Artis medicae principes, Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

발행: 1769년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

351쪽

DE NATURA MULIEBRI. 339ries. Et ubi menses adparuerint, pauci sunt, &pravi. Et clavicu C, ac collum adtenuantur, Scpedes intumescunt. Quum igitur sic habuerit , pluarmacum infra purgans bibendum dato , Scad uteros, quae purgant, Sc non mordent, adponito. Et post adpositionem uteros eluito, pari

mensura aceti acerrimi Ad aquam admixta , Sc mercurialem edat, & succum ejus, farina inspersu, tibi cocta fuerit, absorbeat. Morbus autem est periculo I S. . Si ignis facer , erysii pelas dictus, in uteris oboriatur , tumor fit a pedibus exorsus , & ad crura , & ad lumbos procedens. Quum autem tempus amplius procellerit, intumescit etiam Venter ,δc rigor , ac febris corripit, itemque debilitas. Prae dolore vero quiescere non potest, sed jactat sh ipsam. Dolor autem ex imo ventre adscendit ad lumbos, pollea sursum vergit ad prpecordia, Sc pectora, Ne caput. Et mori libi videtur. Quum

autem remiserit, torpor Occupat manu S, aliquando etiam inguina, Sc crura, de poplites, & fluida fit, & modico quandoque tempore sibi melius habere videtur. Deinde ruri S eadem patitur,& corpus pustulis impletur, & facies rubescit, & sitis sortis tenet , Se fauces siccae sunt. Hic morbus si praegnanti fiat, moritur; sin minUS, cu rata sanatur. Quum igitur sic hiabuerit, adhibere oportet, sit dolor habeat, frigefactoria, Aventrem turbare. Et si quidem in ventre habu-at, cibis, ac potibus Utatur, a quibus fetu S non corrumpitur. Si vero non secedant, clysterent adhibeto. Si autem in ventre non habuerit, pharmacum bibendum dato . L cibis paucissimi S Uta..tur mollissimis, ac frigidis, & mercurialem edat, Se sambucum , Sc neque salsia, neque pinguia , neque acria, Velut est Origanum, aut thymus.

352쪽

aut ruta. ΡΟstquam autem calor , & strangulautio remiserit, ik tumor non fuerit sedatus, medicamentum fortius infra purgans postea bibendum dato. Morbum autetia hunc pauc2e effugiunt. Si uteri praeter naturam hient, & menses plUS, quam oportet, prodeunt , viscosioresque , ac frequentiores, & genitura non manet intus. Et si digito contigeris , os hians comperies , & febris , ac rigor, ik dolor imum ventrem , & lumbos corripit. Hic morbus a fluxu sanguinolento cor ripit. Fit autem , quum menses suppretii derepente eruperint. Huic, quum dolor maxime harubuerit , tepefactoria adponito. Et quum remiserit, uterOS foveto , Sc pharmacum infra purgans

bibendum dato. Et quae non mordent , subdito,& post subdititia medicamenta, cum acerbiS colluito, Sc quam minimum lavato. Cibis autem siciacissimis utatur. Si vero his factis sana non fiat, pharmacum bibendum dato, a quo sursum, ac deorsum purgetur. Et quum menses moti fuerint,& quum quieverint, ejiasdem modi victum exhibeto. Morbui autem lethalis est. Si uteri ad medium lumborum processerint .

dolor imum ventrem habet, crurn contrahun-tUr , quum alVum eXOnerat, dolores acutiores

fiunt, Sc stercus cum vi prodit, tu urina destillat, animo linquitur. Quum sic habuerit, fis . tuta ad vesicam udligata uteros sufflato, Se fomentum adhibeto. Aut multo calido lavato, i male olentia stib pudenda sumto. Sub nares autem odorata. Quum autem dolor cessarit, lenti culpe decocto praepotato, pharmacum sursum purgans bibendum dato , a quo Venter mΟUentUr. Postquam autem uteri ad locum suum redierint, medicamentum infra purgans bibendum exhibeto,

de postea lac bibendum dato. postea somento ad

353쪽

DE NATURA MULIEBRI. 3ψIuteros adhibito ex vino, medicamenta cum lauro praeparata immittito, & adponito, quae non ordent, admixto aceto. Ρostea aromata suffito. Caeterum steriles, & claudae fiunt ex hoc morbo.Quum fluxus albus obortus fuerit, Vel ut Urina asinina adparet. Et dolor imum ventrem habet, & lumbos, & lateris mollitudinem, & tu

tur oculi humidi sunt, & color arcuatus , ac albus fit. Et quum iter facit, anhelat. Morbus autem fit, si ubi natura pituitosa est, febricitarat, & bilis commota purgata non fuerit. Si

quidem igitur venter acuerit , Ventris profluvia sunt. Si vero ad uteros Vertatur, fluxus fit

Postquam igitur ventris profluVium habuerit, pa-paVeris albi, ac rubri corticem pari pondere , Aspinae fructum in vino diluto terito , & polenta recenti inspersa bibat. Si vero velis malicorium

calido cinere torrefactum, ac tritum ex vino bibat,

pari polenta, ac farina inspersa. Minimum vero lavetur. Cibis autem utatur quam siccissimis, ac frigidis . Ubi vero fluxus quieVerit, pharmacum bibendum dato, a quo superna purgentur, &lac asininum bibat. Postquam autem infra purgata fuerit, bubulum lac bibat, ad dies quadraginta, si poterit meracum, sub dio per noctem eXpolittim , quarta aquae parte admixta. Vesperi vero, ubi ebibit, alicam sorbeat. Quum autem decem dies fuerint transacti, lactis, & aquae decimam partem detrahito: quantum autem detraxeris , tantam tepidi recens ni cti portionem additam bibat, postridie vero duas portiones, Ut in decem portionibus pro modico diluto sit meracum & ad quatuor dies bibat. Dum autemdecimam partem detrahit, etiam de sorbitione amplius addat. Ρostquam autem quatuordecim dies

354쪽

HIPPOCRATES transegerit, decimam lactis partem bibens; postea tertiam aquae partem adfundens , ad dies decem bibat, & cibis utatur, & sic sunt omnes dies quadraginta. Quum conceperit, & Utertim, AC partUS gestarit, ea, quae natura sterilis est, primum quidem menses deficiunt, & pauciores fiunt, AtempuS , in quo prius fiebant, transmittunt. Postea derepente multi fiunt, & puri, ac fortes, Asi quidem . mel facti fuerint, de caetero secundum rationem in ventre habet. Sin minus, &primum fiunt, & iterum atque iterum in mense,

postea ex se ipso desinet fluxus, pallidaque, ac tenuis fit. Ρharmacum igitur & sursum , & deorsum purgans bibendum dare oportet. Et lacasininum postea bibendum, aut serum. Postea

adhibito fomento , utero S medicamento , quod non mordeat, purgato. Deinde cum aceto colluito. Postea aromata suffito. Haec autem facito , ut prima mensium die facta sint. Et ne sit illota , & impasta, cyceonem insulsum crassum bibens, & aromatis suillatur, netopo adfuso A

Si acetabula pituita plena fuerint, menses quidem bene succedunt, & in ventre habet. Cor-Tumpit autem fetum, ubi fortior factus fuerit. Non enim retinere potest, sed abrumpitur. Cognoveris autem hoc modo. Humida fit, & mucosiim, ac viscosum defluit, & non mordet, & inmensibus , ubi a fluxu purgari cessaverit, per duos, ac tres dies nauci ab uteris prodeunt. Hanc gros.sorum succo eluito, & collutione peracerba postea bis aut ter facta, de caetero adponito id, a

quo pituita purgatur, & mollia fomenta adhibeto. Et post subdititia adposita , puri mensura aceti ad aquam admjxta, eluit0, & in mensibus

355쪽

DE NAΤURA MULIEBRI. 3 3 aromata sumto; postea impasta , & illota cum

viro dormiui. Quum menses occultati fuerint, dolor imum ventrem tenet, & onus incumbere ipsi videtur,& lumbos dolet , ac laterum mollitudinem. Quum vero ad praecordia uteri adlapsi fuerint, suffocant,& ubi frequenter acida evomuit, ad modicum tempus melius habet. Dolor autem y ad caput, L ad collum . procedit. Ρostquam igitur adlapsum parant, aut adlapsi sunt, tepefactoria adhibeto, ngraveolentia suffito, infra autem odorata, & castorium bibendum dato, & conygam. Ubi vero deorsum prociderint, infra grave olentia sumto , sub nares autem odorata. Sedatis autem doloribus , pharmacum bibendum dato. Et lac asinitanum postea bibendum. Leinde succum , a quo vomat, dato, & ad nares adponito. Postquam autem purgaVeris, fomento uteris adhibito ex his, quae cum lauro pr eparantur, id, quod ex narcisso praeparatur, adponito. Et tribus interpositi diebus, fomento adhibito, id , quod ex cantha-Τide praeparatur, adponito, & postera die adipemanserinum , postea intermissis tribus diebus, collutione cum aceto purata, eluito. In purgationibus autem mercurialem ante cibos edat, & cibis

mollissimis utatur, & acria edat. Et bis in die

calida lavetur. Si vero menses non fiant, ubi haec Opportuno tempore feceris, canthari lcs hibendas dato, & postquam prodierint, jejuna, δε

illota, ac sumta cum viro dormiat. Quum in ventre habens fetum menstruum, aut bimestrem , corruperit, & ad perfectionem gestare non poterit, & tenuis praeter naturam fiat Hujus UterOS purgare oportet, ac corpUS pingUe- facere. Non enim priuS fetum perferre poterit, quam uteri ipsitus crassi fiant, &robusti ev

356쪽

dant. Si vero crasses acta fuerit mulier praeter naturam, non concipit in Ventre. Nam omentum multum, ac cras tam incumbens, uteros deprimit, S genituram non suscipit. Hanc adtenuare Oporis

et, & pharmacum infra purgans, hibendum dare,& ad uteros adponere, quod purgot ipsos, &flatus inducat. Si vero os uterorum durum fiat, aut cervix, digito intromisso, id cognosces. Itemque si ad coxam fuerint avers. Quum sic habuerint, nihil acre adhibeto. Si enim os exulceraveris , ubi inflammatum fuerit, periculum est, ne penit S sterilis sat Verum adponito , quae non mordent, a quibuS purgetur. Si mulierem parere non potentem, purgare velis , & fuerit biliosa , aut pituitosa. Cognosce Sputem , utrum horum sit, si arena substrata, quumrnenses fiunt, in sole sanguinem superfundas, ac siccari sinas. Si enim biliosa fuζrit, supra arenam sanguis pallidus erit. Si vero pituitosa, Velut mucus erit. Et sane utrum horum fuerit, infra purgato, & ad uteros subdititia adponito Si menses omnino non fiant, si quidem prae dolore id contingat, primum Ventrem infra purgato, deinde medicamentum, a quo sangUis ex uteriS purgatur, adponito, postea intermiisse die ima , aut altera, rursus id, a quo sangui S purgatur, adpo nito. Reliquo Vero tempore curticem crethmi in vino tritum bibat. Si humidius fuerit os uterorum, qllam oportet, acria adponito, quo morsum perreptet, & instam, matum valde durum fiat, Si vero indurytum fuerit , acria adhibeto. Mordentia enim saniem diffundunt. Deinde mollia adponito Sed & ad alios

morbos non minuS adponito. Si puerperae uteri in coXam incubuerint, aut

iid lateris mollitudinem, ud sanam coxam Oleum

357쪽

aegyptium album, aut baccarim unguen una ad ponere oportet, & in sanum coxam decumbat paeoni ae grana nigra quinque bibat, & fructus jambuci conchae testam majorem . ' castorii magnitudinem fabae in vino , postea lota sum tur,& potibus ac cibis mollibus utatur , & mercu riali, & acribus omnibus, eXcepto raphano, ascepi S.

Quum suffocarint uteri, grave olentia omnia sussire oportet, bitumen videlicet, sulphur, cornu , lucernarium funiculum , phocpe adipem , cassorium. Odorata vero subter pudenda. Si vero puerperiae inflam nanti fuerint, Uteri, ardet, & suffocatio habet. Quum autem sic habuerit, muscuna marinum tenuem tritum super linteolo eXtentum pro Cataplasmate adhibeto, pos . tea crudam hordeaceam farinam , & cinerem sur- mentitium , ac lini semen , oleo , & aceto adfuso , coquito, donec velut furin e subactic massa fiat. Deinde quam calidiisima ferre potest, imo Ventri imponito. Si vero fixi fuerint uteri, lentem, & mentam multam in aceto coquito , ut Vaporem inde in os trahat, & nares adhibeat, & graveolentia suffito ,& mercurialem edat, & in succo ejus farinam coctam sorbeat. Quam celerrime autem , & priusquam dolor occupet, exhibere oportet pharmaCa, quae uteros a dolore levant, & cibos per alvum secedentes , ad sumat. Si vero venter calefiat,

clytterem adhibeto. Si ex partu inflammati fuerint uteri, solani succum in pudenda infundito, & ubi hic calidus f eius eii , alium infundito. Si vero hic non fuerit, lentisci, aut rhamni, aut betae, Aut cucurbitae succum expressum infunde, & quod in medio hujus est tenerrimum, derasum longa forma

358쪽

HIPPOCRATES inde, postea cerussam aqua tritam, & lana exceptam adpone. Si vero horruerit , tolle.

Si mulier ab utero debilis sit, & bilis ipsam suffocet, & opus sit ipsam leviter purgare, &dolorem sedare, peucedani succum trium cyathorum mensura bibendum dato. Si in lumbis , aut luteris mollitudine fuerint uteri, & transmovere velis , sulphur, & bitumenterito , R melle cocto adfuso , glandulam crassam facito , R in sedem indito, & uteri si sicci fiant, haec quam celerrime ad ponito.

Mulieri, si uteri sicci fiant, y ad pudenda promineant, & inguina dura fiant, & calor in pudendis insit, cancerari incipit. Quum sic habuerit, cucumeris silvestris internam partem aridam terere opotet, & aquae hemina adfusa , in sedem1mmittere, & purgari sinere, donec purgetur. Quum autem mulieri pharmacum dederis, admis Ce ad pharmacum ea, quae uteroS purgant, &quae expellunt.

SECTIO IL

Potiones, V subdititia medicamenta , quae secundas educere, G menses detrahere pisunt. Antharides quinque, avulsis alis, & pedibus , ac capite, deinde tribulos ad marenascenteS Una cum radice mensuram , quanta est conchae testa, terito , & anthemi pallidam, sive luteam internam partem siccam tritam, conchae

testam addito , & seminis apii tantundem , &sepiae ova quindecim, & in vino dulci diluto bibenda dato, & quum dolor habuerit, in aqua calida desideat, & aquam mulsam aquosam bibat.

Aliud. Ranunculi foliorum, & fioris triti Tgi-

359쪽

DE NAΤURA MULIEBRI. 3 7 nei stateris pondus in vino dulci bibat. Quum

autem dolor habuerit, cicer album, L Livus palsas in aqua coquito, R perfrigenatam bibendam dato , & ubi urin e stillicidium vexarit, in aqua tepida delideat. Aliud. Adianti flatorem Egineum in vino albo, pari aqua admixta , bibendum dato. Aliud. Violae ulbae semen, quantum tribus digitis adprehendi pote in vino albo , eodem modo t. perato, bibendum dato. Aliud. Leucoii nigri radicem in vino eodem

modo sumat. Aliud. Crinanthemum, quod in domibus nascitur, eodem modo muceto, ac bibendum dato.

Aliud. Anchus e folioru n pugillos duos in vino

albo, zequali liqua admixta, bibendos dato. Aliud. Chambe leonis radicem, Vel ut Verdiri potionem, derasam in vino albo, aqua pari mensura admixta, bibendam dato. Aliud. fra Iicae, & porri succum, ad Utrumque succi siilphii obolis tribus admixtis, ex vino albo cum pari aqua bibendum dato, Aliud. Olivas albas, priusquam oleum in sit, compunctas siccato, pos ea tusas , & cribratas , ac in vinum injectas bibendas dato. Hoc & menses detrahit, L secundam expellit. Aliud. Dictam ni cretici obolum in aqua bibendum dato. Et li hoc in potu dato secundam ejicere non potes sambuci succo cocto immisso fota veto , & cantharidem adponito. Hoc etiam fetum expellit. Quum autem morsum intulerit, auferat,& ro fac eo unguento tinetum adponat, donec elapsi fuerit. Aliud. . Populi nigrae creticae grana novem trita

in vino bibenda dato. Cum hoc etiam abluatur. si diis culter pariat.

360쪽

3 8 HIPPOCRATES

Aliud. Conysae testam conchae majorem cum porri succo diluito , & netopi testam conchae ma-3orem admisceto, & haec in vino bibenda dato. Aliud, quod menses detrahit. Ρeucedanum , &panaces , & paeoniae radicem in vino bibenda dato. Aliud, quod fetum mortuum, & secundas ejicit. Violae & portulacae semen contundito, ac misceto, R in vino albo veteri exhibeto. Aliud, quod menses detrahit. Seminis violpealbae, quantum tribus digitis adprehendi potest, R iiercoris caprini pitulas quinque, aut sex, in vino odoratissimo permisceto, & bibenda dato , ubi prius fomentum ex aqua, & oleo immiseris. Adhibeto autem fomentum in sella, & ubi haec bibit, quam celerrime totam reclinato. Brassicam vero edendam exhibeto &succum ejus sorbendum. Aliud. Seminis violae albiae, quantum tribus diagitis adprehendi potest, in vino bibendum dato, R in aqua calida desideat. Si vero id non habeat, seniculi radices contusas in aqua mulsa tepida macerato, & exhibeto. fillud. Fraxini grana decem in vino bibenda dato. Hoc in omni uterorum morbo commodum est, & valde ciet urinam. Aliud. Succum siilphii magnitudine ervi, & nasturtii semen terito , ac admisceto , & in Vino, aut lacte canino bibenda exhibeto. Hoc etiam fetum expellit Aliud fetum ejiciens. Ranunculum herbam ,& parum elaterii in aceto temperato mixta bibenda dato. Aliud ad idem. Brassicae caulem tenerum, ex tremitate ex netopo illita , adfricato. Aliud, si menses non fiant. Terebinthi fructum tritum, in vino, & aequa dilutum , ac CXcolatum,

jejuinu bibendum dato, & calida laVetur.

SEARCH

MENU NAVIGATION