiam in qua scribitur, apud Graecos esse compertum est . Nam & Jones sit ὀλους libros dicere Δἰφθίρας , quod ad scribendum ob papyri penuriam pellibus uterentur sis Herodotus scribit . Eo primitus nomine , caprae Amalthaae i6ὶ , quae Jovem lactaverat pellem censitam fuisse fabulantur , inque ea illum omnia scribere , quae fierent . Inde illa duo adagia manarunt fero Iupiter inspexit: Antiquiora Diphibera. At vero , quemadmodum in hoc postremum observat Era Inus si ), sicut quae nec in Historicorum litteris extarent , nec in hominum memoria servarentur, ea veluti ex Iovis diphthera petita dicebantur: ita sane de hac conjectura dici posset, quum nemini in tota retro antiquitate notum fuerit hoc ossicium Deutereorum ; quin immo ad Carthophylaces perti. nutile vulgatum sit. Misum proinde ut mihi fuerit, cl. Ut rum Pompilium Rodota hominem Graecum , & rei Ecclesia
sticae Graecorum sisis peritum si 8) , in eam facile descem
is Vide Robert. in thesaur. ling.
36ὶ .Conser hae de re Lactantium
adagio. iηὶ In originib. Rit. Graeei in Italia Romae i 38. lib. I. cap. 8. ibi. 266. & seq. una tamen nobiscum se iit sol. 4 .
164쪽
disse sentetui3m , ut etiam putarit ab ea voce Deutereorum etymon deduci . posse , eosque suisse , quibus membranarum Ecclesiae , ac privilegiorum cura , atque custodia commissa suerit . Adducit in eam rem vir cl. ex Graecis Canonibus , . alterum Laodicenum XV. I9 , alterum quod Nicaeno Conc. ad tribuit, ex quibus Diphtherae nomen in usu Ecclesiastico pro Codicibus ad Chori, vel Psalmodiae usum destinatos sumi , confici plane arbitratur .. Porro . in utroque membranas indigstari ex quibus in ambone legebatur , canebaturve haud inficias imus . Tonaram quoque quem laudat , ad eum c nonem Laodicenum recte putasse, diphtherae ibi nomine , e
clesiasticos libros fuisse a Patribus adpellatos , ingenue fitemur, Qui enim .i ambonibus , nisi Ecclesiastici libri legerem tur8 At inde, aut eos qui custodirent , aut qui ex eis leg
rent, psallerentve , Dipthereos 'fuisse vocatos , eosque in Gram canica antiquitate reperiri haud certe convincet , quum cet roqui Deutereorum veriloqvium aliunde conspicuum sit. Illo enim nomine eos potius donatos suisse concederem , qui di
phtheras seto ipsas, seu pelles, sive ccrarent, sive compone
rent, & expolirent. IV. Verum . modestus aeque , ac doctus ut erat alius iste Caussidicus alteri nixus lectioni , ex graecis quibusdam va, cibus, quae vulgo a nostris usurpari solent, rem tandem acutet;git, satis licet non explicaverit. Quum enim ab indigenis nostris exuvias illas, quas bombyces . , in quorum cultu toti sunt, secundo deponunt exuviis ditieri , quemadmoduni & qua primum, πρύτας & quas teruam τρίταε ex graeco more adpellari consuesse diligenter observasset : felicius hoc
των, atqκε ex dishthera canunt , alios δε-ν excorio, sive a L κα. φθερω com quoslibet canere in Ecclesia. Alii Interis rumpo, quia exterius raditur, attenua pretes heie vertunt : ex e Iies o alii iuroue , ut corrumpi videatur . que ex membrana . Vide Uane en in huno madmodum. Schrevelius observat. I Can. toma. Opp. Eundem prope sensum de eA nomine donata sunt , & libro-- habet canon alter, quem neque in rum opercula , bc pallorum vestes, ac 'rabicoriim, qua utor canonum editio- tentoria qu3d ex pellibus et ent. Conise ne reperi. Non oportere laicos ambonem Lexic. Philologic. inthiae Martinii. adscendere, sed eos solis , .eui ordinati . .. . .
165쪽
142 Enum inde conjecit, Diniresim , ut ipse scribit, personam in
nuere potuisse in secundo gradu conlocatam. Apud Macrium nimirum, ac Dumorterium, vocem Deu/eriarius , seu potius Deuterarius viderat , sed in ancipiti stetit , quum ad Mona. chos pertinere novi et, ne ex Presbytero faceret cucullatum .
Et reipsa quidem Graecorum Deutereus , quo de agimus, nonnisi Deuteropapas erat, ut recte Junius exponit et i) probante Gretzero . Nam & a Codi no- δευτερυ ' ιερεω , idest scindus, vel fecundarius Sacerdotum in Ecclesia Cpolitana nuncupatur. Quod si frequentius , prima dumtaxat voce intexendis ossiciorum catalogis usi Scriptores sunt , id factum quia ex proximo antea Protopapae vocabulo, significatio sup pleretur. Deuterarii autem secundas in Monasteriis post Abbatem partes, simili ratione, sed inflexa aliter nominis deri. vatione, obtinebant. Hujusmodi sunt , qui in Conc. Cpolitano sub Menna et a) occurrunt Frisianus Presister Demireareus Modest Abbatis Monasterii LVcaoniorum nuncupari Sc : Anastasius Presbter, o Deu/erarius sancti Philippi in Brepho - μορbis. Sic, quem S. Gregorius in Dialogis Mnasterii Praepositum dixit, trum προι δευτερ ἰον Monasterii Deuterarium, in illorum in graecam linguam traductione vertit a 3 Zacharias Papa. '
trearitis Maedesti Deo amant fimi Pres
rius T. Philippi in Brπhotrophio. Notanda ouoque subseriptio est Constan-th Archimandritae, celebris Monaste
edi nomen meum fu*cribeus ; ιibeuis -- ro per manus Stratoni ei. φ Deuteriamume . Ouo ex loco, alterius aliter iu- fiexae derivationis exemplum harus. 13 Conser lib. I. Dialogor. cap. I. 3.&7. cum versione Zachariae, licet in hoc constans non fuerit. Adisis Du-eangium in Glossi mediae Graecit. ad hanc vocem. At vero quem secundum Deian rem dixit S. Gregor. , hunc
Δεὐτε-ων τῶ αφενσόφων, Deutereum non Deuterarium Defensorum vertit Zacharias lib. cap. 3 . Porro nnmen Δεωτερη--ος in aliis quoque etiam haud
Eeelesiasticis ossiciis eodem modo usu Patum constat . Secundarium scilicet in
166쪽
V. At vero veluti in verbis si tu'quae de Demtereo diximus, ex ejus in Ecclesia Cpsinina ossicio supra omnem fidem ' collocantur. Anonymus, qui Protopapae tatim mutereum seb ssit, praeeipuum illius munps exponid h6c mod50ιὶ o Δε
rareus ,seu fecundarius , quum deest Proropum, tener ια' sumso
cerdotum : Deutereus vero , post μου, papa- ο -- . Hinc plane vides Deutereum inter Ecclesiae Presbyteros Dextera parem id est Presbyterorum secundum fuisse, atque Protopapae Vere --πρητήν locum rementem; ' ejusque .vice , eo absente , singulis illis ossiciis fungi oportuisse ; . qu e ad illum 'spectatam ' concelebratione ' cum Pontifica ne quidem emeepta. Quinimmo Si hanc illi simul cum Protopapa istis convenisse, jam supra, quum de Protopapa, ageremus, innuimus. Ut igitur. Protopopam secundas a Pontifice tenere recte Codi nos dixerat itare Mic adposite, opportuneque, Deutereum secundas a Pro
et ) An ym. Ioe: supra saepe laud. 28 Euc nolog. pag. 202. e Parili in expositione Chori sinistri. ubi de ordinatioue Presbyteri.
167쪽
topapa, euius vices gerit, obtinere, animadvertit. . . . VI. : Sed quid iitro --h6c sibi , loc5 velit, quo. ve Deutereus inti tuterit Sacerdotes obscurum profectoeest , Scdensis adhuc . tenebris obsitum. Putavit Iunius sari in Tribunal introductos, Ii quam agendam caussam habuerint, ut illi objiete Gretzerus: quippe voce B --, illum in ritibus Ecclesiasticis axplicandis ita fuisse abusum videri, ut Diaeterium potius, non altare, vel Sanctuarium intellexerit, jam alias' 3oi obser vavimus. Castigat & h6c loc6 illum GretZerus, tum vel mari xime quod B Δοιαν est esse aliorum in seris ministeriis sesectionibws supplicationibus durem a recessorem , ρο -- mrem. Hinc ia id muneris spectasse colligere cuiquam licet, ut Deuteretis officia in Sanctuario, vel altari presbyteris partiretur, adtenderetque , ut in iis , eorumque actibus, quihua adposite, & ex ordine se gereret. Quod equidem munus alDiaconos quod adtinet, a Deutereo Diaconorum exerceri paul
lo post Ciuinus sal, idem subnectit o rivi in
roducis Diaconos. Inter communes, inquit, Diaconos 3a quia Exorata coeli extrae sphaeram e tam reliquorum Diac norum , atque inter. hos erat Archidiaconus Diaconorum πρω - , seu Protodiacoiuus , de . quo , , ejusque Deutem nonnulla s33ὶ tertio capite desitata. At hujus muneris nulla apud Anonymum, aut in Mutianis mentio. quod utrobique 34 Introductor, distinct4 ab Deutereis ossicio imatur , cuius tamen. non ullum amplius apud Codinum vestigium. ni brem de Deutereo etiam Diaconorum hoc dumtaxat subdit- 33 . Anonymus: minereus Diaconori , s .abo Archidi conus eius locum servas. Sublato itaque intriauctore mute- reis, iam Codini aevo hae partra additae ; qu6 etiam tempore , Archidia natu , ut conjecimas in Chartophylacem translato , remanserat tamen Diaconor um Deutereus ,
168쪽
enarrat. Ceterum vereor , ne introductiones huiusmodi ad altare dumtaxat , ejusque mensam recipiendae Eucharistiae caussa potius pertinerent, quod in tanta rerum caligine aliis Iubens decidendum permitto. - . VII. Etenim nonnullas quoque partes in sollemnibus ib. turgiis habuisse Deutereos, ex quibusdam Simeonis Thessali nicensis, ac Petri Patriarchae Antiocheni locis erui facile potest . Oblationem illi ad tribuit ex more Graecorum ante S, crificium in magna sollemnitate consecrationis Patriarchae , Simeon 38) Thessalonicensis. Narrata enim, quae ab Episcopis , atque Presbyteris fiebat novo Patriarchae, adoratione e Gum, inquis, qui Iecundas inter Presbyteros agis oblarionem de more fecerit , missa inchoatur. Haec quoque verba ex epι stola quadam Petri Antiocheni Patriarchae ad Michaelem C rularium Patriarcham Cpolitanum , quam numquam vidi , refert Cangius , quae Deutereorum in sollemnibus liturgiis partes indicant. , inquit , 39 καιῶθεν ὀ 'χιιι ονος
ab ὀ Δευτερευον, τό τὸ δευτερον ποτηριον . o ἱρωτου λεγμι: Δε-τα. Quae in hunc modum verto. Hinc π illine Archidiaconus , Ο Deutereus primum , re fecundum calicem tollentes dicunx et Imple Domine . Quae nonnisi ad sacram liturgiam , vel synaxim pertinent. At haec alii viderint. VIII. Ecclesiae Cpcditanae Deutereum in chorq sinistro αμ υκ post Protopapam 'Anonymus locat; in pentade autem quinta,& pone post illum, Codinus, qui tamen extra locum, ut videtur , statim illi Diaconorum Deutereum subnectit. Rectius
. Codin. eap. I . ubi de emonatione Impera ris agit: Dei'de, inquit,
Uenit Deutereus Diae morum dextera m
nu thuributam gestans, finistra Gquod
dicitur en horium , hoe est humarate Patriarchae . Venire autem hunc notat, quod Archidiacono Cpolitana Ee-elesia careret, subditque '. Deutereus Di canorum thias Imperatori adolet , ψμ-que rvut inclinante , masna visee imrmat ιιι- r Recordem. Dominus Deus serentiae Reten; tui la Regno sua ora. Idem adrinunt ps in mi etementes Diaeoni, e post hos Sacerdoιes qui que. Et omnes si ad Tabernaculum progres triarchae itidem hoc cauticaraia i
38 imeon Thessalonic. de sacci
3οὶ Apud Cansium in Glossimed.
169쪽
antiquior ille, qui ultimδ I 6 magnum Archidiaeotium,
rat . At fortasse Codini aetate , sublat6 Archidiaconi nomine, Deuteret Diacon mam dignitas creverat. Nulla tamen in Palatio Deutereorum mentio , quum ibi & Protopapas esset, & Archidiaconus, ut vidimus. Verum in Ecclesiis C thedralibus ad exemplum Cpolitanae , ubi Protopapae, ibi ScDeuterem fuisse credendum est . Ad Protopapas enim Curio. nes quod adtinet, vix ac ne vix quidem sine Deutereis imvenies, qui etiam Curiones frequenter 8c ipsi sunt, ubi uberior cura animarum eos vocare coegit in sollicitudinem. Hinius rei exempla in Calabria nostra obvia sunt, ad cujus Protopapas , Deutereosque explicandos, praemisso adparatu, nunc progrediendum est. ε
Excurses 'Iustorieo.erisicus ad nonnulla situ necessaria riusquam de Calabriae Protopapis agatur . De Calabriae nomine primum in Brutios rraml,4 . Inde de miropoli. rano illorum ame faeculum VIII. , deque ritu , quo λυina officia apud eos relebrabantur. Postremo de abstractione Diae Umon a Patriarebatis Romano ab Graecis facta, eiusque Doeba , deque Metropolitanis Siciliae, atque Calabriae sub Graecis plene disseritur. I. Uoniam Protopapae ac Denterei in Brutiis non au- diti, nisi postquam Brutii in Calabros evasere, abstractique a Patriarcham Romano, graecos ritus adoptarunt : plura idcirco nos heic remorantur, atque extra prinpositam materiam, haud invitos licet , impellunt. Tria itaque in antecessum monere oportet , quae alias in antiquitatibus meis veterum Brutiorum , & Calabriae medii aevi, uberrime disceptantur . Primum quidem Calabriae nomen olim Diuiligoc by Coos
170쪽
CAPUT X. olim in Hydruntina potissimum i Chersoneso Brundusium
inter ae Tarentum stetisse : Sylinim autem in mari supero, Laum in insero notissimos fluvios, limites fuisse veterum Butiorum . Id nominis a Graecis, amissa Apulia, in Brutios, ingenito fastu fuisse translatum , quum ne Thematum suorum, ut vocabant, nomina amitterent, quidquid tandem in extrema Italia possidebant, sub uno Calabriae nomino comprehenderunt, frequens est hodie doctorum opinio . Potissimum vero Brutiorum toni haesisse id nomen putant, quum deperdita etiam veteri Calabria , deducta ab Graecis in Brutios fuit Praetorum Sedes . Etenim tunc etiam sub Langobardis in Calabriam veterem exterisum est finitimae Apuliae vocabulum, quam idcirco , una cum veteri Apulia Graeci in posterum dixere Langobardiam , ut ex Constantini Porphyrcgennetae thematis sa) constat . Primus , quod
sciam, qui in ejusmodi indaginem , obiter licet proripuerit , fuit doctissimus ille vir Camillus Peregrinius 3ὶ qui de er
dita antiquitate Regni nostri primus quoque bene meruit a miraturque iure a tot Claris. Scriptoribus , & a Nostratibus praesertim omitam, qui ea de caussa ad Brutios , Calabros que quod adtinet miserandum in modum omnia in antiquis
miscuerunt. Eam ipse, quam retulimus translati huius hon
stissimi nominis caussam, solida satis . ac felici conie stura derexit; eiusque sensa transcripsit , probavitque Auctor Historiae civilis Regni nostri sin, suasque de extenso etiam citra T a Pha.
cir Calabriam , O Sσlentinam et meant
inquit Strabo lib. s. Geograph. alij in partes distinguunt. Conser Cellarium antiq. Geograph. lib. 2. sect. q. n. 77. edit. Lipsiae I ar. Non est hujus loci
nib. Ducat. Beneventan. ad orient. tom. S. Seripi. Rer. Ital. sel. ID. , vel tom. q. Hilf. Princip. Langobard.Pr
i ll. sol. 138. M Nostrorum eerte in hae parte impotens alueinatio suit At vide, ut Hieque labitur oriendius Orb. Saer.& prophan. d. a. tib eam re n. 7. Bl.
Ughellum reprehendit , Ialso licet, a .rentem ab Constantini Μ. tem re Calaiatae nomen in Bruticis saltem inlatum: congerie locorum ad veterem Calabriam pertinentium, arma contra seipsum eolligit r haud satis iis etiam
eonaerens quae p. r. lib. 4. cap.uen. I t. 16l. 26r. tom. . docuerat.