Praelectiones in diversos morbos chronicos

발행: 1788년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

171쪽

16 Ilica, dysenteria, volvit O , verminibus laborantibus, singultus non raro accidit, qui tamen noniai si curato morbo primario curatur. Observatur singultus a sola nervosi fidissematis, nervorum potio mum phrenicorum ga-sricorum mobilitate , spirituumque ataXia,

in hominibus debilibus , hypochondriacis, hystericis. Nil periculi tunc subest , -raturque excitata alibi sensationis praevalente, spiritusque naturales copiosius ad diaphragma& ventriculum recurrentes avocanter scilicet profunda cogitatione, ira subito mota, terrore indueto, dolore alicubi excitato , inspiratione, ut observavit Hippocrates. Item nota volatilia, sive suaveolentia, sive graveOlentia , moschus, optum, & omnia sic dicta antihysteri ea. Cucurbitulae siccae ad ventriculum adplicatae , linimenta, constrictio ab dominis per vincula ; carminativa. Singultus a vomitu nimium violento diuque durante, notante Hippocrate periculosus admodum est , nullamque aliam curationem admittit, quam ipse vomitus a quo dependet. Se luitur fletustus eum febre intermittente complicatus, non ille, qui a materia morbosa in ventriculo stabulante excitatur, de quo supra egimus, sed de eo singultii, qui aut omnino absente tali materia, aut jam ex-

172쪽

clusa , tempore frigoris febrilis cum universali spasmo invadit, & a nervosarum fibrarum crispatione, quam in ambitu corporis ipsis sensibus usurpamus, ventriculum &diaphragma assciente oritur. Haec singultus species anodyna penitus respuit, levatur Vero potulentis calidis, convenientibus topicis,

iisque omnibus, quae frigori febrili minuendo dicata sunt. Penitus Vero curatur una cum

febre per corticem peruvianum, & si1 sublata jam febre singultus, uti aliquoties contingit,

nihilominns persisteret, tunc notante de Gorter , continuato Corticis usu abigitur. Modo caVeatur , ut primae viae repurgatae sint.

densamus singultum notavit , qui sub finem febris non intermittentis accedit, & per aliquot dies per intervalla affligit, a quo tamen nihil periculi aegro imminet. Si non sponte satiscat, illum cortice peruviano Optime subis latum vidit Bdenh-Ius. Verum uti febrile jrigus ab intervis causspendens , ita quoque frigus aeris externi incaute admissum, singultum aliquando prodi cit. Nam perspiratione suppressa humores nimium introrsum versus ventriculum & dia phragina urgentur. Maxime autem frigus nocet , si offendat corpus sudans aestuansque.

Tune enim vel sola deam billatio nudis pedibus

173쪽

per pavimentum frigidum singultum ciere potest ; idem fit a natatione & submersione in

aqua frigida, ab aere vespertino tempore aesti-VO, maXime autem ab aquilone rigido & tempore hyemali, a qua caussa natum singultum in puella et annorum apud Hiberium legimus. tempore aestivo silentem. Ab ingestis actu frigidis, e. g. a gelatinis, quas ex fructibus horae is parant, ac adjecta glacie , aestivis caloribus devorant, a limonada gelida, cui reis frigerans nitrum quidam adjiciunt. A lauda-bhi alias, sed nimis refrigerantium usu, in febribus singultum notavit Schene ius. Indicationes sunt , I stricturam fibris inductam relaXare, et humorum determinationem justam a centro ad peripheriam denuo restituere. Bis nae huic indicationi satisfacit regimen calidum

externum, epithemata actu calida, vel cales a. cientia, potus tepidus, aromatica a volat, ita blandiora nervis amica, quae Omnia ab authoribus commendata leguntur. Item balanea calida adjectis herbis aromaticis , aliis misita adhibitis, notante Riverro, prosuere.

Ρrofuit item haustus vini generosi, theriaca,

mithridatum.

Aliam irritationis speciem praebet luxa fio , disorso, tr fractura costarum inferiorum,

L et aut

174쪽

aut eartilaginis xiphoidis, quibus omnibus ven. triculus premitur, & ad motus irregulares una cum diaphragmate sollicitatur. Fernelius memorat singultum exicostae apice intor, io, & in ventriculum sese infigente , eoque blande erecto protinus cessantem. ubi carti. lago xiphoidea luxata aut intropressa pylorum lacessit, prosunt cucurbitae siccae ad sero. biculum cordis adplicatae. Alia singultus species est, si quacunque de detersus ventriculi mucus ille naturalis , qui ejus tunic*m villosam oblinit unde quaecunque sere ingesta. imo sola aqua, aut deglutitus aer incommoda cardialgica cum lingultu ciet. Id frequentius contingit post purgantia & emetica drastica assumpta , ubi non ipsa medicamentorum vi, durante eorum operatione, sed diu postea, ob ablatum ventriculi mucum singultus producitur. Tum vero sola blanda emulsa, oleosa, mucilaginosa , gelatinosa conventuut. Anodyna , non

nisi urgente necessitate , vel interponi dictis' medicamentis possunt , vel subjungi. Sequitur singultus ab aphiis dupli ei ex

ratione.

I. Dum aphthae nascentes crusta sua sen-sm obducunt orificium ventriculi superius cum insophago, vascula minutissima obstruendo .

175쪽

16s& diducendo nervos ibi existentes tendunt,& irritant. Hinc ubi singultus in febrium

incremento & statu prodeat, eas ex tali singultu mox in faucibus etiam comparituras sagaces medici praedicunt. Uti vero . aphthae, quae a Ventriculo sursum per oesophagum in nuces & os ascendunt, priores sunt, quam illae , quae primo in labiis & lingua comparent , ita etiam singultus, qui ascendentibus aphiis debetur, pessimi non raro omiis nis esse solet. Si curationem admittat pra-Vum hoc symptoma , eq solummodo consistit

in relaxantibus & emollientibus, quae lapium crustae facilem reddunt, & simul subjectis lo. cis sensibilissimis. blanda sua indole parcunt.

Oritur ado. singultus a crustis aptitarum jam deciduis, summe molestus, & ab attactu Omnium fere , quae deglutiunt , eXaeerbantur.

Indicantur demulcentes & Oleosi linctus ; po. ins blandi, parce & De pe a Tumendi, talibuet

medicamentis additur, e.g. Syrii p. pap. ath. Vel de meeon; aut si Opus videatur, dilutissurum parciori dosi optum, quod tamen minus nilutum acerbos potius dolores, inflaminationesisque excitaret. Si tali modo tractetur singultus ab aphiis oriundus, inque febrium deest- natione eveniens, raro periculosus Observa

176쪽

I66tur, sed sensim silet, aegro reconvalescente Talem observavit Θdeniamus ab aphthis, sed sub finem febris enatum. Si nec aphiliae, nec singultus sponte facessat, facile fugari utrumque malum cortice peruviano Ddenbamus asserit, superbibendo hanstum lactis, serioque dissuadet, ne medicus nimium sedulus sit in sanando hoc per nimis multa remedia

malo.

Ad irritationem quoque spectant cerebri laesiones, quae propter par vagum ad Ventriculum & diaphragma excurrens singlii tuineXcitare queunt & solent. Cerebrum autem laedunt contusiones , & Vulnera ejus atque meningum inflammationes , fracturae cranii. Singultus ab his caussis excitatus curatur ea methodo, quis primario capitis morbo speciatim medetur. Universim tamen notandum, revellendos a capite humores esse tam in hoc morbo, quam & in omnibus aliis capitis malis sine exceptione; qua in re magnum curationis arcanum latet. Hinc etiam patet narcotica, utpote quae humores versus caput copiosius determinant, in hac singultus specie minime conVenire. Superesst pus acre aut genitum in venistriculo praegreisa febre inflammatoria, Verun1- qne hujus visceris ulcus involvens, a quo sine

177쪽

ne phlegmone manifesta praevia , singultus

portentosum Riverius habet, aut eX alia corporis parte resorptum, & ad ventriculum aedi aphragma depositu ni. Ρertinet huc ichur gangraenosiis & serum putridum a sphacelo. Ηine sive in ipso ventriculo, diaphragmale, intestinisque sphaceiosa corruptio haereat, sive aliud viscus praegressa inflammatione Occupaverit, singultus tunc oboriens mortem instantem denunciat. Id quod saepe saepius in hominibus ileo & dysenteria jamjam in mortem abeunte laborantibus usu venit. Verum etiam ab externis partibus, resorptum serum putridum & gangraenosum atque ad ventriculum & diaphragma delatum singultum letalem excitat. Sic notante Hippocrate sphac lus a calcanei contusione & fractura femoris ae brachii enatus, singultuosas febres concitavit , paneis diebus letales. Restat adhuc singultus ab inanitione, cujus genuinam indolem autores non semper bene explicant. Oritur autem a quacunque evacuatione nimia qualicunque humorum , inde liquidorum pauperies veneralis & inaequalis in organa illa , quorum convulsiva assectio singultum producit, liquidi nervosi influxus. Huc ergo pertinent, singultns a vomitu ni. mio, ab Omnibus evaeuasionibus alvinis, diar. rhoea

178쪽

rhaea, dysenteria, passione coeliaca , lientexta, ab omnibus haemorrhagiis nimiis , sive per caussas internas, sive per vulnera enatis, a Venere nimis culta &c. Rusmodi sin. gultus admodum periculosi esse solent. Summa eapropter arte in cura opus est & praeci-Pue replentibus, quae succos deperditos restituant; simul vero excretio illa, quae tantam evacuationem essedit, sistenda est , si illa adhue duret. uodsi talis excretio sit, ubi E. g. alvina, item per Vomitum , quae optatis obediat, optum una cum replentibus exhiberi debet. Notavit Syrinhamus singultum senibus plerumque accidere post copiosas evacuationes, vel per secessum ex diarrhoea, vel maxime per vomitiones, atque tum fere moristem prae foribus eiIe. Aetiologiam se hujus mali nescire fatetur, attamen eo in casu valde proficuum deprehendisse diaseordium largius exhibitum, De labituali & chronico vultu, vitia

nervorum diuturna, & malam consormatio. nem partium , earunaque indurationem pro caussa habente, multa dieere nil attinet, nam

misera solum palliatio ab anodynis petita plerumque superest. Antequam autem hoc argumentum relinquamus, notandum venit, si vehementis.

179쪽

smus sit singultns, ita, ut aegri vires subito

prosternat, aut si metus sit, ne malum gravius succedat, convulsiones scilicet uni versales, necesse esse, ut omnium primo ad optum confugiatur, antequam de oppugnanda caussa cogitetur, nisi causa haec ejus naturae sit, ut ab optatis potius exasperetur. Si vero hareita sit constituta, ut statim, atque sine temporis dispendio amoveri possit, praecipua cura, primaque am0tioni ejus destinari debet.

Vomitus convulsione oesophagi, vantrieuli, intestiuorum, diaphragmatis, & muscu-Iorum abdominis praecipue absolvitur. Rus naturam optime exposuit CL Mop-geubesserin dissertatione de vomitu, quae in colis lectione dissertationum Halleriana continetur. Ut medelam ejus mali accuratius trada. mus, juvat singulas ejus species eXponere,& accomodatam cuiΙibet speciei medendi meis thodum subjungere.

I Vomitus speetes est illa, esus caussa

lueret in cavo ventriculi vel duodeni , quaeve vel mose, vel acrimonia vellicat. Huc

spem

180쪽

I7ospectant ingesta, alimenta & potulenta, quantitate vel qualitate nociva ; cacoch ha eX iisdem' per moram & degenerationem nata, eaque vel viseida vel biliose, putris, aloalina; Vel acida. Huc revocari debent emetica &purgantia drastica, hyperemesin vel hyper-catharsin excitantia. Tandem venena , Uti arsenicitae , mercurius sublimatus corrosi-Vus. aeuodsi vomitus ab hesternae comestionis reliquiis oriatur, nemo non videt, CUndem promoveri debere suinpta aqua tepida, Vel potu Thee, quo facilius gravans sarcina

excutiatur. Hujusmodi vomitus eXonerato ventriculo fere sponte conquiescit. Si tamen inanes vomitus conatus etiam postea perseverarent, grato quodam & roborante medicamento facile malum hoc coercetur. Praeparata ex mentha, melissa, cortex aurantiorum,

olea stillatitia . vinum loci ainum, hic optime refocillant, roborantque. Si vero per repetita diaetae peccata cacochylia nata eadem

sit, praecipue si ea viscida lentaque fuerit, danda erunt salina , incidentia , ut facilius

praeparata materia rejiciatur, viresque interim sustententur. Juvat & clysmate paulo acriori partem deorsum invitare, ut & ano& ore saburra eliminetur. Oxymel squilliticum addito sale quodam utilem choleram

SEARCH

MENU NAVIGATION