Hapanta. Opera omnia. Editionem curavit Carolus Gottlob Kühn

891쪽

μον αυτο γ πομεν πως ἀκούειν χρο βέλτιον, ἄλλα νυν ἐροῖμεν. υτ γα μακρου δεησομεθα λόγου, φθανοντες ὁσαπρος et νούσιν αὐτο συντελεῖ δια των εμπροσθεν ἔζγο- σασθαι, καὶ ἄλλως χροσιμος ημῖν ὁ λόγος σται προς α πα-ροντα του τοίνυν ἐν λέγω χρόνω περιγραφοντος μῖν την κίνοσιν σφυγμου ταχέος λεγομένου και βραδὰς αὐ του ν

καὶ του πλείονος, ολ o τ α πάλιν καὶ ὀλιγωτέρου ὁ λοῖσθαι δειξάντων δ' μῶν τα προς Γιουν O υχόν κα-στοτε λεγομενα, τα δε προς τὸ συμμετρον μογενες μονον, 14o ουκέτι χαλεπόν Ουδε νυν ἐναι, πῶς εν λίγω μενδρο- τω ον του ταχέος σφυγμοῖ κίνοσιν περιγραφεσθαι λέγομεν,

temporis quantitate1 solam moderati motus et inanio derati 1aon idoneum signum esse, sed et per quae Vectuna intervalla sit, quod movetur, espiciendum esse, stupra hunde demonstravimus, quo etiana loc illos coissuta binaus, citi desinitionen perperain cele1 is pulsus inte1pretantur, ut nos a men ipsi, quemadimodiin potissinium accipie11Ha sit, non aperuiuius, sed 11iine id facientus deque eniti naultis Verbis Opus erit, quod quae ad eam pertinent intelligenda1n alia ante exposiverianus; nam etiam interest ad rem praesentena haec nareavisse. Quum ergo quis terminat pulsus pau- tempore motium, nobis Celer Vocetur, et tarduS, PII multo Ante horiam nonainum explicatas significatione non inJuria iiividam sunt hallucinati, existimantes idem aestum a plus, paucula et paucitas significare. I, uno quia osten clinatis 1aec studem ad rem iamlibet senaper referri, illa vero ad moderatuna tantiana sui generis, omnis an sublata est dissicultas intol ligendi, quemadmodiim celeris stillas Pauco telnpore naOtium escamus terminam et nulli motIlim

892쪽

luant tempore quantuni consece1it spatiuin, deiii Ie alte a ius osseat Janatis, ii par habitit tenipus, ininus inter rat-Iuna, nauit latin tempore dicetniis Da oli11n esse. Atqui ne-ino nairari debet, si Ilionian aroluuna, qtiomana tenaporis quantitas a sit, alte1 una tanti an nullo tenipore Scanaus facti in esse, non perii ita uti tinaque Eleaii1n si duo pueri

inimissi in diversa loca sint et simul re vel si, iatoriiIn citroditor pauco tempore ui solverit, collaudanuis, alteriain culpamus, citio 1 Dulto. Natra ex vitio Ioia gitudine aestiuiana iis, quum paucur Vel multi in tenaporis dicantus , non albiblutosorinone. Odena etian modo pulsit in dioernus, qui alico tenapore sit, Celerent esse , ac tari iuri Pii naulto, desina itio nesque probabinius illas ita into1pretando, aut lixi inus. Quod si cui modiis ille videati ii coactior, naeniori repetat deINOH-sti asse nos, si altera significatione lictio accipiatur, desi nitione. salsas osse, laet*io operana, ut alias desiniti oues

893쪽

ἀλλα τὰς εννοίας των πραγματων κριβῶς διαοθρῶσαι, μηπη σφαλέντες ἐν ταυται καὶ περὶ τον διαγνωσιν αυτῶν των σφυογμῶν σφαλῶμεν. περ οὐ ἀναγκαῖον ν εἰς ς διάγνωσιν ν ημῶν εἰρομένον. εἰ δε τις βούλοιτο μαθεῖν παυτρο συντιθέναι τινας ορισμους, ου αχαρι με λως γυμνάσιον γυμνασαι αν, ου μ ν τοῖς γε προκειμενοις αναγκαῖον.

σφυγμους ερουμεν ουT γαρ ἀναγκαῖον λως υτ ει τω καὶ ἀναγκαῖον ψαίνοιτο, τος προειθομένης πραγματείας οἰκεῖον,

αλλ' εν τω τετάρτα περ διαφορὰς σφυγμῶν ἱκανῶς δοται περ αυτῶν. v δ' εννοίας μόνος ἀξιώσαντες εἰς τα προκείμενα νομογενειν επὶ το συνεχες οὐ λόγου μεταβῶμεν. δογαρ περ μεῖς ευρομεν εν αυτοῖς, εἰπεῖν καιρος εις τον λάγνωσιν αυτου συντελουν μέγα μὰλλον δ' εἰ χρ τἀληίε εἰπεῖν, τοπιὰν ηδ ροθύσεται. αςιοῖμεν α Ουδε του χρόνου και et διαστάσεως το cogo σκοπεῖν, πιλλ' -υδε τὰς ἐν singat. Neque Dina quomodo defutiendum sit, hic institui

rate notiones constituamus, ut ne si in his ostenderimus, Rimul in lignoscendis pulsibus siendamus. Pro111 1 cliud TePliratia ad lignoscenduin declarati iam Globis est. Jam si viscere etiam cupias haec des Dire, non illa quidem sortassis in gmata exectitatio sit, non ad instituti ira tamen necessaria. Quo nos ninius de istomun pulsuun ratione desiniendi agemiis etenini quum onaraitio non est necessarium tum etiam si cui necessat ituri detur, nihil cum hac insiti tuta Cona1mentatione Ost conJunciri in Ve1uin in tarto libro de putrivim disserentiis assicienter nos de his tractarimus. otionis tantum in praesenti, quando instituimus mentio nen facere, Ierior orationis persequarnUT, nam uri qui dem, quod in iis invenimus, locus est dicendi, ad eum dignoscendum Imagnopere faciens, atque adeo, si Veriam di- Cendum est, siluanaam an aperiam. Ne quantitatem tem-Ρin is, nec intervalli respiciendam celasenius cimo ne Pro GALENUS Tom VIII. kk

894쪽

τους, ει δὲ τον διάγνωσιν χαλεπα καὶ μακρα καὶ δυσσυλλογιστα καὶ δυσκριτα καὶ πεδον δυνατα μοί γ οντα ἐφάνv. το μἐν γωρ τάχος τε καὶ τον βραδυτητα κατατον πρωzην ρομον της αρτηρίας γνωρίζομεν, τον δε λογον του χρονου προδέον χρόνον καὶ της διαστίσεως προς την διαστασιν ἶν ἐξευ- ροιμεν, παμπολλου δεόμεθα χρόνου ἄστ υδ' ἀναμένομεν αυτὰ io; ἱζεσθαι προς την ἐπὶ των αρρώστων διαγνωσιν, αλλωσπερ εἰ και παρόντα τινὰ θεασάμενο τυνιμεν αυτός ὁ ροῖ ζος της ὁρμος ἱκανος το τάχος ἐνδείξασθαι, ουτως χει καπὶ το ἄρτορίας. καὶ γαρ η πειγμένον, η κλελυμένον εστιν

ευρεῖν την κίνοσιν αυζης. εκαστον γὰρ των κινουμένων σωμάτων ε των τόπων ν οἶς κάστοτε γίγνεται διαγινωσκομενοπως κινεῖται. Orαν ἔν γαρ εγχρονίζη τοῖς τοποις, βραδεῖαν

portiones quidet illorum , de sibi is verba secimiis in supe-xiore Iilbro, iiiiii celeriorem pulsiva et aritioren docere Iaius. Illic enita non potui id praeterire, quo euorem praedice1ein iis qui ex solitis temporis ciliantitate de iis existimant, citiue ad tis aioscendiin Iaboriose initi et longa dis sicilisque stellii nationis sit judicii adeoque inipossibilia prope visa sunt uni celeritatein liuidean et turdilalean, ut pri

895쪽

Ed Chari. VIII. Isio. 143. Ed Bas. III. 71. ἄκεῖαν οἰδα δε φυσικον ἐκδεξομένην ζητησιν τον λογον, εἰ το ti Ουμυ'ον σῶμα καὶ cim κατὰ τί δείκνυται μεν ουν καὶ αυτο τουτο παντος ἀλλον ἀληθες ἐν τοῖς περὶ τούκινησεως. 141 αλλὰ νυν φυλαξωμεθα τολικουτοις μῶς αυτους προσαρτῶν ζοτομασι οπερ δε φανταζεται μονον αἴσθησις εἰς τον διάγνωσιν των ταχεων τε καὶ βραδέων σφυρομῶν, τουτο αρκεῖ λεχθοναι, το τον μεν ἀπολιποῖσαν φαίνωσθαι τους τόπους εν οἶς καστοτε γίγνεται ραδίως την δ'επιπλεον εν αυτω μένουσαν, και καλεῖσθαι τον μεν κεῖαν οἴτως, τον δε βραδεῖαν κατὰ τὰς εκ των τόπων μεταβάσεις, τος αἰσθησεως την διάγνωσιν ποιουμενος υ κατα τον τος ολος κινζσεως χρόνον, υτ δὰ καὶ μονον ουθ σα τω ποσω παραβάλλεται. καὶ κατὰ τοῖσβμῖν το* του ταχους τε καιτης βραδύτοτος η διάγνωσις γίγνεται, υκ αν γενομένο, εἴπερ ἀνεμενομεν ποσότητα χρόνων τε καὶ διαστασεων λαβοντες τὰς εν αυτοῖς ναλογίας σκοπεῖσθαι, αλλ υκ αναμένομεν δο-

λονότι κατὰ γὰρ την πρώτον επιβολον της φεως ἄρρητω τινὶ χρόνου βραχυτητι προπροσάμενοι το μονον οὐ κινουμένου σώματος ἐγνωρίσαμεν, ἐφ συνελογισαμεθα τρνMaaestio se physica operat, an corpus, dum naoVetur, etiam maneat aliquo 111odo atqid in commentarus de motu illud ita ut quod maxime probatur emam esse. At a tantis in Praeseias suaestionibus declineantis, ne implicenaus nos. Quod insomnas tantuna sensus ad dignoscendos Celeres et tardos pilistis, hoc satis est si dicamus, ninainim unum In O-tuna cedere videri locis sacile, in qmbiis semper fit, alium diutius inibi conam orari, itaque liun tartatam, illurn Celerem Vocari. Nam e locomun transti sensus dignoscit, non

ex totius amotus tempore, nec separatim et solo, nec Maaten 1 Cuna quantitate coinparatur. Itaque celeritatis et tarditatis facile notitiana conseqiuinaur, non perinde ConseCuturi, si quantitate temporis et interVallorima aucuputa, e Tuan iustinerentus proportiones obserVare. ninavero non sustinemus, an ut primm acien intendimuS, momento tenaporis moram nos corporis quod movetur, deprehendi

896쪽

Ed Cliari . VIII. LI 41. '. d. nas. III. 7 a. μετάβασιν. σα γουν ποῆρωθεν θῶμεν, ἔστιν Or ταυτα μεχρι πλείονος μῖν μένοντα σαντα ται κανωτι τάχιστα κινοται, - καὶ δηλον οτι συλλογισμω την κίνησιν, ου αἰσθησει Im ρίζομεν. ταν με γαρ καστον των πρώτων αἰσθοτῶν μορίων του κινουμένου σώματος ἐν τω πρωτω αἰσθητω τοπροτον πρῶτον αἰσθητον χρόνον πομένη τονικαυτα ἀκίνοτον

εἶναι δοκεῖ το βλεπόμενον ' ταν δε το πρῶτον αἰσθοτον μό

χρόνου βραχυτερον πομένη χρόνον, τονικαῖτα κινLῖσθαι δοκεῖ. εκαστον μεν γα των εἰρομένων εἰς πειρον τέμνεσθαι δυναται, πρός γε τον φυσιν, αἰσθοσε δε μετρουμενα πρῶτα τινα καὶ τμητα κέκτοται μόρια, ω καὶ δύλον τι συλλογισμω μεν απασα κίνησις, υκ αισθοσει διαγιγνωσκεται. ωδε παρακεῖσθαι με αἰσθησε τον συλλογισμον ταχίστον δ' εἰναι του νου τον μετάβασιν, ου Gυλλλογισμῶ πολλάκις, αλλαἰσθζσει διαγινώσκεσθαι δοκεῖ. ων γα εν ω πρωτω προς αἴσθ'σιν χρόνομ εο πρῶrον αἰσθητον μοριον εν ω πρωτωπρος αἴσθοσιν τόπc μέλει, τούτων μονων τα κινύσεις ἐναρ-

mus, ex qua conjicinius trans1tuna. Quo sit ut Maae enainus emit inus, 1aee Ut is interiti diutius videantii consistere, licet agitentur velocissitne inivi liquet alione nosnaotuna Colligere, non sensi deprelanulere. Siquidera citiuna Pon1ε quaeqiae sensiniti pars Corporis cluod novetur in

prinio sensibili loco subsiliat 1 lino elisit illi telnpore, tuni

sensibilis ais in prinio sensibili loco ciliana prinio serisibiliteinpor s sistat breviore tenipO1e, tum Videtur moveri. Singula Dina litae diXliniis III cari, quod ad natiri am attinet, in infinituni Osrunt, sensti vero si aestinaes prinias certas liabent et indivisas partes Duod planiana facit, a

tione Onanein Daothina, non sensi ilignosci. Quia rero sensui ratio con iuncta est et mentis est trati sciurnis velocistinaus,

saepenu 1ero non ratione, sed depreliendi sensu videtin . Nana tomani prinio sensibili tonapore 1 inia sensil)ilis pars in priano sciasibili loco mianet, dioi Nin tantuna Os InotuS

897쪽

καὶ των στρων πάντων, σατ αλλα πλεῖστον μῶν φ στηκεν. ων δ', ως ἐρρεθ', βραχυτερον χθονος του πρωτου προγαισθησιν, χρονος η τε μονο και η ξαλλαξις των τοπων δοκεῖ, πῶν γαλο τι ἐν ἐλάττονι του πρώτου προς αἴσθησιν χρο- νω γίγνεται, του ἄχρονον εἰναι φαντα ται ταυτα μἐν υνιδία καλλιον πεφιλοσοφῆσθα τω προηρημένω α τε νυν προκείμενα καλῶς ἐκμuνθάνειν αλλα τε πολλα τος ιατρικύς. μῖν δ' ἰρκεσε και τα τοσαυτα προ ενδειξιν του μ χρονον καιδιαστοματων ἐπισκοπεῖσθαι το ποσον, αλλ αυτ το ποιον ζῆκιν σεως, περ εστ 1 ἐν δυσρητον, ξ v δ' εἴπομεν ορμω μενος, ν γε ο παντάπασιν δύνατός τε καὶ ἀταλαίπωρος ἰς, ου χαλεπῶς τευξ τὼληθους, εἰ δυναμιν ανθρωπίνην, ἐτι δε μὰλλον, εἰ του ανωμάλους κατὰ τάχος καὶ βραδυτοτμσφυγμους δι γιν σκειν μελετωος, ιροις αν ς ε τω ποι*κινύσεως η γίνεσις αυτοῖς. μιας γουν διαστολn πολλακις με ἀρχ τος κινύσεως ναργῶς κυτερα φαίνεται, et diaperte fatemur non sinisibus, sed Tatione allimadverteie tit gnoimonis ambrae, IuliaO, DEA, Onantumcliae fidem iri qua' noliis Iongimini 1 enlota si int. Quoriam aulena, ut diXI, Iixeritis est tempus prinio eiu biti 11ullo tenipo1 priaedita hortum amansio nigretitioque videti 11' ipse Piod ilia' sprimo sensibili tempus 1abet, omni mora hoc putatUr a xere. Sed hae privatim praestiteris Conamentati eum, qui sum haec de cirribus agitatu aveat prolio ediscere Una ali in messicina multa. Noliis vero satis haec emant ad Iesu on strandi in non osse tempo1uin et intervallorun respiciem amclitantii alean, sed ipsetina qualitaten motiis; ia est Xplicatuc itidem dissicilis, sed Itonii Pia docitannis ope, nisi Sprorsus stupidus et iners, non magu negotio Vel una, ut homini licet, consectitore. Illio ille Dagis, si lignoscendos inae diales celeritate et laissitate pulsus ae literi Sinori ginea duCe1 eos invenias ex cliialitate 3 oti M. ς nilisci iidean distentioliis saepe initiuna rotiis plane celerius vidου-

898쪽

ημῶν, αλ αυτο μόνον et ποιον τος κινqσεως σκοπουμένων. οἴκου ουδ' ἐπιπολος φαυστέον, πόταν το γένος τοῖτο των σφυγμῶν πισκοποίμεθα του γαρ ἔξω περατος τος κινοσεως Ουτως, αἰσθανοίμεθα μόνον, O πασος αυτος. εκ δε του- των υκ δολο ηδ το τους τοιουτους σφυγμους δεῖν εἶναι

, τε et τέμνειν τον κίνησιν, υτ εν ταῖς μικραῖς διαστάσεσινον εν ταῖς ρρωστοις δυναμεσι κωλυε γαρ in με των προτέρων η σμικοότος ου υπομενουσα τομον εἰς αἰσθητα

μόρια επὶ δε των δευτερων ταρρωστία τος φύσεως, κλα- ζουσα eo τον θλίψιν. δια τοῖτο γοῶν Ουδ επὶ των λ θαργικῶν σφυγμῶν στιν φωρασαι τινα νωμαλίαν, Ἀως Οὐ- Παν, τι δει ra μεν πάνs 72 τως θλίψεως ει τον διάγνωσιν, ζυπομένει δ' ciυτην π αρρωστίας συνετον υ ἱκανῶς καὶ τετριμμενον αμα περὶ τας διαγνωσεις εἰναι χρο τον μέλλοντατον προσοκουσαν κάστου των σφυγμῶν ζευρqσειν ἐπαφni'.

tur, proximum tarcius, iterum sinis celerior, nec hic Plantitates quasdam aut temporum, aut intervalloriim, sed ipsana unam motus qualitatem attendinatis. Quo aminus eriter Palpandum est, uti genus hoc perpendiamus pulsumn Di minim sic extremum amotus finem sentiainus duntaXat, non integrima motum G tribus an liquet fusceimodi pili sus Prorsus non porte1 parvos esse, ne languidos neque enita trisamam possis Inotum itissecare, ne in parariis inter

vallis, nec in sacvitatibus imbecillis, quod olbstet illis pari 1-tas, quae dividi sensitae partes non patitvi', hic inpediat facultatis infirmitas, quae concidit ad pressitura. Quanaoliren nec in pulsibus Iethargicis deprehendoris inaequalitatena, quae tumen adest forsitan, quia annino quo dignOScatlIT, Vult conlprimi at hoc prae instecillitate non sustinet. Qua re qui cuivit pessui inventurus sit contrectationean appositana, hunc singulari prudentia esse et expellum in digno-

899쪽

σθαι ποσον αρκεῖ τος θλίψεως ἐπενεῖναι τοῖς Ουτως χουσιν.

ἐκατέρως γαρ ὁμαρτάνειν ἀναγκαῖον εῖν περβάλλοιμεν της

αναλογίας, is ελλείποιμεν εφ ων μεν γαλαν λαττον ηδ αλίψωμεν, εκφευξεταί τι το εντος μῶς κινησεως, ε ων δ' αν πλέον, ζ ἐκτος ἄστε πρῶτον μεν ἀνωμαλον ποτε την κίνοσιν Οὐσαν Ου γνωριουμεν, πειτα ὁ και η ευδῶς περολης ἀποφανουμεθα πολλάκις μ ων ε τοῖς μέρεσι κακῶς διέγνωμεν. εἰ γαρ τοι το προτερον αυτης μοριον ἀκυτερον,ττο δεύτερον ἐπάρχει, γιγνώσκοιτο δ' μῖν αὐτῶν θάτερον

μονον, νάγκ πρῶτον μεν ανώμαλός εστιν η συμπασα κίνησις αγνοεῖν, πειτα δ' τοι ταχεῖαν, η βραδεῖαν αυτ νεiναι νομίσομεν ουδ' ἐτερα απλῶς πάρχουσαν. ης γαρ κιρο

Scendo oportet. Nau si maximus pariter et vehenientilli iniis validan se1 Coia1PTessionem, atque altu quisque, quan tam a vehernentia Vel magnitu sine abest, tanto minO1 em; Primum quantum a 1ataim et Velienaeaatissima recesserunt, ad unguem perspiciendurn est; deiii Io Tatio 11euitia esι quantuna lassiciat compressionis id gentis pulsibus imperti risse utrobique enim ossendamus necesse est, sive exceda- Inus Propo1tionem, sive 11On assequamur; quod ubi minus jam PYemanitas, Praeteris rara nos sit interiit pars amotus, ubi Vero anaplius, exteriai. Itaque Paetinum noti in alicitiari Ioinaequalem esse non percipientus, et1Hie Male etiam de toto motri saepe iissicabimus, eo quod male Perpenderi-naias partes. Si enim vel Pa1s ejus Prinia, re altera cole rior sit et nobis earum latituam alteTa sit exploiata, non os sanavis ranavin universiina inaequalem motura esse scire, delirine vel celerent, vel tardum arbitrat inui eum esse, quum neuter Planum sit; siquidem cujus coloris 1 a pars prima et altera tarda, trunc nec Celerem ablattite, nec tar-

900쪽

λαττομενος φαίνοται, ταχυν, o δ α βραδυτερον, βραδυν

ωιβολον τος ἁφης, πρὶν κατα πάσης τος διαστάσεως ἐνην χθαι τqν αρτηρίαν ἄστ εἴπερ μαλος ὁ νυγμος - ου περιμείναντας τον λην διαστολον ε του μέρους αυτης περιπασος εχειν τεκμ ορασθαι ' νωμαλου ' οντος απαση τε χρύ- ναι παρακολουθεῖν λέγομεν, ἐπιβαλεῖν τε την φ ν διαφε ροντως ἄγαν χοι μεγέθους τε καὶ σφοδροτοτος ὁ σφυγμος. περὶ μεν ὁ του κατὰ τον Lνησιν γένους ἱκανα καὶ ταυταπρος γε το παρον. αίοις γαρ μῖν εν ταῖς περὶ των φυγ- μῶν διαγνωσεσιν ἀναγκαῖον αυτος bra μνομονεῖ'Gαι.

duri jure VocaVeris. Quare, it ratione in summam Col- Iecta alio me conseram, in optirna constitutione moderatus motu pulsus erat 11on ex intervalli ne tenaporiim quantitate eXplorandus; sed ex ipsa, ut dirinalis italitate, a pacto discedat ex Iocis, dicet tantus 111iin adverte11durn esse; iajus memores, flui decedere cele1 in videati ir, celerem qui dius , lardum appellernus Tepraesolatat auten hoc, ut primuna est admotus tactus, prilis quan totura artem spatium consecerit. ProimJe s pulsus aequalis sit 11 On Spectamus universam sistentionena , sed ex parte ejus sacere de tota Conjecturam possumus qui si inaequalis sit, innena assequi dicebamus oportere, actuinque pro Daagnitii line illsus et Vehementia Varie explicare. At e cle onere niolus haeo in p1 aesentia satis sunt ejus Dina nos iterum in pulm)iis di gnoscendis amentioneni, necesse est faciainiis. Cap. 11. Deinceps do quatilitate distentionas agaΠaias, alδn quunt corporis artes iam liniensiones tres sint, longitii Io,