Hapanta. Opera omnia. Editionem curavit Carolus Gottlob Kühn

871쪽

Ed Cha1 t. VIII. 15a. Ed Bas ΙΙΙ. 67. οἶδεν et λόγω μεν αυτας ἐπεσκές ατο, διαγινωσκειν δ' ἐντυγχάνων οὐκ ἐμελέτοσεν, Ουδ αν ποι πλέον ἐκ του παρόντος λόγου δικαίως ουν εστιν κεῖνα πρότερον εκμαθὼν ἴτως ἐπὶ τάδε κειν. και γαρ υ την τυχουσα εν αυταῖς ευρύ- σει διαφωνίαν τοῖς τε παλαιοῖς ἰατροῖς προς ἀλληλους τοῖς τε νεωτέροις Ου ποος αλλnλους μονον, ἀλλα καὶ προς τους

παλαιούς. υτ γαρ τίς η αρίστη φύσις μολόγηται πασιν Ουτε των μοχθορῶν ὁ ἀριθμὸς ευροταί πως καὶ τα ἄζμεῖα, δι- τις η τὰς ἀρίστας τὰς μοχθορὰς γνωρίζοι, παντάπασιν λίγοι των ἰατρῶν γραμ/αν. εἰ δε καὶ ταυτα πάντα τοῖς εμπροσθεν μολογοτο τε καὶ δεοντως ευροτο, διαγινωσκειν γοῖν in αυτῶν ων εργων τας φυσεις χρην προτερον Ggκοσαντας, καὶ Ουτως πιχειρεῖν τη περὶ τους σφυγμους τεχνη τάχα τινες ἰχθεσθησοντα τω πλύθει της επεισαγομένης θεωρίας, ὰλ ημεῖν ου ἀχθεσθοσομεθα προπηλακι - μένου οὐ πραγματος ουδε γαρ ηλπίσαμέν ποτε παντας ἀρέσκειν λώφελύσειν αυro. πανυ δε τοῖτο σαφῶς και ἀκρι

dein perspexit eas, sed iis ut digitosceret non laboravit, nihil huic fructus seret hic serino , sic itidein illa prilis salit

ediscenda, postea huc veniendunt. Etenina in non piarvum iuCidet controversiain clitan veterest 1edici de his iliter se habuerunt, et juniores ion solum inter se, sed cum veteri bus etiana. Nam ne optina natura, quae sit inter Omnes convenit; neque diana vitiosarum est inventus nurnerus, et signa quilius Vel ptia nas, o prava Cognoscas, adi nodi In pauci medici litoris prodiderunt. Quod si vel haec Onania apib1,1Mores nostros confessa sint et ordine inventa, deberent tamen naturas discere prius experiundo, itaque ad aT- teni se de pullibus consereo. Eoint Oriasse quibus lotagitu do Iisplicebit hujus quainciai luco , contemplationis. Nos vero si institutuna nosti uin stigillent, noli offendemio ne Oie etaim Probati in uia quana ar speravinius Omnibus, aut ii sui futuruna. Naan quiani dinoctuin liquido et certo sci-

872쪽

Ed Clia1 t. VIII. faba. 55. Ed Bas. III. 67. ἄλλοις απασι ληοον εἰναι μακρον δοξαι τους τοιουτους λόγους, ἐπὶ την διεξοδον αυτῶν τραπομεθα τον εν των πολλῶν προτιμοσαντες. εἰ δε δη καὶ ημας τις αυτους ἐθεασατο περὶ τοῖς νοσοῖσι τά τε προγεγονότα καὶ μέλλοντα προλέγοντας,οῖμαι καὶ τουτον, ' πανταπασιν - κοφην, ερα θύσεσθαι της εωρίας, εἰ καὶ μακροτέρα φαίνοιτο, χρύσιμον ουταλ

καὶ καλον τέλος ἐπαγγελλομένος. Kεφ. r. 135 μαθὼν οὐ τις πρότερον χρο

τον αρίστύν τον σωματος μῶν γνωρίζειν φύσιν , ετέρωθι δ', αυτος εἴρηται τα γνωρίσματα τον ἐν ταυτη σφυγμον μέσον ἁπασῶν των αλλων ἴστω καὶ οἱον τι μέτρον καὶ κανόνα ουτον εν απασαις ταῖς περὶ σφυγμῶν πραγματείαις, τον Ουμμε - τρον τε καὶ μέτρων φ μῶν μεμνύσθω λέγομενον, ω παραβαλλοντες τους ἄλλους απαντας ταχεῖς καὶ βραδεῖς καὶ μεγά λους καὶ μικρους ἐναι φαμεν. ὁ δ' εν τη συμμέτρω τε καὶ

καταπιὼν αρίστη φύσει, τουτον ουδε καλεῖσθαι δίκαιον ουτε

Pro nugis meris habituros quae doceo, tamen aggressi is sum ad 11aec explicatilla, ac nitia dii in multis praeposui. Por- auten si nos ipsos ii iis de aes Polis vidit phaeterita et sutura praedicere, hunc etiam puto, nisi plane sit sucus etiamsi rideatur Ionspor, iiivan lain titilen exitum unaque Prae clarum polliceata ir, hanc Conamentatiouem Ma1Plexaturiam. C. p. III. Qui ergo anto intellexit 11alvi ana Coaeporis nostr optinaui Cognoscendam esse cujus nos alio loco in dici prodissimus hujus sciat pili sunt esse inter on1nes alios Irae Luna, et veluti mensi irain ciliandati Tegulnimi Ue in na ritibus luctibrationiblis de pulsit ius 1i in Dioderatum et nae ditin a 11obis naeminerit appollari, ii in quo bi alios in

873쪽

ἐξίσταται τον ἐν τη καλλίστη φυσει σφυυμ ν ἴτε προσαγορεύσομεν υτ νο σομεν. οὐδε γαρ αὐτον ον ανθρωπον, ἐν φ τον τοιουτον εὐρίσκομεν σφυγμόν, ουδενὶ των τα ἀμετρἱας δηλούντων ονομάτων προσαγοoευομεν ουτ γαλπαχυν Οἴ ἰσχνον ἴτε θερμον ου Γε η υχοον, η γρον, Qqρον, οἴτε αλ ουδεν ἡ τοιουτον, ὼλ ευκρατον τε καὶ συμμετροναπασι τοῖς μορίοις του σώματος νομάζομεν εν τούτω τοίνυν, ταν γε μάθης αὐτον διαγινώσκειν, πασας τὰς διαφορὰς των σφυγμῶν ἐπισκεψάμενος, μεμνησο τε καὶ κρίνων προς αὐτους του αλλους παντας σφογιμους, η κλοθους υτως,

opere de leviperanaentis omnituri optimat temperatilaeam nec casti m esse docuinius, 11ec frigidam, Ne siccam, nec humi lana, neque mollem, neque durana, qtuppe hasce Omnes quibusdam excessibus desectibusque constare unius illius temperatae et Inoderatae si nun etiam 1ae naa IIIIam , n Parom, ne Celerena, ne tardum, nec quicqvid aliud quod

a mediocritate deflectit, pessum optimae naturae vel appeI- labimus vel intelli einus. Nec vero etiam ipsum tonsitiem

in quo eun pulsum eperinatis, tilio nomine quod ita Iein moderationem non significet, ion1inabimius. Non Dina Crassum, non gracilena, non calidu1n, rigiduna, hun1Huna, siccum, nullo denique alio nomine, Vermin nominamus omnibus partibus corporis tenaperatum et amoderatur13. Ad

quem quiana dignoscere liuidem illurn didicisti, pulsuum ni ne disserentiae pe1pens a Cave excidant, et ubi aestimes ad illas reliquos omnes pulsus, vel duros ita, Vel nolles, Vel raros, Vel Crelaros, Vel alio Onaine ad eundem modiana Voca Nunc ergo, quando summain consecuti ridemur esse,

874쪽

νων ενδειξεται διάγνωσιν. αρκτέον οὐν δ της πορίας καὶ ροτεον, ως υκ νδέχεται πασας τας ἐν τω Gωματι πεφυκυίας

αρτορίας υτ σας ἁλὶ λαις παπειν υτ ει ἴσον διαστέλλεσθαι. πῶς γαρ ενδέχοιτο τον επὶ το ραχεως ἀρτηρίαν ταῖς κατα τον τράχηλον η τὰς μασχώλας τε και τους βουβῶνας η υτον ἴσον παρχειν, η τον διαστολον αυτης ταῖς εκείνων διαστολαῖς πολυ δε δ μὰλλον οὐδε ταῖς κατὰ Ους

ἰγκῶνας τε καὶ ἰχνίας, και μὰλλον τι ταῖς κατὰ τους καρπους τε και τους ταρσους, καὶ πολυ δ' ἀλλον τι ταις κατα τους κροτάφους τε και τους δακτυλους. υκ οὐν ἐνδέχεται κατα το πο 68 σὸν τος διαστολος να σφυγμον εἶναιτο συμμετρον Ουδ εν αὐταῖς ταῖς ἀρίσταις φύσεσιν, αλλὰτ μεν ἐν τη κινησει τε καὶ τω ονω καὶ τοῖς αλλοις γένεσιν ἔνα τυγχανειν εἰκος πάρχοντα κατα πάσας is αρτηρίας.

ου γαρ οἷον τε κατα φύσιν ἐχοντος τανύρώπου, καὶ μάλιστα

non sane inconamodiu erit si dubitationem quandam necessariam excitem ' citi si nihil dum inventum actitrenaur, eX-plicationem sermoni apponere cone Ir, quae UIducat nos, sinaLdque doceat, 1 ianuin summam nos jam obtinuisse; deinde absolutissianana eortina notitiana, de Padus agimuS, conamonstret. Ah exorisenda itiden naodo dubitatio est, dicendi linque 11on posse nanes, quae in corpore fiunt, arterias eoae est e aequales inter se, ne aequaliter distendi. Qui enim posset dorsi arteria arteriis Cossi, aut alarum et

inguiniina, vel ipsa par es Te, vel ejus distentio illamina Estentioniblis 2 ac naulto vero minus 1 tersis ulnamam atque Poplituna, adlaucciti etiain minus arteriis CarpΟTuan et tar nTun , adlatic Ille nai ratis arieriis temporiua digitorullas lue.

Non potest itaque picis iis linus in ciliantitate Iistentionis 1Oderatus esse, o si opti in quidein sit natura, sed in motu

875쪽

αρτηριῶν αττοι', τας δέ τινας βοαδυτερον η τὰς ἐν σφοδρότερον, τὰς δ αμυδροτερον, ' τὰς μεν σκλζPότεοον τὰς δε μαλακωτερον η ας μεν πυκνοτερον, τὰς δ' ἶραιότεοον σφυζειν αλλα παραπλησίως αλλζλαις τε καὶ τη καρδία πάσας αναγκαῖον κινεῖσθαι, τω ὁ γ κω IJ J καθάπερ τὰ σωματα

αυτῶν διηνεγκεν, ουτ καὶ τὰς διαστολὰς εἰκος ιναι διαφερουσας. σως οὐ τις γοσεται πρόχειρον εἰναι 'ς απορίας τον λυσιν. ουδεν γα κωλυει το των κατα τους καρπους

μόνων αρτοριῶν απτομενον εἰ πολίκος μεν εν ταῖς ἀρίσταις ψίσεσιν ὁ εν αυταῖς στι σφυγμος πίστασθαι, πολίκος δετων ν ταῖς αλλαις καστος ο τουτω παραβαλλόμενος, η καὶν Λ εἴ τις θέλοι, και τῶν κατα τους ταρσους, ο τι μερος αλλο του σώματος, μεμνύσθαι IP του ποσοῖ τος διαστολης, ἐπί γε το ἀρίστης φυσεως, D i II μετρεῖν τούτοις τους ντοις αυτοῖς μέρεσιν ν ταῖς ἄλλαις φύσεσι γιγνομένους σφυρομους, οὐδεν ἄτοπον ουτε χαλεπον ουτε δύσγνωστον σεσθαι 'αλλ' o ταῖτα λέγων ου οἰδεν ἐν τοῖς περ τογαρίστης του

stata homo, praesertim si opinam adeptiis constitutionem

sit, quaedam celerius arteriae, aliae tardius, Vehementius, languissius, durius, mollius, Crebrius, Tarius pulsare; sed similem citium inter se avituo, tili Cum Corde motum Omnes necesse est habeant; Imagnitudiit Vero, ut eor in i

serant corpora, ita distentiones par est esse diversas. ntabis igitu ad amantina esse solutionea liaesitationis, Piod nihil

causae sit, Pii qui carpomam tantum arterias senaper tangat, vitantus in optiniis naturis sit pulsus earum noci at, et vero etiam ciliantus in aliis iisque, si cum hoc comparetur. Ethorcle si elis arierias etiam tactorun pediana tangere, aut partium aliarUna Corporis, distentioni retinenda a tantitas est in Optina illi idem natura, citio possis ad hos aestimare eamur dein partium Hi Iliis , qui in alias naturas incidunt; neque hi quic suam Consecutireuna absurilitatis aut 1ifficultatis, nec ii multum labori in Cognoscendo fore. Veritui

haec pii licit. In Iibro De optina coaporis constitutione

876쪽

Ed Cliari. VIII. 154. Ed Bas ΙΙΙ. 68. σώματος κατασκευος αποδεδειγμένον, ς , τε μεγάλοις και

σταις φυσεσιν, αλλ' ἐξαλλάττεσθαι κατά τε α μεγεθ τῶν σωμάτων καὶ τα μικροτητας, στε μένειν το ε ἀρχος πο- ρον, ου δυναμένων μῶν ἔν συμμετρον ξευρεῖν κατὰ το πο- σον 'ς διαστολος. ρ υν αξιον πειδο τελέως ηπορηκαμεν, απάντων θαυμάσαι τῶν ἰατρῶν, μεγάλους μεν ἀεὶ καὶ μικρους, ως τυχεν ονομαζοντων σφυγμους, πολίκος δε τις ὁ συμμετρος, ω παραβάλλοντες αυτους εὐρησομεν ου διδασκόν- τω , εοίκασι γαρ Οὐδ' εἰς εννοιαν τινα διηρθρωμένην ἄφῖνθαι του τοιουτου σφυγμου, ἀλλα μαλλον ν τῶ προς τὶ κατηγορεῖν μέγα, η μικρον εν ἴσω τῶ μείζονά τε καὶ ι - κροτερον πω γοῖν καὶ τῶν καν μὰς ἀρίστων ἰατρῶν,οταν άφαμενοί τινος μέγαν, η μικρον εἴπωσι τον σφυγμον,εῖωθα πολλάκις πυνθάνεσθαι, τίνος αυτον μείζονα λέγουσιν,

ignorat demonstratum esse, aeque in magnis corporibus ac in parris constare earn naturam posse. iuod si sciret, si P 1aquam nePae ipsa arterias singular an partiuna putaret neque distentiones earum paren possidere in omnibus optimis naturis naagnitudinena caeteriim prout magna sint Corpora Vel parva, ita Variare. Unde sit ut nondum discussa

prima sit haesitatio, ima moderaturn ni in inven1re in distentionis quantitate non Valeuius. Proinde Operae pretium est, quina Io Iriden laic prorsus haereanus, munes medicos denairari, qui Imagnos termere appellant perpetu et parvos Pulsus fluantus autem Imoderatus sit, ex cujus Comparatione alio reperieanus, non tradunt. Videantur enina pa-mina distincto illi ejusceniodi pulsiana concepisse, sed reserentes potius ad aliquid naagniana Vel parumn dicere, perinde

iit Darioren et ininorena. Equidelm etiana nostrae monaonae soleo praestantisinaos aedicos, ubi tangentes ali litem Naagni in vel parvula esIe sicant, frequenter rogare, quonam

877쪽

illun dicant majorean, aut quo nainorena. di natur ali respondent. Iter in quiana quaesivi, quo illo araturali non ara octo existina arat non lignan investigatione quaestionem, Veritam etian clernirantur, Iljus putem os alius dicere agipstiis aegroti, item in praesenti tetigeritat. Quin hoc Ia tere ne pueros qui lena autuna ant, alio alii in IJe coniano dana valetudinein DiaJorena et ninoren pulsiani halbere. An sic quidean ii, qui vero iis pia tant, si libros nobis dupitlsibus reliqilemvit conscriptos, alia ne sunt in olpinione, at in omJen illa 2 i quiden certe dicunt veris naecli fini et aliti liniri e icere raXtinos ulnis, hicinis et aestatis naini-Naos, quae inter IIίie lenapora interceciunt, naedios intern agnos et parvos dana vi dentii nsilii te hi quiden abso Iuto semnone prosecte a agnos, vel parvos, sed esse e ad aliquid. Itaviae ex iis tint quidana iiii sernaoiri adclant illi id pro aliti tornporibus et scribant ili lii me Dioduna, e Tis aediuin et alitianini naaxianos, Iri' anni tenis OTHIUS ciui

dena pulsus ossiciunt Iidean nec in aetatibiis scri luiui I

878쪽

Ed Cham . Iu sibi. 155. Ed Las. III. 68. ηλικίαις υχ άπλῶς γράφουσιν, σπερ ε ρος, μεγαλους μἐν εἶναι τους ἀκμαζόντων, μικρους δε τους τῶν παίδων κα των γερόντων, ἀλλα ανταυθα προσγράφουσιν, ὼς εν λικίαις. ωσθ' ουτως λέγουσι τους μεγαλους καὶ μικρους, ως εἰ καὶ μείζονας λεγον καὶ μικροὶ ψους, ὰλλολοις παραβαλλοντες

ῆρος μέσω γίγνεσθαι τοῖς σφυγμους. εν μεν γαρ ταῖς διατριβαῖς και μέχρι λόγου δε αν ἴσως δοξειε γίγνεσθαι, πειρωμένοις δ' υκ αν ευρεθεῖεν του με γαρ θεομοτέρους καυξοροτερους ζ κρῶσιν ου αναμένοντας μ ει α μέσα τοὐηρος, ἄλλα πολυ πρότερον του σφυγμους μεγίστους σφῶναυτῶν ἴσχοντας, τους δ' εναντίους αυτοῖς τους. γροτέρους

ta uiri neclio Veio QPie pulsi is maxi1ni sunt, sed CUJuSque pro sita natura. Porro id ipsuin quo citi crassa ratione On1nino indistinctiini est et coiis usum, ligae enim sint merae, si consoas illi, ita biliosa sicca calida et tutust 11 alura est, aut contra, clii pili illosa atque rigida, Da aximos medio ore pulsus esse. In displitationil iis ita litique et vectotentis sorsitan Videantur halbere; cliuod si periculuna faciaS, non reperiantur. Qilippe calidio1 es et sicciores teimperararentorion expectate Coospicias Daediuin Ver, sed nauit Iaalbere ante suos iuxtinos pulsus, ain contiarios his lainiissiores et

879쪽

Ed Cliari. VIII. 155. Ed Bas. III. 68. τε καὶ ς προτέρους ἐπέκεινα πολυ των μέσων τολῆθος, χ

ομοίως διατιθεμενων ε ἐκάστη τῶν ρῶν, υτως αποκρίνονται. καίTοι Ἱπποκράτους υκ ἐμαί τινα λανθάνειν,οσα τε και οἱ περὶ τῶν ρῶν εἴρηται παρ αυτῶ σαφῶς ἐνδεικνυμένω, μοτε φυσεις μηθ' ηλικίας πασα ποος τῶναυτῶν ρῶν σαυτως διατίθεσθαι τους με γαρ ὁ χειμὼν ἰσχυPOTEHOυς και γιεινOTEρους καὶ κατα παντα βελτίους,

τους δε το θέρος εργάζεται. πῶς οὐν ενδεχεται τον ἀφελούμενον τω βλαπτομένω ον αυτον χειν τροπον τῶν σφυγμῶν; πῶς δ' υκ αἰδουνται γράφοντες ημῖν απλῶς ουτως καὶ ἀδιορίστως ηρος τα μέσα μεγίστους εργαζεται τους σφυγμους εἰγG2 μ προσθεὶ τίσι μεγίστους, Ῥυδεν μάθομεν ' πῶς δ', frigidiores longe tua mediunt ver ineunte Jam aestate solivem, qui optiniana sunt nacti constitutionein corpor1s, in-Veniantur aedio vere maΣianos suos pulsus obtinere. adem in aetatibus ratio est, inter lacteimperatae messi Vere, inteinperatae ante Vel post halbent pulsus maximos. Ve-TUII ntidiis haec quis inani medicus distinxit, adeo ut si omnes holnines aiena statim in Milo quoque arani tempore haberent, ita respondeant. Tametsi Hippocratis scripta neminem puto latere Piae ille et quana multa de anni tenaporibus 1 eliquerit; qui aperte steticlit, nec naturas, nec Qtates ab iisdan anni temporibiis perinde omnes assici, quos clain earin robustiores I iiiii hiems sanioresvio et in innes partes naetiores , uti

illios aestas recissit. Qui siet igitur ut quod commodat iuxta alvi id quod osticit, nauset pilistis P iiii auten ilios pudet adeo iobis nudo scribore et pia de otianena di tincti o-nem, medium re pulsus creat niaxinios 11 ain Ni additum

Ita u

880쪽

se os lialbeat. Vani ita od cuiliatio dicas de iis rit,iis , sive aestaten hienae, sive lienaena aestate, sive Pares utrobi Depulsus est , aut addas, i sibus , aetati eris. Sin apposue Set distinXem pro Datuiris corporiina et aetatiluis, Hauriac UOdque ex triiuia vemini sit, quena adnao duri 1ios, ubi de his pri Vatim ginius , Xplicavinitas. At neque se ipsi ii quisque,aioque sese illi nitituo lotiateriant laic Oai glieare, quod Ulia

intilla salsa, tuin niuit indistincta vixerint Piod illis nulla