장음표시 사용
361쪽
i Agens Augustini de duplici adjutorio,
torium sine qua, quod etsi non donabat rem agere, quod erat relictum integro arbitrio voluntatis, uvabat anten ad agendum recte. Unde serm. r. de verb Apostoli Regebat eum ipse qui fecerat,ap plicat limanti Deo verbum Regendi. Est aute illud Reginien Ad 3titorium Gratiae probatur quia statim Aliguli ius loquitur de Adamo deserente Deum ac Deo deserente ipsumci quod non nisi ad Gratiam pertinet, .loco, quem adduximus de gestis Pelagi verbum Regendi Augustinus continere regimen Gratiae docuit: nam idcirco exhorruit Plirasin Pe- Iagij. Omnes propria moluntate regi, statim adjecit Praestat ho Deus illis quos subditos regit non autem illis, qui se idoneos ad regendum putant, praesidenti cremice propriae et oluntatis ipsum dedignantur habere rectorem, Se mox Fili Dei qui haec nomerunt: se Dei stiritu regi Magi gratulantur Sc paulo ante dixerat: Non miribus propriae voluntatis reguntur aguntur Fili, Dei. Hac item ratione dixit in DL ad suaena, Protegit nos quia Deus esto ne mori muri regit nos quia Rex es ne cadamus, regendo autem non frangit nos naM quos non regit, frangit. Adjutorium Seo manifeste sigiliscat per illud Agi a Deo, quod opus non est probare, cum .per se notum, in Augustino obvium sit. Cum praesertim hic non aliud quam Ad)utorium simi omnino distinctum ab Adjutorio me quo sigili ficet; nam hic utrunque
distinguitur, cum de primo quod Regendo datur dicat Augustinus liquid avre eum qui regitur quod facith
362쪽
ncile se agnoscere operari cum eo arbitrium, ac illud in opus adducere de secundo vero auirmat difficillime cognosci aliquid agere eum qui agitur, quod quanquam agat, cum motus et tractus agat i Gratia Essicaci vi deprehendi potest quid arbitrio suo agat. Ac in hoc esse sitam differentiam utriusque Adjutori cum supra diximus ex Augustiano, tum infra ex eodem dicemus. Atque haec de testimoniis Augustini in aliis libris sint fatis. Unum lentius quod luculentissimum est ex variis conflatum locis expendamus, eoque inspecto librum istum
363쪽
o Mens Augustini de duplici a lutorio, CAP. XVIII
E Libris de citate Dei Curiis adductis, Vollatis locis tota
probatur. TAmius ac nitide quicquid ad hanc rem pertinet, Augustinus tractavit, ut mihi multa dicendi facultatem abstulerit. Quare reseram potius, quam interpretabor Augustini sententiam. Ac primum quod Angelorum conditio, statusque conditorum quemadmodum Theologi Scholastici vocant in τι sin illis omnino fuit authore Augustino Adam ante casum conditioni latui, ut eadem utriusque quoad Adjutorium ieritum habenda sit ratio, uti constat ex superiore capitali ad locorum de Corrept. Gratia expositione, operae pretium fuerit ab Angelis incipere. Igitur Augustinus librii. c. i. Angeb simul facti Isint,
Lux faciIisunt: no tamen ita tantum creati, ut quoquo modo essent, q:ioquo modo vi verent, sed etiam illuminati, ut sapienter beaιeque viverent. Quod perinde st
364쪽
est ac dicere, quod aiunt Scholastici Creatos esse in G istia. Idem etsi spinosius tradit lib. I a. c. . nam inter quaestionum nodos, quas excitat, statuit Angelos in bona voluntate, cum bona voluntate conditos fuisse. Itaque disputans de causa bonae voluntatis Angelorum, ait, Si dixerimus miliam esse e cientem calsam moluntatis bonae, cavendum est ne moluntas
bona bonorum Angelorum nonsacta, sed Deo coaeterna efemideatur. Cum enim ipsfacti ni, quomodo non illa se facta dicetur Porro quia facta eli,etiam cum ipsisfassa
es, ansimiliasuerunt prius Sed si cum Vss, non δε-bium quod ab illo facta sit, quo es ipsci simulque ut facti sunt ei a quo facti sunt, amore quo cum facti sunt
adhaeserunt. Satis hoc sit ad rem nostranari nec ulterius cum Augustino ire argumentando volumus, cum jam hinc pateat Angelos in bona voluntate, imo Charitate conditos, quam non nisi a Deo accepisse probare contendit Augustinus, cujus ea crat mens monstrare,non natura saa, Sc ex se ipsis bonos, sed Dei dono suille. Unde sic ratiocinationem densisti.
mam concludit. Si boni Angeli , in se fecerunt
moluntatem bonam, utrum aliquis eam, an nullo molun talefecerunt P Si nullis utique nec fecerunt. Si aliquis utrum mala an bona' Si malis, quomodo potuit esse mala moluntas bonae Noluntatis esse Trix Si bona, iam ergo habebant. Et istam quis secerat, nisi ille, qui eos cui bona moluntat , id est, cum amore casio, quo Piasi sent, ova it, seu illis cin condens noturam, o largixus gratiam. Perspicue loquitur, Sc idem v get usque ad sinem capitis contra Masrichaos dispu-
365쪽
Mevi Augustini de duplici adjutorio,
tans, sed Malia contra Pelagianos suppeditans. Nec
cap. 3. lib. II. non eandem sententiam, sed obscurius aliquanto, is brevius inculcat. Caetera colligamus.
Ac deinde Utrum aliqua disserentia sint in ea gratia charitate conditi videamus. Est enim hic mens Augustini disputando implicatior Incipitris. Antequam peccassent quatenus illius fuerint sapientiae participes de inire quispotesso Dubitat ergo Augustinus,& sane semper ut ambigens loquitur. Duo autem inquirit alterum utrum omnes Angeli tum qui steteriit, tum qui cecideriit praesciverint, non sore aut fore casuros' quod ad scientias intellectu pertinet Alterum Utrum pares in accepta Gratia fuerint: nec unus alio magis acceperies Quoad primum hoc cap. in &i3 ejusdem libri ambiguum se ostendit in eo certum, non accepisse Angelos casuros praescientiam perseverantiae, quam non habuerunt. trum alii acceperint, istis non accipientibus' de eo est quod dubitat, verum videtur inclinare magis ad sententiam, quae statuit neutro praescisse quid fututurum esset, atque adeo pares hac in re creatos nec opus est hoc lentius examinare. Tantum dico Augustinii videri propendere eo, ut dicat Angelos stantes bene agendo meruisse,& perseverantia praescien tiu perseveratiae in statu beato ut ea certitudo fructus ita erit meriti, non praerogativa conditionis Id cum ex aliis quae postea afferemus, tum ex eo conjicio,
quod c. 3. Augustinus durun videri posse ait, si impares in hac praescientia factisint: certὶ durum
366쪽
non dicit credere omnes pares creatos, quod attinet ad praescientiam situri status, vel casus. Si tamcnalios consulamus locos, ille author est Anges os bonos non praescisse perseverantiam suam clim conditisne, sed eam pro praemio accepisse sic enim perspicuὸ lib. I. cap. I. u Deus casum Angelorun moluntarim justissima poena sempitern e in sticitatis Urinxit, isque in eo summo bono permanentibus caeteris, ut desuasne sine permansione certi essent, tanquam ipsius praemium permansonis dedit. Quoad alterum etiam dubium se Augustinus ostendit nec definit utriam omnes parem Gratiam acceperint' Vult quidem omnes in Gratia conditos an vero haec aequaliter omnibus data fuerit in dubio ponit: nam cum videret quosdam cecidisse,de his quaerit : n minorem acceperint gratiam, quam qui steterunt sic enim lib. 1 a. c. 8. post longam disputationem, Ut autem qui emn boni creati essent,
tanten malisunt malapropriis oluutara, quam bona natir-ranonfecit,' cum a bonos onte defecit, ut mali causa non su bonum, sed defectus a bono, aut minorem acceperunt Dietvim amoris gratiam, quam ill qui in eadem persite rami aluis utrique boni aequaliter creati sinit sis malis moiantate cadentibus, cto. Ecce duos modo ponit &eos in medio relinquit, ceu alterutrius optionern faceret opinanti. Verum ex his duobus conjecturis apparet Augustinum elegisse posteriorem paris gratiae , quod exacte praestandum modo, etsi in obiectionibus postea secundo libro adducendis latius. explicatius id tradituri sumus.
367쪽
s Melis Augustini de duplici lutoris
Ac primum leviter Probatur ex eo quod illii Duarum etiam quadret in Gratiae inaequalitatem, sicut ex ratiocinatione ibi facta colligitur Deinde, quod semper ait malos sua voluntate,sua ramitate cecidi 1e, uti c. g. l. II partem Angelorum cadentem per et ersam et oluntate dicit, c. 3 3 ejus d. lib. Et praecipue lib. a. c. . affirmat bonos in bona νο- δειntate manislle, malos ab ea desciendo mutatos, mala scilicet moluntate. Quod item paulo post repetis bis in sententia proxime a nobis adducta. Ex qua etiam constat Angelos bonos voluntate stetisse. Quod certe Augustinus non diceret, si boni majo rem ad standum Gratiam accepissent. Accedit quod si modus loquendi de Angelis bonis qui nulla ratione potest eum eo sensu congruere. Nam si boni, inquit, Angeli ipsi in s fecerunt molisntatem bonam modus iste dicendi indicat Angelos per proprium arbitrium cum Adlutorio sine quo stetisse. Addit. Si bona moluntas sectrix fuit bonae Doluntatis. am ergo habebant Et sari quis fecerat nisi Deus P Partitur utramque voluntatem bonam in qua conditi sunt, qua cum steterunt. Illam dicit fuisse a Deo hanc ipsos estecisse; quod argumentum est sensi ne cos libero arbitrio cum Adjutorio sine quo secisse atque adeo parem, non majorem quam alios gratiam accepisse. Alia est item conjectura quidem idonea. Nam Augustinus ita de casu malorum loquitur ut videatur sentire, cos adjutos aequaliter cum aliis fuisse. Sic enim c. . lib. II. EJque sunt ab illorumscie
368쪽
tute discreti, quὁ hi in eadem bona moluntate manse-rmat, illi ab ea deficiendo mutati sunt mala scilicet moluntate, hoc ipse iιod a bono desecerunt, a quo non
desecisent, si utique voluissent. Hac ratione solet explicare Augustinus naturam Adjutori Adamo integro dati, atque adeo liberi potestatem arbitrij, aequa lance in apice libertatis constituti cum Adjutorio sine quo Qtio si erat Angelis malis potens ad utrunque, vel ad standum si vellent, vel
ad cadendum, certe sufficiens datum erat, nec aliud Angelis bonis, majus unquam eo Augustinus concessit A vero intra limites AdIutorij sine quo possit dari magis aut minui suo loco ventilemus. Hujusinodi autem potestatem lassicientem in utramque partem proponit, lib. a. c. I. Qui Deus liberum arbitrium eidem intellectuali naturae tribuit, tale ut 'mellet deserere Deum, beatitudinem scilicet suam, continuὸ miseria esset secutura. Qui cum praesciret Angelos desertores futuros, non eis ademit hane
potestatem. Et lib. I . c. 7. meritum malum pramo rum Angelorum malae voluntati attribuit, ob eam ob linatos obduratos Angetis, ut jam bonam voluntatem non haberent. Verum utcunque hoc loco
caeteris hujus libri Augustinus sentiat, in lib. de
Corrept. Grai. c. I o. perspicue docet Angelos omnes in prim. sita conditione, parem gratiam accepisse, ejus lem rationis cum sedjutorio Adami, quemadmodum stapra diximus, .rursem ad ob)ecta nam quaedam ex his locis Maliis nunc praetermittimus respondentes dicemus.
369쪽
Mens Augustini de duplici lutorio,
Sed ad id quod proprium est redeamus, id est
ad Primi hominis Adjutorium Catenam ex variis Augustini sententiis contexamus ' Statum Adae proponit libri . cap. o. I3 Hominem Deus in Paradiso conuituerat. Res ei facilis imperati qui qiιid non poterat, non νolebat, poterat omnia, quae molebat magna erat non peccandi facilitas. Et cap. st 6. timebat sicut volebat, quamdiu molebat quod Deus jusperat , et imebat fruens Deo, ex quo bono
erat o ius Summa in carne sanitas , in anima tota tranquillitas. Gaudium merum perpetuabatur ex Deo in quem flagrabat Charitas ex corde puro, conscientia bona, de non fia. Idem dixerat eleganter. c. o. Amor imperturbatus in Deum, ex amore gaudium. Erato devitatio tranquilla peccati, nullum malum quod contrisaret irruebat nullis agitabantur perturbationibus animorum. Itaque Constat.1 Gratia Sc Charitate conditum Adamum,in statu quodana beato instar Angelorum ac, omnino hos locos locis de Corrept. Grat respondere. Nunc
appareat Adiutorium ne quo proprium hujusce integritatis. Igitur ejusdem libri cap. 27. Homo resus, hoc es bonae moluntas creatus fuerat, se insitutus, ut fi de Alutorio Dei fderet, bonus homo malum angelum vinceret autem Creatorem desereret, inceretur Hactenus status descriptio. Incidero oportet sententias quoniam hic locus omnia continet, secta magis membra ad inspiciendum corpus sententiae totum juvabunt meritum transit meritum bonum habens in aluta di initi s volum Lite recta, aut mero is deserente Deum moluntate perversa,
370쪽
per versa, quia ipsum sidere de lutorio Dei, nou quidem pos et sine futorio Dei. Jam de Adiutorio sim quo incipit agere, ito proprium 1us status. Indicat illud ea particula: Non esset sine ad utorio
Dei. Pergit nec tamen ideo ab his Di in Gratiae beneficiis sibi placendo, recedere non habebat in potestate. Proponit ejusdem hominis indifferentem ad utrunque potestatem. Jam exponit naturam Adjutori sine quo eadem ratione, imois eodem exemplo, quo libro de Corrept. Gratia postea exposuit Nam sicut in hae carne vivere sine alviventis alimentorum in potessat non ess, non autem in ea vi-mere in potessate est, quod faciunt , qui seipsos necant, ita bene mi ere sine futorio Dei, etiam in Pisadiso
non erat in potessate, erat autem in potessate male mi
mere, sed beatitudine non permansura, ct paena jussissima secutura. Ecce AdJutorium sive quo iisdem expressum coloribus, quibus antea ex libro de Corrept. 8c Gratia pictum dedimus,ut hoc loco ad alium videatur Augustinus praelusisse : non adjecit fu torium stuo. Hic quippe locus non erat, nisi ei quod
status erecta naturae congruebat ac extra Paradissim sermo non evagabatur. Sed ex hu)us natura
Auxili apparet, quid de alterius virtute Augustinus sentiret. Cum praesertim addiderit nonnulla quibus mens ejus deprehendatur. Subjicit enim Nihilominus praesciens Deus,quod ab ejus semine adjuto sua Gratia idem ipse Diabolus fuerat post casum scilicet sanctorum gloria majore vincendus. Quod Gra 'tiam hic dixerit, quum antea Adjutorium dixisset, V a ostendit