장음표시 사용
2쪽
E Facultatis Architectonicae,quam
Jurisprudentiam a Romanis excultam, Ginde ad nos propagatam esse ostendit Matth*acius i. d. et Moe Meth. Jur. c. q. s io. scopὁae fine,duas notabiles sententias protuleruntduq speientiae & prudentiae fama notabiles Viri, Pt to culpiarius. Ille in i mi se in haec verba scribit . H καλῶς, Γι γάρ σοι τιλο μη αἰ, νομων,Θεῖς et σπουσα ι,κ Θαραωτε ντε πρ γαγόνι την τῆς ἄμα τε- λά της - ης τυχειν: i.e. profect Iustre,b hostes,dijsseris stridem tibi hic legum n uerit, tit Deum colenti u integerrimam transi oreti vitam di cesso simul optimus pulcherrimi contingat. Alter Iuris sacerdotes hoc ag re dc cupere adseverat, ut' ponos non olum metu poenarum, verum etiam fraemiorum exhora iisne cia t, D I./ν δε J.σ T.
3쪽
III. Hinc non ineptE ducitur ratio, qua motus Ius inimnus hanc legem in Codice suo primam esse voluerit; quippe sit
cincte exponentem finem ultimum juris,sumhium&maximum hominis bonum, de quo sat scite disserit Fortunius Garsa in Tride uisim. sin. Dr. Civ.s Gn. n. to. N. σper tot.Bortius apud Aru- maeum T. de Dripub discHo. c. i. th./. ad quod idem Imp. veraeci immaculatae Christianae fidei rectam confessionem refert Nov. 3μ. Erat autem, regulis omnino conveniens,finem juris
exponere in principio Libri, E cujus lectione Studiosos omnem legitimam scientiam animis suis amplecti jusserat. in υ. rat.τ morbo ur. docend. g. re qpias. IV. sane ob argumenti dignitatem, quod est de gelisione Christiana, a ova & inertiam & temporalem selicitatem dependere,eaque sublata publicam honestatem & disciplinam, virtutes ve pariter omnes in Republ. corruere,verE asseritur in Recessibus Imp. Rarisbon. de amn. Usa. tit. Concinam betres tendi& Augustan. de an. 0 . f. rvieruobl rutae iiiiii aut sol es, re. haec lex celebris semper habita, dc non solum a Iustiniano, sed ante eum quoque a Theodosio Iuniore, in Codice Constitutionum imperialium ejus nomen gerente, M.tit. t. postipsum a Leone Philosopho mi ι Βασιλικων ti t.denuo quasi promulgata, tum snsuper a Graecis Legum Comitatoribus Photio in Nonio-Gn. tit. t. can. i. dc Michaele Attaliata in Syne .pragmata . i. re censita fuit .
V. Etiam Dd.&Iuri IustinianEi Interpretes,hanc legeni
sculptimam filiam ad nuptias ampla cum dote producere consuevisse notant Cinus, Albericus Baldus ason in Lecturit. Petrus de Iermia in addit. ad Butrigo. adh. l. quae tamen maxima ex parte adventitia est, utut Iason inlecti'. a.se propriam allaturum
glorietur, e variis materiis Iuri,dictionis, Statutorum, contra- ctuum elictorum,usurarum, testium, quasi ex iis collect E ;. cum
4쪽
quae nobisi sinui certe pars est Iurispi, Mici in Sacris consistentis 3 α ις άσεις dc causas, ducente in thodidi historiae lumine, cura adsurgat, propriis & nativis illationibus ac consectariis, in usus praesentis seculi derivandis, do- ari possit de debea . VI. Quam provinciam qualibuscunque literaturae copiolis, non quidem occupare,sed tentare fert animus ; idque nec insubidum esse nec injurium opinamur: siquidem in vacuum kenimus,ejusmodi legis hujus resolutione, quantum novimu ,
prodereliso hactenus habita: α illo praecepto, sic jura publica,
ut privata, scantiqua ut recentia tractare,legumque rationes abia origine causisque primis repetere, discernere, expendere quod ex elogio T. Aristonis i C. apud Plinium iconstructum, Catholicon juris esse ait Iacobus Godostedus Disc. Hiso . ad L. c. au. Iul. II ecit. c. i. ad hanc militiam nos auctorati arbitramu . :vIL Principio proinde Textum Legis dividere decet semper enim facilius es partium particulatim potiri, quam simul totius. Partes vero uniuscujusque segii tres se perhibent,ptoaemium, capita, sanctionem, L anctio ubi Dion . God . iis. p . Ruteruusad β. ancta io.J.de R. D. quae in t deceres. I. cum recta I. C. de Summ. Trinit. l. omnem .a. l. o. σ ult. C. de Epis .cier. l. t. c pqq.c de Vet.)ur.enucl.D. T a.C. de s e. P r.
ri . omnibusque Novellis manifeste conspiciuntur : in pro- 1 posita tamen L. cunctospopulos, duae tantummod5 dantur; ipsa nempe Lex sive praeceptum, jussusvE Imp. Theodosii, dc sanctio νde quibus jam separatim agendum erit .
VIIJ. Adgredientibus resollationem partis prioris subdivisi oficienda est,quoniam juxtaallud Attaliatae in Syno sit. 3. distributio sive partitio rem c υνο ον de dilucidam facit. Quinque itaque in considerationem hic veniunt , primo Auctor, a qνο, deindae populi, quibus Lex data est; tum occaso dccausae, quae
5쪽
Auctorem impulerunt; postea ipsum argumentum; ὀ den
intentio Auctoris, sive in quem finem,&cujus rei conseque lae causa illam promulgaverit - IX. Prius quod attinet, in riptio trium Imperatonim no- .mina exhibet, Gratiani, Valentiniani dc Theodosii, undi: du- bium emergit, an omnibus accepto ferenda siti an uni solum, & cuina mi Sed illud merito rejicitur: quamvis enim motii fusrit,pluribus simul. xistentibus Imperatoribus, ex aequo legibus & edictis omnium nomina praescribere, unus tamen revera au- ctor fuit singularum,quod deprehenditurol. 7. C. Neod e M l .cT M Ghem. quae trium Imp. Valentiniani, Valentistiani nomina praefert, sed ex locutionis genere singulariae perisonae conveniente, & ex his, quae ibi n/rrantur, constat, solius Valentiniani esse,nec obtinuisse Constitutionem ab uno,quam- vis communi nomine, emissam in partibus Imperii , cui alter: praeerat,nisi alia& nova Constitu tone ab eodem repetitam, at paret ex .. C. Theod.deproxim. Comit. Di t. item L omnes n. cael hil iscaevis. cum seq. C. Theo de Haeret.
X. Cum it quς Gratianus, Vale tini nus ac Theodosius Impelium Romanum divisis gubernarint p rtibus; ut histori R ni La.c. t .a eQdoreti l . . . Coeomeni c. s. Zo mi l. .. stantur cesseruque Orientale Dieodqsio, occident te prioribqs duobus, alterutri lex nostra assis' 'dρ est. At non Gratiano; ille enim orthodox in pietatem custodierat, dae Occ e Iem ab Haeresibus immunem consserva verat, veluti liquet La. C. AHaeret. olimpro religio ς μ.C.Theo . eo τὸ ρ ρ a. Sozomenta tr. c. . nullam igitur edicendi causam habuit:.imulto minus verisimile est, Valentinianum, cui mater Iustina Arianae blasphemiae aconita miscere coeperat, fidei, quae Graeco verbo ηιοουσίας *ppςllabatur,profession promotam cupiisse .XI. Rei stat ergo Theodo πι, caventi upra th. a. ut Au - rem laudavimus, quod non solum soromenus d. l. disertis ver- bis prodit; sed & tum inscriptioad popula Urbis' Cpnstant
6쪽
ropolita me, quae sedes Imperii orientalis ad quin lima perti
nentis, de subscriptum Thessalonicae nomen, ubi eo tempore vo lex haec data est, nullus alius Imperator praeter eum praesensuit,ceu omnes historiae loquuntur,indicat. Accedit ratio, quod haec Lex non alium Auctorem arguat, quam eglegium adserto rem & defensorem Concilii Niceni, & acerrimum os ore dogmatum in eo damnatorum,omnisqyeεθελ ρ, zκει qualem: extitisse Theodosium idem Historicus, legesque ab eo latae,' ut La. e mmdirimi pen. C. Theia. EFid. Catho l. . C. Theocri Epis. Ecc . cae Decim. l. 6. cum ahqi t C. Theod. de Haeret. abundeconfirmant, & passim queruntur Zosimus . ac symmachus in Epi t. cum contra Gratianus, patris Valentiniani imitatione,omnibus in Oriente sectis conventus agendi libertatem lege concesserit,testibus Socrate Isoaomendi. r. Sc. thAmmiano Marcellino ido. Histor. i XII. Invento ita Autore, circa ipsius personam dum inquirenda: i. quo jure,no,an alieno, potestatem sanciendi de ReligioneChristiana quae legis hujus subjectum est,) Theodosius
habuerit Z a. quousque illa se extenderit Z enimvero, quemadmodum supra Iurisdictionem suam jus dicenti impune non paretur, ult. de Drudict. Rubr. cs t. t. Csi non compei. Ju ic. βίαὶ Διων immu. C. de Decur. similiter frustralegem obseriari postulat, qui ferendi potestate caret. vel abutitur; siquidem ab ea
Lex robur dc usum tuum habet, at g. l. t.C. LI. unde princeps rater legis scitEvocatur iv Nou, tr. c. .
XIII. Et reperiuntur certe, qui, ut Bald alicubi loq sities , io, suum in coelo ponere dc de potestate Principis, spreto l. i. .
is Crimin. Sacril. fulmine, disputare audent; nec erubuit Petrus de Vergnia in addit. adsutrit h. l. contra meros, ut ait, Legitias
adserere,Imperatorem potestatem Iurisdictionalem in spirituacibus potius usurpatione habere, quam jure & bona ratione: quos tamen refellit thm ipsa praxis dc experientia, toni rati' alaec maxime praegnans, quod, cui salus summa Rei p. c nimis .est, eidem quoque commissae concelsa dicamus oportet, sine quibus
7쪽
inibus mampliori nequii: Hr redigione neque coalescere neque persi iure possedi religio I ui ess,Ciceroni
xi idem non concedimus quidem in par eorum,
qui sacrosanctam, quam colimus, religionem pro Tu, habent; nec alia prope fini prostentur, Reip. suae utilitates, tanquam mulum adquirendi&belliso tendendi imperium, aut medium minum ; ob quam causam Regem quendam indum religionem
Vst auam iubditi, suis concessisse narrat Renatus de Lu ga
videntur Aristoteles i. .Polit. c. ι . Cicero G. de Divin. Et talis,d: d talem finem directa fuit olim Religio Romanorum,ut appa-- ret ex Livio l. . Tacito l. i. atmal. c.a6. Varrone apud gustinum I de civit. Dei c. . Fl. 6 c s. est Machummedanorum,
urna iusserm. a BezTurcic. Idemque de Mosa sive Judaeorum religione,sed salso,est judiatum Justini '' v Eiuri amen eum etiam Christiana Religio in Repubi .existat, nec res humanae aliter tutae esse possint, nisi 'ae ad
divinam confessionem pertinent,®ia,&sacerdotalis defendat auctoritas, fatente Leone Papa v. ρ . ad Pulcheriam Imperatricem relatί nc res autem Finis quoque ac scopus, qui, it omni Legislatori juxta tha .ac. a se maxime Chri stiano Principi praestitui debet, eo ferat, ut non tantum vitae huius, ben . tranquill ἡ, dc beat ransigundae ratio daeternitam etiam cura habeatu arg. Nov. i ibi potentiae ' evivam si emoriantur, curaesunt,s ait 'ra bus - cb- a. de P incip. c. i. inEr. Her bachmi l. a.
8쪽
iride se xl omninὁ putamus hoe respecta tentas,ut omnes Rege. ae Principes possunt,sic Theodosium in h. potestatem sanciendi Religione recte usurpasi . . XVI. Et quidem ex jure Majestatis propriae, non ex indulgentia, tui dum Romae praesidebat, Papae ; ut somniat Glossam crudi η δ''. tanquam Legislator, non quasi accensus de mumister potestatis sacerdotalis, cujus decreta exequi eum opo auerit, mile ossicium imperatoribus Orsecuti Potestatibine ee. t. disturi cap. M. praeterea X de Obed. Canonistae, decumissis P. regor. Tholosanus V. exqvM.e. r. Mai. Fachinaeus controv.Iur. r. aliique deferunt. oppido erronia. siquidem l chfi uri, quae in hae vita militat, politicae potestati subiicem esse doeent Apostoli, Paulus
sei Mesesa: Doctores Augustinus O.1 . ad Bom c. σ ca ontri illa. ρa. Astianasius in voLadonstant. Iustinus a La. Am,. Mosius o. u. ad gen. I . Eusebius famosa tensis Episcopus apud Theodo reum L .m Z. clefca1.Gregorius Magnus .Ep. s. quin Donatistarum haereticae impietati hoc illorum dicterium,
nobis Imperatori in caus, nimirum Ecclesiὐ sticis, tibintoptatu, Afer, cis ita hoc a M.Ant tri ninsit .
XVli I. Moe jus Masellaiis Imperatores Roniani Christi a sibi semperiaseruerόnt. Constantinus Masnus in literis ad Ale xandrunt, se famulum praepotentis Des constitutum,ait,propter ipsum religionis institutum ii populum illius tum verbis con 'rellando tum ministerium diligenter erga eum praestando. t m. aeriter admonendo ad mutuam concordiam traducat. Eusebiis M. a.de VP. Constant. v. Theodosius Iunior No Jud. Samar.ere. t 3. inter caeteras sollicitudines,quas amor publicus
perVigili cogitatione ipsi i dixerit, praecipuam Imperatori Majestatis euram esse perspex tue e reli ionis indaginem. Juilinianus V . . se maximam testatur bete sellicitudinem
9쪽
cirea vera Dei dogmata.' circa sacerdotum donoa
XVIII. Recte proinde Demetriii. σι
10쪽
sve linterna fotestas '&externa , ut nostrates loquuntur: illa, consistens in dispositione & vispensatione rerum spiritualium, quales spiritum hominis regere, fide instruere, Lacramenti, mu- r verbo Dei pascere ligare,solvere,&c. solis personis ecclesiastieis sive clericia sarta resinquitur, nec quicquam de illa usurorare Imperato aut quisque Princeps jure debet: haecvero, quae circa se onas & res Ecclesiae extra templum civiliter exercetur, Imperatoribus aliisque Principibus Majestatis jure competit
docente Dn.Carprovio Leg. eg. Germ. c.adM.2.n.tt.. XX. Neque tamen externam hane restringe a m arbitramur ad res duntaxat temporales,dia sategotia Clericorum cum
Laicis communia, de quibus plurimae extant leges TD. Q de ι . Tu. Qis Episc. α cur. σ abbi, ted eandem simul compo he -ere iacultum divinum pertinentia. GADη- adh. l. . n. t inamvis enim Imperatoria sive Regia potestas ad supernaturalem finem directa non sita quemadmodum tamen p ter filiis sitis prospicere, non silum quo optime dc beate vitam asent , sed etiam omnia externa adjumenta praestare ut vita potiantur. eterea; similiter ec Princeps ad eadem suis subditis suppedita da tenetur: est enim eorum de pa tiae pater. Sic quae fides tenen-O,praecipioni omnes leges E ictunt Ilud postremum Iustiniani, quψd extat T. /. Jur. aeco Roman. lib. s. sic de sacris mysteriis similibusque dii spestur, ov. s. v.
XI. Discussis jam, quae circa Auctorem Legis inquirere. decuit, dispiciendum succedit, q ibus Lex lata sit. Fit autent
illud palam tum ex inscripti iis legra, qua est ad Vultim id bis Constantinopositana ; ium ex ipso contexto
cunctos populos, quos comentiae nostrae regit impe