C. Cornelii Taciti Opera: cum indice rerum, ad optimorum liborum fidem ...

61쪽

minus miserabiΙes, quam quos hostis circumsidet. quippe illis etiam honestae mortis usus his inglorbum exitium Lux reddidit terram penetratumquoad amnem Vnfingim, quo Caesac classe contenderat. impositae deinde legiones, agante fama, submersas: nec idea salutis, antequam Caesarem exercitumque

reducem Videre.

XI. Iam Stertinius, ad ηecipiendum in deditionem Segimerum, fratrem Segestis, Praemissus, ipsum et illium eius in civitatem Vbiorum Perdux rat data utrique venia facile Segimero, cunctantius silio, quia Quinctilii Vari corpus inlusisse dicebatiu'. Ceterum ad supplanda exercitus damna certavere Galliae, Hispaniae, Italia quod cuique PromΡtum,urma equos, aurum, offerentes quorumclaudato

studio Germanicus, armis modo et equis ad bessum sumptis, propria pecunia militem iuvit utque cladis memoriam etiam comitate leniret, circumire saucios, facta singulorum extollere vulnera intuens, alium spe, aliun gloria, cunctos alloqui et cura, sibique

et proelio firmabat. LXXII. Decreta eo anno triumphalia insignia LCaecinae, L. Apronio, C. Silio Ob res cum Germanico gestas, omen Patris patriae Tiberius, a populo

Eaepius ingestum, repudiavit; neque in acta sua iurari, quRmquam censente Senatu, permisit euneta mortalium incertas quantoque plus adeptusforet. antoae magis in rubrico dictitans tion tamen itio faciebat fidem civilis animi nam legem maiestatis reduxerat; cui nomen apud veteres idem, sed alia in iudici. um veniebant: si quis proditione exercitum, aut plebem aeditionibus, denique male gestare publica maiestatem populi Romani minuisset facta arguebantur, dicta impune erant. Primus Augustus Ogni utionem de famosis libellis, specie Iegis eius, tractavit,

commotus Cassii Severi Iibidine, qua viros femina

62쪽

que inlustres procacibus scriptis dissamaverat mox Tiberius, consultante Pompeio Μacro, Praetore, an ludiria maiestatis redderentur exercendas Ieges esω, respondit. Hunc quoque asPeravere carmina, incerilis auctoribus vulgata, in saevitiam superbiamque eius et discordem cum matre animum.

LXXIIl. Haud pigebit referre in Falanio et Reth,

brio, modicis equitibus Romanis, praetentata crimina ut, quibus initiis, quanta Tiberii arte gravissumum exitium inrepserit, dein repressum sit, postr mo arserit, cunctaque conripuerit, noscatur Falanio obiiciebat accusator, quod inter euvorea Auguati, qui per omnes domos, in modum eouegiorum, M.ebantur, marium quendam, mimum eorpore infamem, adaeivi Me quodque venditis hortis, statuam Augusti rimia mane asset Rubrio erimini dahatur violatum perimrio numen Augusti quae ubi Tiberio notuere, scripsit Consulibus non ideo decretum patri suo eaerum, ut in pernielem eisium is honor verteretur. Cassium histrionem solitum, inter alios eiusdem artis, interesae ludia, quos mater sua in memoriam Aususti sacrasset. Ne eontra religiones seri, quod e res eius, ut area numinum simulaera, venditionibus hortorum et δε- muum accedant. Iusiurandum perinde aestimandum,

quam si Drem Ueuisset deorum iniurias diis euraa. LXXIV. Nec multo post Granium Μarcellum, Praetorem Bithyniae, Quaestor ipsius, Caepio Crispinus, maiestatis postulavit, subscribente Romano Hispone qui formam vitae iniit, quam postea es brem miseriae temporum et audaciae hominum fecerunt nam e ens, ignotus, inquies, dum occultis libellis saevitiae Principis adrepit, mox clarissimo cuique perieulum facessit, potentiam apud unum, odium apud omnes adeptus, dedit exemplum, quod secuti, ex pauperibus divites, ex contemptis metuendi, Pedinielem aliis ac postremum sibi invenere. Sed Μ--

63쪽

num insimulabat, sinistros de Tiberi sermones Amhuisse inevitabile crimen, cum ex moribus Ρrincipis foedissima quaeque deligeret accusator, obiectaretque reo nam, quia Ver erant, etiam dicta credebantur. Addidit Hispo statuam Mareelli uiua quam Caesarum sitam et alia in statua amputato capite

Augusti, e tem Tiberii inditam ad quod exarsit

adeo ut, rupta taciturnitate, proclamaret, se quoque is ea eaus a laturum sententiam palam et iuratum a quo ceteris eadem necessitas fieret. Μanebant etianatum vestigia morientis libertatis. Igitur Cn. Piso, Quo, inquit, De eensebis, Caesar si primus, habebo quod sequar: si post omnes, vereor, ne imprudens dis aentiam. Permotus his, quantoque incautius esser-Verat, poenitentia Patiens iniit, absolvi reum crimiunibus maiestatis de pecuniis repetundis ad reciper tores itum est. LXXV. Nee Patrum cognitionibus satiatus, iudieiis adsidebat in cornu tribunalis, ne Prastiorem euruli depelleret, multaque e coram adversus ambitum et potentium preces constituta sed dum veritati consulitur, libertas corrumpebatur. Inter quae Piua Aurelius Senator, questus, mola pubAeae viae duremque aquarum labefacta aedis suas, auxiliiim Patrum invocabat resistentibus aerarii Praetoribus, subvenit Caesar, pretiumque aedium Aurelio tribuit, erogandas Per honesta pecuniae cupiens quam virtutem diu retinuit, cum ceteras exueret. Propertio Celeri, Praetorio, veniam ordinis ob paupertatem petenti, decies sestertium largitus est, satis comPem eo Paternas ei angustias esse tentantis eadem aliosyrobare aussam Senatu iussit, cupidine aeverit iis, in his etiam, quae rite saceret, acerbus unde Θ- teri silentium et paupertatem confessioni et beneficio Praeposuere.

XV Eodem anno eontinuis imbribus metua

64쪽

Tiberis plana urbis stagnaverat relabentem ae inest aedificiorum et hominum aer es. Igitur eonmala inius Gallus, ut Ebri αδνει- aagontiar. renuta Tiberius, perinde divina humanaque obtege . Sed remedium mereandi numinis Ateio Capitoni, et L. Arruntio mandatum Achaiam Roma doniam, on in deprecantis, levari in praeaena proconsulari imperio, tradique Caesari placuit. Edendis gladiatoribus, quos Germanici statris ac suo nomine obtulerat, Drusus Praesedit, quamquam vili anguine nimis gaudens quod vulgo Iormidolosum, et Pater arguisso dicebatur. Cur abstinuerit spectaculo pae, varia trahebant: alii taedio metus, quidam tristitia ingenii, et metu comparationis, quia Augustu comiter inte fuisset. Non in ediderim, ad ostentandam aeritiam, movendasque populi offensiones, concessam filio m teriem quamquam id quoque dictum est. LXXVII. At theatri licentia, proximo priore anno coepta, gravius tum empit, occisi non modo e plebe, sed militibus et centurione, vulnerato tribuno toriae cohortis, dum probra in magistratus et diuasi sionem vulgi prohibenti ceum de ea seditione apud Patres, dicebanturque sententiae, die Praetorious ius virgarum is histrione esset intercessit Haterius

Agrippa tribunus plebei, inerepitusque est Asinii

Galli oratione, silente Tiberio, qui ea simulaei a Iubertatis Senatui praebehat valuit tamen intercessio, quia divus Augustus immunes verberum his ris a quondam responderat, ineque fas Tiberio, infringerameta eius. De modo lucaris, et adversus Iaaetriam fautorum, multa decernuntur ex quis maxime insumia ne domos pantomimorum Senator introiret naegredientia is publicum equites Romani ringerent, aut alibi quam in theatro peetarentur e spectan tium immodestiam exsilio multandi potestas Praee

ribus seret.

65쪽

LXXVII Templum ut in colonia Tarraconensi strueretur Augusto, petentibus Hispanis permimum; datumque in omnes provincias exemPlum. Centesimam rerum venalium, post bina civilia institutam, deprecante populo, edixit Tiberius, militare aerarium eo bridi niti simu imparem oneri rem pubK- eam, nisi vicesimo militiae anno veterani dimitterem fur ita proximae seditionis male eonsulta, quibus sedecim stipendiorum finem expresserant, abolita in Posterum. LXXIX. Actum deinde in Senatu ab Arruntio et Ateio, an ob moderandas Tiberis exundationes emterentur numina et lacus, per quos augeseit. Ruditaeque municipiorum et coloniarum legationes orantibus Florentinis, ne Clanis, solito σιτεο demotus, in amnem Arnum transferretur, idque ipsis pernitaem adferret. . Congruentia his Interamnates dissemiere:

νeaaum ituros fecundissimos Basiae eampos, si amnis Nar id enim parabatur in rivos diduetus, superum gnavisset Νec Reatini silebant, Velinum lacum, quaan Νarem effunditur, obstrui recusantes quippe is

adlaeentia erupturum optume ebus mortalium Ommisisse naturam, quae sua ora fluminibus, suos e-aus, utque originem, ita ne dederit speetanda e --m religiones foetorum, qui sacra et Iucos et araap eriis amnibus dieaverint. quin ipstim Tiberim Oolia,frorsus aeeolia sussis orbatum, minore glaria suere. eu preces coloniarum, seu difficultas operum, a vasuperstitio valuit, ut in sententiam Diuonis concede. retur, qui nil mutandum censuera Prorogatur Poppaeo Sabino provincia Μοesia, additis Achaia ae Μωcedonia. LXXX. Id quoque morum Tiberit fuit, eontinu ro imperia, ac Ierosque ad finem vitae in undem uxorcitibus aut iurisdictionibus habere. Caussae, ei traduntur alii taedia novae curae eme Fracita

66쪽

pro aeternis servavisse quidam invidia, a plures fruerentur sunt qui existiment, ut calidum erua ingenium, ita anxium iudicium neque enim eminentia virtutes nectabatur, Et rumunt uni oderat ex ope niis periculum ibi a pessimis dedecua publicum, tuebat qua haesitatione postram eo provectus est, ut mandaverit quibusdam provincias, quos egredi

urbe non erui Passurun.

LXXXI. De eomitiis consularibus, quae tum primum, illa Principe, ac deinceps fuere, vix quidquam firmare ausim adeo diversa non modo apud auαυ- res, sed in ipsius orationibu reperiuntur modo, subtractis candidatorum nominibus, originem euiu que ei vitam et stipendia descripsit, ut, qui forent, intelligeretur aliquando ea quoque significatione subtracta, candidatos hortatua, ne ambitu comitia turbarent, suam ad id curam Polliolus est pleriamque eos tantum apud se professos, disseruit, quorum nomina Consulibus edidisset posse et alios prosteri, si gratiae aut meritis eo derent apeciosa verbis, re inania, aut subdola quantoque maiore libertatis imagine tegebantur, tanto eruptura ad infensius servitium.

67쪽

EXCESSU DIVI A vGVSTI

LIBER SECUNDUS.

BREVIARIUM LIBRI

CAP. I. Initia belli Parthiel Phraates, Vononis pater. 2. Vonones popularibus inscius. . ab Artabano p laus ad Armenias profugus. 4. In Armenia mutati regum. 5. Gemanicus, inoidia Tiberi re- catus, Germanos confestim aggredi parat. 6 C satis elua Rhenus. 7. Irrupti in Cattos ara Drusi restituta. . Fossa Drusiana amisia. In rebelles Angrivarios anima ersum. s. Armini eum fratrerolloquium: in inde ira et iurgium. l. Visurgim tranaeunt Romani Batavorum discrimen , Car eaM eaesus. 2. Germanicus militum animos explorat. 3. Transfugio praemium pronuntiatum a Germania, mox eastris Rom. adsultatum. 14. Germanis somnium nusque 15. et Arminia rationes ad suos. 6. Locus pugnae, ea ua uiatavisus Aeterum inaretieris. 7. Faustum augurium Fuga Germanorum et clades. 8. Tropaeum positum. 10. Quo dedeeore aecensa gens bellum resumit. o. Acriter pugnaeum. It Uinem tandem Romani, quamquam

68쪽

amis res equitum proelio. 22. Monumentum et lit ἀ- us rerum magni aes. 23. Militea elarae oeeti M. M tempestate eviamitas et paene exitium Heroverti

naufragi. 25. Hae fortuna erecto denuo Germanoa aggreditur Germanicus eaeditque, simul aquisam Varianam eripit. o. Tum rebus infectis, eatur a Tiberis. 27. Libo Drusus ab amis delataea ra. Accusatus in Senaeae m. quum Hironos non reperiret, M. nec tam sceleris quam veeordiae conrine pomet,nom iure servos torqueri in auum eaput vidit. 3I. Iam

frustra orato principe Libo se ipse eonfeeit. 2. In defunctum sententiae Senatorum. Astrologi et magi ex Italis putri. 3. Luxus publieus leviter eoercitus, quem defendit Asinius M. Pisonia libertas, mu- laniae polentia. 35. De rebus proferendis ertamen in Senatu. 36. Asinii sententia de Comitiis, a Taerio reiaeta. 37. Hortali, Ieramentum inopiae suae poscentia, rationem 38 aspere excipi Tiberius tamen Meris eius nonnihil largitur M. Clementia ferri facinus. Is Postumum Agrippam se mentitres,

principi uram iniicit, sed M. Sauusti Crispi doloeuptus, Oeciditur. I. Romae dedieantur nora Ners. unno proximo triumphae Germanteus. 42. Arehelaus rex Cappa eum, in Urbem areisua perit. 3. Oriens turbatus committitur Germanico Pisoni, eroei homini, uria. M. Drusus in I myrteum missus, Suesis eontra meruseos auxilium petentia ua. 45. Ita inter se discordes Germani accinguntur ad pugnam. Arminis ad suos oratior M. Marobodui item ad suos. atrox melimn Maroboduua pro isto. 7. Terrae motus in Asia mi istos subierat iberius 48. in alios non sinus liberalis. s. Templa quaedam δε- Maia M. Varilia maiestatis postriata. I. De

Praetore substituendo contentio M. Tasfarinatem

69쪽

53. Germanies varia trivera. 54. Confusi in re disiciarium Apollinem. Oraeut ratio. 55. Piso et uxor Plancina Germanicum i ecta uurs etiam castra eorrumpunt. 56. Germanicus Armeniae regem, Cappadociae et Commagenae tegatos imponit. 7. Pisonis insolantia in congressu, consilio, eonvisita. 58. Uonones Syria demotus. 59. Germanicus Aegyptum petit, improbante T herio M. Canopus Thebae priscae. l. Statua Memnonia Pyramides et alia M. Germanorum dia-eordia, astu Drusi. 63. Maroboduus, i Catua daepulsus, eonfugit ad Romanos. Eadem mox fortuna Catualdae. 64. Rhescuporis, fratris sit -- presso, Romanam divisionem exreaaua, illius partem appetit; o. ipsoque per fraudem comprehenso, unia versam Thraciam Occupat. 66. Hinc vocatus adeaussam dicendam Cotyn Oecidit. 67. Romam perduetva et damnatus. 68. Vonones fugam tentat at deprehensus es oditur. 69. Germanicua aegrotui, aeelere, ut creditur, Pisonia, 70. cui amicitiam renuntia reteri more. l. Mandato familiaribus ultione, 72. datisque eoniugi monitis, moritur. 73. Alexandro M. eomparatus et praelatus. 74. Sentius Syriae pre

scitur. 5. Agrippina properat in Urbem. s. Pisoni Germanici eas exsultanti, reditum in Syriam dissuadet si V 27. sua et ontra Domiti Meler,

Sentium, Obsiam si Agrippinae M. eastellum Decrepat ariem struit sed pellitur a Sentior i tandem tutum ei iter Romam eoneeritur. 2. Ibi magna Meem Germanis ira et metus. 3. Honores viro de-ereti M. GH Druso gemellos parit. 5. Stata Aa ibidinem mulierum Paetia aera Aegyptia et Iuda α- M. Capta Vestalis. 7. Frumento pretium constitu- eum. Novo honores aversatur Tiberius 88 Armini. eaedes et praeeontem.

70쪽

mee gesta annis qualuim, Coas T. STATILIO SISENNA TAURO, ET Lia scRIBO MI LIuo Νη. C. CAELI RUFO, ET L. Pori PONI FLAeco. TIBERI CAESAR AUG.

. Sisenna Statilio Tauro, L. Libone Cosa mota

Orientis regna provinciaeque Romanae, initi apud Parthos orto qui petituri Roma acceptumque Egem, quamvis gentis Arsacidarum, ut externum ad-a rnabantur. Is fuit Vonones, obses Augusto datus a Phraate. Nam hraates, quamquam depulisset oeperitus ducesque Romanos, cuncta venerantium officia ad Augustum verterat, partemque prolis firmandae amicitiae miserat; haud Perinde nostri metu,

quam fidei popularium divisus.

II. Post finem Phraatis et sequentium regum, bintamna caedes onere in Urbem legati a primoribus Parthis, qui Vononem, vetustissimum liberorum eius, accirent. Magnificum id sibi credidit Caesar, auxi que opibus et accepere barbari laetante', ut ferme ad nova imperia mox subit pudor, degeneravisae Parthos perieum alio ex orbe regem, hostium artibus infretum iam inter prorineias Romanas solium Arsacidarum haberi, darique. Vbi illam gloriam triae

dantium Crassum, exturbantium Antonium; si mane pium Caesaris, tot per annos servitutem perpessum,

Puer serimperite ' Accendebat dedignantes et ipse,

diversus a maiorum institutis raro venatu, segni equorum cura quotiens per urbes incederet, lecti- eae gestamine fastuque erga patrias estulas. Inridebantur et Grami comites, ac vilissima utensilium an-nnto clausa sed prompti aditus, obvia oomitas, ignis-