De Donato, Terentii, et Servio, Vergilii explicatore, syntaxeos latinae interpretibus [microform]

51쪽

hago facito dicamus et singularem numerum OOPulemus plurali. )Aen. II. 725. One. ,post , sed loco tantum, non et tempori adiungitur et adverbium est, atquctido syllaba habet accentum. η)Αon. III. 154. Ortygiam ad Ortygiam mors suo straxit rappositionem, ut paulo post Cretao pro in Creta . Aon. III. 162. rota . non si dicitur Cretae , quemadmodum , Romae , neque enim bone, sicut dictum St, Sine praeposition insulae ponuntur, nisi hao tantum, quae eiusdem nominis civitates haboni. Α. V. 426. Aulide . . . aut in ulido , aut pro Aulidi . Aen. III 416. cum protinus Ontinuo: o modo advorbium loci est, alibi temporis est, ut 291): protinus oria Phaeaeum abSeondimus arces. Αon. IV. 1. magis dilocta . . . id os diloctior . . . nam antiqui frequenter pro comparativo iungebant particulam , magis . talo et illud si Aen. V.

724i; orentius sun. V. 4, 12): nihil videtur mundius,

Aen. IV. 224. , Carthagine se pro , Carthagini :ot pro advorbio in loco, de loco posuit sic Horatius ep. I S, 12) Roma Tibur amem, Ventosus Tibur RO-

52쪽

Aon. IV. 182. Oculi subter advorbium Ah, os dicorot non sub plumis, sed sub ipsa.

Aen. IV. 341. Sponte mea modo nomen St: nam se genus et casum habet si et manΘ , cum ei genus et casus additur, nomen est, ut georg. ΙΙ.325) dum mane oom, dum gramina canent, Sic Stot Aon. I. 377): forte sua Libycis tempostas adpulitoris alias adverbia sunt. )Aen. IV. 16 circum non os pra positio sed adverbium loci . . . nam postposita praepositi et Reeentum mutaVit, et suas perdidit viros. Αon. VI 288. horrendum Strident pro hor- rondo adverbium qualitatis derivatum in nomen. Aon. VIII 30. Seram . . . Pro , Sero , d- verbium temporis in nomen deflexum. Aen. I. 381. aeternum in aeternum et ostadvorbium. Aon. IV. 401. aeternum adverbium est, ut supra

Αon. IV. 343. dic ago hortantis advorbium sest, unde et age Sta et age facite . Aon. V. 603. ha celebrata fenus tmesis est, hoc est hactenus et hic Sermo, quantum ad artem spoctat, duas Ontinet partes rationis, ut , ,hae pro nomen Sit, tenus praepositio, sicut Aon. III. 27): pube tenus et georg. III 53) crurum tenus; sed iam usus obtinuit pro una partes habeatur ergo asier-

es. Servii comm in On p. 416,1 Κ et Sergii explan. in vii. p. 489, 36 sqq. .

53쪽

bium est Omnis nim pars orationis cum dosiori osso quod est, in adverbium migrat o est temporis, namhhucuSque significat. Αon. V. 19. mutari transvorsa fremunt id ostilline atque in . . . Si autem adVorbium factum donomino, ut Aen. IX. 122ὶ fluens transversus pestautom idem georg. Ill. 499): et edo terram crebra ferit. Aon VI. 43. exinde una pars rationis est . . . quod ideo laetum est, ut Stenderetur una pars esse orationis, ne praepositio iungeretur advorbi quod vitiosum esse non dubium est. Asn VlII. 23. hoc tunc id est huc tum sthhoc pro , ,huc posuit Aeeundum antiquum Orom: nam antea hoc adverbium loci fuit, quod nunc abolevit nam crobro in antiqui lectionibus invonitur, sicut in pistulis probat Verrius Flaccus.' exomplis auctoritato rationse, dicens in adverbii pro seu O

'plerumque maiores ponere ConSuetos et Si pro huc

54쪽

Αon XII. 398. acerba Dpmens. Pro , aeΘλΘ : advorbium qualitatis in nomen derivatum. Aon XII. 486. heu quid agat omno advorbium Verbo Cohaeret unde, quia o homo alat o simili verbo Cohaerere non pOSSunt, Separatim secerunt aliam partem rationis, Cilicet interiectionem quam Sola latinitas possidet. . G. I. 287 . . . Octo autem non est adverbium, sed nomen, ablatirique casusJ. adeo ut se Horatius iunxerit praepositionem, ut l. p. 2,32ὶ Ut iugulent homines surgunt de nocte latrones nam adverbium senoctu facis, sicut diu ; Sallustius Iuguri 3S) diu noctuquo laborare festinaro. S. II. 11. Sponte, modo nomen est quia iunctum S ei genuS, quo caret Semper adVerbium. Eol. l. o. Quos id os ad quam nam adVΘrbium posuit pro nomine, ut Aen. II. ) genus unde latinum, id St a quo. interi et ionum Morint Tu lione. duo tantum Ρr1sciani locos eruero potuimus lib.

55쪽

ἡῖ Terentii et Vergilii interpretam

Αtque ut veniamus ad alteram propositi nostri partem, Videamu nune quibusnam potisSimum ex fontibus syntactici Donatus et Seroius hortulos uos irrigarint. Priusquam autem Veniamus ad propositum noStrum, id unum Commemoremus nullos alio nisi latino sente no SpeetaSse, quamquam haud neScivimuS, Omnium fere operum latinorum et soluta si devincta oratione scriptorum libros grammatico maXim graeea RSSumpSiSSe exemplaria, Cum romani graecae linguae studere inciporent a graecae grammaticae elementi S.' Nam et ipso Cato severissimus ille romanuS, QtSi remotu ab Omni graec cultu se ingenii set vita omnia nisi romana despiceret, facere non potuit, quin anniSadmodum gravatus graecam linguam diSceret, ium

56쪽

maximn romanae humanitatis partem grascis liferis offici intolligoret. Et M. Terentium Varronem, quamvis meritus sit do amplificandis studiis grammaticae latinae, tamen omnino non alium habendum ess nisi doctissimum graecae disciplinae interpretem

notum St. Quae cum ita sint, incertum esse putamuS, n numquam elaru quidam grammaticus ut

Varro Probus Donatus Priscianus Romae Octurus morit, nisi Graeci hortulos Orum liboralissime irrigaviSSent. Maxime autem romani a grasci didicorunt syntaxim latinam, Omnia enim ad ordinationem Oniunctionem constructionem partium rationis latinae portinsentia graeone Simillima esse doctrinae demonstraro minimi est negotii.

Duplicem de Octo rationis partibus disputationem a Donat institutam esse, alteram breviorem et puserorum institutioni ostinatam alteram doctiorem et cum reliqua arte coniunctam, multis demonstravit Κoilius in grammaticorum latinorum quarti voluminis praefatione p. XXXI. sqq. testimoniis. Quibus ambabus in artibus exponondis set illustrandis Donati interprotes ita Versati sunt, ut, cum sermulta ab iis vo omissa vel addita vel aliter disposita inveniamus, eas Donati artes valdo mutatas atque interpolatas nobis cum a modii aeri scriptoribus tum post typographicam artem inventam a primis editoribus tradi-

57쪽

tu esse noestro iure putare possimus, id quod paucis exemplis et ex Pompei copiosissim commento et ex Sorvii commoniari se Sergii explanatione haustis illustraro atque domonstrare nobis liceat. Ac primum quidem do orationis partibus disputans Ompeius p. 25O . cum alia tum has ait: Hoc quod dicit tenendum nobis ost idolitore. q. s. Quis dicit Donatus; nam alius QSS non poteSt, ut nos quidem putamus. In Donati automartibus ne unum quidem Verbum hac de re grammaticalogimus. Huc accedit, quod de eadem se et Servius p. 28, 9 . et orgius p. 13 . verbosius disputant, quam ut Suo ipSiu ingenio petiviSso potuerint, praesertim cum ad Verbum fero inter se hae do roconsentiant. Donati enim Commentatorum mirum per- Saepe OnsenSum intelligere nobis ieet, quom non ita faetum esSe putamuS, ut ex servio alii haurirent, sed ita, ut omnes Donati Ootrina usi ad Vorbum plerumque ex artibus illius descripta modo pluribus modo

minoribus x suis ipsorum ingonii petitis Xomarsent. Quadere quotiens de quaestione quadam grammatica in quam Donatum inquiSivisse iam non animadverti-mu Omne tres Commentatore Donati consentiunt,oam Donati artium partem mutatam osso aut a medii a vi scriptoribus aut a primis artium Donati editoribus noStro iure coniCQT POSSumuS, quamquam et Sergium et Pompeium non numquam ex servi in Donati artos commentariis hausisS Omnino non negamus. Exempli autem causa aliquot insuper locos

58쪽

ex Donati intorprotum commentariis, quorum iam in priore opusculi nostri parte mirum consensum in margine adnotavimus, hic citare nobis liceat: Pomp. p. 269 . de rappositionum Ordinatione SerV. p. 418 sqq. . Sergii explan. p. 17 . Serv. p. 407 . Sergii explan. p. 492 Κ. Pomp. p. 157 sqq. ., quorum ultimus de comparativi gradu constructione cum alia tum hae ait Comparativues gradus iungitur tribus casibus. Donatus ait seduObuου casibus is q. S. Serv. p. 437 . Sergii explan. p. 553 . Pomp. Ρ. 238 ., quibus ex interpretum locis et ipsum Onatum quaodam de Verborum constructione, ne dicam do idiomatibus casuum, memoria prodidisse suspieari

Serv. p. 413 Sq. . Sergii explan. p. 503 qq. Κ. Omp. p. 213 et p. 227 sqq. . Serv. p. 415 . Sergii explan. . Os q. . Pomp. p. 252 qq. . ledon. p. 22 ., qui OmneS

loci do adverbiorum constructione cum ad Verbum fere consentiant faciunt, ut Omnos o Donati artis parte quadam amiSS hauSto ΘSS SuSpiCΘmur. Sed nolo sexempla cumulare, cum multa huius generis ipsa opusculi nostri prior pars Suppeditet. Do auctoribus quibus Donatus in artibus eri-bsendi usus sit propior ipsam naturam libri ab omni doctrinas pocio remoti quamquam nihil constare arbitratur filius l. l.), tamen nos hi d0otissimorum Virorum Scripti adiuti:

59쪽

han in quaeStionem ausi sumus paulo accuratiu inquirerΘ. Donatum omnium uetorum grammaticorum Olum fontium Suorum nomina conStanter retieere ex

prior Oporis nostri particula intellegimus. Quae cum ita sint, difficillimum osso vidotu diiudicare, quibuΗ-

nam potissimum sex fontibus hortulo suo irrigaverit, quo non aliter nisi ex artibus eius excerpta cum aliorum grammatioOrum latinorum excerpti ad syntaxim latinam pertinentibus comparando investigar POSSumus. Hoc autem in laborando Optime nos adiuvant annotatione nostrae, qua in prioris fasciculi margine focimus, ut locos aliis simile CommemornremuS. Quas annotationes si paullo diligonitu porlegi- mues, miru et cum Diomede et cum Charisio et cum Dosithe consensus nobis occurrit, qui tantuS S per universum fere librum, ut multis locis non Solum eaedem se tradantur, sed etiam Verba Verbi rΘSpondeant. Ac primum quidem tu iure eo grammatioOS, cum paullo inferior aetate quam Donatu Vixerint, o Donati artibus hausisse conicias. an autem coniecturam exempla quae infra dabimus, refutare

60쪽

et omnia copiosin doctiusquo exposita exhibent quam

Donatu ips et nonnumquam fontes suos Ru nominant aut suspicari nobis permittunt. Qua cum ita sint, dubitar nequit quin ab antiquioribus auctoribus, tamquam communibus fontibus, omnes doctrinam suam deriVaverint. Exempli causa haec afforro sat erit De orationeo partibus eius disserentes mire consentiunt Donatus

p. 33 sqq. . et Charisius p. 152 . t Diomedes p. 30 sqq. . et Dosithous p. 389 sqq. Charisius participii coniunctionis praepositionis interiectionis

do finitionum auctoro Cominianum, advorbi C. Iulium Romanum nominat, Diomede ex nominis definition sua Scaurum ita modo dissentire ait, ut a nomine appellationem et vocabulum separot advorbi autem definitionis omnibus communis ex qua iterum Soaurum ita dissontiro commomorat, ut definiat advorbium ess modum ro dictionis ipsa pronuntiatione definitum), coniunctionis alaomonem auctorem citat. Item Onatu p. 375 . et Charisius p. 115 . o Diomedos p. 525 . ado fore se comparativorum et SuPΘrlativorum constructione tradunt. Et hoc ipso locos Charisius o Diomedes uberrimis sex fontibus suis hausisse Videntur, aut ex C. Juli Romano aut ex Q. Terenti Scauro aut ex alaemone. Etiam do oneribus Verbi mire consentiunt Onatu p. 383 Κ. , Charisius p. 164 et p. 168 R,

Diomedes p. 336 sqq. Consentiu p. 367, quorum quod nemin auctorem ullum grammaticum nominat