Meteorologicorum Aristotelis libri quatuor. Francisco Vatablo interprete

발행: 1546년

분량: 134페이지

출처: archive.org

분류: 화학

81쪽

sa, A R I s T. METE OROL. principium, existimandum s.cum enim(uti dirimi d plex sit exhaIatio,altera humida,alterasicca, cires ipsa concretio haec ambo potentia habeat, et in nubem consistit (quemadmodum antea dictu est et insuper cum nubium constitutio apud supremum finem densior euadat(qua enim calor sequectratus superiorem in Iocu descit hane costitutionem densorem ege, frigidiorems neces et . Quocirca et Fulmina, et Procelilae,et omnia generis eiusdem,deorsum 'runtur. Atqui calidum omne, in subibinesuapte natura scandit. Verum expresione feri in co-trariam dens ti partem,necessariu exiliit, quomodo n elei,quie digitis elabutur,exprimi solent: hi enim quuis pondu3 habeant, tamen sursum, pleruns 'runtur, calor pro 'cto qui excernitur, in superum spargi locum assolet: quantum aute aridae exhalationis in mutatione F desce- tu aeris intercipitur, id coeuntibus nubibu3 excernitur: quod cum ui stratur, et ambientibus nubibus incurrat, ictum facit,cuius sonitus tonitru nuncupari solat.rimitur autem ictus,haud aliter culparuae asctioni magnam co-- ier in quam qui in summa fit sonus: quem alij Vulcanium,atrum Vestae,nonusti horum minas vocant. Fit clitem eum exhalatio in flammam conuersi,disrumpentibus sese lignis ais siccentibus, exilit. Sic enim et spiritus secretio,quae in ipsis nubibus fieri solet, cum nubium densistati ingruit,tonitru excitat. Variis auicni, ac mu Itiformes soni fiunt,t propter nubiuinaequalitatem,tim propter caetuernas, quae intermediae sunt: qua densitatis continentia deficit Tonitru igitur id est, ais ex hac causa'. vir tu autem qui extinguitur,fre coflagrat tenui, et imbecilli ardore: ais id esst,quod uocamus fulgetrum, quo ceu

tinctus bens stiritus uideatur. Fit autem post ictum, atq;

82쪽

LIBER II. is ais tonitrum: sed prius cerni, quam tonitrum audiri 3 a 'asokt: quoniam aspectus auditum anteuertit. Id quod

remigatio triremiu declarat:cum enim iam rursum ri mos

nautae remunt, primus remigrum sonus ad aureis pcruenit. . . l Quanquam quidam aiunt haudquaquam ignem intran bes gigni. Hanc aute Empedocles quidem id esse inquit,

quod e solis radijs intiri circullemtur,meracturq Anaxagoras uero,quod e superno aethere, quem ille ignem uocat,deorsum e sublimi desicrtur. Ita I s lendortan huiusce ignis, ulgetrumsonitum uero,ais stridorem, quem facit,ctim intra nubes extinguitur,tonitru esse dicunt Mnquam sicut prius Fulgetrum feri, quam tonitruum videtur. iractiam prius fui. At illa ignis interclusio, utros qui cramodo a ratione remota esst : sed magis superni aetheris dotractio. Nam dicenda causa est, cur quod sursum fini lii initi est, dcorsum irratur: et quam ob rem id in coe- Io fiat tantummodo,cum nubilum est, nec id tamen citae rem ira est alyctum,coelo uerosereno non fiat: siquide il- Iud leuiter dictu modis omnibus uidetur. Pari modo et i Iud quos,dicere inquam radiorum solis caIorem, qui in nubibus inhibetur,uis detinetur,esse barum reru cavs haudquaquam probabile existit: etenim haec ratio ostia tanter admodum redditas. Nam et a tonitru , et fulgetro, et caeteris generis eiusdem,causam semper esse discretam,uis distinctam et sic ista scri neces e s. At ibIud plurimum ab hoc discrepat: simile enim est atq; si quis

putet aquam, nivem, et grandinem, cum ante in nubia

bivi essent,postea excerni, et non fieri: quasi ad manum ficiente semper concretione unumquodq; Urem: nam pari ratione haec,concretiones: illa, si rectiones esse exi

stimandum est. Q rure si ex hisce altera non fant, sed

83쪽

t. A R I s T. METE OROL. sint,utrisq; eadem accommodabitur ratio.Item cur calaris in nubibus interceptione diuersiorem ese dixerit quis iam,quam ut in hisce quae dens puti,nis Atqui aqua a sole,' igni calestsed tamen cum rursum coit, et inalgescendo densescit,nullam talem feri excidentiam cotingit, qualem illi praedicant: quanquam eam fieri oportuit, pro magnitudinis ratione. Ais stiritium, ignis opera in aqua genitrum,'ruorem Facere,qui ut infit prius,nec feri

potestinee illi sonitu 'ruorem dyestituunt,sed stridorem. At stridor,no nisi paruus fimor est: quo enim id quod incidit dum extinguitur euincit,ac superat, hoc 'ruedo se nitim edit. Suntetiam qui fulgur, qvcmadmodu et cli- demus,haid esse dicant,sed apparere, persimilitudincni

dicentes, quasi asyctio milis sit:ut mare cum uirga peraeutitur noctu,resplendere ridetur, sic haemore cum in robula flagellatur uigoris apparentiam,quae no nisi fula trum est,ingerere. Verum hi nondum versati fuerant in opinionibus,quae de re'actionesunt,quae quidem eius nodi clyctionis causa esse uidetur.N1 aqua dum percutitur, fulgere uidetur, restacto ab ea ad quippiam lucidu clectu. Quamobrem noctu magis,quam interdiu ulgurat:na interdiu no apparet,propteret quod malin diei Ilamen il-

Iud offuscat,et haberit. Igitur haec sunt, quae de tonitru, et fulgetro ab alijs dictitur,alijsfulgetru quide esse re' ctionem,as, fulgore dicentibu :tonitru vero extinctione ignis,no quipersingulas almctiones nubibus innascatur,

sed qui insit. Nos autem se per terram ventu in terra terrae motu,in nubibu3 tonitra,eandem esse natura dicimus. Nam haec omnia,idem essentia sunt,nempe exhalatio arida,quae cum modo quodam fluit,ventus existiticum autem isto,moris terrescere solet:cum autem in nubibM mut tioncm

84쪽

LIBER III. astionem subiens excernitur,coeuntibus ipsis, et in aquam concrescentibus,tonitrua, et Fulgura, et insuper caetera alia, quae eiusdem cum hisce naturae sunt. de toniatm,et fulgure,dictum iam est.

E reliquis aute secretionis hhiusce ope- Meet ' deribus, modo quo iam coeptum est, di amus oportet. Nam flatus iste,qui excer--k--: ni solet, cu in parte is exiguas parsimq; tune,oediis diffundi cunet saepe fit,ac perstat, nec- rent', gi I: de

non subtilior est,tonitrua, et fulgura edit. At, uniueri L. T.

fuscet densior,minus autem subtilis expressu fuerit,Pro- his.cella gignit, quae vocatur a Graecis Ecnephias. Quo sit, ut etiam uehemens exsattinum excretionia celeritas, robur aduehit. cum igitur magna, et continens secretio fuerit consecutauum proficto idem accidit,quod cum rura aduersam in partem halituum copia te tederit, eueniare assolet: tum enim pluuia iugis, mulcis fit. Iris haec ambo in nuteria,potentia insunt:Cr quidem cum utriviliabet acultatis principium Actu est, quod e materia coeo cernitur , cuiuscunci copia maior fuerit abundantius suis sequi assolet: fis huius exhalationis pars altera, imber: illius altera, Mnephias. cum autem flatus, qui in nube erat excretus, teri incurrendo repercutitur, perinde ut cum ex lato in angustum adigitur uentus in portis, uips

85쪽

ARIST. METE OROL.(nam repulsa prima corporis ad sinc modii fluentis, drate,propterea quod illa nequaquam cedat, aut ob loci angustias,aut quod in fontem aliquis alius assiet stiritus, in istiusnodi locis flatus circulum, uertiginenis fert scp

numero accidit: siquidem aliud ne ulterius procedat arcet,aliud i tergo impellit.Quare cogitur in latus,qua rara mirum parte no prohibetur, se uertere: ais ita scmper quod proximum, continuum 3 est, quouis unus evadat. Hoc autem , circulus et cui enim figurae unica latio competit,cam ipsam circulum essee necesse est ob id proficto uertigines in terra, et in nubibita sitim Iiter iuxta principium fiunt Nise quod quima modii ci in procellas incin-

per nubes excernitur, ais continuus cooritur uentus, ita

hic semper tubis continuitas subsequi solit. At obnubis dens tem impotes ab ipsa statu secerni in orbem primo

ceuertitur,ob eam quam diximus causam. In praecis autem 'rtur, quia continue nubes densantur qua parte ca-Ior excidit. Quare haec asctio, si coloris expers fuerit, uocatur Toephon,qui quidem uetus est, veluti Emi phias, inconcoctu).Non sit autem Aquilari s T phon: nec niue iacente Ecnephia ,propterea quod haec omnia fatus exsepunt. Flatus uero, non iis calida, siccas exhalatio est. Igitur gelu dis frigus quia euincunt, principium ipsumeilvi adhuc fit stitim extinguunt. QAod alit m evincant, dominentur 3,palam ethno enim est nix, nec partes ad Aquilone pUM haemerent: quippe cὴ in haec uincente 'Dgore,accidit. Fit iras Dphon, ci in Ecnephias stitim ab

ortu excerni e nube non potest. Est autem ob ut uiginis obluctionem,cὴm ad terra convolatio ipsa delabitur, diae

secum aliquid abreptum e nube demi, a quo absolui non potest: Qua cute tramite directo proceditie astita agiteti:

86쪽

LIBER . III. eis motu in circulum Ficto cuicunq; rei impetu uiolento ingruerit,eam contorquet,sorbetq; in excelsum Atl irratus,qui e nube detrahitur, ardens, accensu es dum Acrit, quod quidcm accidit,si tenuior efficiatur, Praester uocatur,hoc est inccnsio: incendit enim simul aerem, adeo ut

ardore ipsum inficiat. Onod si ex ipsa nube multus, ac tenuis expres taberit flatu ,is fulmen exultat:quodsi aD modii tenue fuerit, sed prae tenuitate non adurat, illud est quod Poetae Arges ( id est clarum uocant: si uero minus adurat,quod Doloen, quasi dicas simiarum. N am illud

ob essentiae tenuitalcm,lertur: at ob motus celeritate an te penetrat,quam ut adurat, et mora ficta infuscct: hoc autem cum sit tardius,injicit quidcm, non aulcm adurit, sed penetrare anticipat. Qliocirca et quae obsistunt, quippiam pati solanti. quae minime,nihil. Verbi causa,iam aes,

quo scutu integebatur liquatum fuit: Iignu ueremiihil ,-s inuit: nam propter ligni raritatem, pta, stiritus perco- Iatu fuit,ais transmis.s, quam ut lenii asci ullo pacto quiuerit. Per uscii quos pari modo traiipuit, quas iidadicit, sird protrivit. Onare haec omnia fatus csse, uel

ex talibus constit. Licet autem oculis quoqupsis interdum conreptari:id quod nuper fecimus in templi Ephesini conflagratione Tunc enim flamma scorsini reuulsa,multas in

parteis continua serebatur. Fismum stiritum csse,ac ardere,apertum estim alio loco antea dici sint. Cain auicni

uniuersim abscedit, tum esse flatus aperte uidetur. Quod igitur in paruis rogis feri uidi mu ,hoc ide uel tuc, multa nimiri in ardete materia lete validius libat. R uptis ita sIignis,undes iritus origo, atq; initium erat, multus: qua parte efflabat uniuersim secedebat, et ardens insublime

Frrebatur. Qitare, Fima ipsa Frei, et incidere in domos, IV uideb

87쪽

ARIST. METE ORO Luidebatur. semper enim stiriim fulmina praecedere, c

metris,putandumssed non cerni, quia coloris expers, sit. ideos quati prius omne,et clari, quam percuti: utpote cum stiritus ocoeor sulmine sit. Qiunetiam tonitrua sindunt, disipanis, non sonosed spiritu. Namstiritus tam

sonium,quam ictium efficiens,una cum illis excerni requisi percutiat, findere, non urere solet. Verum de tonstra, fugure,et Ecnephia,tum etiam de Praestere, T phone,

et fulmine,' quod omnia idem sint,et quaenam ipsorum

malonis catusae generatio, &accidentia. CAP. II.

Hic riB. de C. E Area autesue corona, Cr Arcu mlasti, et quidha 'M μ' utrans se , et quis ob causam fiat, item de Par O .. et Bacissis, dicamus: nam haec omnia,eisdem de ea dete sis evenire solent.Primum autem mamus oportere allea 2 - etiones et quae circa unuquodsipsorum accidunt. Area

se rara caniturplerus copleri circuli forma cernitur,fites circa so

, iem unas, et stledida astra. Fraeterea non minug noctu, - quam interdiu:et horis antemeridianis, quam postmer,dianis:mane vero,' circa solis obit rariug.At arcus coelestis iec linqua circulus evadit,nec maioriquam dimidia circuli forma sectio.Et occidente,' oriente, minimi ci euti maximus ambitu8: eum autem elevarer magh,circuli maioris minor ambitu . Item post autumni aequinoctiu te decrescente,quacunq; hora fit: aestite vero per meridieni non cernitur. Nec unquam plures simul quam duo, funt. Hora autem,quamvis uterstricolor siticis eosdem,paris numero ac reliquus colores habeat,Vmen qui in exteriore sunt,obscuriores habentur,atq; ordine cotrario p siti.Nam arcus interior prima,quae maxima est, circun rentiam,puniceam gestit:exterior ultimam, quae minima

88쪽

OBER III. Destsed illi proxima:ats reliquas proportionabiliter. - c Ererum colores hi sunt, quos sere solos sacere pictores nequeunt:bi enim quosdam aliorum mistura faciunt. At puniceug viridis,et purpureus,nequaquam hoc pacto sunt: hos autem colores arcus habet. Qui autem puniceiam,m ,

uiridem interiacet,li pleruns flauus apparet.Paret j au- in Urem,ais Virgae,ex obliquo semper effici solent: et nec supra solem,nec insta prope terram,nec e regione, nec elia noctu,sed semper circa solem. Propterea aut ascendente, aut descendente:occidente, 'equenter:coeli umbilicu perreptante,raro:id quod in Bosthoro aliquando accidit. Nacoorti duo Paretis, ab matutino tempore durauerunt in occasum. Q me igitur circa eorum quods accidunt, haec funt. Horum autem omnium una,eadems causa est: nam

haec omnia, restactio sunt: disjerunt tamen modis quibus fant,et in hocinempe a quibus,m quomodo restinio solam uersus,aut aliquid aliud lucidum fiat. Item arcus interdiu quidem fit noctu uero a Iulia scilicet teterum quidem sententia minime fiebat. Hoc autem illis accidit, propter raritatem eos enim Iatebat. Fit tamen,sed raro. Causa, quod colores in tenebris lateant, quodq; alia muta conacurrere,eat omnia una die mensis, oporteat: nam planis Iunio fiat, si futurus sit, necesse est: ais tunc,oriente,alit occidente lana. Quam re rem in annis supra quinquaginta , bis tantum in eum incidimus. Quod igitur ut ab aqua, ita etiam ab aere, caeteriss omnibus, quae supe ficie laxi constini, restangatur astectus,ex hisce quae cidica astectum demonstrantur,su menda fides est, quodq; in quibusdam steralis non modo colores,verum etiam figurae appareant, in quibusdam vero colores solum. Eiu'

modi autem sunt,quecans exigua sunt,et sensilem diu,

89쪽

so ARI s T. METE OROL. sionem nullam habent. Nam fieri non potest, ut in hisce Lgura appareat,uideretur enim esse diuisibilis:nam figura omnis fiumi et esse figura, et omni ex parte diuidi posse uidetur. At cum quippiam in alijs apparere sit necessim,

figuram autem imposibilest,reliquum es 3 projecto ut co-: Iorso im appareat. Porro splendidorum color interdum splendidus apparet: interdum uero, aut quia cumsteculi colore premiscetur, aut quia reste 3 infirmus est, alterius coloris ingerit phantasiam. Sed de his in hisce, quai serum bu3 demonstrantur,sit a nobis consideratum.Proinde ex hisce alid dicantips, a 'uti uegis utamur.

Halonem esse circulum:& quid denuntiet. CAP. o

h. DRim mussim de Amehuro et cur circulus tua, p. data dat,et cur circa solem unums, et cos aliter circa circulu, qui . aliquod aliud astrum cerni soleat, dicamus: nam omnibus de mire eapo eadem accomodabittirratio.Fit igitur aspectu res actio, cum vapidus aer in nubem concrescit, dummodo consistes. aequabilissit, ac partibus cos et exigvis. Quamobrem cum uapor consistit,aquae funum datum.cum uero dissipatur, aut emarcescit,minime.Nam cum dii matur, fatum: cum uero emarcescit Aremm indicat. Si enim vapor nec emarcescat,nec di metur sed suamsortiri naturam simatur,merito aquae signum existit:quando iam talem fieri confidicutiam indicat, ex qua ad aquas uenire densatione contianentiam accipiente,necessam sit.Vnde etiam sit, ut hi u porri omnium maxime colore atro sint.At cum disipatur, fatum portendit. Nam vaporis diductio assatust, qui iam quidem esst,nondum tamen apud nos excurrit. cuius rei indicium cst: quod unde praecipua di matiost , hinc

fatus, accedit. chmucro emarcescit, serenitatem: nam

' aer nusto pacto irasese habeat, ut quem in se continet

calorem

90쪽

LIBER III. calorem evincat,et in pluviam densimem ueniat, conset exhalationis partem humentem,ac frigidam ab arida, et ignea nondum esse sequestramn: quod sereniet tis causa existit. Iris quo pacto habente aere refractio fiat, dictum est. Refrangitur autem aspectus a caligine, que

circa solem, lunam ue consistit. Quocirca Area non e regione, perinde ut Arcus, apparet. cum autem aequo undiq; modo refrangitur as ectus, circulum

exultare, aut certe circv

li partem necesse est. N am lineae aequales ab eodem puncto ad idem punctum ductae,semper supra circu-Ii lineam frangentur. Sit enim a puncto A, versus punctum B, fracta linea A C B, et linea A F B,Crlinea ADB: sints aequales inter se hae, A c, A F, 'A D: et quae ad B se con erunt,nempe C B,F B, D B, itidem inter se aequales, atque producatur linea AE B. Quare trianguli aequa Alas,similesq; sunt: quippe qui super aequalem Ilaedes AE B, constinuit. Ducantur autem ex angulis ad lineam A E B, perpediculares:ab angula C perpedicularis c Erab angulo F,perpendicuIuris F E : ab angulo D,per pedicularis D E. Hae iras inter se Gualta sunt. Na in aequaliabus

SEARCH

MENU NAVIGATION