Aaron del conte I.C. de iure legitimarum successionum nouissimo commentarius

111쪽

VII. Patre ac matre deficientibus , auo auiae, proauo proauiae, tam paternis quam maternis, ceteritque adscendentibus legitima liber rum successio iure noui is mo desertur gradus tamen praerogatiua seruata, noueli. CX I cap. 2.

Ergo liberos inter I parentes nonnihil distat in hac causa. Vidimus superiori capite, quod si diuersarum stirpi ii in liberi hinc inde existantprox inmores in altera stirpe remotiores in altera haud excludunt. At secus est in suecessione p.i- rentum. Nam si plures , & inaequalis gradus iparentes inueniantur , ceteris praeferuntur, qui lproximiores. gradu sunt, siue mares siue feminae isnt, siue paterni siue materni ). Vt ecce: si idefuncto pater superuiuat , ex parte autem ma- itris praemortuae auus auia materni , vel po- itius mater exstet, ex parte autem patris desun, rcti auus paternus auia: illo casu pater tali- tum succedit auo & auia maternis penitus ex.

clusis; ': ' In successsione parentum patris praemortui lo- leum auus & auia paterni subire nequeunt, nec auus i& auia materni deiunctae matris locum . In succeia isione vero liberorum in filii praemortui locum nepotes nepte sue ex eo Reii. ii veniunt. In descendentibus 'enim locus reptae entationi datur , quae nullo modo 'in adscendentibus locum sibi vindicare poteli , quo- niam vi remotior in ill s a proximiori , ita contra lin his proximior a rei liori g)gnitur . Atque haec ivna ea ulla est , cur liberi proximiores ex una ilir- ipe cum liberis ex altera, utut gradu remotioribus, si1uecedant, non item parentes proximiores ex una lj- 'nea cum pareatibus ex altera linea remotioribus, '

112쪽

usis οῦ hoc vero mater , iubinotis, auo & aure paternis. Item si auus irat ei nuν. ac tet, ues aut paluma, ex parte laui materat deiundi. . ac auiae nraternae , proauus et proauia . asus; paternus vel auia omnibus in successi , ne praeserture veth auus aut auia materni supersit . & ex parte mi, aut aeque paternorum proauus tk proauia , qui in utroque icaso numerum quate inarium exdo. Mant . vn- auus matermis ue. auia, materna

proauis proauiabosque ex parte patris praeponi. t . Uides iam heic Iustimarium nonnulla a veis teri iure aliena statuisse. Ex vetustissimi enim tu.ris principiis, is liberi in aui potestate suissent, auus iure potestatis bona eorum omnia ozcup bat , uti superius obseruauimus Il. D inde eonstitutione Theodosii & Volentiniani f. in L. DL. C. quae Iiberi bonortim matern rum, di materni generis proprietate ipsis liberis seruata, cautum in , ut si ubera , . t uperstitibus tam auo, in cuius potestate sint. Hisam patre

diem obierint suuin , bona isthaes is patrem ,

non iam ad avum, perueniant, ipsi. Ruo tamen, dum supererit, viaicialia teruato: . qua in re u. nouistinuim aliquatenus cum usteri conuem reta Quod si liberi fuissent ab auo contracta. fiducia emancipati, iure manumissioni*. auus I alι emcludebat , non autem. matrem , quam sqbm vebat tantum pater siue manumistat , .sue. n.' manumissior bonorum pos Lusi,mα,. L. . IO. D. de

suis L a. v i5. senatuscons.

113쪽

dine oriebatur , quoniam auus Iure manuamissionis patrem, Pter matrem , ' mater auum

excludebat i pro qua amolienda difficultate Paul. lus in L. f. γι D. .. respondit rectius esse auo ius suum conservare e 3c optimo sane consilio ; auus enim eo easu ' matri praes rendus erat, non iure quidem proprio, sed propter patrem, quem excludebat, a quo ipsa

mater excludebatur.' Praeterea 'non Prentes m

do primi gradus , sed Jc ulterioris sne distrimine sexus ad liberorum laetemionem hodie venire dictum est . id autem iuris a veteri manitus abludit . Nam inre X n. tabularum quo niam mater nullo serme modo ad 'filii sui he reditatem vocari poterat, eo magis auia & pr auia tam tema quam materna erant excludendae'. Et quamuis dei neeps senatusconsultum Tertyllianum matrem ad ' legitimam filiorum suorurn sietessionem etdmiterit; auia tamen non vocata est, ut di serie Tribonianus tradit a. Insit. δε senatuscons. Ter Il. ' quemadmodum ne. que nepotes est senatusconsulto Orphitiano ad aviae succmonem ' voeati sunt , teste eodem Triboniano r. Instit. de senatuscons. e bit. Postea etsi im ratoriis constitutionibus nepotibus auiae quoque successio delata fuerit; nun quam tamen auiae delata neῬtum successio . tasse quod inagis liberis ea debeatur , quam Prentibus . 'Verum enimuero quod heie dici. mus de iure veteri , auiam nemtibus non suciseessisse, id de iure quidem ei uili intelligendum est , quum ea iure praetorio duplici ex capite

succeis ia

114쪽

suerederet. Nam bonorum possessione vel ex ea pite unde cognati in ordine cognatorum vocari poterat , 'uemadmodum mater vocabatur antae senatuscontuitum Tertyllianum , vel, si libero , emancipato succedendum erat, & extraneus manumitar exstaret, ex capite unde decem pers

nae r) . Ceterum nulla deinceps lata lege auia ad legitimam liberorum successionem vocata est, nisi primum Iustiniani κ eli. CXVIII., qua sere omnibus de re succe ria ad naturalem sm. plicitatem redactis , in successione parentum omne quoque sexus discrimen sublatum est.

' Non desunt qui existimant, aviani iure ciuili,&quidem ex senatusconsulto Totylliano olim laeeessisse, argumento ducti legis a. f.28. D. ad senatuscons. Ter- , ubi docet Vlpianus, auiam , quae nepotibus tu-vorem constituere neglexerit , ab eorum sueeessione sepelli. At ex ea lege nihil euincitur, quum queat intelligi de illa auiae successione, quae iure praetorio fiebat olim, vel ex edicto vnda cognati, uel unde Pecem personae. Alia prorsus ratione Contius in opusta Aa heressiti re bonor. p. esstomb. Modum hunc conatur extricare , quod scilicti illi e Vlpianus id senserit, matrem non succedere filio , cuius filiis impuberihus tutores non petierit. Sed, hae pasta interpretatione, fingendum esset, filium inter vivos fuisse eo tempore , quo erant nepotibus ex ipso genitis tutores dandi alias si delanctum esse dicatur, concipi ,

non potest, auiam luctemone, quae tunc non ei de- .

Tertur, sed nepotibus ex filio, diri uari ). Uiuo autem patre, si emancipati sint filii, is tuetor legitimu; eii, ae auiae proinde ossicium cessat; nisi quta dixerit, ac ad sensisse Contium , patrem vel de incutem sui si , vel furiolam.

115쪽

VIII. De serma nunc successionis adscena

dentium disseramus. Pater ac mater in capita succedere dici possunt quum pro aequo Veniant. Patre matreque defitientibus , quoniam hereditas ad reliquos adscendentes proximiores devolvenda ello hos autem inter nullum repraesentationis ius, i ullaeque stirpes sunt : suocessionem fieri in quasi sirpes . sue in lineas, vel potius

in gene a dicemus . Haec parentum successio in sirpes fieri dicenda videretur quum protritum in iure sit, succedi posse vel in capita, vel in stirpes , nec aliud vocabulum reperiatur ι neque tertium diuiscnis genus. Atque ita in stirpes interpretum pleriqtie adpellitant hanc ulteriorum parentum juccc ilionem o At nequit id congrue dici, quum i quae successio fit in stirpes, ea seri dicatur iure repraesentationis , quae suum

in parentibus locum non inuenit ); ac pro inde

quae ab Ditest. , aliique o inantur, in adscendentibus quoque iuri repraesentationis locum dari. bed ii profecto in foedum errorem tinpirgunt . Nam ius repraesentationis in successione deicendontium admito titur: in succellione co lateralium , ubi filii de lunctorum fratrum vel cum fratribuet concurrunt , vel cum parentibus: in successione parentum numquam . Fundamentum enim di rat: o repraesentationis en naturalis illa liberorum in locum parentum, ex quorum corpore manant, eorumque bona subiit tutio. Parentes vero in locum liberorum suorum sub fruere, contra naturam eli. Ploc iplum liquet etiam ex se ueli.

CXVIII.

116쪽

inde in stirpes succederetur, quin vlla esses reis praesentatio. Ni is ergo est, ut dicamus, hanc parenta um surcellionem tu eeuera fieri. Et vehementer sane miror, Donello, Balduino, alii iaque vel primi subse Ilii iurii consultis eiusmodi successio:um in Ilii pcs adpellari. Iam in genera

succet silui', quum bona tribuuntur parti in adscendentibus paternis, partim maternis, scilitet vi ternissem unum adicendentes paternae lineae, senilis: in alterum adscendentes lineae maternae accipiant, quamuis in alterutra dispar personaru in numerus inueniatur. Ita si in linea materna auus tantum, in paterna auus Sc auia exstent; solus auus mrtemus i rinissem seret, auus autem auiaque paterni semissem alterum, qui inter eos ex aequo diuidetur, abi pient, nouell. CXVIII cap. a. IX. Num bonorum origo attendenda , Ut raterna scilicet bona tantum paternis, materna maternis adscendentibiis debe intur, disputant interpretes . Hariolus ira ι agite C. comm . de successienit . , Call. etilis in cut b. ρί Τ fratres C. delegitim. θ redib., ac quotquot ex iacculento illo

Barroli latice sapiunt, hae adhibita bonorum distinctione parentes :uccc .lere opinantur. Sed nae

CXVIII. cap. a. . ubi ad successonem vocantur prOxianioreI ad cene en eς, re .n2tioribus e cliti s : quolfieri nequ'ret , si esset inter eos i p. ad ' alar G. Fin eeni in ex hac parte exitare patre et , ex illa auum ternum , auus m . tr m repraesentand. vna cum patre vocandus esset, a quo tamen excluditur.

117쪽

hi turpissime labuntur. Quum enim e medio

sublatis tot tantisque veteris iuris ambagibus , nouam simplicemque succedendi rationem Iustiis nianus nouissima constitutione introduxerit, ubi eiusmodi distinctionis nec vola nec vestigium Vllum oecurrit; parentes hodie indiscriminatim ad omnia liberorum hona vocari ambigi nequit. Sane imperator in praefat. ad nouel. CAGILaperte satetur, se voluisse omnes simul ab inteis salo cognationum successiones per i iam legem elaora compendioseque diuisone disponere. Et contiis nuo subdite Itaque prioribus legibus pro hac ea0sa positis vacauribus , de cetero ea sola seruari ,

quae nunc constituimus. Proinde omnis patern rum, maternorumque bonorum discretio exploadenda eq, quum ea ex hac constitutione possit nullatenus adstrui. Quinimmo haec bonorum distinctio maxime pugnat cum ipso Iustiniani placito, quo proximior siue in eadem, siue in diis

verta linea remotiori praesertor, ac utriusque lineae parentibus ei uidem gradus pro aequo addi Citur hereditas : quae duo non subsisterent, si

bona secundum eorum originem vel paternis , vel maternis adscendentibus cederent. Ita enim eueniret, ut in bonis paternis paternus remotior materno proximiori, & vicistim in maternis maia ternus remotior paterno proximiori praeserendus foret; nec vero hereditas inter paternae materanaeque lineae eiusdem gradus adicendentes pro aequo secundum lineas diuideretur . Statuit auistem imperator, ut m dietatem quidem accipiant omnes a Pulfe a Pseudoitcs, quaticulaque fuerint c

118쪽

medistinem vero reliquam a matre ad eudentes quantosumque eos 1nueniri contingerir . Ex quvides, non illos ad paterna dumtaxat, hos adomaterna, sed utrosque ad omnium bonorum me dietatem indistincte vocari. Praeterea quos imperator parentes ad intestatorum liberorum sue cessionem vocat, heredes iacit. Heres in omne ius, quod defunctus habuit tempore mortis, succedit, L. 3. 2. D. de bonori posse nib., L. 24. D. de verbori segnificat. , L. 62. D. de res iuri Itaque quum omnia paterna & materna

bona desuncti propria euaserint, postquam is hereditatem adiit; consequens est, ut parentes in haec bona sine ulla distinctione sue cedant, iique εἰ dem potesatis iurisque sint , cuius suis defunctus, L sy. D. eod. ). X. Nec quidquam in contrarium iaciunt,

quae ab aduersae sententiae patronis opponuntur. Aiunt, luculenter inueniri constitutum in L. 3. C. de bon. quae liberi bona paterna paternis ad

scendentibus, materna maternis deberi, idemqIDistinctionem inter materna se paterna bona in legitimis fuerassionibus seruandem, aliqua tamen limi

tatione, introduxerat Conilantius imperator in L. 4. C. Th. de mater' ben. , ubi eauit, ut, si filius fami. lias intra sextuni suae aetatis annum obiisset, bona

materna maternique generis non ad petrem, .sed ad Proximos ex parte matris, unde erant ea bona pro

tecta, pertinerent; ae in boaa itidem paterni 'generis pater proximique ex parte patris luccederent . Sed quum ea constitolio in iee Iustinianeo deIit, aliud nostro iure seruatur.

119쪽

adstrui ex ε. I. Insit. per quas person. no ad citrii. Verba L. 3. haec sunt: Sin autem Memnepos stupersitibus tam patre, quam auo Paterno diem sui in sene liberis obierit : eorum dominitim, quae ad ipsim a matre , vel ab eius linea peris venerint , non ad auum, set ad patrem eius peramentat e quasi hele de auo materno ageretur , ad quem, si pater deficiat, materna bona abire debeant, quemadmodum patre exit ante is excluditur , & in ea solus pater succedit. Tandem. que ex eo quod in successione fratrum state e consanguineus succedat in bona, quae ex linea paterna ad defunctum stat rem peruenerunt, ut eis rinus vero in ea, quae ex linea materna; non immerito, inquiunt, hanc eamdem bonorum drastinEtionem ad successionem quoque parentum esse protrahendam. At haec potius sunt aegrorum d liramenta . Textus enim in L. 3. C. de bou. quaeliberi, & in I. Insit. per quas persen. nob. a Aysiris. inuiti procul dubio trahuntur. Profeshora g. perperam ab iis intellecta de patre Sc auo paterno loquitur, non iam materno, ut mantis feste liquet ex illis verbis: supersitibus tam parre, quam auo paterno. Vt Vero istius legis senasus rite intelligatur, in memoriam redigendum est, quod superius diximus, veteri iure patremia familias omnia filiorum bona iure peculii occa-pa ise, etiam castrensa & quas: nec porro filios- familias ab intestato heredes habuisse ullos: qui pe si pater, ac auus, cuius potestati nepos obis noxius suisset, superstites inuenti forent, eo Cainsu auus nepotis bona omnia occupabat, patrepe l

120쪽

penitus excluso, quum in aui tantum potestate nepos esset constitutus. Quoniam vero bonorum matern arum Droprietatem e dominio parentis, cui usumfructum dumtaxat reliquit, subduxerat

a que in bonis itidem materni genetis vluniscit inctum ei tantum deberi statuerant Cratianus &Valentinianus iunior in L. f. C. Tb. eod. . proprietate ut in illis bonis , sic etiam in his liberis seruata; hinc, nouum ius ad alias species protendendo, sanxerunt Theodosius S: Valentinianus in L. Io. C. Tb. eod. , ut si filius obiisset, , liberis superstitibus ac patre, viassi lictus patri proprietas liberis seruaretur. Tandemque iidem imperatores in e t. L. 3. C. Itis n. de bonis quae. Isb., quae ex eorum nouella VII. de paternis seu maternis bonis ex parte desumpta est , vire-ι rius processerunt, statueruntque , ut si nepos in , . aut sacris constitutus sine liberis decessisset, pa-: tre superstite ; hie bonorum maternorum materis: nique generis proprietatem perciperet, auus iu- , re patriae potestatis viam fructum caperet tantum is, Atque hic est est. L. q. lentus, quae ab nouis, constitutionibus multum corresta est.' qua det re pau o post agetur. Deinde nihil offendit t. γ In Li. ter ouas perseu. nob. adetiis t. Sane sermo

b illic est de bonis a patre profectis , nimirum quod talia bona ipsi patri, vel avo, qui situm,

, vel nepotem in potestate habuerit, cedere de-he. nt.' quod extra quaestionis aleam cst' in haee, enim bona successionem non dari , ibis q:ii li-' herum in potestate habet, siue auus sit, siue