장음표시 사용
911쪽
sint, sed quod illa viribus a creatore donata sint mutatiiugis.Quum namque instituta sint incorruptibilia illa coelestia vi urgerent, regant, Tu creatore tueata tu adserantque insura haec, multimoda transmuta
tioni obnoxia,aequum fuit ut multiformes eis impar tirentur virtutes, quibus scilicet iuuent cxtimulentque subiectae naturae vini: non prosecto ut sibi sua ille quicquam producant, sed ut Deo pareant atque subministrent. Quod reuera praestare coelica corpora philo sephari putarunt cum vi luminis tum virtutibus propriis speciem totam consequentibus, per radios lu-inemque in inferiora haec demissis.Deum scilicet coelicorum corporum ad ij ad terra quq ceu punctum accentrum ad coeli ambitum, capacitatem existima tur transmissi, assumpta etiamnum forsitan quadam tenuiori sibi consentanea elementorum,per quε penetrant, substantia, arctantur proindeque densiores effect iri potentiores,materiam rite Mad portionem aequant coaptantque, praeinfusas in cam seminales rationes ad actum inuitant,donec ad formam tandcm
materia illa ad amussam, hoc est pro diuinae ideae ratione,disponatur, ut linc non paucis sensualibus philosophis uti praescripsimus visum sit atque receptum, coelum illud extensum cunctorii quae hoc in inferiori muna generantur causam esse effectricem : quod
tam rationi profecto alienum est, quam si instrumen tum non autem artificis intelligentiam, operis alicuius formam artificialem Eccredularent. Qilamobrem ut caelica illa corpora ministratoriar, vel si mauis instrumcntariae,causae speciem quandam a Deo in iis
se corum quae stata natura consuetudine producuntur,primoribus illis sere diuinis philosephis iudi
centur, unquana tamen verae, hoc est creatricis aut
912쪽
plasmatricis causae rationem illis concesserint. Caeteriana pro Christiana nostra veraque philosophia hoc loci non pigebit subnectere verba diui illius Augustini,summi prosectori diuini philosophi didoctoris nomen meriti, quibus Deum formarum omnium specificarum4 proprietatum singularum auto remisse & causam veram principemque propalam testatur. In ιζibilium in Put)seminum creator, ipse crea tor es omnium rerum, quoniam quaecunque nascendo ad oculos nostros exeunt, ex occultis feminibus accipiunt progrediendi primordia, incrementa debitae magnitudinis, di tinntionemque formarum ab originalibus tan
quam regulis sumunt .Et mox subdit citaque Apostolus
Paulus discernens interitu eum creantem atqueformantem, ab operibus creatura quae admoventur extrinsecus,
de agricultura si ilitudinem assumens,ait:Ego plan taui, spolio rigauit,sed Deus incrementum dedit. Ha ctenus Augumnus Atqui pro huius capitis suprema manu subnectendum duximus, quis 'proprietatis cia
sectus bifariam discriminatur aut namque utilis est, aut nocuus Vtilis censetur quo homini quippiam in futtili, quitatui adrerturve emolumenti, ut verbi grati 'ius Irissis functiones aut vires conseruet,vegetet, roboret, reparet,absoluat, Mab internecione vindicet: Vel etiam ad meliorem facilioremque vitam quicquam adserat V tilitatis. Nocuus autem huic ex diametro contrarius
iudicatur. Deinde utilis inutilisve dicitur proprietas vel toti corpori,vel priuatim cuidam parti.Tot siquidem corpori venenato, singulis item sigillatim eius particulis, theriaca ex usu cst.speciatim vero Hyacinthus,Granatus, Margaritae, Aurum, cor sedesque vir tutum Corallium autem QAchates stomachum ventrem solantur, Ma noxiis caullis asserunt. Simili modo
913쪽
naodo Napelli vis deleteri toti iuxta ac singulis quibusque partibus inintica cognoscitur. Caeterum pro-prietatum quae ab aduersis destiadunt, quaedam hoc moliuntur noxium,ad se primum quidem conuellen do, deinde immutando. Qua rationeAmethystus umbilico admotus vini vaporem cum primis allicit, Scammonium bilem reuellit.Alia vero quod flagitio sum est deturbant, ac tandem propellunt, veluti iam
ineriacae cum aliis medicamentis aduersus v
nena valentissimis contingit, quod rima gragdo, lapidi Cyaneo aliis nonnullis familiare esse perpetuo euentu cunspicitur Alia denique praesentem esse vel
imminuere causam duersam certo indicio commonstrant, ut Electro atque Adamanti coram toxico ma dere contingit Torchois vel findi vel omnino rui nam aut maculam quandam efferre dicitur appetente periculo. Eorum rursus quae viribus occultis nitun tur, quaedam adactionem corporis extimulatione e
gent, quemadmodum pleraque pharmaca in actum ut physicis vulgatum sermonem usurpemus reduci necessum est, priusquam ad opus proprium emergat.
Alia vero citra omnem a corpore immutationem
propria munia exercent quibus exercendis sola debita applicati orte opus est, quod scilicet vires suas actu, vel habitu si item solam accidentalem potentiam constituente nacta sunt ideoque bl egent conuenienti ad obiectum admotione.utque impediens nullum adst. Qua de causi Corallium etiamsi stomacho diutius adhaereat, nihil a corpore detrimenti admittit: pariter nec Sapphirus anthracem sanando vires,cl tantillo
perdit, quanquam Mid ei quidam falso adscribant.
914쪽
De rationes causiis virium in Gemmis. CAP. II LOgirationcm certe non obscuram ea
quae huic capiti inserenda sunt, cum iis quae nouissime disieruimus habere vi dentur.utriusque enim capitis idem se re obicetum, eadem pene ratio, idem propemodum argumentum, ut lic quoque bonam rum quae praestruximus partem adiectam intelligi velim quam &adiecissem profecto nisi prolixitatis nimiae κα Ξυ5Maας, id est , repetitionis acccrsi metus fuisset Institutum itaque adgressi dicimus praeclaras multum in Gemmis excellere virtutes Ideoque Minmagna illas antiquitus fuisse maiestate tam conspicuum est, ut cum nihilo consultius facturum existimem, qui illarum dignitatem muliis en comiis commendare niteretur, quam qui solis lume leviculo quopiam fulgore clarius ciliceres, aut luxuriantibus aliquot longe tame imparibus pictorum more coloribus illud assequi conetur. Sed citim tantarum virtutum tamque ere stupendorum muniorum causas
persequi non ψmnibus ex aequo facile fuerit. Qii dere,paucis libet de illarum potentiarum ratione qua dam recensere, non floccipendenda. fuerunt enim qui Gemmas vivere, Sesa sua anima speciales adeoque se re diuinas sensitiones exercere crediderunt, quorum iudicium receptum hactentis non est. Aliter Alexan- . Alexan de ille Graecus sensit.uamque quod illarum proprie
4ri Grή tates clementis unde constituuntur reseruntur acce stae, nimirum quod hae ut mixto alia edant opera
quam extra ipsum, in quo qualitatem elementalem, id est,innatum temperimentum, tanquam instrumen
915쪽
tum ad opus moueri ratus est. Cuius sententia, etianis plerisque placeat, multis tamen non niediocribus
philosophis vel ideo absurditatis expostulatur, quod
instrumentariae talatum cause recordatus,eflectricem,
quae princeps est, praetermisiis videri potest, quam pervestigare praesentis in negocij. Hermes autem ille H. - ,
Trismegilius Coelum Gemmis occulias proprietates de Gema- trans f indere perhibet: e quo gignendorum seu pro mmd b ducendorum omnium facultates tam singulares qua μημε.
vulgares in haec in seriora transmitti non dubitauit,sa seuerare, duplici ut inquit modo Aut videlicet nobiliter&ex anausia,quoties materia in quam coelum vim suam exercet,eius orbis ac luminis quandam speciem seu cognationem refert:ad quam scilicet quo propius accesserit gignendus lapillus, in hunc selicius ac abundantius propter materiae symmetriam,connexionem, atque consensum, coelum sitisse opcratum intelliga tur. Sed Mideo multa admiratione dignas cmmis esse proprietates inditas asserit, quod lumine ier spicuitate coelo quadan tenus patentiores demonstra tar,eius actionem persectius admiserti conceperunt que. Vnde scilicet tandem hominis spiritus estecti specificis pateant Gemmarum proprietatibus, qua ratio ne Topazium , arbunculum, Adamantem, occultis gratiarum proprietatibus praeditas esse confirmant viri non pauci nec incelebres, ut non deuoratis tantiam, sed, etiam gestatis suas edere liceat caelicas potentiai primum quidem in hominis spiritus, demum in in humores , lidiores eius partes, quibus a peste ac venenis defendatur. Sed enim a coelo hoc ipsum quicquid recondita vi possunt, Gemmas accepi se vel hoc
argumento confirmant, quod magno parua mole miriccosque promant effectus. Nulj namque elemento
916쪽
concessum volunt paruo corpore plurimum subito praestare, uti nec ignem pusillum magnam unico impetu lignorum congeriem rere, vel aquae pauxillum terrae plurimum perfundere. Quae vero coelica vi nutuntur,ex haud multa materia ceu scilicet vim eam in non magnopere reluctantia obiecta, facili opera, d1 fundant admiratione etiamnum dignas suas functio nes absoluunt Nimirum quod contrariis aduersantia busve causis non agunt,4 a validissima coelesti potentia in actionem extimulantur. Quo modo ut physio
logis quibusdam non vulgaribus placet Gorallium, Carchedonius , Chrysolythusque Gemmae, ab Ioue
praesertim ac Venere id sunt indeptae virtutis quo ab atrae bilis melancholiaeve symptomatis vel ferentem adserere valeant.Deinde Mercurio Achaten sacram perhibent,ideόque& facundiam inuitare, inomitii
contra vcnena amuletum esse testantur.Aduersus quae
etiam e Creta collectam dictamnum a Phoeboiqui Pythonem transfixisse fingitur)id est,a Sole omnis vitae tropaginis fomite mutuatam esse profitentur facultatem.Sedri herba Pentaphyllon coelica vi palam praedita creditur non venenatis modo auxiliari potens, sed unico solio diariam febrem,si bis in dies singulos sumatur:ternis,tertio quoque recurrentem: quaa .dia tuor autem soliis quartanam febrem pellere atque coinfebrim ficere posse laudata.Nec iniuria profecto, quum nempe sebres hae variis pugnent tum naturis tum intem
perantiis, haud facile hi erit si me non omnia fallant explicare quam ob causam naturalem, unico simplicissimoque hoc remedio Pentaphyllo scilicet, tam dis smilis rationis assectus abigi queant, si non virtutem hanc coelum ipsum illi impendisse causeris. Quid praeterea Phoebo sacrae Paeonis, a comitiali morbo vel
917쪽
portantem vindicare posse praeter coelum, concesserrit naturalis sensualisque philosophus Neque enina Pauca reperias medicamenta quae similis caliditatis, siccitatis ac modica adstrictionis conformes promat
qualitates, quarum ratione tametsi germanas edant Operationes manifestas , aduersus tamen illum esse
elum tam praestabilia esse minime experiaris.Sed scquorsum; nempe ut mirum non sit, qubd philosophi
illi arbitrati sint,coelii m Gemmis occultas profundere potentias: quum praesertim similes potestates in obscurioris substantiae herbas palam sit illud insinuare creditum. Quid praeterea Nonne a veteribus obse uatum est quarundam arborum,oleae inquam,Popu
puli albae,& Salicis soli solstitiali tempore conuerti: fieri etiam ut ipso brumali die frondes quaedam reui restant Vt haec Marcus Varro stupenda discrimina nominarit, quibus videlicet anni tempus discernatur,& ex foliorum versura solstitium,ex recens autem erumpente quarundam herbarum virore brumalis dies internoscatur.Quae ne iuste quis miretur,non pigebit hic quoque contexere quae M. Cicero ex Stoicorum placitis rescrt. Probati .Ll, inquit, a Stoicis in
ipsa bruma musculorum iecuscula augeri pulegium ari' dum florere brumali die, dem instata rumpi vesiculas, semina malorum quae in iis mediis inclusa sunt,in contrarias partes se vertere: OIli eis O conchyliis contingere ut cum Luna pariter crescant O decrescant Vnde in c., Acinifestum esse puto uti etiam praestruximus quodviphilosophis diligenter probatum receptumque inu nio,qub rebus supernis vis quaedam insita est vehe
mens,quae maxima ex parte cum inferioribus conue
nit indeque sympat i a quaedam & ceu consensus
918쪽
mcrgit, quo animantium motus tacitique concentus coelicis corporibus in rebus quae stata naturaiunt concordare videntur Quo nomme haec quoque interiora coelicis suis numinibus adscripta reperio, Apollini namque Aries,Leo,Gallus,Crocodillus,Cantha rus,a Chaeremone Porpllyrioque tribuuntur Ex a boribus vero Palma, Lotus, Laurus Sol feruntur ac Lotios hac ceptae. Nimirum quod coram inlucaris tot folia he hq N prilis auiam sol emergat contrahi, Meo exorto sentim
'eYplicari.Mirto quae de Heliotropio,& aliis non raris herbis,ut literis proditum est, ita re ipsa quiuis non
negligens explorator proprio obtutu cernere potest. Porrb de lapidibus multa nec tamen illimitia a
Philosophis Aegyptiis ac lagis perbibetur,qui quos
dam lapillos syderum imagines plane repraesentare adstruunt, quos adeo ab iis virtutes in sese concepisse crediderunt,& experimento comprobasse cstati sunt QMd namque philosopho naturali mirum ex1stimare simil1tudinem Gemmarumque cum coelo cognationem maiorem,essicere, eiusviribus obnoxius pateant atque hinc valentiores emergant, quum a xinie similitudo Dextimulata tandem germanitas materici aptam praeparationem,& coelo obnoxium consensum non obscure subindicet. Acunctis siquidemphisologis receptum est quod agentium actus fiunt in patiente disposito libet enim eorum vulgatam multum sententiam ad verbum reserre quodque singulaes militudines sese natiuo quodam affectu appetunt. Verum ne haec quidem absurda iudicauerit, qui monimentorum magicorum astrologicortimque non inuitus memincrit hi quippe in rebus similitudinem non mediocre ad effectus naturales habere robur certa velut hypothesi statuere. Sedit magica omitta
919쪽
mus,quibus vel solo nomine multi terretur, astrolo gicum aliquod adferemus exemplum.Inter omnes a-1trorum peritiores conuenit quibus etiam mcdico rum non vulgarium bona pars facto periculo subscribit Leonis imaginem aduersus calculum amulentum esse: si tamen stato tempore, hoc est, Sole Leonis primum gradum occupante in auro sculpta, a collo por tetur.Cuius rationem nemo, crediderim, aliam facile attulerit saltem naturalem, quam consensum appetitumque quendam rerum coelestium cum congenea figuratione,in conuenienti materia ab ista saltem harnaonia inuitatum procuratumque.Propter quem Vi tus illa coeli,quae constituto illius configurationis te
pore pollebat,aiam dicta parilitate, materiar,id est
auri,ad mensuram praeparatione, in aurum iam dicta imagine figuratum allicitur,transfunditur commeati quae proximum,gestantis scilicet,corpus sua vi assicit, qua a calculo ipsum tueant. Veruntamen nolim intelligas, philosophos illos, vel etiam me sentire virtute
hac esse imagini, sed auro tali essi te figurato, efformato transfusam,ut scilicet subaudias illos existimare quod praeparati , qua per sculpturam dictae imagini
fabricandae necessariam,aurum coesicis rediis Minstu xibus concipiendis abunde disponitur, essicit ut materia haec patentior reddatur coelicis amatibus admittendis,& ut ait M,Vitruvius li.I. de Architect.ca. 6.9de latentibus coeli rationibus,artificiosis reru inuentionibus, diuinitatis exprimere veritatem rerum pe-σitus vir posse credatur. De quibus fusius supra disseruimus. Sed enim ne philosophorum illorum placita
absurdiora putes, quam ut humanam apparentemque saltem aliquam non habeant rationem Maxime autequo sericiora sublimioraque ingenia oblectemus
920쪽
Misdsm non ver quod ita esse statuamuso annotaiida in pri- esse ani niis hic nobis videtur Platonis illius celeberrimi,&, multorum non mediocrium philosoplaorum celebra
ta vulgataque sententia,quod scilicet mundus et animal Vnum,yna quadam anima intellecti ualite est de qua paulo Mite disceptauimus sub mente principe o mnium crcatrice vita donatum, quae menti Obsecun data congeneo suo spiritu per omnia diffuso uniuer suin orbem alit,fauet, moderatur. Cui Mid Maronis
egregij illius non minus philosophi quam poetae sub
Spiritus intus alit,totamque infusam per artus, Dens agitat molem. Quibus non obscure ostendit naturam hanc transmutationi obnoxiam a natura stabili ordinatriceque re gi:singula etiam artus iarticulas esse quasdam nati rha;his dant illius ac magni animalis,eademque saltem com nimbus muni vita viticae,adderi communi quodam spiritu in tio,' propria munia extimulari. Id coques& illorum est 6- illi in nam in omnibus vitam sub mente ac vigere
p fa Hor est, cuncti eius id imperio peragat.Itain tamen ivteo,vasii ad suas sanctiones obeundas tu coelicis, tum nunnuntie iμη a quam ctiam rudioribus instrumentis utatur.Quapropter in hac communi omnium vita sentiunt singulas sormas cum inuicem, tum per animam illamini uersalcm ad omnium ultimum finem, hoc est supremum ipsum bonum , tandem conspirare, uti quae- cunque fiant mundi opera, sigillatim udi partes sint kilbr . Vel ad eas spectent,ut Mad totum. Quod Mipse Py-ntiate per thagoras suis numeris demonstrare contendebat, dii
numerq unitalcia omnem numerum constituere,dualem pri
'di: isti, mum, atque ex nitate linario ternarium, id est Trhiitatem quandam comprehcndi, deinde Min simplicem