장음표시 사용
111쪽
A R I s T. METE OROL. tis ratione uinci non potest,ut lignum, elixari potest. Sed . corporibus ea duririxat eliscari solant,quae hemiam temhabent eiusmodi, ut ab igni, qui in humore existit, pati
queant. At auri Agnum,et pleras alia, elixari dicuntur: forma quidem eadem,sed tralationemo enim dijerent ijs propria indita sunt uocabula. Liquida quos, ceu Iac, ais mustum,elixari diximu rubi circundis,et insecus exca aciens igniis saporem, qui in humore confictit, in aliam quandamsaporiis eciem transmutat Quare modo quodam finite quippiam dictae clixationi committit. Fine
autem non eundi m nacta sunt omnia, nec quae elixantur,
nec quae concoquuntur:sed aliorum finis in dilationeinliorum in sorbitione,aliorum in alio usu consistit:quandoquidem uel medicamenta ipsa elixari dicimus. Quare elix abi Ita omnia sunt,quaecunq; cras kra,uel minora,vel grauiora:aut coru quaedam ciusmodi, quaedam diuersa scri possunt: propterea quod eorum quae disgregantur, alia crasse sentialia tenuia:quomodo lac in serum, ais caseum distribui potet. Oleum aurem ipsum per se non elixatur, quod horum nihil subeat. Igitur recoctio ea,quae elixatio nuncupatur il est: nihils interest,instrumentis arte, an natura paratu fiat:eadem enim de causa ierit omnia. Inquia natio autem, inconcoctio quidem, at elixationi aduersa existit. Fuerit aute, e qua de priore laco disseruimus, adversari ducatur,inconcoctio infiniti in corpore existentis,quam caloris humoris circunsuli penuria committit. Quod autem caloris penuria frigus habeat amnus re,diactum est per alium tamen quam frigus,motum, fieri solet: nam calor iste,cui coquendi officium delegatum est, de cilitur,ac ofuscatur. Atq; penuria illa,copia frigoris in humore circumiacente,uel eo quod elixatur existetis, proue
112쪽
L I B E R IIII. usnire solet.Tunc enim euenit, ut calor, qui est in humore, amplior fit,quam ut no moueat, sed minor quam ut aequabiliritem aDrre,ais cocoquere posset undefit ut inquia natet,elixis duriora sint:et humidas etibus magis desentet.Quid igitur,et cur elixatio sit,uis inquinatio ictu est. Assatio uero concoctio e L quae ab arido, et alieno calore efficitur.Ea de causa cum quis elixare quippia n, titur,si id non ab humoris caliditate ,sed ab igneo calorernutari,ac cocoquimiat,ubi perfictum est, an sino elixum, et exuperantia insuper adustsi esse dicitur. Vbi 'autem perra fretus euaditis calare sicco fit. Quo fit
ut partes extimae,intimis fiant aridiores: id quod in elixis contra euenit. Ais in hisce,quae manuum beneficio conssci solet,plus agatio negoc ,quam elixatio inuehere solit: quippe cum summas, et internas rei partes aequabiliter ex calficere,per arduus . nam quae igni uiciniores sunt, semper oc M siccentiquare et impestus cum igitur for
mina illa,quae extra prominet coeunt,adductaturq ,con
tentus humor exprimi non potes', sed intercluditur ubi meatus coniuet. Igitur assatio,et elixatio,arte quide effetuntur sed et natura quoq;,'ut dicimus pecies uniuersaliter eaedem sunt Nam Octus,qui fieri assolent, era si nomine careant,haudquaquam tamen disimiles existulicum ars naturae aemula sit. Quandoquidem di cibi in corpore cococtio,elixationi persimilis habetur: quippe cum in calido,er humido a corporis calore fiat. Et incococtio, inquinationi. Nec in ipsa concoctione nascuntur uermes, et I sicuti quidam aiunt: sed in excrementis, quae in aluo putrent instriore geniti, in sublime postea sese attollunt. Nam insuperiore uentriculo,concoctio emisolita est:at
quodsecreuit natara d in infriore putrescit: quam aute
113쪽
n ARIs T. METE OROLob causam ictum altas est. Inquinatio igitur, elixationi aduersatur. At ei concoctioni, cassatio uocitatur, quippiam oppositim pari modo existin sed eiusmodi, ut difficilius sibi,quam illa nomenclaturam inueniat. Fuerit autem perinde,ut si excaldatio fiat, non assatio, propter oris indigentia:quae sane aut exterioris ignis paucitare,cut in re assanda humoris diluti copia accidere potest.
N am calor tum maior est,quam ut motum non excitenmissor,quam ut concoquere queat. Quid igitur sit concoctio,' inconcoctio: maturatio,' cruditas: elixatio,cra statio:et hisce contraria,dielem es F.' Gr Ibe Passionibus,qualitates passiuadia corporibus mixtorram
coniniatibuC tio: de v, diuorum autem aridi inqua,et humidissecies, di- ' - - p t Ira edulus oportet: sunt autem petua corporii primor eis. Thesb- di ,humidu,ais siccu: caetera uero ex hisce temperativis determinat. quidem sunt,sed magis huius per natura sunt,ex quo largius:uerbi gratia,alia magis sicci alia,humidi. Haec autε omnia partim actii erut,partim potetia,quae actui aduc setur:quo pacto eliquatio,et eliquabile sese habet. cum autem hamidum scile,re siccum aegre definiantur: haud ' aliter sese quam obsoni , et condimenta,uicissim halena tam humidum,arido ut definiatur causa est,et alterutruaberi glutinis instir existit:id quodet ipse quos Emp
docles in naturalibus asseruit,farina aqua agglutinas. Et ea de causa, definitum corpul utro cons t. Porro ex omni eIementorii genere peculiarisime terrae quidem si cum,aquae alite humidu tribuitur. Eam ob rem omnia isti definita corpora,no sine terra,et aqua confistuntsed potentia quos huius esse uidetur,cuias plim habuerit.Obneti manimantes in terra,et aqua solum sunt ri aere autem
114쪽
LIBER IIII. IVMn,et igni minimc propterea quod terra,et aqua, co ipo, materies existunt. Ex corporeis autem asstctibus hi,duritia inquam,aut mollities, primi definitae rei cop
tant,s nec Je.Nam quod ex arido constat , ta humido, durum,aut molle necessario euadit. Est autem duru, quod per summa in sese non refugit. Molle uero quod in sese non obluctando refugit:aqua nans haudquaquam mollis est,quippe cuius pars summa,compressu intro minime chdat,sed circinobsistat. Igitur absolute durum aut molle est,quod absolute est eiusmodi: ad aliud uero durum, aut molle,quod respectu illius tale cst. Haec ergo inter sese vicipis collata indefinita sunt:quod magis,ais minus dura,
moliatae sinit. Sed cum sensibilia cunm sensu dijudiccntur,nos tam durum, quam molle simpliciter tactu, eodem velati mediocritate quadam utentes, definiuisse constat.
Quocirca rem omnem,quae tactum edomat, duram: qua
uero subter'git,mollem esse dicimus.
Quod corpus terminatum omne. durum aut molle esse necesse sit :& defoagulatione determinatio, eiusq; esuta. o C A P. T.
Corpus autem omne suo dcfinitum termino, durusit, aut molle neces sing aut in sese cedit,aut nequaquam. Adhaec concretu fit oportet: hac enim re definitur. A, - 'Quare cum res omnis definiet,ais consistens, uel mollis, uel dura sit,concretionisq; opera euadat eiusmodi: nulla pro ficto coposita efinitas corpora ,sine cocretione esse queunt. Ergo de concretione disserendi . Duae insi sunt cause iAc,quae circa materia uersari solet:id inqua quod
agendi facultatem obtinet,et aflictus ipse: hic ut steries, ac Frma:illud,ut id a quo proficiscitur, pendetq; motu . Quare et c)cret is,et dis olutiois,' dictationis,cr' hn x humect
115쪽
ris ARIST. METE OROL. humectationis causae,totide erunt. Porro ipsum ages,duplici potentia agittet patieni, duabus itide patitur as'-ctionibus,uti dictu est.Nam agens,calare agit, is, frigore:at caloris,'igorisve praesentia,aut absentia, pastone feri constat. sed cum concretio, 'me ducatio sit, de hac prius dicamus. Quod itaq; patitur, aut humidum,aut aridu, aut ex utros cossatm existi Atq; aquam rim
di:terra,sicci corpus cilestauimus: quippe quae inter hu-mda,' sicca,maxime petua sint. ocirca 'stus,pas uoru magis existit,in his enim est: quandoquide et teris ram,Cr aquam,frigere supponimus. At frigus,activum squatenus corrupere,aut aliud quippiam per accides effiacere potest: quemadmodu antea est dictum. Nam interidum et urere,et excabacere dicitur: non tamen perinde ut calor, sed quia calorem cogit, et in uinum contrahit, aut eidem circum obsistit.Quae autem aqua, et aquae stecies sunt,aut quam siue aduentitiam,sive insitim habent j ccescunt.Aduentitiam eam, voco quae in laritam sese in- . sinuat Insitam , quam lacteu3 humor habet. Aquae uero Pr steries sunt huiusmodi, uinum, urina, serum, et omnino
quaerens nullu,aut certe paucum sedimen,nec id tenacitatis ratio e habent:nam tenacitas in causa est,ut quibusdam nihil subsideat:id quod oleo,et pici accidit. Siccent
autem omnia,dum aut calefiunt,aut restigeratur, utruis tamen calor uel interam,vel externug committere assolet.Etenim quae 'igore siccent,perinde ut uestis, si cum hu- nuda est seorsim ipsa per se maneat: ab interiori calore humorem secum educente resiccari solant, si humor exiguus sit,calore ob circunfusin f igus egrediente. Sicccnt
igitur uniuersa dum uel calefiunt,uel refrigerantur: quae omnia calore uel interno,vel externo humorem secu edu- ecnte
116쪽
LIBER II II. DI centerant:externo,ut elixa:interno, ut cum humor aca- et E VIore,quem in sese continet, respirante eximitur, absumsetvrs Dictum esst igitur de caecatione. ,
Coagulabilium alia esse aquam, aut species aquae, alia aquae & terrae. Et de modis differentibus coagulandi, ,
AT humectatio uno quidem modo accidere solat, cum e Cei.eo quid in aquam cosinit. Altero,cu id eliquatur, quod alia prissi cocreuerat. Horum autem est stiritu ,qui in aquam us P-- e frigore densatur.De eliquatione autem, pariter uis co- T . . Icretione,persticum euadet. Quaeculis alite concresculi, et tere
cum aut ad aquam,aut ad terra, et aquam thectent concrestere ds uri frigore,uel calore siccoisssolet. Quoci ca et quaecus calore,uel frigore concreta soluuntur, co-trari' solui solent. Nam quae calore sicco recrevere,aqvasoluuntur,quae humor algidus est:quae uero frigore,igni, qui calidus exictit. At nonulla aquae beneficio cdcrescere uidentur, quod genus est mel decoctum: uerum id non ab aqua,sed a frigore aquae indito prouenit. Quae igitur ad qua Pectant,'ruore ignis cocrescere nequeunt: nam ab ignisoluuium I dem secundu ide egrear m eranon est. Ad haec quia calar egreditur,res concrescere so-Ient. Vndefit ut quia ingreditur resolutionem fore constet. ire, agente frigore res concrescunt coguntvrs. Q circa eiusnodi omnia cum cocrescunt,haudqvaqua
stillarisolent. Na cum partes humidae euanescutiet siccae coagmentantur,stigatio oboriri assolat: Iaaute ex humidorii genere aqua,no Dissatur. Ais telluri, et aquae comunia sunt tam igni, qua frigore concrescunt. At quae ab utrosili Santur:quod partim eode modo,partim diuerso feri solet. A calore quidem,qui humore educitinam eva-
117쪽
ARI s T. METE ORO C porante humore,pars aridas issatur,ais cosistitae filigore uero,quod calore exprimit,discutituquo cum dum evaporat ,simul humor abit. Qiuetans igitur mollia
sunt,sed non liquida,abeunte humore non illisuntur,sedeoncrescunt,utfictile coctu. At e rectoru numero quaerans liquida sunt,ceu lac billantur. Flaras autem et humescunt prius,nimirum quae frigus antes illa, dura uereddiderat:quemadmodum Fctile dum cogitur,primum evaporat,ais molliusculis redditur. Ob id in Furnis peruerti assolet. Igitur ex hisce, quae cum terrae, et aquae communia sint, plus tamen terrae habeant, frigoris opera cocrescunt: quae ideo cocrescere solent, quod calor egrediaturriea calore liquefieri, eode scilicet rursum ingrediente, assolent: ueluti coenum, ubi in gela concrevit. Quae autem ob refrigerationem,et quia Flauit uniue sus calor evapor inconcrescunt,ea solui non nisi caloris exuperantia queunt,sed mollescere solent, ut cornu, dis
ferrum. Liquefit autem et ipsum quo F elaboratu 'dirum, ideo ut liquidum reddatur, et rursum concrescat.
Nec secta chaloebem facere consueuerer ferri nans I xx, subsidet, tetinisu secernitur. Vbi autes e defaecatum fuit,ac puru,mundums euelli fit caldibs. Sed id nequaquam sepe agunt,propterea quod dum repurgatur,substintiae plurimum defluit, libramentum minus efficitur.
At Drum,eo praestintius est,quo minus habet excrementi. Item re lapillus iste,quem pdirimactu vocant, intantum eliquari uistillet,'uais, assolet. Quod autem con-ereuerat,ubi fluxerit,rursum durescere solet. Quinetia Iapides molares,adeo colliquescunt ut dimunt. Caeterudum es,quod recreuerat fuit,lametsi colare satro, calicis tamen in modum albicat. Porro Vm tellus quam coh
118쪽
LIBER IIII. ripnm Iiquesteri possint. Eorum autem, quae cassore arido coguntur, quaedam humoris ui solui nequeunt, quaedam queunt. Fictile igitur,' nonnulla lapidium genera, qui terra struore ignis deusti fiunt, ueluti motae , solation haudquaquam admittunt. Alsal, ais nitrum, humoresoluuntur,non tamen quolibet,sed algido. Et ideo aqua, er aquae generibus omnibus, praeterquam oleo, elisauricosueuere: nam cassori arido figus humidiam aduersatur. Ergo si alterum coigit, resoluet alterum. Ita enim comtrariorum aflictum contrariae erunt tam se.
sales alii aquae, alat terrae plus habent. Et de proportione 'ehorum in muttis caeteris. c A
, Vae igitur plus aquae habent, quam terrae, igni I
lummodo spissari possunt:quae uero terrae soncre cere. Quocirca nitrum,sal Ictila,lapis, ad terra potius, pia
quam ad aquam spectant. Olai aut e natura,perquam am- mmmcim declabigua existit. Nam si plus haberet aquae, ut 'igore gla ciet modo cogeretur, oporteret: sin uero terrae, ab ediperinde ut fictile:nunc autem a neutro cogi,sed e regione ob utros spissari uidetur. cuius rei causa di, quod acre restrium sit. Quapropter et aquae per sinima insidet: etenim aeriquem continet,sursum uersus Urrtur. Frigus igitur dum es iritu,qui inter oleum est,aqua elicit, oleus issescerescit semper enim ubi aqua,' oleum premim ferint,quippiam iuros ipsius oriri assolat. Ab igni a tem tractus temporis, albescit,crassi sciis: albescit qui dem,aqueo humore si quis insit euaporanterreas scit uerro,quod marcescente calore,aer in aquae uicem transeat. Vtras igitur ex parte,ais eandem ob causem,ucrum noeodem modo,eadem oritur as ctio. Ergo opera utriusq;
ste ri assolet, neutro tamen asiccatur: siquidem nes
119쪽
ARIST. METE OROL. solis calor, nes frigus oleum ciccare potest: non modo quod tenax,lentumq; sit,sed etiam quod aer sortis ex
stat. Aqua uero ab igni nec ciccatur, nec decoquitur, quod tenacitatis ratione in sumam evanescere nequeat. Cugavisi terra temperantur,et aqua, ea iuxta utriusq; copiam nucupentier oportet: est enim uini genus quoddi, quod decoquitur,at 3 concrescit,ceu mustu. Humor auteaqueus ab omnibus eiusmodi,dum inarescunt,exire solitius est. Quod autem aqua insit, indicium est: nam vapor, in aquam consistit,si quis colligere uelit. Quare quibuscunq; quippia remanet d princto terrenae sortiis existit. Porro ex hisce nonnulla frigoris etiam uehemetia(uti diaximuD crassiescunt, iccantur .Frigus siquide non modo
cogit,et des canuerum etiam incrassat: nam aqua quidem asiccat,aerem aute cum aqua ex eo elicit, cras sic
rescit.concretionem uer), ah secationem quanda esse diximus. Quae igitur frigore ligari nequeunt, sed core spere,ad aquam potius spectant:quod genus sunt, uinum,
urina,aceti lixivi serum. At eorum,quae qu1vis non
evaporent, feruore tamen ignis crus escunt ,sti suntuml,
quaeda terrena suili, quaedam communiter ad aerem, Craqua pertinent:mel quide ad terra oleum uero,ad aerem, et aqua. At Iasiet finguis viri aquae, et terrae coma nia suntsed magna ex parte plus terrae cotinent, perinde
ut et humores illi,unde salinis nitru fiunt: ex quibusdaautem talibus,lapides constitui solent Quocirca seru,nisi sequestratusit,cum decoitionem subit, calore ignis deu ritur:terrena uero portio, si quis aliquantulu decoxerit, uti medici ingesta coagulo faciunt,ut quos coaglili in caseum densari consueuit: ais ad hunc modum, a castos r sequestratur. cum uero sequestratum est, haustu sum
120쪽
LIBERI III. mquam praeterea crassescit,sed aquae modo deuritur. Quod si lac aliquod nihil,aut parum habeat casti, ad aquam potiust erit,atq; nullatenus alit. Sanguis quos haud secus habere sese uideturrinam quod 'igore sicceaticogitur. Atqui cogi nequit, ut ceruor ,is ad aqua magis pertinet, atq; oppido quam frigidus habetur. Et iccirco Fbras nullas habet:quippe cum fibrae ad terram spectcnt,ais quod bile,ac frinu existit. Quare si etia illae adimantur, sanguis cocrescere non post:quod ideo accidit,quia no siccet: quod enim superest, id perinde vis Iae caseo iam exepto,
aqua existit. Signu autem est.Nam sanguis uitiatus, cdcre. sicere non solet:quippe qui saniem prae se ferat, quae no nisi pituitosis humor, et aqueus est,quod cruda, incoctas, et a natura no uim sit. Praeterea quaedam solubilia sent, ut nitrim:quaedam insolubilia,ut sictile:dis ex hisce alianiollescunt, ceu coniuralia minime,ueluti Fctile, atq; I pis. causa alite est,quia contrarioru cotrariae causae junt. DQuare si res duobus rigore,ac siccirite concrescant, coisgantur calore, et humoresoluantur est necessee. Vnde sit ut igni,cet aqua soluiturriea enim cotraria sunt. Aqua quide,quae igni solo: igni ucro,quae frigore Quare si qua ab ambobu3 cogi contingat, ea maxime insolubilia sunt. Talia aute evadunt,quaecu s cocul am prius,frigore postea coguntum usu enim evenit At ubi calor exeudo exhaustus est,rar in humoris plurimum frigoris opera inculcetur,adeo ut ne humori quidem transitum frigus concedat. Atq; eam ob causam,nec calor ea soluit:quae enim frigore solo concrescunt,haec calorsoluit. Nec itide aqua soluere potest. Nam quae frigus cogi aqua soluere non potestsed quae ui caloris aridi solummodo concreuere,potest.Atferrum caloris 'ruore colliquati figore contare sit. hiare,