C. Cornelii Taciti Opera: cum indice rerum, ad optimorum liborum fidem ...

91쪽

tem nullo officio coluisset nec id Archelaus per auaperbiam omiserat, sed ab intimis Augusti Inonitus: quia florente C. Caesare missoque ad res Orientis, intuta Tiberii amicitia credebatur. Vt versa Caea rum sobole imperium adeptus est, elicitarchelaum matris litteris, quae non dissimulatis filii offensionibus, clementiam offerebat, si ad precandum enaret. Ille ignarus doli, vel, si intelligere crederetur, vim nietveus in urbem Properat exceptusque immiti a Principe, et mox accusatus in Senatu novo crimina, quae fingebantur, sed angore, simul fessumaenio, et quia regibus aequa, neduni infima, insolita sunt, finem Vitae, sponte an fato, implevit. Regnum in Provinciam redactum est, fluctibusque eius Ioari posse eentesima seet a Protessus Caesar, ducenteaimam in posterum statuit. Per idem tempus, Anti cho Commagenorum, Philopatore Cilicum, Regibus defunctia, turbabantur nationes, plerisque Rom num aliis regium imperium cupientibus et provinciae Syria atque Iudaea, fessae oneribus, deminutionem tributi orabant. XLIII. Igitur haec, et de Armenia, quae supram morari, apud Ρatres disseruit nee posse motum Or entem in Germanis sapientia οmponi nam a aetatem vergere, rua nondum satis adolevisse. Tunc decreto Patrum Permissae Germanico provinciae, quae mari dividuntur, maiusque imperium, quoquo adisset, quam hia, qui sorte aut missu Oricipis obtinerent. Sed Tiberius demoverat Syria Creticum

Silanum, per adfinitatem connexum Germanaeo, quia ηilani filia Neroni, vetustissimo liberorum eius, pacta orat: praefeceratque Cn. Ρiaonem, ingenio violentum et obsequii ignarum, insita serocia a Patre Pinone, qui civili bello, resurgentea in Africa partea carrinio ministerio adversus Caesarem iuvit mox Brutum et

92쪽

Causium Secutus, concem reditu petitione honorum abstinuit, donec ultro ambiretur, delatum ab Augmuto Consulatum Recipere. Sed praeter Palemo spiritus, uxoris quoque Planeinae nobilitate et opibuaaeeendebatur vix Tiberio concedere libero elua,

ut multu. infra despectare nec dubium habeba sa delectum, qui Syriae imponeretur, ad spe Germanici coercend . redidere quidam, data et a Tuberio oeculta mandata et Plancinam haud dubie Aumata monuit muliebri aemulatione Agrippinam

insectandi divisa nφmque et discor aula erat, tacitiai Drusum aut Gemianicum studiis Tiberi , ut proprium et sui sanguinis Drusum fovebat Gami nico alienati patrui amorem apud cetero Ruxerat; et quia claritudine matem generis anteibat, avum M. Antonium, avunculum Augustum serena eontra Druso proavus eques Romanus Pomponiux Attieu dedecere Claudiorum imagine videbatur et coniunx Germaniel, Agrippina, secunditate ae fama Liviam, uxorem Drusi, praecellebat aed fratre egregie eon-eordes, et proximorum certaminibus inconcumi. XLIV. Νee multo post Drusua in Illyricum lamis est, ut suesceret militiae, studiaque exercitu pararet; MnuI iuvenem, urbano luxu lascivientem, melius in castris haberi Tiberius, seque tutiorem rebatur, utroque filio legiones obtinente. Sed Suevi praetendebantur, auxilium adversus Cherusco Orantes nam diae a Romanorum, ac vacui externo metu, gentinadauetudina, et tum aemulationa gloriae arma in aeverterant vis nationum, virtua ducum in aequo: sed

Μaroboduum Regis nomen invisum apud populares; Arminium, pro libertate bellantem, favor habebat. XLV. Igitur non modo hemisci sociique eorum, vetus Arminii miles, sumpsere bellum sede regno eti m Marobodui Suevae gentes, Semnones ac LRngobardi, desecere ad eum quibus additis, Praepou

93쪽

hat, ni Inguiomerus cum manu clientium ad Mob duum perfugisset non aliam ob caussam, quam quia fratris filio iuveni patruus senex parere dedignab tur. Diriguntur acies, Pari utrimque spe, nec, ut olim apud Germanos, agis incursibus, aut dialectas I r catervas quippe longa adversum nos militia, inaueverant aequi signa, subsidiis firmari, dicta Imperatorum ac repere. At tune Arminius, equo coniu- strans cuncta, ut quosque advectus erat, Reciperatam libertatem, trues eas moneo, posia adhue est eis Romam derepta in manibus multorum, ostent utreontra fugaeem Maroboduum adpellans, proesiorum expertem, mreyniae latebris defensinn, ac mox per dona et gatione petimas foedus proditorem miriae satellitem Caesaris, haud minus infensis animis exturbandum, quam Varum utactilium intersee

tu, et ad postremum Aeetis Romanis, satis probatum, penes uero summa belli fuerit. XLVI. Neque aroboduus iactantia sui, uua probris in hostem abstinebat sed Inguiomerum tΘ-nens, mori eorpore decus omne Cheruseorum, ineus consiliis gesta, quae prospere eeriderint, testabatur rureordem Armissium, et rerum nescium, Hienam moriam is a trahere, quoniam tres vacuas Iegiones, e

dueem fraudis ignarum, persdia Meeperit, magno

cum clade Germaniae et ignominia sua ; cum eoniunx, eum li/ι eius servitium adhue tolerent a se, M

iacim legionibus petitum, duee Tiberio, inlibatam Germanoruni gloriam erexavisse mox Onditionibus aequis discessum neque poenitere, quod ipsorum in manu sit, integrum adversum Romanos bellum, an paeam Meruentam maline , His vocibus instinctos exercitun Propriae quoque caussae stimulabant cum a Ch Tuscia Langobardisque, Pro antiquo decore, aut

centi libertate; et contra, augendae dominationi cem

94쪽

largium on alias maiore mole concursum, neque

ambimo magis eventu, nisi utrimque dextris comibus. Sperabaturque rursum pugna, ni amboduua eastra in colles subduxisset. Id signum perculsi fuit: et transfugiis paullatim nudatus, inmarcomannos ne sit, misitque legatos ad Tiberium, oraturos auxilia. Responsum eat, non iure eum aduereus in ruscos arma Romana invOeare, quν pugnantia in eumdem hostem Romanos nulla ope iuvisset. Μissus tamen Drusus, ut retulimus, pocis firmator. XLVII. Eodem anno duodecim celebres Asiae umhes conlapsae nocturno motu terrae: quo improvisior graviorque pestis sitit neque solitum in tali casu enfugium subveniebat, in aperta prorumpendi, quia diductis terris hauriebantur. Sedisse immenso monem visa in arduo quae plana fuerint e latae inter ruinam ignis, memorant. Asperrima in Sardianos Iues plurimum in eosdem misericordiae traxit nam centies sestertium pollieitus Caesar, et, quantum a rario aut fisco pendebant, in quinquennium remisit. Μagnetes a Sipylo proximi damno ac remedio habiti. Temnios, Philadelphenos, Aegeatas, Apollonidenses, quique Mosteni aoΜaeedones Hyrcani vocantur, et Hierocaesaream, Myrinam, Cymen, Tmolum, levari idem in tempus tributis, mittique ex Senatu placuit, qui praesentia spectaret refoveretque delectus est Μ Aletus e Praetoriis, ne Consulari obtinente Asiam. aeminati inter area et ex e impedimentum ori

retur.

XLVIII. Magnificam in publicum argitionem

avicit Caesar haud minus grata liberalitate, quod hona Aemiliae usae locupletis intestatae, petita in meum, Aemilio Lepido, cuius e domo videbatur, ea Patule divitis equitis Romani hereditatem, quamquam ipse heres in parte legeretur, tradidit . Ser-Vilio, quem moribus, neque auspectis, tabulis Ser

95쪽

ptum compererat nobilitatem utriusque peeuria im vandam, praefatus. Neque hereditatem cuiusquam adiit, nisi cum amicitia meruisset ignotos et alii infensos, eoque Principem nuncupantes, procul arcebat. Ceterum, ut honestam innocentium paupertat Ie-vavit, ita prodigos et ob flagitia gentes, Vibidium Varronem,marium epotem, Appium Appianum, Cornelium Sullam, Q. Vitellium movit Senatu, aut

sponte cedere Passus est.

XLIX. Iisdem temporibus Deum aedes, vetustatis aut igni abolitas, coeptasque ab August dedicavit, Libero Liberaeque et Cereri iuxta circum maximum, quam A. Ρostumius Dictator puerat eodemque in Ioc aedem Florae, ab Lucio et arco Publiciis, Αε- dilibus, constitutam et Iano templam, quod apud forum litorium C. Duillius truxerat, in primus rem Romanam prospere mari gessit, triumphumquctuavalem de Poenis meruit. Spei aedes a Germanicoaacratur hanc Atilius voverat eodem bello. L. Adolescebat interea Iecmaiestatis et ApuIε- iam Variliam, sororis Augusti neptem, quia probrosis sermollibus D. Augustum ac Tiberium et matrem

eius inlusisset, Caesarique connexa adulteri teneretur, maiestatis delator arcessebat ne adulterio satia seri lege Iulia, visum maiestatis erimen distingui, Caesar postulavit damnarique, si qua de usust inreligiose dixisset in se laeta noue ad cognitionem v mri. Interrogatus a consule, quid de his emeret, quae de matre eius Oeato seeua arxueretur, reticuit rdein, proximo Senatus die illius quoque nomine or Vit, elui verba, in eam quoquo modo habita, erimini forent liberavitque Apuleiam lege maiestatis adulterii graviorem poenam depreeuturi ut, exemplam Arum, propinquis suis ura dueentesimum lapidem removeretur, suasit. Adultero manlio Italia atque Africa interdictum est.

96쪽

LI. De Praetore, in locum Vipsanu GaIli, quam

mors abstulerat, subrogando, ertamen ine ait se manicus atque Drusum nam etiam tum Romae erant

Haterium Agrippam, propinquum Germ-iei, ou bant contra pleriqua nitebantur, ut numerua II rorum in candidatis praeponere quod lex iubebati Laetabatur Tiberius, eum inter Elio eius et leges

Senatus disceptaret victa est sine dubio lex sedis qua statim et paucis suffragii' quomodo, etiam eum Valerent, leges vincebantur. LII. Eodem anno coeptum in Africa hellum, duce hostium Tacfarinate is natione umida in eastria Romanis auxiliaria tipendia meritus, mox desertor, vagon Primum et latroeiniis sueto ad prasdam et raptus congregare dein more militiae, pervexilla et turmas componere postremo non incondita tur- hae, sed usulanorum dux haberi valida ea gena et sotitudinibus Africae propinqua, nullo etiam tum umhium cultu, cepit arma, aurosque accolas in bellum traxit dux et hia Μagippa divisusque exercitus ut Taefarinas lectos viros, et Romanum in modum armatos, eastris dtineret, disciplina et imperiis suesceret: Μazippa levi eum copia incendia et caede et terrorem circumferret eompulerantque Cinithios, haud spernendam nationem, in eadem cum Furius Camillus, roconsul Africae legionem, et quod sub signis sociorum, in unum conductos, ad hostem duxit modicam manum, si multitudinem Numidarum atque aurorum spectares sed nihil aeque careb tur, quam ne bellum metu eluderent ape victoriae inducti sunt, ut incerentur. Igitur legio medio, leves cohortes duaeque alae in cornibus Ioeantur. Ν ,Tactarinas pugnam detrectavit sua mmidae, multosque Post annos Furio nomini partum decus militiae nam post illum reciperatorem urbis, liumquaeius Camillum, penes alias laminas imperatori laus

97쪽

hiarati inique hic, quem memoramus, hellorum expers habebatur eo pronior Tiberius res gastas apud Senatum eeΙebravit et decrevere Patre triumph

lia insignia quod amisso, ob modestiam vitae, impune fuit. LIII. Sequens annua Tiberium tertio, Germanucum iterum Consules habuit aedium honorem Germanicus iniit apud urbem Achaiae icopolim, quo venerat per Illyricam oram, viso fratre Druso, in Dalmatia agenis, Hadriatici ac mox Ionii maris MVersam navigationem perpemus igitur paucos dimiusumpsit reliciendae classi simul ainus, Actiaea Letoria inclytos, et sacrata ab Augusto manubias c atraque Antonii, eum recordatione maiorum suorum adiit namque ei, ut temoravi, avunculua Augustus,inus Antonius erant, magnaque illic imago tristium laetorumque. Hinc ventum Athenaa foederique sociae et vetustae urbis datum, ut uno lictore uteretur.

Excepere Graeci quaesitissimis honoribus, vetera suorum facta dictaque praeferentes, quo plus dignationis adulatio haberet. LIV. etlta inde Euboea, ramisit Lesbum ubi Agrippina novissimo partu Iuliam edidit tum extrema Asiae, Perinthumque ac Boantium, Thraca rur-hes, mox Propontidis angustias tos Ponticum intrat, cupidine vetores locos et fama celebratos noscendi; pariterque provincias, internis certaminibus aut m gistratuum iniuriis fessas, refovebat atquε tuum in regressu saera Ramothracum visere nitentem, obvii

aquilones depulere. Igitur ab Ilio, quaeque ibi varietate fortunae et nostr origine venermina, relegit

Asiam, adpellitque Colophona, ut Clarii Apollinis

oraculo uteretur. Non femina illie, ut aput Delphos, sed certia ε familiis, et ferme Mileto a itus. tacerdos numerum modo eo uItantium et nomina

98쪽

audit tum in specum degressus, hausta fontis arcani aqua, ignarus Plerumque litterarum et carminum, edit responsa versibus compositis super rebus, quaa quis mente concepit et ferebatur, Germanico per umbages, ut mos oraculis, maturum exitium ceci

nisse.

ILV. At Cn. Piso, quo properantius destinata inei-peret, civitatem Atheniensium, turbido incessu exterritam, oratione saeva inerepat, oblique Germanicum perstringens, quod contra Meua Romani nominis, non Athenienses, tot cladiaua exstinetos sed e-luviem illam nationum, Omitate nimis Olaisset hos enim esse Mithradatis adserare Sullam, Antonii amversus D. Augustren ase a. etiam vetera obiectabat, quae inmacedones inprospere, violenter in suo fecissent offensus urbi propria quoque ira; quia Theophilum quemdam Are iudicio falsi damnatum, precibus suis non concederent. Exin navigatione celeri per Cycladas, et compendia maris, adsequitur Germanicum apud insulam Rhodum, haud nescium, quibus insectationibus petitus foret: sed tanta mansuetudine agebat, ut, cum orta tempestas raperet in Nrupta, possetque interitus inimici ad casum referri, miserit triremis, quarum subsidio discrimini eximeretur. eque tamen mitigatus Ρiso, et Vix diei moram Perpessus, inquit Germanicum praevenitque.

et postquam Syriam ac legiones attigit, largitione,

ambitu, infinios manipularium iuvando, cum veteres Centuriones, severos Tribunos, demoveret, locaque eorum clientibus suis vel deterrimo cuique adtribu ret, desidiam in castris, licentiam in urbibus, Vagum ac lascivientem per agros militem sineret, ousque corruptionis prosectus est, ut sermone vulgi

parens Ierionum haberetur. Nec Plancina se intra decora seminis tenebat; sed exerciti equitum, decursibus cohortium interesse in Agrippinam, in

99쪽

Germanicum contumelias iacere quibusdam etiam bonorum militum ad mala obsequia promptis, quod, Raud insito Imperatore easeri, occultu rumor Incedebat. LM. Ota haec Germanico; sed praeverti ad Ammenios instantior cura fuit. Ambigua gens ea antiquitus hominum ingeniis et situ terrarum, quo , -- stris provinciis late praetenta, penitus ad edos pomrigitur maximisque imperiis interiecti, et saepius discordes sunt, adversus Romanos odio et in Parthun Invidia. Regem illa tempestate non habebant, amoto Vonone: sed favor nationis inclinabat in Zenonem, Polemonis Regis Pontici filium, quod is prima ab infantia, instituta et cultum Armeniorum aemulatus, venatu epulis et quae alia barbari celebrant, proce- Te plebemque iuxta devinxerat. Igitur Germanicus In urbs Artaxata, adprobantibus nobilibus eircumfusa multitudine, insigne regium capiti eius imposuit. ceteri venerantes Regem, artaxiam consalutavere; quod illi vocabulum indiderant ex nomine urbis. At Cappadoces, in formam ποVinciae redacti Q. Ver nium Legatum accepere et quaedam ex regiis tributis deminuta, quo mitius Romanum imperium sperare pr. Commagenis Q. Servaeus praeponitur, tum primum ad ius Praetoris translatis. LIAI. Cunctaque socialia prospeee composita non ideo laetum Germanicum habebant, ob superbiam Pisonis, qui, Iussus partem legionum ipse aut persilium in Armeniam ducere, utrumque negete erat. Cyrri demum, apud hiberna decumae legionis, conVmnere, firmato vultu, Piso adversus metum, Germanicus, ne minari crederetur et erat, ut retuli, clementior sed ies, accendendis offensionibus callidi, intendere vera, adgerere salsa, ipsumque et ΡIu cinam et filios variis iodis criminari. Ostremo, paucis familiarium adhibitis, em coeptus a Caeaare,

100쪽

none Precibus contumaci a diam eruntque apertia odiis postque arua in tribunali Caeaaria Piso, et is quando adsideret, atrox ne dimentire manifestua. vox quoque eius audita ea in convivio, eum apud Regem Nabataeoxum oronae aureae magno pondere

Caeaar at Agrippsnae, leves Pisoni et ceteria osse

rentur Priarim Romari, non Parthi Regia sis,

ea epulas dari abiecitque imul coronam, et multa in Iuxum addidit, quae Germanico, quamquam Mediha, tolerabantur tamen.

ILVIII. Inter quae ab Rege Parthorum Artabano

Iegati Venere miserat amisitiam a foedata memor turos, et evere renovari dextras, daturumque Aonori Germaniel, ut O. Eu Araris areederet petere ἐπιterim, ne Vononea in Syria aberetur, neu proreres

sentium propinquis euntias ad diseordiae traheret. d ea Germanicus, de abeietate Romanorum Parthorumque magnifice de udventu Regis et cultu sui, cum decore ac modestia respondit Vononea I ompeiop tim, Ciliciae maritiniam urbem, amotus ea datum id non modo precibus Artabani, sed contumeliae m-aonis, cui gratiavimus erat ob plurima ossicia et dona, quibus Plancinam definxerat LIX. . Silano L. Norbano coss. Germanicus Aegyptum proficiscitur, cognoscendae antiquitatis. sed cura provineiae praetendebatur: levavitque aperitis horreis pretia frugum: vitaque in vulgus grata usurpavit sine milite incedere, pedibus intecti et pari cum Graecis amictu, P. Scipionis aemulatione; quem eadem factitavisse apud Siciliani, quamvis flagrante adhuc Poenorum bello, accepimus Tiberius, cultu habituque eius lenibus verbis perstricto, cedirime increpuit, quod contra instituta Augusti, iiDn sponteirincipis, Alexandriam iiitroisset. nam Augustus inter alia dominationis arcana, vetitis, nisi Pom