C. Cornelii Taciti Opera: cum indice rerum, ad optimorum liborum fidem ...

41쪽

eeneumones exuissent rogitans nudant unaverate pora, Meatrices ex vulneri s verberum notas Exprobrant: mox indiscretis Vocibus pretia vaeationum,

angustias stipendii, duritiam operum, ac proprii nominibus incusant alium, fossas, pabuli moeriae, 4norum adgestuo, et si qua alia ex necessitate aut

versus Otium castrorum quaeruntur. Atrocissimus veteranorum clamor oriebatur; qui tricena aut supra stipendia numerantes, mederetur esse, neu

mortem in iisdem laboribus, sed sinem tam exerest misitiae, neque inopem requiem, orabant fuere etiam,1iui legatam a divo Augusto pecuniam reposcerent, ausus in Germanicum ominibus; et, si vellet imperium, promptos ostentavere. Tum Vero, quasi scelere contaminaretur, praeceps tribunali desiluit opposuerunt abeunti arma minitantes, ni regrederetur. At ille, moriturum potetis, quamsdem exueret, clamitans, ferrum a latere deripuit, elatumque deserebaal pereus, ni proximi prensam dextram vi attinuissent extrema et conglobata inter se pars concionis, ac, vix credibile dictu, quidam singuli, propius inem dentes, feriret, hortabantur et miles, nomine calusidius, strictum obtulit gladium, addito, acutioremerae. Saevum id malique moris etiam furentibus vi. sum ac spatium fuit, quo Caesar ab amicis in tabe naeulum raperet tr. XXXVI. Consultatum ibi de remedio etenim nuntiabatur, parari Iegatos, qui superiorem existatum ad eauosam eandem traherent destinarum excidio Vbiorum oppidum: ἐmbutasque praeda manu. in dia reptionem alliarum erupturas. Augebat metum gnarus Romanae seditionis, et, si omitteretur ripa, invasurus hostia; at si auxilia et socii advereum a a dentia legiones armarentur, civile beIlum suscipit

vericulosa sevaritas flagitiosa largitio seu nihil mi . Iis, alve omnia concederentur, in ancipiti res publica.

42쪽

Igitur, volutatis inter se rationibus, laetium, ut enuasolae, nomine Principia, acriberentur: -- πε --ri ricena strependia meritias exauctoram qui sena nafe ene, ae retineri sub vexilla, ceterorum immunes,

nisi propalaandi Matia: Iegata, quae periperant, ea, misi avficarique. XXXVII. Sensit miles, In tempua consscis, at limque flagitavit missio per tribunos maturatura largitio disserebatur in hiberna cuiusque. on ab

cessere quintani unaetvicesimanique, donee tiadem in aestivxa contracta ex viatico amicorum ipsiusqua esaris Pecunia persolveretur. Primam ae eoaimam legiones Caecina legatua in civitatem Vbiorum reduxit, turpi agmine, cum fisci de Imperatore rapti

inter signa interque aquila veherentur Germaniricus, superiorem ad exercitum prosoctus, secundam et tertiamdecumam et sextamdecumam legiones, nuhil cunctatas, sacramento adigat. Quartadecumani

pauIlum dubitaverant pecunia et missio, quamvis non flagitantibus, oblata eat. XXXVNI. At in Chaucis coeptavere aditionem praesidium agitantes vexiliarii discordium legionum,

et praesenti duorum militum nupplicio paullum pressi sun Iusserat id ennius, castrorum praefectus, bono magis exemplo, quam eone a iure. deinde, intumescente motu, Profugus repertusque, postquam intutae latebrae, Praesidium ah andaeia mutuatur non prae Delum ab sis, sed Germanteum ducem, sed Tiberium Imperatorem violari simu exterritis, qui Obstiterant, raptum vexillum ad ripan vertie et, si quia agmine deerasisset, pro desertore Gore, clamitans, reduxit in hiberna turbidos et nihil

XXXIX. Interea legati ab senatu, regressum iam apud aram Vbiorum Germanicum adeunt. Duae ibi legiones, Prima atque vicesima, veteranique, nuPer

43쪽

missi sub vexillo, hiemabant Pavidos et conaeientia

vecordes intrat metus, venisse Patrum iussu, qui imrita facerent, quae per seditionem expresserAut. --que mos Vulgo, quamvis salsis reum subdere, mnatium Plancum, consulatu unctum, Principem legationis, auctorem Senatusconsulti incusant et nocte concubia vexillum, in domo Germanici situm, 11-eare occipiunt concursuque ad ianuam facto, in liuntur fores extractum cubili Caesaerem, tractere vexillum, intent mortis metu subigunt mox vagi per vias, obvios habuere togatos, audita constern tione, ad Germanicum tendentes ingerunt contumelias casdem parant Planco maxime, quem dignitas fuga impediverat neque aliud periclitanti subsidium, ε quam castra primae legionis ilIic signa et aquilam amplexus, religione sese tutabatur ac, ni aquitifer Calpurnius vim extremam arcuisset, rarum etiam inter hostes legatus populi Romani Romanis in ca-- atris, sanguine suo aliaria deum commaculavisset. Luce demum, postquam dux et miles et sacta noscebantur, ingressus castra Germanicus, perduei,d se Plancum imperat, recepitque in tribunal. Tum fatalem increpans rabiem, neque militum, ed deam isa resurgere, cur venerint legati, aperit: ius legationis, atque ipsius Planci gravem et immeritum casum, ni-mul, quantum dedecoris adierit ismo, facunde mineratur, attonitaque magis, quam quieta concione Iegatos, praesidio auxiliarium equitum, dimittit. XL. Eo in metu arguere Germanicum omnes, quod non ad superiorem exercitum perFeret, ubi obsequia et eontra rebellis auxilium Saras superque misa ne et pecunia et mollibus eOnauIti peceatum: vel, si silia ipsi sarus, ursinum parvurum, eur Waridam eoniugem, inter furentes, et Omnis humani iuris violatores naberet illos saltem avo et reipublieae redderet. Diu cunctatus, adspernantem uxorem, eum se divo

44쪽

AMusto ortam, neque degenerem ad perieria testar tur, Postremo uterum eiu et communem filium, multo cum fletu, conisexus, ut abiret, perpuli Incedehat muliebre et miserabile agmen, profuga ducis uxor, parvulum sinu filium gerena lamentante cidicum renaicorum coniuges, quae rimul trahebantur; nec minus ristes, qui manebant. m. Non florentia Caeaaris, neque aura in matris, sed velut in urbe victa, facies, gemitusque a Planctus, etiam malitum aurea Oraque advertere. Proingrediuntur eontuberniis: quia ineflebilis sonus gaesa tam tr-- femina inlustrea - non enturionem a tutelam, non miaitem, nihil imperatoriae uxoris, Meomitatus soliti pergere ad Trevetas, et externas

fidei Pudor inde et miseratio, et patris Agrippaea Augusti avi, memoria socer Drusus; ipsa insignia eunditate, praeclara pudicitia iam infans in e tria genitus, in eontubernio legionum eductus, quem militari vocabulo Caligulam appellabant, qui Plerumque ad concilianda vulgi studia eo tegmino pedum induehatur. Sed nihil aeque nexit, quam invidia in Treveros Orant, obsistunt, rediret, maneret, Pars Agrippinae occursantes, plurinii ad Germanicum regressi isque, ut erat recens dolore et ira apud circumfusos ita coepit: XLII. Non mihi uxor aut ua patre est resistimeariores aurit ae illum quidem sua maiestas, imperium Romanum eteri exercitus defenident. Coni gem et Iiberos meos, quos pro gloria vestra Iaena ad exitium σε em, nune procul a furentibus submoveo, ut, quisquid istu serieris imminet, me tantum sanguine ieeur nepe celsus Augusti pronepos, inter- feeta Tiberii nurus, noeentiores okfariae quid enim per Ma dies inausum inremeratumue obias Quod πο-men Aui coetui dabo militesne appinem qui iumtiveratoria vestri vallo et armis eireumsessisti

45쪽

cives quibus tam proieeta Sentitua auetoris . Amatium quoque ius et aera legationi et a xenetaem rupistis. Disus Iulius seditionem exercitu vero uno eo eaeuit, Quirites vocano, qui saeramentum ei detrectabant Divus Augustus vultu et advectu Actia-

ea legiones exterruit nos, ut nondum eosdem, ita exilii ortos, si Hispaniae Syriaepe miles adspernaretur, tamen mirum et indignum erat. Primane et vicemma

Iegiones, illa ignis a Tiberis aeceptia, tu eo proeKorum oeia, tot praemiis aucta, egregiam uel eatro gratiam referti, hunc ego nuntium patri, Met Omnia aliis e propineti audienti, feram ipsius tirones,

ipsius veteranos, non miasione, non pecunia aliatos:

hi tantum interses centurionea eriei tribunos, includi Iegatos infreta sanguine castra,flumina meque Fre- eariam animam inter infenso traheres

XLIII. Cur enim, primo eoneionis die, ferrum i ἰώ, quod pectori me in ere parabam, detraxistisso impronidi amici melius et amantius ille, qui gladium Gerebat cecidissem certe nondum tot flagitiorum exercitu me eonaeius legissetis dueem, qui meam quidem mortem impunitam ineret, Uari tamen et trium egionum ulcisceretur. Neque enim dii a nant, ut Belgarum, quamquam sterentium, Meaea istud et elaritudo ait, subvenisse Roman nomini, compressisse Germaniae populaal ua, dis Auguste, eael recepta mens, tua, Fata Druse, imago tui memoria iisdem istis eum militibus, quos iam pudor egloria intrat, eluant hane maculam, irasque riviis in itium hostibus vertant se a quoque, quorumissio

nunc ora, alia pectora contueor, a legato Senatui, --

aequium Imperatori, at mihi eoniugem et stium redd tia, discedite aeoniaetu ac diuidit turbidost idolabile ad poenitentiam, id fiat sineulum erit. XLIV. Supplices ad haec, he vara exprobrari fatentes, Orabant, puniret noxios, ignoreeret ἐπειε, ee

46쪽

dueeret in hostem revoearetur eoniux, redise Iem num alumnuε, neve obses Saliis traderetur. Reditum Agrippinae excusavit, ob imminentem partum et hiemem venturum situm: etera ipsi exsequerentur. Discurrunt mutati, et seditiosissimum quemque vinctos trahunt ad legatum legionis primae, C. Cetronium, qui iudicium et poenas de singulis in hunc modum exercuit. Stabant pro conci'ne legiones, destrictis gladiis reus in suggestu per tribunum ostendebatur: si nocentem adclamaverant, praeceps datus trucidabatur et gaudebat caedibus miles, tamquam semet absolveret nec caesar arcebat, quando, nullo ipsius iussu, penes eosdem saevitia saeti et invidia erat secuti exeniplum veterani, haud multo post in Rhaetiam mittuntur, specie defendendae provinciae, ob imminentia Suevos ceterum, ut avellerenturi stris, trucibus adhue non minus asperitate remedii quam Meleris memoria Centurionatum inde egit. citatus ab Imperatore, nomen, ordinem, Patriam, numerum stipendiorum, quae strenue in proeliis fecisset; et cui erana dona militaria, edebat si tribuni, si legio industriam innocentsamque adprobaveram, -- tinεbat ordines ubi avaritiam aut crudelitatem con-aensu obiectavissent, solvebatur militia. XLV. Sic compositis praesentibus, haud miti moles supererat, Ob ferociam quintae et unaetvicesima legionum, sexagesimum apud lapidem cloco Vetera nomen est hibernantium nam primi seditionem coepta erant atrocissimum quodque facinus horum

manibus patratum nec poena commilitonum e territi, nee Poenitentia conversi, iras retinebant. Igitur Caeaar arma, classem, socios demittere Rheno purat,

si imperium detrectetur, bello certaturus. XLVI. At Romae, nondum cognito, qui fuisset exitu in Illyrico, et Iegionum Germanicarum Diu audito, trepida civitacincusare Tiberium, quod, dum

47쪽

Patre et pleoem invalida et inermia, unc egomseia rudi etur, dissideat interim miles, neque areorum

adulescentium nondum adurea auctoritate eo rima queat ire ipsum et Opponere maiestatem imperat riam debuisse eesauris, ubi prineipem Ionga emeriemma, eundemque severitatis et muni entiae summum vidissent. An Augustum, fessa aetate, totiens in Germanias ommeare potuisse Tiberium, gentem anma, sedere in Senatu, verba Patrum avillantem' satis prospeetum urbanae servituti militaribus animis adfiibenda fomenta, ut ferre pacem velint. XI VII. Immotum adversus eos sermonem umque Tiberio fuit, non omittere caput rerum, neque Seremque publicam in casum dare. ulta quisse et diversa angebant: ali ior per Germaniam exertatus:

propior apud Pannoniam ille Galliarum opibus ub- nisus, hic Datiae imminens quos igitur anteferret

ae ne postpositi eontumelia incenderentur. Ae ressis pariter adiri, maiestate area eui maior euom ginquo reperentia simul adulescentibus exeusaeum, quaedam ad patrem reiicere resistentiaque Germaniso aut Druso posse a se mitigari, vel infringi quod aliud subsidium, si Imperatorem sprevissent I Ceterum, ut iam iamque iturus, legit comites, conquisivit imp i- .menta, adornavit naves mox hiemem, aut negotia varie caussatus, prim prudentes, dein vulgum, diutissime provincias fefellit. XLV1II. At Germanicus, quamquam contracto exercitu, et parata in defectores ultione, dantum adhuc spatium ratus, si recenti exemplo sibi ipsi consulerent, praemittit litteras ad Caecinam, venire se a sida manu, ae, ni supplicium in malos praesumant,uεurum promiseus aede di a Caecina aquiliseris' signiferisque, et quod maxime custrorum sincerum erat oeculist recitat, utque eunetos infamiae, se ipso imorti eximunt, hortatur. nam in pace caussas et an '

48쪽

risa vereari ubi linum is aras, inaes alea e nam irata redere. Illi, tentatis, qu- idone in reb-tur, ostquam maiorem Iegionum partem in mei viaieni, de sententia legati, statuunt tempus, quo ro cissimum quemque et aeditioni promptum ferro inv iani. Tunc, igno inter se dato, inrumpunt eoat 'urnia, trucidant ignaroa nullo, nisi consciis, uente, quod caedis initium, quia finia. uri. Diversa omnium, quae unquam .ecidere, eirilium armorum facies non proelio, non navemia matris, sed iisdem e cubilibus, quos aimul vescentia dies, simul quietos nox habuerat, discedunt in parte

jagerunt tela clamor, vulnera, anguis Palam: Rus Rin occulto cetera fora regit et quidam honoriamtResi, pqstquam intellecto, in quo saeviretur, Pessi- id qu0que arma.rapuerant neque legatus ut tribum moderator adfuit perluam vulgo licent a nequis usti et satietas. ox ingressu castra Germanicus,

η Redisinam illud plurimis eum lacrimis, Mela- se adpellans, eremari eorpora iubet. Truce etiam iv nimos cupido involat eundi in hostent, piaculum furoris ne aliter ora placari conamitrionum' rara, quam, si Pectoribus inipita honesta vulnera Reyepissenti sequitur ardorem militum Caesar, lun-ςtoque ponte tramittit duodecini millia e legionibus, e et viginti socias cohortes, Octo equitum vi , qu riu ea seditione intemerata modestia suit. l. Laeti, neque procul, Germani agitabant, dum it Milio, ob antissum Augustum, post diacordiis atti-R Rr. At Romanus agmine propero silvam c--β limitemque a Tiberi coeptum, scindit: e tram mite locat; layntem ac tergum vallo, Iat R eo e e thus munit. Bide saltus obscuros Permeat, eon 'lu' ex duobus itineribu breve et otitum ae- P hir, an impelii et intentatum, oetis his is tuae. Delecta langiore via, cetera. Meae nu

49쪽

tur etenim attulerant exploratoressatam eam Gemmam noctem ae solennibus puris rudieram. Caecinaeuii expeditis cohortibus praeire, et obstantia aliv rum amoliri iubetur: Iegiones modico intervallo a quuntur. Iuvit nox sideribus inlustris veniuntque ad vicos arsorum, et circumdatae stationes stratia etiam tum perlubilia, Propterque mensas, nun m tu, non antepositis vigiliis adeo cuncta incuria disiecta erant neque belli timor: ac ne pax quidem, nisi Ianguida et soluta, inter temulentos. LI. Caesar avida legiones, quo latior populatio reret, quattuor in cuneos dispertit: quinquaginta mil-tium spatium ferro flammisque pervastat non Sexus, non aetas miserationem attulit profana simul et sacra, et celeberrimum illis gentibus templum, quod Tanfanae vocabant, sol aequuntur. Sine vulnero milites, qui semisomnos, inermos aut palantis ceciderant. Excivit ea caedes Bructeros, Tubantes, Vsipete' saItusque, per quos exercitui regressus, insedere quod gnarum duci ; incessitque itineri et proe- Iio pars equitum et auxiliariae cohortea ducebant: mox prima legio et mediis impedimentis, sinistrum Iatua unaetvicesimani, dextrum quintani clausere: vicesima legio terga firmavit: post eteri sociorum. Sed hostes, donec agmen per saltus porrigeretur, immoti dein latera et frontem modice adsultantes, ista n novissimos incurrere turbabanturque densia Germahorum catervis leves cohortes, cum Caesar MVectus in Vicesimanos, voce magna, Me illud te, oblitterandae seditionis, clamitabat pergerent, ντ perarent eu amin Meus vertere. Exarsere animis, unoque impetu perruptum hostem redigunt in aperta, caeduntque simul primi agminis copiae εν M. Silvas, castraque communivere. Quietum indo itinendensque recentibus ac Priorum oblitus miles in hubernia Ioeatur.

50쪽

raL Nuntiata ea Tiberium laetitia eumque adsineere gaudebat, oppremam aeditionem sed, quod largiendis pecuniis e mamione seisinata favorem Llitum quaesivimet, hellica quoque Germaniel gloria, angebatur. Retulit tamen admenatum de rebus malis, multaque de virtute eius memoravit, magia in speciεm verbi adornata, quam ut penatu aentire crederetur. Paucioribus Drunum et linem Illyrici motu Iaudavit, ae intentior, et fida oratione. cunctaque, quae Germanicua indutierat, aervarie etiam apud Pannonicos exemitus.

MI. Eodem anno Iulia supremum diem obiit, ob Impudicitiam olim a patre Augusto Pandateria inau-Ia, mox oppido Rheginorum, qui Siculam fretum ne-eolunt, clausa. Fuerat in matrimonia therii, no-rentibus Cato et Lucio Caesarthus, Preveratque, ut imparem nec alia tam intima Tiberio cauma, eur Rhodum abseederet imperium adeptus, extorrem, infamem, .et, bis interfectum Postumum Agrippam, omnis spei egenam, inopia ae tabe Ionga peremit --Bcuram fore necem Ionginquitate exsilii ratus Parcausa saevitiae in Sempronium Graechum, qui fami-Ita nobili, sollem ingenio et prave facundus, eandem Iuliam in matrimoni M. Agrippae temeraverat Neeis libidini finis traditam Tiberio pervicax adulter contumacia et odiis in maritum Meendebat littera que, quas Iulia patri Augusto eum insectatione Tiberii scripsit, a Graccho compotitae eredebantur. Irtur amoma Cercinam, Africi maria insulam, quattuo decim annis exsilium toleravit. Tunc militea ad eaedem mimi invenere in prominenti litoris, nihil laetum DPPerientem quorum adventu breve tempus petivit, ut suprema mandata uxori Amariae per siet ras daret cervicemque percussoribus obtulit, eo stantia mortis haud indignua Sempronio nomine; itR degeneravera quidam non Roma eos milites, sed