Dissertatio apologetica de cathedralitate ecclesiae Materanae, illiusque dioecesi in ea, quae scripsit Ughellus tom. 7. Ital. Sac. opus d. Jo. Baptistae Coretti abbatis, et d. Eusebii Schiuma canonici ejusdem metropolitanae ecclesiae. Illustrissimo .

31쪽

a . Ex quibus promanat clarior nostrae Thaesis probatio , nempe quod tempore Luitprandi relatae quinque I cclesiae jam Episcopales fuerant, nam eorum P piscopatus ad Sanctam Sedem Apostolicam spectare dicuntur, ut ipsemet Lutt-

prandus fatetur , alias irrationabiliter conquereretur de graecanico ausu, ex quo nullum emanasset praejudicium Sanctae Sedi, cujus iura in ea relatione tueri videtur, in qua notatu

digna sunt illa verba : Si ad Consecrationem Domini Ap stolici pertinere videntur , quia innuunt Episcopatuum tunc exit entiam , & eorumdem pertinentiam ad Sanctam S dem ; effutiit ergo Ugla ellus, dum phanatico enthusia odivinando prophetavit, graecanicum ausum altaS radiceS non

fixisse, de subinde intulit omnes recensitas EccLsias Episse pis caruis te .as. Facilem ulterius se prodit ipsemet Ughellus ex eo quod , texens hilioriam Ecclesiae Acherontinae , arguit antiquitatem illius Episcopii ex relatione Luitprandi ; postm dum verba fac e is de Episcopatu Materano pagina sequenti

ex eadem relatione arguit novitatem, de tanquam si non es.sent eadem verba, idemque verborum contextus, pro si arbitratu modo ad unum , modo ad alterum contrarium ser

sum illa , futiliter detorquet ; pluribus communia uni dispo-

tice concedenS.

et S. Imo hic Ughellinus arbitrarius intellectus apertam involvit contradiectionem, & recta delet Acherontini Episcopi antiquitatem , quam ipse acriter propugnat; siquidem aut illa Loca relata a Lustprando habebant Episcopia, vel non Si secundum, ergo Acherontia Anno sS8. Oppidum erat, non adhuc Fpiscopalibus honoribus insignitum, de sic Ughellus secum pugnat, dum ad tertium saeculum illius Ecclesiaer fert primordia . Si primum, & Episcopos habebant, liti impositum perpetuum silentium , dc causa decisa pro omnia buS

32쪽

bus recensitis Locis , cum de omnibus indiscriminatim fiat mentio in pluries citata relatione , ibi: iuuenus sui auctoritate habeat licentiam Episcopos corsreandi in Actientila, Turcico, Gramina , Materia , Dic irim 3 cumque ut pamtet non sit major ratio unius Ecclesiae, quam alterius, vel omnes Episcopales censendae sunt, vel fatendum omnes Epiccopis caruisIe. Atqui per Ughellum Acherontia eo tempore, de longe antea Episcopalis erat; idem igitur omnino dicendum venit de Matera, & reliquis quatuor Civitatibus. a . Nec recte ratiocinatur Ughellus, dum arguit novitatem Ecclesiae Materanae, caeterorumque Locorum a Lui prando recensitorum , ex eo quod de illis in Diphlycis , de Tabulariis nulla mentio habetur; nam si hoc verum esset, tot Civitates, quarum Praesules per saeculorum fere decades ignorantur, Episcopales non extitisse dicendum esset, cum tamen tales decernat una vel altera secundi, vel tertii saeculi, de in nomine quandoque deformata denominatio, nullatenus refragrante tot saeculorum subsequentium silentior exempla

laujusmodi antiquarum Fcclesiarum, quarum Antistitri perplura saecula delitescunt, habentur passim in eodem Ughello, de praesertim in Sede Acherontina, cujus Praesules per spatium tercentum annorum ignorantur; an propterea fatendum

hisce intermediis temporibus Acherontiam Episcopis caruisse Italia enim sicuti totius Terrarum Orbis melior pars, ita omnium votiS expetita, omnium quoque experta est arma ,

quamobrem tot Barbarorum direptiones perpesia, caedibus , igne, ferroque vallata, monumenta insigniora amisit, o ex domina fere totius Orbis , variarum passa domin tus Nationum , tot vicillitudinum casibus , vix retinet vetuita speciei , re praestantissimae formae reliquias. Hinc promanat tot inclytorum , veterrimorumque Tabul

riorum depopulatio, quae interitum, fatumque tot insigni-

33쪽

Techna RDemonet stratur vetustas Episco,

patus Gravi nensis.

1x D IssERTAT Iobus sacris profanisque facinoribus , dc oblivionem attulit . Idcirco apud Doctores ortum AE etatuati, quod quotiescumque de alicujus res origine non constat, illa vetustissima censenda sit de ab hominusn memoria abscondita Extravet. I.

de Empt. Ur Vendit. GDq. memoriam m l. s. s. si us f.

de aqua quotidianar etsi vetustatis documenta non proma

tur , quae ipsa originis caligo, di obscuritas obduxit, de comtegit ; ideoque in vetustatis latebris consepulta autumantur s& praesurriuntur. Fallitur igitur Ughellus illarum Ecclesi rum vetustatem improbando, quarum in Diptriis altum sile tium ; nam praeterquamquod Diptycae fortunae casibus subjacent Cardinia de Luca de iudicii iusiura. 28. num. a T. dc priorum taculorum in omnium generaliter Ecclesiamin Tabulariis, Sc Archiviis desiderantur; deinde surficit, ut mox disseruimus, ipsa originis obscuritas . Cumque Materanae Ecclesiae, sive illius veterrimi Episcopii, ignoretur ortus, fatendum omnino illam vetuitissimam fuisse, synchionam forsan , ne dicam antiquiorem, Acherontim. 28. Et re sane vera Gravinensis Ecclesia, de qua fit mentio in eadem relatione Luitprandi, Anno S etc. de sic persere taculum antequam retulisset , jam Episcopum haliebat, quod comprobatur tum ex Testimonio Cardinalis Baronii Tom. Io. Annal. sub cit. An. 8 etc., ubi refert quendati Leonem Episcopum Grainensem Concilio Pontigonensi interfuisse, & orationem habuisse super ingredientes , tum etiam ex ipsemet Umellos is namque auspicatur hilioriam Episcoporum Gravinensium a praecitato annu 8 S' expressam mentionem faciens de eodem Episcopo Leone 3 at dei de pag seq. historiam a se antea exaratam Fnitus stupide oblitus, eandem reiterat, repetitque ab Anno IOSI. Ah andro II. Pontifices proptereaque non immerito a Niciam

Coleto Sacerdote Veneto ejus Postillatore, qui additiones in

34쪽

APOLOGETICA. 53 ultima editione subtexuit , in calce col. II . ejusdem Tom. T. capitur, inuriturque censoria nota parum fidae

memoriae hisce verbis i Excidit hic labelli narratio, nam praecedentibus jam fere ducentis annis initium Amit ex eodem bello series Graianensium Episcoporum . Ita Coletus , qui jam nimiam Ughelli facilitatem subdoratus fuerat. Ex quibus satis superque perspicuum , clarumque redditur , quinque

Civitates a L ustpransna relatione recensitas , non modo tempore Luitprandi Anno scilicet , sed longe antea Epist palibus infulis suille redemitas, Ughellumque cantherino ria tu somniasse, dum gratis incohaerentia prolocutus, estutiit illas h celisias post decimum saeculum Episcopali Sede fuisse decoratas , nullo, nec quidem verisimilitudinis fulcro, se

2P. Quamquam haec generalis probatio tam evidenti claritudine, , convincentibus rationibus eonstabilita sit ad evincendam, firmamdamque Cathedrae Materanae antiquiatatem, cum inter reliquas jam antiquas, de quibus nec ipse Ughellus ambigit, fuerit connumerata, & aecensitas nihilo tamen minus cum mis-- particularium documentorum,& rationum Materam in specie concernentium usquequaque affluat ubertas , ut magis magisque Ughellana conjecturae insubsistens, Se vanam demonstretur operae pretium arbitramur in propatulo illas promere, ut publici juris factae UDA-li somnia deliriaque increpitent f & praetermissis tot Materanae Sedis Episcopis, qui primis Ecclesiae saeculis illi Cathedrae insederunt, Equitio nimirum , qui Concilio Romano de Anno o8 r. sub felice III. interfuit, Felice itidem Math rensi Episcopo, qui sub ipsit Concilio Africano habito Anno q8 . Opportuno, qui in alio Concilio Romano de Amno Iasi. Horo Materanensi Episcopo, qui adfuit Concilio Conliantinopolitano cum Crestantio Episcopo Ecclesiae C

35쪽

a DISSERTATI Irensis Anno 8 6s. Joanne itidem Xlaterano Antistite, qui inter alios Regni Neapolitani Praesules, Caietanuna nempe , Fundanum , de Ceretinum se subscripsit Concilio Roma no XI. celebrato Anno sy8. sub Gregorio V. , ut habetur apud Labb. Histor. Concit. & demum Stephano II. Ipis.copo Materanensi, de quo Lupus Protospata celeberrimus Regni Neapolitani Scriptor mentionem facit sub Annum Io 2 . Praetermit siS, inquam, tot Materanis Praesulibus, tum quia nostri thematis probatio non patitur illis indigere , ut mox demonstrabimus, tum etiam quia aliqua accidentalis verborum mutatio, quam barbara illa secula inquinatae dictionis facile in Episcopatuum , Civitatumque nominibus in- trudebant , occasionem detrahendi, Si more solito cavillandi Acherontinis praeberet; quamquam ipsi in eadem sint navi ; cum eorum Civitas variis temporibus varia sortita sit nomina , modo Acheruntia, modo Acherontia , modo Acirentila , & modo Cerensis , de quandoque foedius appellata sit, ut apud Labb. Tom. q. Concit., Paulum Diaconum , & Nousium Morerium in suo Lexico Historico verbo Cia

renZe, observatur.

3o. Episcopii Materani antiquitas probatur in specie primo ex Inl rumento de anno io Gy., in quo Stephanus Episcopus Materanus confirmavit Monal erio S. Michaelis Ordinis S. Benedicti de Monte caveoso Materanae Dioecesis donationem Ecclesiae S. Mariae ejusdem Civitatis, concessitque eidem Jura Parochialia , Sc exemptiones a Visi ratione ordinarii Regem num. 8. ; quod Instrumentum eo majorem meretur fidem , quo absque haesitatione pro legali recognitum , habitumque fuit a Rota coram Gyptio in Judicio Petitorii super Extensione Materanae Dioecesis, ut fusius dicemuS , ter Annis I , de is , favore Eccclesiae Metropolitanae Materae decisis quippe cum alias, quam ejusdem

36쪽

APOLOGETICA. 2s Instrumenti vigore Patres Cassinenses fuerunt seinper, Ac sui it in pacifica surium possessione, ac exemptioinun praedictarum dic. num. s. Regem ii A. Ughesius vero idem Ini r ment(un ex diametro obitare cognoscens suae opinioni, qua obstinate nimis inficiatur blateranae Oeaedrae antiquitatem , Se Duriesim , suspecta fidei damnat Co . I g. sit. C, gratis tamen, nulloque innixus fundamento. Sic assolet et merito igitur insubsillentis Censurae notatur ab accuratissimo Ludovico Ant. Murat. In Rer. It in Scriptor. . em praecipue in Agne .

Dissert. libr. Pumis p. r. pati ac sit. E . Ibi - - severe pronuntiat Ughellus Tom. a. h. Sac. mendacium esse a replares Severos ( loquens de Praesulibus Ravennaten. 3 Nun servimus quidem ; sed quo argumeneto semermn stam tam suram firmet vir diussimus non satis pes cimus . 3I. Secundo luculentius evincitur ex alio consimili vetustillimo Diplomate Anni io 8. approbationis cujusdam conessionis Tenimenti vulgariter dicti U Cornu ; Reges

num. S., in quo, propter illius vastitatem, coeunt orae tam

Montis careosi, quam Pisticii, de Bern di Terrarum Materanae Dioecesis, factae a Benedicto Episcopo Materano, regente eo tem re Ecclesiam Actaerontinam F piseopo Amnaldo; quod Tenimentum dicitur Materanae in aeresis. Quae ambo Initrumenta extracta fuerunt ab illo tota Lucania cel berrimo Arctiivio dictorum Patrum Cassinensium Monticcaveosi, cui Tabulario semper conflanter adhibita fuit ple-nlisima fides in omnibus Tribunalibus Gossa librum in Cap. ad audientiam de prae orbi. , praesertim Regiae Camerae Neapolis , etiam contra jura Fisei authentica, & non apocryphacensenda sunt, ut gratis perperam autumat Ughellus, eo vel maxime quia Patres sunt in pacifica possessione vigore si 'adictorum Jurium, ut probatum est praecedenti quae probatio cum promanet ex antiquissima , & immemorab ii

37쪽

dic DISSERTATIO possessione , plenissimam at ruit fidem, L is, qui destin vit et s. in addition. marg. . de rei vindicat. 32. Imo Instrumentum Concessionis Tenimenti dicti si Cornu fulcitur alio consimili Instrumento Anni is 88., quo per Breve Fila v. commissa decisione Litis exortae interdictos Patres Cassinenses Montiscaveos, & Archiepiscopum Tarentinum, qui in Dioecesi Materana nonnullos redditus habet, super eodem Tenimento ii Cornu , illud denuo M TER AND IOECES V denuntiatur,relative ad primum Instrumentum Concessionis Anni io 8., de ulterius in precibus porrectis Ex o D .Proregi Neap. pro Regio Ex Matur , pariter senimentum illud dicitur M ATER A N AE DIOECESIS RU . num. Io. Clariora, & firmiora documenta ad invicem sibi manus dantia , quae de Materanae Cathedrae vetustatem, de illius Dioecesis antiquitatem demonstrarent promi non possent. Instrumenta siquidem antiqua omnem merentur fidem , & plenissime probant ex deductis per A

3 3. His accedit luculenta Acherontinorum confessio; ipsi namque pluries falsi sunt Materanum Episcopatum Ach rontino unitum fuisse, & utrumque ad Archiepiscopatus h norem, Dignitatemque evectum ab Alexandro II. Saeculo XI. quando ambae Sedes Episcopales erant, nam Acherontina amno Ioir. Suffraganea erat Metropolis Salernitanae, ut refert Baronius annal. Tom. XI. Aubertus siquidem Miraeus hist ricus Callicus in lib., cui titulus Geographia Ecclesiastica fol. 3. , Ur . editionis Lugdunensis, scribens, ut aperte fatetur, ad rhlationem Fremit Aetii Archidiaconi Acherontini, haec habete

Matera olim Oscopum habuit Aciarontino suffraganeum, sed per Alexandrum II. dictus Epistopatus cum Archiepiscopatu Acherontino est unitus, quo fit, ut hodie dicatur Archiepiseopus

38쪽

APOLOGETICA. et Iesi S. Fremius Aetius Archidiaconus Acherontinus . Igitur ex Acherontinorum confessione Ecclesia Materana erat Episcopalis ante Pontificatum Alexandri Secundise quo unio facta dicitur ab Acherontinis,utriusque Ecclesiae, & earumdem evectio ad Archiepiscopalem Dignitatem. Quidquid deinde subjungitur , quod Episcopus Materanus Suffraganeu, fuerit Archiepiscopatus Acherontini, gratis asseritur, nam , ut praemissimus, constat per decem annos ante promotionem Alexandri II., quae evenit IoGi., Ecclesiam Acherontinam fuisse Suffraganeam Ecclesiae Salernitanae , ut refert Cardinalis Baronius Tomo XI. Annalium sub Annis Io T. , dc IOSI., quomodo ergo ipsa Suffraganeas Ecclesias habere poterat Miraeo Callico consonat alter ejusdem Nationis Historicus in hac materia facile princeps , nimirum Philippus La- heus in Tomo primo Conciliorum, ubi refert Alexandrum II. univisse Archiepiscopatum Materanensem cum Acherontino asserens, Acherontino Archiepiscopo , Grance , unitum fuisse Materanum, Matera, jam a tempore Alexandri II. Maiora , Sc clariora testimonia dari non possent ; cum promanent ex Historicis tam celeberrimis quibus integra debetur fides ad tradita per Tartes. in leg. I. Issi certum petatur num. 22. Dct. in praeludio Constitutionum Regin. min. Is NMm. I T. Os m. in Caria. Gloriae mmdi p. Io. conj. V. Ans d. decv.

I Oo. n. 8 8. cum Concordant.

3 . Praenarratis respondet, altera Acherontiorum consessio ultronee facta sm. Leoni X.,a quo expiscaturi deprestionem A chiepiscopatus Materani, supposuerunt nostram Ecclesiam ab Alexan.II.in suffraganeam fuisse concessam Archiepiscopali Acherontinae, ut legitur in Bulla dicti Pontificis; de quamquam longillime a vero absit, quod Ecclesia Materana eo tempore, dc unquam sustraganea extiterit Ecclesiae Acherontinae, ut mox ostendimus, juvat nihilominus ad statuta in cap. Cum D a V

39쪽

Techna VI. Recensetur

Epistola Innocentii Ili

nis ambarum Ecclesiarum , S sito genuino

restituitur sensui ex

mente plurium Bullarum aliorum Pontificum o

Venisset, de ibi Glossa Probatum de Institution. quod ipsimet

fateantur nostram Ecclesiam eo tempore fuisse Episcopalem,ad redarguendum mendacii eorummet ore Ughellum, qui ausus est impavide alleverare Col. ia. lit. B., de Cia 3 .lit D. Materanam Ecclesiam nostram anno reto 3. ex simplici Abbatiali Diaecesis Acherontinae evectam fuisse in Archiepiscopatus honorem , ob utilitatem pauperrimae Ecclesiae Acherontinae . 3 3. Elicit hanc conje uram Ughellus ex quadam Epistola Innocentii III. edita recensito anno IIo 3. , sed quam male, patet ex infra dicendis. Etenim praedicta Epistola non habetur integra, sed adeo mutila , abbreviata, dc incompleta,ut sensum persectum non faciat. Verba Bullae sunt: An

dreae AH hiepi copo Ac herontino, e rique succe oribus Canonice instituendis in perpetuum: Fratres, Coepiscopos eri. Ad

haec propter evidentem utilitatem, ectet necessitarem urgentem de communi Fratrum nostrorum consilio Caethedralem apta Math

ram sic duximus latuendum, ut illa priori Cathedrae liniatur. dum quoque pallii em. Datum Praenesti per manus hamis 3. Non. M i amo VI. Quam obscure sonent hujus Bullae

sensa legenti liquet . Supponit necessitatem, dc utilitatem; de reticet cujus Ecclesiae sit. Asateranam nostram Ecclesiam appellat Cathedralem; de conticet, an antiqua, vel potius, ut somniat Ughellus, noviter evecta sit. Recenset unionem, sed adco confuse , ut non modo ignoretur quaenam sit Ecclesia unita, sed etiam an unio nova sit, vel potius vetusta renovata , dc quae alias ad tempus facta fuerat, nunc sit perpetuata . Commemorat priorem Cathedram, dc tacet quaenam sit Materana, an Acherontina . Denique concludit: UFum quoque Pallii erc. sic abrupte, ut quid inanortent haec verba prorsus ignoretur. Hinc est quod hanc Bullam, adeo concisam , ex ejus sensu interpretari idem esset ac Augiae stabulum repurgare.

3 c. Nos

40쪽

3 S. Nos vero, qui veritatem in rebus praesertim caligianosis diligenter, & studiose rimamur , Epii olim hanc non ex proprio ejusdem sensu , qui fere nullus et , sed ex vetustis documentis explanandam ducimus; sicuti enim incerta , de dubia per certa , de perspicua, ita obscura per aperta , dc clara explicari, de aperiri debent. Argum. Tret. in L qui filiabus

II f. de legatis primo Glos. Edicti I. r. S. Si is, qui . de exemistor. actione.

3 '. Primo Epistola supponit necessitatem, & utilitatem causam dediste novae unioni, etsi non aperiat cujus fuerit, Redditur veruntamen Ecclesiae Acherontinae censenda venit; etenim Ouabu, sui. Bullae Xylii IV., & Leonis X. editae partibvrum auditis, de iisXysti IV., contradicentibus habent: Acherontiam eo redactam, ut AS P L*onis X chiepiscopalis Dinnitas in ea vilesceret; de inferiuS: Ex 'M- nestis Ecclembus redditibus, in promentibus Mense ipsius Eaec ae mete- siae cheron- ranae quodammodo se substentat paulo infra: er a qua, idest h' b. u sit

a Materam Ecclesia, Vitae suscipit nutrimenta. Cui assentitur dein alia Leo X. indum felic. rem AP s Papa IV . in . provide conm B dii

aeraris, quos alias Acher minam, qua in Clem, populas I seis Itin Hi

cultatibus, divitiis admodum decreverat, em Materana Ecclesia , quae Clem , em populo, at e vitas, er rebus h mano victui opportunis copiosa em. , de inferius: Maeteranam Ee clesiam, a qui vitae nutrimentum puscipiebat grato vos queretur honore in . Reg. n. q. er s. Ex quibus deducitur utulitatem , indigentiam , eia necessitatem fuisse Ecclesiae Acherontinae, sic ipsemet Ughellus Col. 3 . sit. O confitetur, ibi - mo ia os . vel ex Andreae insinuatione, vel potius urgente neces ate , er utilitate Acherontinae Ecclesiae in munivisse in c., cum Materana semper divina ope , divitiis a fluens fuerit, ut praefati Pontifices asseverant, & n conclindenter ex Historicis probavimus supra . 3 8. Sed jam auribus usurpamus objectionem, Bullas r D s cen-