장음표시 사용
61쪽
CXXIV. Ex victus partibus solus cibus, stimular nimis periclitans, caro est, & ex hac parata materia , largius assumpta. Salsa nimis durataque , maxime ubi iam corrumpi coepit', excipienda. Hi ne ventriculus maXime patitur.
CXXV. Eodem CXXIV. condimenta pertinent.ς
quorum eXiguum aliquid obi stimuli vehementiam sussicit.
CXXVI. Potio spirituosa vel vinosa , in qua semperaikohol diluitur , cibo condito CXXIV. - V. citius & facilius, & pro aikaholis copia stimulat. CXXVII. Harum omnium victus partium diffusibilis stimulus, ideo rectus dice dus quod in partis, cui imcumbit , incitabilitatem tacta & protinus diri
gitur . Eundom saltem qua cibum respicit, adiuvat alius, ex fibrarum natascularium distentione pendens, eoque indirectus nominandus. Hunc carneae materiae,& e plantis sumptae sola moles praebet CXXVIII. Omnis cibus e plantarum genere sum ptus , item carneus parcior, salsa nimis durataque caro , alimento meliore remoto , nunquam non debilitat , & sic asthenicam creat per omnes gradus diam thesin. Hinc Indorum, Brahmanimos ritus colentium,
mentis pariter & corporis debilitas insignis. H4nc pauperum ubique morbi. Hinc scrofula, febres, devota malorum asthenicorum caterva. Recta ex hac noxa debilitas ventriculum paulo magis, quavis alia pari parte, premit. Hinc an oreXia, nausea, vomi tus, praeceps alvus, & consimiles primarum viarua
CXXIX. Condimentorum, quaa sine Carnea ma teria non satis ad robur sunt CX. , quoque negR
62쪽
CXXX. Potio valida CXXVI. modo relata , unquam iuniorinus, dc validioribus , propterea quod ad indirectam praeceps debilitatem ruit XXVII. XXX.),
Mecessaria, ac ne tuta quidem est. Cui utique adsuetis, aetate provectioribus, & aeque inde, aut aliunde , imbecillis , a quosa nulla ve omnino , ad diathesinasti Enicam oreandam plurimum valet. CXXA , timulo porro est, a carnea materia Ormius, chylus Sc sanguis abundans. Hoc incitatio ubi , que, & prae reliquis locis paribus, in fasis sanguiferis, eo magis , quo is abundantior sit , intenditur ) . Genus sanguinis nihil, saltem ut causa , dc sola abundantia valet. Quae musculares vasorum fi bras distendendo constante impetu agit. Pervulgataplethfra soli dia thesi phlogisticae convenit, dc huius magnitudini respondet.
CXXXII. Idem hic eisθctus CXXXI. velocitate
sanguinis, aliunde orta, & maxime illo corporis quem ipsius musculis peragunt motu , sanguinem, compreS sis venis, celerius ad Cor reducente crescit.
CXXXIII. Nihil hoc utroque stimulo CXXXI. III. ad dia thesin phto Pist carn & morbos in hac po
sitos concitandos, efficacius. Qui tanto magis ingravescunt , quanto abundantior sanguis sit, & rapidiore impetu percitetur, Hoc omnes noxae excitantes, omnia istorum morborum signa, maximeque arteria
rum pulsus, hoc sanguinis detractio , alvi purgatio, de inedia, ad salutem adeo efficacia declarant. CXXXIV. Ut sanguinis abundantia & velocitas sic
63쪽
MEDICINA E. yy sa est ; ita ad asthenicam creandam, nihil penuria
sanguinis , quam Summa Celeritas comitatur , Potentius est. Hinc pulsuum exiguitas, debilitas & celeritas Hinc incitatio ubique , dc prae reliquis locis paribus toto vasorum genere , eo magis quo maior penuria sit, imminuitur. Hic quoque non genius Sanguinis, sed sola venuria in causa est. Ea musculares vasorum fibras parum dii tendendo , supra relatas pulsuum notas non Satis vasa incitando efficit . 'Plet hora, quae huc solum pertinere iudicata est, hinc prorsus
CXXXV. Haec Iraecipua asthenicorum morborum origo. Quod omnis humorum detractio, mixtinequa
sanguinis , Item alvi purgatio tantopere nOCO i a stimulantia prius, dein omne repletioni S gensis, Lan topere salutaria confirmant.
CXXXVI. Secreti a sanguine hum res, & alias ali ter , sua vascula distendendo etiam stimulare in tetri guntur. Ad , quam rem lac & semen suis utruitiquctvasis abundans, item humor perspirabilis maxime va-Ient. Instrumenti secernentis commotio per incitabilitatem, quae una & indivisa ubique subest XLVILVIII. ), facile toto corpore diffusa , quoties tu Sto maior est, coniunctis aliis nimis incitantibus potestatibus, dia thesi vhlogisticae accendendae est.
.scula Τarum distendendo , parum , excitando , no Xa rum , dia thesin asthenicam creantium , haud omit tenda pars, sunt. Hinc vasculorum danguor , humo Tum pigrities, quies , stagnatio , corruptio . Imminu ta , vel pro tempore in hoc corporis minime angusto
patio deleta incitatio, per eandem 4netrabilitaterra
64쪽
eum reliquo corpore debilitatem Communicar,&con iuncto cum caeteris noxis par um inei tantibus opere , asthenicam diathesin infert. CXXXVIII. Cogitatio in cerebrum, cui recta ad movetur, magis, minus in reliquarum partium qua imque agens XLVII. - VIII. IX. ), incitationem toto corpore intendit . Eiusdem contentio , sive magna se mel incidens, sive minor , saepius iterata' vel in consuetudinem deducta, sola noxae alicui essset cum aliis noxis stimuli quoque magnitudine offendentibus coniuncta, maiori fieri; &diathesi phlogisticae faciendae par evadere poteSt . CXXXIX Manifesta asthenicae dia theseos causa est mentis is status , ubi nimia cogitatio , consumpta incitabili late, in in directam debilitatem desinit; vel deficiens, imbecilla, gratum , vividum tenorem Ser vare nequiens, recta debilitando nocet. Quod mentis vitium plurimum ad debilitandum pertinet. CXL. Adfectuum animi vehementia , puta irarum moles , dolor acerbus, moderaminis expers gaudium, quae eo magnitudinis non pro edunt, qua incitabilitatem exhauriant XXVIII. XXX. ), eodem per
tinet, quo Cogitatio, easdemque rationes recipit.
CXLI. Adsedinum vis e magnitudinis procedens, ut incitabilitatem CXL. ) exhauriat, eam diath
sin asthenicam , quam in directa debilitas causa sontinet, & consimiles morbos, infert. Hinc epilepsia, . hinc a popleXia, nec raro quoties summopere in adlametus animus concitatus est, lethalis.
CXLII. Contra ubi. idem CXLI. deficiunt , ut
in tristitia, animi dolores , metu, terrore, deSpera
tione fieri solet, qui tantum laetitiae, fiduciae, Spe,
65쪽
minores quasi gradus sunt, & adsectuum excitantium mantum imminutionem, non contrarios his , dc absolutos iam i mi motus significant, ad asthenicam, guae in recta debilitate posita est, dia thesin creandam peretinent . -Him nullum cibi desiderium , eiusdem fastidium , nausea, vomitus, iuentriculi dolor, fusa sines dolore, cum dolore, aluus, & , praeter dyspesiam .&Colicam , podagra, febre S protinus suboriuntur. CXLIII. Sensus cum gnati sunt summopere totum corpus emitant, motusque Cient, qui, ut inter bibendum, saltandum, in gratis conviviis stricta lancium, convivarum, & omnium circum circa , splendore oculorum acie facile cum supra relatis noxis a Jdiathesin phlogisticain accendendam , os eram con ferunt CXLIV. 'Eorundem , cum nimii sunt, Vis , relatos
CXLIII. effectus longius producens, in directam parit debilitatem . Contra , ubi sensus aut parti ai dem lentur , partim obscurantur , aut ingratis rebus conmtristantur, animus delicitur, Se totum corpus relanguens rectam subit debilitatem . Et in utraque re, praesertim ubi caeterae noxae debilitrat rides concut runt, adithesis asthenica suboritur CXLV. Aeris . , demptita eius qualitatibus , ut aiunt, dc proprietatibus, item in spiritu tuendo facultate, observationi minus patet effectus. Verum, quin ad vitam sustiaendam , admotus universo corpori , ne Cessarius stimulus sit , ambigi non potest. Idem raro purus admovetur , plerumque alienis , dc stimulis vim minuentibus , rebus permiscetur . Utque in puritate eius salutaris stimulus positus est; ita eone unquam
peritas Procedat, ut nimis stimulet, Sc di
66쪽
phlogisticam accendat, incertum Ost. Machinae , nu per inventae , quibus Supra nubes, homines evehuntur si frigus abesset ad hanc rem illustrandam optime pertinerent . Verum quoniam in aere nunquam purissimo, & commode tamen satis vivitur, credibila igitur est aerem iUSto puriorem , ad nimis stimulandum , eoque dia thesi iv phlogisticam creandam perti
CXLVI. Sed cum agris impuritate nihil consuetis sit, & omnis impuritas stimulum eius imminuat, perquam impurum , seu alienis rebus commixtum aerem, recta debilitare & asthenicam diathesin creare , neutiquam dubitandum est. Sic typhi, ut ex eorum , qui in nigro Calcuttae carcere perire , fato patet, . frequens Causa, aer impurus est. An unquam nimia puritate indire Iam debilitatem inserat, eo magis incertum est, quod, ut supra dictum, phlogisticam faciat diathesin , necne nondum constat
CXLVII. Ex harum omnium potestabum CXI.
ad CXLVII. raro separato, semper fere coniuncto opere, utraque , dia thesis sive in Opportunitatρ adhuc subsistens sive ad morbosi status modum adsurgens, nec ab ulla corpori insita vi X. sub- .
67쪽
gisti eae causa est , eX potestatum CXI. ad CXLVII. 3 relatarum opere , iusto maior ubique vivi corporis incitatio; omnes actiones prius augens, . dein aliquas perturbans , alias, sed nunquam, quamdiu subest, debilitando minuens. Eadem sola omnium phlogist
CXLIX. Indidem CXLVIII. exortae diatheseos
asthenicae Cama est, ex asthenicis noxis CXI. ad CXLVII. 9 iusto minor, ubique vivi corporis incita tio, omnes actiones imminuens, aliquas perturbans, quasdam augendi, sed semper falsam speciem l prae bens, semper debilitans.
CL. Utque phlogistica dia hesis CXLVIII. semper debilitantibus, sic asthenica XLIX. semper
roborantibus auxiliis tollenda est.
Diuthesis Phlogistica . CLL. te perturbationem CLI. , quae nisi post
iusti morbi adventum nunquam, ac tum quoque tam tum in graviore eius impetu accidit, sensus Omnes acutiores, motus voluntati pariter, δc non, obtem Perantes , validiores, ingenii: acumen maius, sensibi ii tat is & adfectuum vis cernuntur. Cor 3c arteriae harum pulsibus, e X trema in summo corpore vascula Colore, musculi omnes robore, secretiones internae lactis, seminis copia, instrumenta digerentia cibi desiderio , digestione, corporis vigore , & manifestaranguinis abundantia vigere percipiuntur.
CLII Quantum mentis de adfectuum facultates
68쪽
augeantur , earum in hac diathesi, in prospera vate-tudine , in secunda morborum forma, & ad hanc opportunitate comparatio docebit. Sic augentur prius
Diathesis Iogistica Omplomatis explicissis illustrata. LIII. Sensuum, metuum , mentis & adfectuum CLI. augmen , Ab incitationis in unoquoque eorum
instrumedio, ganguinem inter alias actiones percit an metis , augmine pendet. CLIV. Omnium phlogisticorum morborum adven tum horror insignit. Is ex imminuta per vigentem in extremis cutis vasis diathesin perspiratione XC, X. nascitur. Eadem frigoris, qui horrorem plerumque comitatur, sensus explicatio est. CLV. Jn iisdem adfectibus pulsus validiores, dum Tiores , pleniores, aliquanto sanis crebriores Vibran tur. Plenitatem & duritiem creat cibus e carnea materia , uberius opportunitatis rem pore sumptus. Vim Sc crebritatem idem, & quivis alius, ut potionis Va lidae, ut exercitationis sive mentis, sive corporis
fectus participes Sunt. CLVI Quod si currente morbo, quandQque debi liores, molliores, inaniores & celeriores pulsus eva
id malum est , eoque sit , quod vel ultra legem
69쪽
curano debilitatrix tentata est, vel hac neglecta in citationis nimia vis iam debilitatis aliquantum intuin
hilitas est ἱ utraque caVendat. CLVII. In summi corporis vasculis Colorem, qui pallorem prius adparentem Saepe Sequitur , & Secretorum humorum abundantiam , sanguinis abundantia , per nimiam diat hos in Phlogisticam perspira tionem cohibens, emetit. Eadem capitis & artuum passim doloris causa est. Cum enim is quoties caput adficit, adeo cito & facile sanguinis detractioni decedat gi tur raro ex inflammatione intus esse suspicandus est; eoque minus, quod in phlogisticis communibus morbis suboriens inflammatio Semper e X teriorem Sedem , quantum ea res e X plorata vit, occupat CXII l. . CLVIII. Delirium quo e , qRod in vehementio aee m rbo quandoque subnascitur , non inflammatio ni rim putandum est , & ob eandem causam sCLVII. Nam adeo sanguinis & aliorum humorum detractioni cedit, ut nulta illam intus esse credendi cavisa sit. sanguinis in vasis abundantiam, haec ultra moclum distendentem, totius rei causam esse; hinc vultus Tubor eam abundantiam significans , illitae sanguini; detractio , uno impetu morbum pellens, argumen
CLl X. Sitis & calor, quae insignes quoque in morbis phlogisticis notae sunt, a pblogistica in faucium
cutis e&tremis vasculis diathesi pendet, ita ea obeturante , ut nondum perspiratio reddatur , sed sanguinem tamen ad penaritimos vasculorum fines per- ransire sinat, & corporis genitum calorem ob reten mam adhuc per spirationem Subter tuticulam Curaule . AE
70쪽
Sic in faucibus vasorum finibus adfectis saliva Se aliaet humores, qnibus libere fluentibus fauces lubricantur,. de eo siccitatis, qui satis nominatur, se ΠSu privantur, nunc cohibentur, cohibiti sitim parriunt. CLX. Raucedo, tussis & sputa , quae quandoque in phlogisticis malis cernuntur, hoc fere ordino prodeunt, dc inter se succedunt. Prima saepe raucedo est, dein tussis sicca , dein cum sputis. Raucedinis& siccae tussis origo est, exhalantium & mucosorum vasculorum , qui in bronchia terminantur, fines, adhuc vehemente diathesi occlusi, & suos, quibus bronchia & aspera arteria lubri centur, raucedo solvatur, de sputa libere succedant, humores parum traiicientes . Rursus haec liberct reiiciuntur, quod imminuta iam diathesis, vasorum sinos laxari, & humores a Distim in bronchia tras fundi sinens, ut hi incitabilitatem per totum hoc instrumentum commoveant, &
per con vulsi vum, qui tussis nuncupatur , motum, ipsi eliciantur , essicit. CLXI. Ut liberiora iam sputa diatheseos remissio. nem signishant ; ita iusto liberiora , iamque inveterantia, eam iam in asthenicam diathesin , vel per in directam , ut Cum morbus procedendo incitabilitatem multum exhausit, vel per retrum debilitatem,
ut nimia iusta curatione ruere ostendunt.
CLXII. Haec eadem symptomata s CLXI. dum citra rectam debilitatem subsistunt, vel in in directam nondum mutantur, calor, & quicquid nimis stimulat, faciunt, frigus , de quicquid' infirmat sol
CLXIII. Pallor , item urinae, claritas, Sc alvus ad Stricta, quae circa morbi principia praecipue incidunt