De re grammatica Hebraeorum opus, in gratiam studiosorum linguae sanctae methodo quàm facilima conscriptum, auctore Iohanne Quinquarboreo Aurilacensi, ..

71쪽

DE VERBO PERFECTO. 68 de aliis. In Paul autem muta no in ripῖntur & daghes in hole motionem magnam, quae frequenter confunditur cum vi, b Nudi pollutus, Malac.i. Tygdi distinctus Ester. 3. Uta benediistus, Psal. iis. Quia , χ, & Olem sunt motiones comutabiles,hoc participiti quandoq; habet non sub prima natiua litera, sed τ' ut, MN, Rubefactu; siue Rutilus Natimi. r. Fallit tame nonnunquam illa regula, remittendi daghes sub primam thematis literam, vel substituendi Olem, quoniam

multa reperiuntur habentia mediam gutturalem, in quibus ubique daghes coniugationis character omnino euanescit, nulla substituta motione longa subprima,vel nullo Olem expresso. ut, II remouit, I. Reg. aὼ 'φ mudauit Leuit. i3. nrri misertus est Psal. ro3. in dedignatus est Thre n. a. oc similia. Pauca quaedam etiam sunt, quae non habentia secundam natiuam lireram gutturalem, propter usum illorum frequentem, perdunt daghes omnino. vr, 'γραμ, nihil postulauit, Ester a. -laudate, Psal. 148. Reperitur quadoque infinitivus huius con iugationis cum ri paragogico: affecta tamen seua secunda radicati litera. vi, 'Ei 233 3 . quia bonum est psallere Deo nostro, Psal. iq7. pro 'pi. &alia, ut Levit. 26. sc&imperativo additur. ut, mapnarra. a. Reg. 8. &similia, pro zp. Imperativus etiam interdit cum - sub secunda inuenitur. vi , qai: b a ,s, diuide linguam eorum, id est, varias eorum sententias, Psal. s. & alia. Infinitivus etiam sed raro admodum ex silo ora

tio.

72쪽

HO DE VERBO PERFECTO.tionis inuenitur similis praeterito desiderato daghes debacchando debacchati secisti a. Sam. i. Aliquando etia legitur in finit. cum Ole in ultima syllabaris castigando Psal. Ii 8. Quando porro tertia radicis est ri vel x, contrahuntur saepe ad Euphoniam duae syllabae in unam ad

vitalidum usurpatum. vi, nzo' exhilarabit, Thren. a. pro rizo'. Eadem tibi erit de x ratio: simile quoq; in infinit. & imperat. obseruare quandoque licet,ut, Mittere Gen. 8. pro OU, neto recrea Prouerb.a7. pro neto: sic de similibus.

Qinedam denique pauca sunt verba persecta huius coniugationis, quae habent i quiescens post primam natiuam literam more imperfectorum, quae dicuntur quiescentia in vas, quae verba quadrata appellantur: de quibus videbis in coniugatione Piet illius ordinis. Regula. In omni coniugatione quae habet participio praesenti di praepositum, literae in)S eande habebunt motione quam V participij per omnes verborum ordines, ut conspicuum est in coniugationum formula. Excipitur tamen quinta coniugatio verboru quorum thematis secunda est l. v bio participi j habet ,& literae iniri m. de quibus suo loco. Coniugatio bys. Quarta Hebraeorum coniugatio bra vocatur, quae da glies obtinet in secunda litera ubi quae, ut ellis acti ua praecedens, a qua formatur: & habet sub s M, &

73쪽

DE VERBO PERFECTO. ocum sexta a veteribus Iudaeis grammaticis appellata est iuxta-do ria, id est, coniugatio quaeno recordatur nominis sui agentis, quasi dicatur, est ista coiugatio passiua & eius verba non habet post se more verboru passivoru ablativum personae agentiscu praepositione expressiam .vt, U Vastatus est Moab. Ier. 8.Vbi nulla vastantis expressa est metio.

'an lani Iohannes numeratus est: ubi etia numeratis nulla fit expressa metio. Caetcru sunt verba huius co-

iugationis & sextae, significationis passiuae semper, in Niphal vero verba nonnulla, ut illic dictum est,

significationem habent neutram, siue reciprocam,& intranstiuam. Videtur tamen recordari nonnunquam expresse haec coniugat. nominis sui agentis. vi, 'π' ad) n Ni 'in'I, beneficentia & fide expiabitur, seu auferetur, iniquitas, Prouerb. ic. Vbi fides& benescentia essiciunt, ut iniquitas destruatur: ne porro quispiam in posterum circa huius loci Prouerbiorum explicatione haereat, interpretor in illa duplex esse agens, alterum tacitum, sed satis a pio quo. libet intellectum, puta deum Opt. max. a quo omne

datum optimu & omne donum perfectum descedit Iacobi t.& fine quo nihil possumus facere Ioh. I .alteru expressiim ex more verboru passivorii, quae post se communiter habent expressum ablativum personae a gentis cum accommoda praepositione. Itaque ut actio ipsa expressa facilius innotescat in illa sente-tia, illam hoc modo conuertemus & resolvemus,

ap) nz. ori, id est, Beneficentia & fides expiabit iniquitatem pro Uzar, id est, expiabunt, vel

74쪽

11 DE VERBO PERFECTO. vel auferent iniquitatem. Non autem mihi videtur

satis lassiciens sola illa ratio, nempe qudd recipiant actionem passionis, id est, significandi rationem ab

alio nempe agente, qua dixerint veteres grammatici coniugationes hanc & sextam carere participio,&imperatiuo: quin potius, quod huiusmodi, non in usu reperiatur in Biblijs, quae extat excepto Benoni in hac coniugatione raro, ut suo videbimus loco. Si namque Hebraeorum authorum libri omnes extaret mancae & mutilae coniugationes, ut puto, noessent, neque tot anomaliae & irregularitates, quot

quaeso Dauidis Selomonis & aliorum illustrium virorum libri interciderunti ut passim liquet ex libris Regum, Paralipomenon & aliunde. Participium hoc raru est, Praesens partic. 'ii' a& differt a praeterito, quod Pluralis. Singularis. habeat in prima syllaba i & cimas

subsecuuda liter a natiuam. Exemplum:

faciemus puero nato,Iudic. Infinitivus i 3.Vbi istud participium nomen potius videtur esse ad- Futurum

75쪽

a DE vERBO PERFECTO.iectivum, in quo etiam ob- Ipsnseruadum,daghes sequi post

motionem longam' accentu non suffultam quod raro contingit. In sexta coniugatione nusqua inuenitur participium. Imperativum etia neutra habet. Infinitivus non inuenitur nisi raro. vi, Iuasurando furatus sum, id est, vere surtim sublatus tam

Gen. εο Cum literis autem ob n nunquam.

In futuro, literae habet seua, ut in activo fruat vero habet χ,&y & daghcs, nisi secunda fuerit gutturalis, vel ': tunc enim mutari debet & daghesin holem, per annotationem, qua diximus supra inniphal , motione magnam aequi ualere motioni paruar & daghes.ut, a praeterit. T in benedictus est. ii in declaratus est, dicitur in futuro 'Nini in Cuius modi certe rara admodum sunt in Biblijs. Coniugario bi is . Quintam coniugationem b)ys , a sema qua habet , appellant: quod primae thematis literae pro co- iugationis charactere praeponatur ri affectum hiric, sequente seua quiescente subprima natiua litera, &hiric magno cii accetu exceptis non ullis, quae in Miciol obseruat Κimius, quae accentu habent in ultima, uiuasit, Exod. 26. de alia inter legendum obseruada subsecuda. ur,nitori iacere secit. Eius au te verba proprie signiscant agere, altero suasore αauthore. Coplectitur tam e verba quaeda pauca,quae in ba & hic sunt aliquando intransitiva.ut, a confusus

76쪽

a DE VERBO PERFECTO.' Occurrit e- susus suit,in , ian dicitur,nu 2 2Mnn Cosedit sese, si misi ue c5susus est V oab, Ier. 8. Sic neutra, siue intrasti Vita ea sub ua quoque quaedam reperiunturin illa coiugatione, Π, zIn quae in usu in Cal, nusqua inueniuntur. rimi tardi,ntra e lis Albuerunt propagines eius Ioel. i. Praeterea etiam 1 /, 6 φῖ obse tuada quae in Cal n5 inuemutur,peris regula cuius in meminimus,eriit significationis sum. praeteri , ut, proiecit, Itan indicauit, imperfectum ita ets= verbii, aj, quod in Cal no est in usu.& similia illis. litera ρρο ρ IR prima & secunda per- Exemplum: -q; Guil sona utriusque numeri huius Praeteritum M 'πι - praeteriti pro hiric magno m perifacilioris sit iub secunda thematis litera i pronuntiatio substituitur motio parua ad euphonia sue sonorita

tem, ne laua sequentis literae

Praesens partici.

n legatur, quandoquidem si iuxta propor legeretur, fieret ex tali syl- ἀὼ l bassi mulxiplicitate caco- Pluralis. Singularis.. phonia. Quare breuiratico' cim, an nt an is ab is ivlentes , pro P Ren qua- quod bibo dii syllabo si syllabam con .nm a yς tri aspra η τstituat seua) legunt m 3ari, speratur huiusmod pari 're Irispa is quod tantum trisyllabu est, m terminatio Numrs eadem etiam de huiusmodi Pariiςip- pro teri-' φPluralis. Singularis.

vel m

. . . . . m Reperitur talis terminatio.

pron Ouiu pςssionis est ratio in omnib'gationis india ordinibus in Hi phil.

In utroque participio hii.

77쪽

DE VERBO PERFECTO. 7 litur de medio ri coniuga- Infinitiuus di q/ 'itionis character, ut videli- vel cet vitetur seruiliti literarum ultitudo,ac ex prolixa pro nutiatione cacophonia, siue sonus iniucudus auribus. N a

para pter accentu

Eanp, dicitur , posita n pari rupanmotione n sublati sub P, alio admodum est hac vox. De OpEn qui efferedo perseua. Qua- Fuxurum NI tur, de quo doquidem vulgatus est ille Hebraeorum mos, ut si quae medio tollatur litera, eius motionem proxime antecedens assumat, propria abiecta, ut hic videre licet. Ea -υ BP

Inuenitur quandoque

dem etiam est ratio de literis i ies suturi, ubi progμ. φὶς 'dicitur vi sti similiter de alijs illius personi, 'EZech. 6. tamen Paul plurale foemin. cum Σ&ni expressis videre licet, fi kρnci angulata, vel angula ramuel /s. xi atria:) quod ut dicit D. Κimhius aliique He H '

Draei, unum eli ex illis quindecim, quae praeter voca- uo habem hialia puncta supersignata sunt punctis non vocalibus. ri Inuenitur etia nonnunqua Paul cum sub ta vi, rnem n e tia corruptus Prouerb. a . terito. vr, Regula. Quia unaquequae parua motio te pus unum babet & ' ' magna motio, quae ex duplici Iric paruo constat, duo habet tempora, hiric magnum constans ex Iric paluo

78쪽

rs DE VERBO PERFECTO.

paruo & iod quiescente quod ad serma puncti Iric.

fere accedit & ' motiones sunt inter se ita cognatae, ut altera alterius vicem freque ter subeat, unde ultima syllaba infinitivi, imperativi & suturi hu

ius coniugationis , in omnibus verborum ordinibus, ut usus authorum passim docet,esi e potest,uel ', vel hiric magnum. Caeterum perditur quandoque ri coniugationis huius index in infinitiuo etiam , sicut in participi js & futuro. ut, ad traducendum domu domesticos regis. a. Samuel. I9. pro ' Inb. sic Συ, ad disperde du, Esa. 23. perdito etiam comite Iric magni, ut alia nonnulla illud perdunt, de quibus in futuru insea,pro ip*nb: sic alia

multa tam in ordinibus persectorum quam impersectorum verborum, perdunt ri huius coniugationis indicem literam. In infinitivo quoque huius coniugationis ex vicaria permutatione literarum, )π bestiiscitur H pro ri indice coniugationis cui otiante post in ultima, quod quidem facile arrogans temerator codicum aliquis expugere posset & sic priuare antiqua orthographia & pronuntiatione lectorem, exemplum est zQUS mane surgendo Ierem. a . pro zon, per I longum in ultima fortassis ante puncta inuenta lectum est dradis. Item secunda persona sing. mascul. imperativi habet ut infinitivus. Sed, si illi addatur ri paragogica litera, pro ', hiric ma gnum ex illarum duarum motionum cognatione substituetur. vi , ndi ri Iob 33. Imparativus, cum paragoge facit, ri r nni: pri. Attende Domine ad me, Ierem. i8. N alia. Postremo huiusmodi h L sub -

79쪽

DE vERBO PERFECTO. 76- substitutio pro Iric magno no raro futuro occurrit: legitur enim ex tali & Iric magni cognatione n γn n . Excindet Dominus omnia labia

falso blandiloqua, Psal. ia. pro sic &congregare secit, Iudic. 4. pro plui'. 'Pauca quaedam denique sunt,quae in plurali habet

sub secunda se ua non autem Iric magnum: in quibus cognoscitur coniugatio ex literis futuri indicibus, quae in ista efferuntur per proprie. Vt, nου lato=. Et intenderunt linguam siuam , Ierem. 9. pso& alia, ut. y Samuel. r . & si. Perdit etiam nonnunquam hoc futurum coniugationis indicem, S comite hiric magni. vi, Nomo& non aberrabit, pro aberrabat, Iudic. 1 O. & iimilia, pro M)um. Quod etiam interdum praeterito accidit in tertia personastem. Vt, 'in reliquii secerat, Ruth. a.prori mn& alia. Tum demum quando tertia radi c. estri avty, interdum breuitatis gratia retro agitur, siue retrosertus ' usurpatum in locum Iric magni,subsecundam natiuam literam & dicitur n*So. Et germinare fecit pro nup&I, Genes r. & Izum audire facias, Iudi c. a 8. pro τααῖ.

Coniugatio bis .

Sexta coniugatio activae superioris passiua, a sorma, nominatur: quae habet ante primam thematis ri affectum π:, quod plurimum perdit se ua Mnos hic utroque modo expressimus rudibus, propter exemplarium varietatem, ut assuescant illi lectioni Ate pia cam eis, quando perdit scua, per illius secundam regulam,cuius supra suo loco iam nac minimus:

80쪽

ον DE VERBO PERFECTO. interdum ' habet ri, nonnunquam etiam '- , ut liquet ex usu & ex formis verborum imperfectorum: siqui. dem quatuor istae motiones&holem , permutabiles iant & ab Hebraeis ni nNni pa puncta sororia, sitiae germana appellantur, quod frequenter unum pro alio substituatur. In ea , prima thematis habet seua & secunda . Significat vero pati, altero ei qui agit, suadente & curante. vi, 'pari factus fuit visitare. De hac supra etiam in meminimus :duae enim hae coniugationes, parum, aut nihil fgnificatione variant inter se. 'Si quando prima thema Exemplum. tis fuerit una gutturalium, Praeteritum sub ri indice coniugationis ri' ait ponetur',& sub prima , mperi interiecto Methegh . ut, Tyri constitutus fuit. Eadeest ratio literarum suturi. v costituetur, si militet &ipsius ti Paul coniugationis Insinitivus Hi phil. vi,' et constitutus. Haec coniugatio manca Futurum est i habet enim duntaxat 'pan praeteritum & futurum inte- Up ngrum. Habet etiam infinitiuum, sed rarum admodu, ut, a 'Scris, ἡScin falle lono latita luisti, Ezechiel i s. qui nunquam cum literis myrti reperitur. Obiter etiam annotato in illa Ezechielis sententia , illam

k s huius

a cc . .