장음표시 사용
321쪽
tium incureunt. Nam νε Va per manstra ni initio
geonte ea,quae βnt sine corpore, mutat sunt, neque ii omnes tamen,sed altris νι ad infrao propensire teremas concupierunt tam propensione adro sup ras, ct Deum, disses ni Itaque ex his demonstrauimius mani um est, proniam natura se mim mu- iles vires nos quibus eligimus, mutabiles habere. De tamen ontam mutuit vir haemitu, improbitatis nostrae G lpa, in Deum constrenda est. Non enim inscultatibussunt vina,sed in habuditi. Habit autem ex eletilione, voluntate Hata. Itaque nostra i rum seditione, O voluntate improbi euadimus, non natura smus udod accuratim doceri potest'. Supra cultatem esse incebamus,per quam Annia ficimus cere possiimus. Omni fautem vis et ndi oppositorum est, una enim, eadem esculta eis, mentiendi, o verum dicendi, ct una eadem quescit
ias temperate O intemperate vivendi. At non idem habitus contrariorum est,ut intemperanter,ct temper Π- ter visen aut mendacium, verum dicendὶ.sed contrariorum, contrari' sint habitus. Nam temperanter vivere, habitus est virtutis;intemperanter, vit' Non
sint ergo vitia sci statum,sed ilitum,ct letitionis. Non enini cisas est, quae est, ut immodeste magnus, aut mendacium dicamus,sed electio. Erat enim in nostra potestate, veri nn dicere, non mendacium Ss
ergo vitium sculta non est,sed habitus, non qui cultatem nobis dedit, caus nobis improbitat i est, sub itui, qu per nos O propter nos, comparatμr-
322쪽
tu,pro omnoscultate naturale ni habitius obuparti O rcultat docitrana rari non possint, habitus endod conssietu e insentat 'circa, tata naturalis aiora ro , nec docibi tradi Dot habitus aduentitia, Adtrina traditur; non natura,ca vitiorum est, sed quod vitiora instituti simus, idcirco vitio sim habitum comparauimus. Omnem enim habituni co Varari a nobis oriensim s. Fructitatio porro naturato, ex eo patet, odo=nnes easdem habent scultato exceptis, qui mutili sunt. Contra bitus no esse naturales, i den perspicitur, od me iam omnes habent habitus, sed a falsos Oua enim natura unt, eadem sunt apud omno. prouidentia.
1 voluntate in ho/misera quarum Grum deram habeat voluntatem, O cur libera voluntate creatus istis stra explicatum est. Sed pD-niam,non, cuicunple propositum est, hominem inte cere, etiam interficit , aliquando intorsirit, a rando non interficit quod electio ritu imperita sit, ne que cadat ex tentia quod proposuerat, astorum causem esse, non 'um,sed prouidentiam. ebamus equitur trametrionem de libera voluntate, dissutatio de prouidentia. etiam in tres partes diuiditur Pr rarum enim ιν rendum est,sit ne prouidentia secundo quid si terti)pιorun sit. Ac Iudaeus psidem,ne insenus idempsit rouidentiam moret; transita miracula
323쪽
racula piae in Gl pto euenere, cum amberit quae in litudine contigerint in tibi illiserior hominibus Baby one o nouerit, sae innon itationem re stuunt Christianos autem, cum haec omnia docent esse prouidentiam, tum in primis diiunissimum illario ob
bile,prouidentiae opis ,quod Deus corpore,nostra caus ini erit sed quoniam non cum his modo dissut nim, sed etiam contra Graecos oratio nostra instituitur et ageetia1n per alia,quibus illi deni tribuunt, esse prouiden tiam, demonstremud. Itaque e prouidentiam silens rationibus, quis ostendat, quou Deum esse probaui
mira Nam omnium permanentia, maxime orasm, quae oriuntur occitant,situ item, ordo rerum pissemper idem conseruatur, ct astrorum cursus, qui nihil
unquam variatisr, C annui circuit ira, ct anni temporum restitutio, noctuim dierumsemel in anno aqualitas,utrisiiu vicissim,neque maiore, neque minore parte augesient bis decrescntdus, quo modo,si nemo prouideat,si=niliter admin raro perseuerare postst f n etiam pana quae peccata insequitiir imo pecca torum Userum detectio, quando, ut ne nost, qui ea possit coarguere, quibusdam circumstant f profruntur, esse prouidentia=n declarat Plenae sint dimiseruossistori s. Hebri lorium siripturae,is Graecorum liserae. 1 eusmodi Sisen=nae c. interis in iis mandatis est , ct apud Graecos poetae Ibyci. Hic enim,cum a quia bustaη interficereti r neque disium vel adiutorem, vel testem taberet iniuriae, conssicat ingrues, os in rati,
324쪽
ars NEM DE ANIMAnnonem meam viudicare. Postea quaerentibi cactus,
quis caedem strisset, nec deprehendent bus accidit, vis considerat,grucifratera olarent cum vi . t ui caedis erant au torra,riserunt,ct ecce,inquiunt, It 3 ci vindices. . An idam, qui proxime si- at, u siet, tulit admet ratum, illi que comprehensi de caede confissi sint. Multa huiusnodsi terdiu. lueris mandata sint, quae si quis velit colligere, in ire excresia oratio. sinon omnium peccata
ad G ndem modum protantur, imo aliqui essugere vi dentur, nemo propterea neget esse etiam prouidentiam. Non enim uno tantam modo hominibus consilit, sed multis, ferent bus Maxime autem esse prouidentiam ostendit, corporum quae nuntii S intereun brica , proporato quae perpetuo similiter retinetur. Nam in omni corporisparte apparet prouidentiae cirra. Vii licet studiosis, ct indiserse hominibus diuersis loris colligere Colorum quoque, qui in animaurusent varieta ,eundem semper ornatum fruans,clamat esse protridentiam. ipse etiam quod inter omnes homines constat,adludenda esse preces numini diuino, id que Duuerous, ct craris colendum esse, proludentiam significat. Si enim nulla prouidentia hoc uniuer sem gubernaretur, ii, aut a suo restiam precab ab hominoiι non dissortis, deprauatis naturaliter colitur. Nam,nercedem euis in posterum tempus expediantes, etiam in eos rependere non possimi, ben scium constri ius. EF se tollatur prouidentiatermit
ti videtur iniuria se, Dieam in e possunt ι tollitur
325쪽
AC VITATIBVs. 27 virtus, religioque euertiti r. Si enim Deiu non proui
que profusiit iniuriam,al , pes iniuste laeduntur, iis
Deum veneretur nulla in re ruisitam nobis stadiumenti Deletur etiam prophetia, O omnis prae- fientia. Sed haec non sint consentanea cum di,quaero ridie re sit leniim,accidere. Multis enim necessirio p-sraim tempore Deu apparuit, multa etiam a mn arrotantibus auxilia dantur, onusta, nsione;
quo si ue scit prolatae fiunt Mari qui alumem
traicidarrant, impi que sint ruentati aut aliquid, fandi com sire, noctes at e dies terrentur. Praeterea Deus bonim evo wm autem bonis sit, ad bene merendi m propensis It S ad bene raterendisnu propen-sses, etiam proui MId increce/fam res iasique ab orbis r uetito Deo creatas earum pse proportio- nran, ct harAnoniam, O situm, O r unc/n, ,sio, quem unaquaepse eri uniuersi ita onnnia esse congituta demonstrem, ut aliter recte se lusere non potui,atque nunc hallent, neque accessi'nem accipere, neq/ rein ullam esse quae pons occidere,sed omnia femst venusta, apienter, ac pris enter a cata esse 'Sed eiusnod commemorationem in in 'utrinonem de creatione dissera nus, ne nobis accidat quod multis qui de prouidentia siri erasnt. Nam creationem, loco pro uidentiae celebrieti, quae ducit quidem nos ad sputationeam de prouidentia, Zm: ltun tamen ab ea fir pat enim idem in proludentia, quod eatio. Nam creationis est, re te e cere, piae sunt. Prouia
dentiae conflere, qua Oecla sint. Neque hac om
326쪽
enim alii, in hoc flum ponunt operam, ut recite ess-ciant neque quicquam curant ampliars ut qui in b, candi, pingendi fingendique arae, occupantur Alysiam procurant, o prouident, ut bubulci,ct pecudum pastores are etiam nos in . putatione, de creatio
ne, aptum se demonstrare, recite fata esse quae dist ni . At in tracilatione de prouidentia esse procurationem, prae illis, postpiam cita sint, consitit, decla
randum It omodo ergo homo ex homine, bos ex boue,semper gignitur,o quodque ex io, non ex alio femine oritur,ssi aben prouidentia Z Nam si quis di cat is ab initio quaeque procreata sint, ita serie qumdam procedere, hoc dicat cum creatione omnino copulatam esse prouidentiam. Nam quod ordineprocedant, prae creata sint, prouidentiam cum creatione constitu tam esse ostenssit. Nam prouidentiae H res creatas administrare, atque ita nihil aliud hiciscit,quam eun dem esse pu res creet, ct creatis consistit. 4ris cum
videat sermas hominum in infinita pene multitudine disserentes, neque suam penitus easdem esse non admiretur, O si cum animose reputet, non assequatur a proludentia frmas remum singularum esse distinctas
hoc modo licet intelligas. Si eandem retinerent sine ulla variatione Huram,quanta rerum confisi se- preretur anta institia, quantae tenebrae hominem dccuparent, qui nequefmiliarem, neque alienum cognosteret, neque hostem, tu improbum, ab amico aut probo viro disierneret Omnia vere simul es An, ut
Anaxagora it opinio. Nam hoc sista est; si ob
327쪽
ceremus, inu praedaremur , aut aliud quippiam palam improbesceremus,si id modo S declinatu, ne in ipsensi non possemus. Neque etiam lex, tu, in. vlla constituta int, eoru patres, si, interse cognserent, necro aliud quippiam quod sit ad hominis naturam, colouereret Caecus enim esset homo, quantum quidem ad homines d dicandos pertinet, neque es oculo-rram sensis, multum adiumenti erret . Praeter enim aetatem,ct magnitudinem, i ldicaret. Tantorum filicet commodorum causet, nobis prouidentia essit, quae perpetuo, est lytique gentium, hominum firmas distinguere non intermittit maximum H argumentum, etiam rebus singulis, Dei providentia consilis quidem vellura, oe lineamentis O voce,quirique cognsitur. Neque hoc praecise etinetur, perinde pia sifranastis sit. Nam velut corollari loco, etiam colorum diffsserentiam proludentia adierit,ut naturae humanae imoerillitati, multis modissiccum eretur Arbitror etiam piae pie animalia quae secundum steriemsigura sunt simili, quod genus sint cornix. coruus, habere asiqua in sedi erentias,quibus intersis coniugatim cognosiam . Cornices enim, F coriis congregantur quidem multi spe coniugatim tamenseparantur,quo niam quodvis horum mimalium et tam natu μέν coniundiam auem, agnoserit. Eso modo amem inici-cem agnosterent, nisi esset cuique a firmae desiriptio, nobis quidem non Dialis ad iudicandum sed quae a iuraliter tamen, b, quae in eadem sintsecies βcognsatur ' Etiam signa, O oraci la. omina,
328쪽
prodigia, nam ad Graecos oratio mea pertinet, se a ratione, ut is loqriuntur, euentusiora n quae Hentant, conserarantia, proficio prouidentiae ratione significant, G ad ea pia signiscant veritatem euentorum adiun- Qi id sit prouidentia.
R esse prouidentiam cum per haec apertumese,tum per ea quae centur, deinceps elucesct Dicamus igitur quid sit prouidentia Prouidentia est re rum procuratio a Deos septa D nurn eandemsic, prouidentia I Dei voluntas, per quam omnia quae sint, apte gubernantur. Quod si Dei volunta eLE prouidentia, necesse in re la ratione, o optume, uinissime, cst quasti ratione recte se habeant,feri quae sunt neque melioris ordimis esse capacia Necesse Iualitem, eundem esse, qui res e riat, O si citis prouia deat. Neque enim recili nn Hi, nec decet, alium sic e re alium ea qua essecta senterocurare. Nam hoc quita iam certe imbecieitatis In Mis uni etiam in ania 1 nauus simula ra, ct imagines eorum quae diximus. Eridquid Glimgenuit, cibum quoquefiniuiprocurat, O homo etiam de cateris omndus quae ad vitanici gendams erilant, quoad eius feri potin pro cit. Eravero non prouident, ob in ecillitatem non prouident.
Eiare sensim in Teum esse qui prouideat, pro
uidentiam esse eiusEem voluntatem. rranii reri iam sit prouidentia.
329쪽
Restat ut exponamus piarum reruni sit prouiden sia, iue rumne, ansingularum, an Tntire sirit fingolarum Plato O niuerses res, singulata, apro uidentiagideramari vult,pa uidentiaeque rationem pamtitur in tria Primum enim esse principis Dei prouia dentiam,quiprimario rurdem loco ideis,deinde niue se toti orbi consitit, Ut, coelo sideribus, s omnibus rebus niuersis, id est ,generibus,sius antiae, plantata
ti, qualitati, alse talibus, f/- pioso istis
soletita int Oniis autein i nol liora n antra auidin, stirpium, O onianusm pta generantur, ' corrAmpuntur,secundos deos, eos,qiti codilum volvant,pro zCcre criorum ortum Aristoteles ad lon, si fru=n orbem restri. Tertiam Plato statitit prouidentiam, penes p amsit a linistratio reruAn agendarum C exi tm; tempte naturabum 2 rtuitorum bonorum, qua materiae admixta, ct instrumenti locum obtinere iucuntur, aitque etiam eorum qua i ta ipsis contra ria sent,
adeptis. Huic proicidentiae praeesse censet certos quo fidam daemones, circa terram custodes humanarum di
onum ac secundam tertiamque proludentiam a prima proficisii, ut potestate omnia a Deo idernentur, quis ramos, 'secundos, ct tertio procuratores constituit. In quo quod omnia ad Delim restri, ct ab eius voluntate omnem pendere prouidentiam Firmat, in au deponendu/neu Qvd vero secundam proiiidentiam scit eos, qui αlorum orbes torquent, non item Nouenim hocprouidentia It,sed um,S necessitas. Nam utcunqDe illi Murentur, necesse in C quaesunt,sic si
330쪽
prouidentia gubernantur, n cadere sit necultatem iamdudim sensim It Stoici qui oestum, ct in nostra esse aliqui potestate tuentur, nullum locum prouidentiae relinqPunt, imo reuera voluntates nostra libertates obant, quo supra a nobisprobatum H Demo critiu,Heraclitus, O Epicuri , neque uniuersis, neque singulis, a Deo prouideri volunt. Epicurio enim dice bat V Jod beatumst, ct immorarie, neque issim habere negotia, neque alteri exhibere quare, neque ira cundia nepY Vatia, teneri hac enim omnia,imbeciliatates ectari. Ira enim a Deo aliena eLE. Excitatur enim ru re, quae contra quam velimus,accidat. Deo autem nihil praeter voluntatem accidit. Atque hi, idem conue 'nientemisprincipν,existimant. Nam quiputent hoc uniuersim, casse temere esse constitutum, merito H-cunt omnia vacare prouidentia et prum enim nemo creator sit, eorum qui si procurator 8 Ll enim euidens , temere deberefrri, qua a principio temere procreata sint.Itaque primae istorumpententiae resistendunt est. Hac enim labefacitatastis magnam vim habebunt, hae diciti si ni ad demonstrandam prouidentiam. 're hac repitatione adsilum tempus reseruata,v niamus ad Aristotelis opinionem, O caeterorum quin
gant relumsingulis a Deo conssili. Nam Aristoteles a natura fila vult administrari singula,ut in sexto Ethi corum ad 'comanum i ure significato Hanc
enim, quae diuinasit et insit omnibus quagenerantur, cuique naturaliter se g gerere, Ut ad res selutares accedat, gia quae contraria sint. V di enim anima vi iam dicitum e Z, ct idoneum sibi alimentum deligit. quod utile in sequitur , O remedia morborast naturaliter