Jus naturae methodo scientifica pertractum

221쪽

etoo Pars II cap. II

pistium in t retis, in fluvia fuerint piscata, ubi piscandi ' ruesta sectistrumentis ira incla , vel alis quocimque modo detenti, at elabi ne eant, acquiratam uisunt Pisces enim in fluviis nullius sunt, etiamsi dominia rerum tuerint introducta os aris. , quales sunt natura os et .s. Eorum igitur dominium occupando acquiritur s. 1et 6.1 et 8.). Enimvero cum iis pistandi iure vi etiam non occupato dominu subjici possitis. ais Idominus vero eodem excludat ceteros omnesis. iao.); pisces occupare, seu pistari in fluvio etiam non occupato

non licet nisi ei, qui pistandidus habet. Quodsi instrvi

menta qualiacunque, quibus pisces capiuntur, veluti retia aut hami, in fluvio a te fuerint collocatasi pilae iis imclusi Nel auo quocunque modo detenti ut elabi nequeant, in eum statum redacti sunt, moeos apprehenderep tes, di collocatio istorum instrumentorum tale factum est, quo declara , te pistes histe instrumentis capiencios tuos esse velle. i. Quoniam itaque ubi dominia introduci mperunt rem occupasse censeris mobilem ejusque dominium acquiris, quamprimum eam in eum redigis statum, quo eam apprehendere potes, di factum gale ac vi una hoc

ipso declaretur, quod velis rem stam esse tuamis i8. iii instrumenta qualiacunqne, quibus pisce capiuntur, v luti retia, in fluvio suerint collocata, ubi piscandi us ha--, hesi pisces ita inclusi, vel alio quocunque modo detenti, ut elabi nequeant, et ui hunt.

Jus piscandi incommmaomprimaeva commune est omnibus quod vero a communione primaeva receditur, cum tune piscatio abeat in occupationem , omnibus adhuc imdisserenter competit, qui piscibus indigenti, i s. . Di

ho commune omnium raris in unum , quamprimuni dominio subjuritvi(,118. . . positio praesens vera enii sive

222쪽

De dominio e modo idem aequirendi origis am

five jure candi communi, Me proprio utaris. Habee vero ea nihil prorsus difficultatis , si singulae deterivinati ne rite expendantur, nec princisia supponantur a verit te aliena. Qui ad occupati'nem rei mobilis requirunt ejusdem apprenensionem manibus factam illi se torquent, ubi definire debent, utrum pisces instriamentis a te iura . vi eollocatis detenti mi sint, necne. . Iur, qudque evenit, ubi non advertitur , ius piscandi tanquam rem inco poralem non minus occupari ac in dominis esse posse, quam corporalem. Si vero anteriora animo probe comprehenderis, nihil dissicultatis deprehendes.

apa re aliena uiuar, invito Amino, iniuriam i scit Usus rei a Etenim dominus excludit jure suo,adeoque etiam jure utem ena quanta

di s iso. ceteros omnes, in quorum dominio m nons injuria.e s. rio. Quodsi ergo imito domino re ipsius utaris, contrarius ipsius, mod perfectum estita ad agis. Enimvero qui contra jus alterius persectum quid facit, iniuriam ipsi facit s. para. I. Iam nato. Quamobrem injuriam fias domino, si re ipsius eodem invito utaris.

2 instrumenta aliena , invito domino. Asum a te fudi Andum, rint concata, Apissandium labes injuriam auidem facit imum piseriam Humentarum mim, piscem amen iis iam detenti, ut elui, instrume queant, tuisunt Qui enim realienautitur, invito domi iis alieni,no injuriam ipsi facitis. aeta. Quare si instrumenta ali--γuratumna in fluvio a te collocentur Piscium capiendorum gratia, invito domino, injuriam ipsi Acis uod erat unam. Quorsiam tamen instrantenta a te non collocantur

223쪽

strumentorum collocatio jure tuo fit. Quamobrem cum in tali instrumendorum collocatione pisces iisdem detenti tui sinit . a 3. milia adest ratio, cur tui esse non deis heret, quod rei aliena usu injuriam alteri feceris vi num. e. Dicendum adeo est, quyd simi tui

. occupationis in spectatus, quatenus scilitat est acquisitivus, nihil vitii habet, nec detectat quodam lab rat et a id quod vero per accidens accedat vitium, qa te starum umento alieno uteris. consensu domini non im- retrato, ni acquisitioni vitis, viae huius actu cinctus est, nocere nequit Dantur multi a ius alii, qui vitio quodam, inficiuntur, essectum tamcnsutis hoc non obstante, prodiscunt, quem per se producere aptasune Agnoverunt hoc non modo Icti Romani verum etiam Iuris Romani inter

pretes, ilium tomi ha ius ad La 'deam cher dom cum inruerentia fuam esse nullius, ubicunque, retur in alieno fundo captam capientis esse affirmarant, S cet donum tando injuriatat de cim inserius

ojusnam situ rara muris ure 'Adri, e distri u -- es occupamus occupandi mili soli competit , seu in dumini meo est res o in fumo, ta non si tua, si mea. Etenim si res quasdam invi laestriebat fando, vel caetrictu occimandi in dominio meo est, i Dis str ego eodem jure excludo ceteros omnes (s tuo ), cons

rere valet uamolirem si tu rem, quae in se nullius ei

hi eo fundo, vel districtu occupes, in quo jus occupa di mihi soli competit seu inridominio meo est, occupando rei dominium non acquiris, consequenter ea non fit tuas x ad ) duri erat mari .

224쪽

De Amini, modo id, quirendi origis. M

Enimvero dominium continet jus utendim fruendis. 36. , consequenter percipiendi omnem utilitatem quam dominus de percipere potest. Quoniam itaque jus occupandi res certas in aliquo fundo vel districtu in dominio meo est 'ih mihi ctiam soli, cum eodem aure excludam ceterό omnes s. lao.), competit ius percipiendi omnem Attilitatem, quae ex jure illa, occupandi haberi potest, consequenter cum non aliae detur hujus juris utilitas, quam acquisitio dominii rerum ibidem occupatarum, quod per se patet, nec alio fine quis jus illud suum facit, quod dentre, per se evidens est'. mihi quoque acquiri debet dominum rei ibidem occupatae, consequenter si tu in eo fundo vel districtu rem occupes, res occupata mea ficatu erat acterum. In definiendo casu propositionis praesentis non omnes inter se consentirunt, nec rationes decidendi asseruntur quae satisfaciunt. Accidit hoc non alia de causa, quam quod ex notione occupationis deducere volunt, quod ex noti ne dominii erat deducendum, quemadmodum a nobis se. ctum est. Sane si in occupationem totus fueris intantus, quocunque re vertas, in di cultates incidis inextricabiles, cum ex adverso omnia plana ac perspicua sint, ubi mentis aciem in dominium convertis, in quo est jus occupandi tanquam res incorporalis eodem prorsus modo, quo in eo. dem sunt corporales. Neque enim de rebus incorpora.libus, quatenus in domini sunt, aliter ratiocinandum,

quam de corporalibus, quatenus eidem subsunt. Nihil a nobis iueritur de jure occupandi, quod in dominio est, quam quod ultro conceditur ab omnibus de rebus corporalibus, in quibus dominium habemus. Quoniam analogia inter dominium rerum corporalium&dominium incoris potalium hactenus non satis evenia non inconsultum uis

C a dicamus

225쪽

dieamus eandem quoad casum propositionis praesentis e planare, praesertim cum in aliis etiam usui esse possit. Comferamus itaque sus piscandi, quod in dominio est, cum agro, qui dominio nostro subjectiis est. Nemo rem quamdam corporalem, veluti agrum, dominio suo subjicit nispropter utilitatem inde percipiendam, veluti fruges quai bene cultus profert. Ita similiter nemosus piscandi ini, minio suo habere vult, nisi propter utilitatem inde perci piendam, quae in acquisitione dominii piscium captorum consistit. Quemadmodum itaque fructus agri acquirumtur domino, ita etiam pisces acquiruntur ei, cui jus piscandi proprium est. Hinc prout deinceps talebimus capti etiam ab alio pisces tibi acquiruntur, quemadmodum sesectus a possessore agri tui non ipsi, sed tibi acquiri nemo dubitatin suo loco ostenditur Jus possideri nequit ruseius

exercitio seu usu qui ergosus occupandi tuum sibi vi gat hoc faciens, quod nonnis tibi facere licet, non male comparatur cum possessore agri tui, qui eum colit, te noa consentiente videmus adeo expensa analogia dominii rerum corporalium, incorporalium sine ulla dissicultate casum propositionis praesentis definiri, quem alias tantopere intricare solent.

s. as. 'mam Si tu pisceris in ea fimm parte, m qua jas Asianae mihi sibi pravium est pisces capti non sunt tui, sed mei. Cum enim se capri pisces, qui intra fluvium natant, sint res nullius, etiamd

ob alio tibi miniis introductis (j ais.), neque adeo ejus, cui juspi-jis piscisaei standi in aliqua fluvii parte proprium est piscatio, ubid,

mihi'. minia introducta sunt, actus occupatorius est S. ir . . arium. Enimvero sit tu rem nullius ibi occupas, in quo jus occupandi mihi soli competit, seu proprium est(β. a.); res occupata non fit tua, sed mea G. 11 o. Ergo si tu pisceri

226쪽

De dominio remis idem aequirendi origis hos

ris in ea fluvii parte, in qua jus piscandimihi proprium estipisces capti tui non simi, sed mei.

Quae ad illustrationem propositionis praesentis iaciunt, ex iis petenda, quae ad praecedentem annotavimus. Quolsi in praecedente generaliter non demonstrassemus, quia, leat occupatio contrarius proprium alterius saeta praesentem eodem prorsus modo demonstrare potuissemus, quo anthriorem demonstravimus. s. 26.

Si lapisceris, ea fluviiparae, in qua pistanae qui militi, statis proprium es injuriam, facis. Etenim si jus scandi mi- in fluviis alita proprium eu, ego te eodem excludois iis , con-jusAsandi sequenter tibi in ea fluvii parte piscari non licet s. in o. alterior parci Phil. 'M. muti Quodsi tarnen hoc facis, id ipsema in his:contrarius meum. Quoniam itaque injuriam mihi se-injuria.cis, si quid facis, quod est contrarius meum sas s. aret.

I. ctum nat. ubi me non contentiente piscctis in ea fluvii

parte, in qua piscandidus mihi est proprium injuriam mihi faci

Iurialterius detrahi, si quis piscetur, ubi alteri solidus pia scandi competit, agnoscunt omnes sed an damnum detur, quod juxta inferiora sit reparandum, id demum est, quod dubium ac anceps viderii in casu praesenti. Dubium hoc potissimum inde est, quod pisces non ita sint tactu parritavit, ubi piscandidus tibi proprium est, ut inde non et hantur, consequenter ibidem adhuc sint, quando tu jure tuo usus piscari volueris, adeoque eosdem capturus postea fuisses, quos cepit alter videtur itaque is, qui te non comsentiente ibi piscatur, ubi jus piscandi tibi proprium est, occupare rem nullius, nec ullum tibi hoc pacto inferre damnum rea etiam ratio est, cur quidam et defendanx, C s eum

227쪽

eum pisees carios suos sacere naturasti iure sors si

sumunt enim ubi jus proprium non exercetur, ius autem naturale omnibus commune sine damno alterius exerceri potest, reviviscere jus illud naturale. Atque adeo casum Praesentem comparant cum eo, quo quis in fundo alieno capit avem, quam capere licet jure naturali ub injuriam quidem facit domino fundi, quod fundum ejus ipso non consentiente ingreditur, actu autem occupationis nullum eidem infert damnum. Enimvero speciem omnem huic opinioni detrahit analogia domini rerum corporalium incorporalium, quae acquisitionem domini piscium c piorum exhibet tanquam stinus ex re tua percipiendos orat. s. aa o.

s. a T. Sualeares meae in a re res alta, is Etenim aves in a. e bsint aves aere huc illucve volitant, ut nemo prohibere possit, ne in aere avolent nunquam rediturae Quamobrem facile appa-iet, nemini jus quoddam proprium in iis competere posse, antequam occupent ij. a.). Sunt ergo nullius s. o.

Quamdiu aves in libero aere huc illucve volitant, nulla legaris otest ratio, cur sint tum Si enim tuae sint, ne. eesse est ut eorum dominium acquisiveris cum natura res omnes nullius sint, quae natura largitur , To. bci possunt a te occupatae, quod velis esse tuas voluntate enim rua non ita rediguntur in potestatem tuam, ut de ipsis carumque usu pro arbitrio tuo dilponere possis, quemadmodum exigit dominium s. si . . Requiritur praeter animum eas habendi etiam actu quo in eum statuet rediguntur, ut tuae esse possint s. IT . , consequenter ut

tibi competere possit libera de iisdem disponenda faculust, 1 a , i

228쪽

De dominio emodo idem a Abendi origis sto

's aura i in certo A. . dumi subjici puere. Etenim D mrem Ijus aucupi res incorporalis est Stis . part VIam nat. In his ae maves res nullius sunt, quae in acre volitantisi arari.),ut mnia esse adeo earum dominium acquiri possit eas capiendo o. ipo .i 8 Quoniam igitu , ubi a communione prini vare

ceditur di non minus corporales, quat incorporalc do

minio subjici possunt s. at . , quod vero dominio subjicitur, imitatum esse debet s. aos.); quin jus aucupit in todiando dominio subjici possit, dubitandum nore est.

Poteraminis sumere vi principii gener is derchus incorporalibus dominio subjiciendis. Quicquid enim dominio subjici potest, id etiam ubi a communione priamaeva receditur, dominio subiicere licet. Sane perinde est, sive ex agro occupato omnem percipias utilitatem quam inde percipere licer, sive ex jure piscandi, aucupandi alioque quocunque Quemadmodum nemini injuria A- ..ceas et utilitatem, quae inde sperari rimi est, habeas solus. Quodsi aves non egrederentur fundum, in quo inis cluduntur nullum est dubium, quin una cum tando dominis, subjicerentur, quemiam ima arbore eum suis se ctibus , quos edunt, in codem extantes aut Posthac nas i turae Quidni igitur citra ceterorum injuriar cum fundo simul dominio subjicere liceret jus aves in eo capiendi, quam R ibidem commorantur Quodsi vero injuria nemini si v si eum lando occupetur ius in eodem aucupandi e cucnon idem ius occupari etiam potest sine sun do, quarem

exercitium hujus juris non nocet situdo alterius ita in mus

Isaae

229쪽

vs innoxio consistit, siquidem fundus iam in domitu, terius esse ponatur, ubi jus aucupandi in eodem occupa.nir Patebit ex sequentibus usum innoxium nonatae denegari alteri, dominiis licet introductis.

' Qmniam jus aucupii in certo fundo occupari poteste icerarum s. aag. , uin etiam jaceapiendi certa tantummo u cui

mei occvhaebes occuparipositu aeditarinequit iraris ' aueup n genere continet jus capiendi aves certa e ciet. Quodsi ergosus capiendi aves quascunque occupare licet s. a18.), ecquis in dubium redicabit posse etiam odicupari jus capiendi aves saltem certae speciei, quod rariores sint. Sane quo rariores sunt res, eo minus datur ratio quaedam naturalis, quae eorum occupationi obstet, vele iamjuri, quod dominium antevertit.

Siambia Si quis aves rapit ubi a communione 'metam rere tu istis, ah, i eae' H, in quo nemo iisdem insidiatur aut in funis suo , et Aminissa Draram, ius ibidem aves capiat jus aucupis munio su abisisti. r. Ostenditur eodem modo, quo supra evicimus s. a. od, jus piscandi in fluvio non occupato dominio su jici posse.

s. II. 6ὰomia Sila ramenta, quibus capiuntur aves, velitideri silli oe,istraac merii, ubi eas capiendi jus habes aves iisdem ira delenta, mentis ora, ab re nequeant, tua sunt. Etenim si ininimenta, ubiveat Fus aves capiuntur, ibi colloces, ubi eas capiendi jus habes aves ibidem capere atque eo fine instimenta, qu bus capiuntur, collocare licet es leto para. Ire practin', Quodsi ergo iisdem aves ita detineantur, ut m

230쪽

De dominio Smodo idem aequirendi origis ut

Iare nequeant in eum statum redacta sunt, quo eas apis prchendere potes hcollocatio instrumentorum tale factum est, quo declara te aves iisdem captas tuas esse velle. Quoniam itaque, Postquam dominia introduci coeperunt, rem nobilem occupasse censeris nusque dominium acquiris, quam primum emineum statum redigis, quo eam apprehendere potes, iactum tala est, ut unae

dem declaretur, quod velis rem esse tuam s. et 8 . ita instrumenta, quibus aves capiuntur, veluti decipulas, ibi collocaveris, ubi eas capiendi jus habes, aves iisdem de-

Tentae, ut avolare nequeant, in dominio tuo sunti co sequenter mae sunt s. Ta o.

Non ite supponimus, jus occupandi tuisse occupatum messi alicui proprium, vel in communione positiva. V lex etiam, si indisserenter competit omnibus, qui avibus indagent, adeoque eas canere volunt. Perse autem liquet, tibi instrumenta tibi non icet collocare, ibi aves iisdem ea. Pere non licere. Hinc quidam addunt, instrumenta colis

Iocata esse debere in fundo proprio, non alieno id quod tamen subinde fallere potest. Fieri enim potest, ut jus occupandi, tuo tibi proprium est, etiam comoetae intum do alieno quo in casu cum eo conjunctum est jus instrumenta, quibus aves capiuntur, infundo etiam alieno colis locandi, neque dominus fundi illo modo impedire potis est, quo minus jure utari tuo vides itaque, turnos in propositione praesente hanc adjecerimus determinationem, instrumenta esse collocanda ibidem, ubi aves capiendi justibi eompetit, sive jus istud tuerit proprium, sive com

mune.

Si in umem aliena, non consentiente dumino, si a re An in aras enim ab aves iniuriam