Hieronymi Tartarotti Roboretani De versione Rufiniana historiae ecclesiasticae Eusebii Caesariensis dissertatio, in qua Valesianae interpretationis dignitas & praestantia vindicatur

발행: 1748년

분량: 130페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

R FINIANA. 21 reat; ut erudite animadvertit Valesius in Notis ad Cap. XXXI. Lib. VI. Verum leviusculis huiusmodi interpolationibus in hodierais Eusebii codicibus a nobis concessis, non statim palma Rufino tribuenda, aut

ejus versio cum P. Cacciario ut exactissima venditanda , omnibusque aliis praeferenda erit. Fassi enim saepius jam sumus, iterumque fatemur, ad lectiones quasdam restituendas, Interpretationem illam haudquaquam inutilem esse. Quare neque eX hoc capite , neque eae Lia pexius adductis , elici quicquam potest, quo labanti Rufinianae gloriae ex parte aliqua succurratur.

XXVIII. Alio se recipit eruditus Rufini

patronus, obiicitque recentiorum versiones maximis vitiis scatero. Musculianam redargui a Suffrido Petro, Edovardo God sali, Ioanne Curterio, & Valesio: Christophorionianam ab iisdem Curterio, & Valesio, nec non a Petro Halloixio; quibus quidem addere poterat metium De Claris Interpre-ribus pag. 23s., & Eliam Dupinum in Nova Bibliotheca Auctor. Eccles. Valesianam denique suos & ipsam naevos habere , uti ex Censura Raphaelis Vernaaetae liquet , quam in medium profert, quod validius

etiam

112쪽

xxx DE VERSIONE etiam ab ipso probari poterat , si libuisset,

auctoritate Clarissimorum virorum, quin rum ςriticas Observationes in unum coli

eit, & publici iuris fecit, Guillelmus Rem ding in praestantissima Cantabrigiensi Eus, bianae Historiae editione : item M. AUerti Fabricii , Ernesi Tentetelli , & Salomonis Curiani, qui, ut plerosque alios omittam , in suis ad S. Hieronymi librum De Viris Altistribus Adnotationibus valesii versionem

passim carpunt, notantque. Id porro vcxissimum est. Recentiorun Versiones non adeo numeris omnibus absolutae sunt, ut nihil a quoquam persectius eXcogitari, ne dicam perfici, possit. Certum hoc indubitatuinque esse, vel illud ostendit, quod doetissimi quidem, eruditissimique homines fuerunt, qui manus iisdem adornandis admovere, & cum Graeca, tum Latina lingua, si Musculum sortasse excipias, satis instructi: at homines tamen, proindeque errori obnoxii. Sed quid quaeso inde colligatur ad Rufini in vertendo fidem tutandam, quod totis viribus praestare nititur P. Cacetarius p rte . illius Interpretationem adeo accura tam esse, ut nihil prorsus ei desit At ho. - & ille suit, atque adeo communi omnibus

113쪽

RUFINIANA. II 3nibus hominibus Errandi necessitati subiectus. Et sane erravit in multis, ut a doctissi is viris evidenter demonstratum est; atque recentiorum versiones eo Rufinianae praestant, quod & pressius Graeco exemplari adhaereant, & ab erroribus sibi caveant, in quos vetus Interpres incurrit : quorum quidem in Rufino vitiorum alterum voluntatis est, alterum vero humanae conditionis.

XXIX. Restat postremum P. Cacetarii pro Rufino argumentum, scilicet Valesium ipsum semper in Eusebio interpretando Rufino duce fuisse usum, eiusque Versionem quasi facem praeviam secutum esse. Sed quam parum veritati id consonum sit, vel

ea Valesi superius a nobis relata verba, s iis superques cuincunt. Eusebii Ara ab

illo Rufino perperam accepta, ct intem pretata sunt y uuis enim sibi persuadeat, Ualesium Rufino duce uti maluisse etiam in iis, in quibus Eusebium perperam ab

illo interpretatum suisse ultro fatetur Al. lato iam loco, alterum hic adteXamus ex eadem Praefatione: Si quis Adnotationes meas

legerit ait Valesius 9 aut interpretationem meam cum illorum Eusebii Interpretum θversione conferre voluerit, intelliget profecto P quot

114쪽

quot quantisque erroribus refertis sint illorum interpretationes , nec sine causa novam Eusebiiversionem mihi a vobis injunZiam fuisse. Sed quoniam non voluntate , sed necessitate quadam in hunc sermonem delapsus sum, de superiorum. Interpretum vitiis summatim pauca dicam . Nam s cuncta illorum σφαλμιατα singiliatim et ellem percensere, in immensum extenderetur oratio M. ac statim a Rufino initium dueit. Porro nemo sibi fingat, Valesi una adeo bardum ac stupidum, ut tot illos tantos

pleeti, & in suam ipse interpretationem recipere vellet. Sequitur igitur Rufinum Valesius, & merito sequitur, quum Graeco textui penitius adhaeret, quum recte intemPretatu T, ac Dpe cod cis Ceris antiquissimi, quo utebatur, meliorem purioremque te

et ionem exhibet: at eundem identidem deserit, quum a Graecis Eusebii vocibus, aesententiis , quod saepissime accidit, longe aberrat , quum labitur, atque aut decipit ipse, aut decipitur. Quare fatendum tandem est, argumenta, di rationes universae, ab erudito P. Cac. clario excogitatae, ut Rufinum suum a Criticorum criminationibus vindicaret, nilii I

115쪽

RUFINIANA. I Spropemodum valere, sive reserantur ad ejustdem in interpretando fidem integritatemque tuendam : sive etiam ad illius Eusebianae Versionis prae recentioribus praestantiam &dignitatem comprobandam. Nam quod attinet ad hoc postremum, nihil prorsus attendendum puto, quod idem eruditus Vir sub dit Part. III. IV. pag. 174. sua: Dissertationis, scilicet: Inter scriptores , eos majoris

laudii dignor 6se, qui aliis subsidia praesant,

quam qui alienis opibus egentes, ear a ditiον mutuari coguntur ; proindeque Rufinum praestare Valesio, quia Valesius Rufinum alia quando sequitur, non autem contra. Nisi enim in re seria versaremur, argutari ac ludere potius eum voluisse censerem, quam

Rufinum eia nomine Celetirare.

XXX. Haec cum ita sint, miror prorsus erudito Theologo quaedam in illa sua Apolo geliea pro Rufino Dissertatione excidisse , quae a doetis eordatisque viris non satis probari possint. Praetereo enim quod recentiores Eusebii Interpretes, quia scilicet ea, neque

tamen omnia, in Rufino notarunt, quae multo antea, multoque acrius S. Hieronymus notaverat, impudentiae accusare non vereatur r illud certe fatis assequi nequeo , quum P a tot,

116쪽

rt 6 DE VERSIONE

tot, tantique doctissimi viri censoriam in Rufino castigando virgulam exercuerint, cur unum inse Μiraeum exagitet, hunc insectetur, verbisque acerbioribus excipiat: quando

praesertim nihil apud Miraeum de Rufino te. gitur, quod non habeat Vossius Ioeo iam a nobis superius laudato, atque illud idem &ante, & post Μiratum confirmarint, immo altius redarguerint innumeri propemodum Critici, tum ex Heterodoxis, tum etiam ex Catholicis. Sed eruditum ipsum Theologum audire praestat, studio Rufini sui tegendi nimis prosecto abreptum. Queritur igitur Dissertati

nis serae Part. III. I. pag. I44. aΜiraeo Prinnuntiatum, multa quidem Rufinum addidi me, detraxisse, oc minasse, ut interim tamen

hoc vago accusationis genere contentum M iraeum nihil α nitum ad probandum attulisse: non indicasse lacinia non loca mutilata ostendisse rfactas quoque immutationes omnino praetermi ste. Ex quo infert suturum fuisse Miraeo percommodum, si totum illud Scholion expunxisset: Multo enim , inquit, praesare videbatur pilo temperare, quam lectoris fis abuti, ut ei censura, quasi ex tripode profecta credenda propinaretur. .asi vero Rufinianae immut1ti.

117쪽

RUFINIANA. II Tnes, & additamenta longius sint perquirenda, & Eusebianam Historiam percurrenti , immo vel Cap. I, Lib. I. obiter conserenti, obvia non sint, statimque in oculos incurrant. Sed multo etiam vehementius in Miraeum invehitur eruditus Theologus pag. I 9. eiuLdem Dissertationis. ure cum ita snt cait .an non merito subimpudentem dixerim Miraei censuram ρ Scilicet quae verecundia esse potestiniversae antiquitatis sensit refragari R Eceles judicium tacita reprehensone perfringere R atque adeo ejus existimationis , oe auctoritatem apud sdeles elevare R Iam quae Ado Viennensis ex Rus Diana oersione tradit de Mandiribus; ex eoque. ιel ex Rumo publice legenda praeeipit Latina Ecelesia, s credimus Mirino, citra pietatis re.

Melasam, quae sc silibus imponit , omnino simplicem, vel rudem I sn minus imprudentem, aut incautam suspicari. Qui Miraei verba numquam legisset, saeunusque ab eo perpetratum minime nosset, facile, haee audiens, in eam opinionem de. stenderet, miserum hominem, aut in Reipublicae exitium, aut in Ecclesiae subversionem omnino conspirasse. Itane igitur de pio eruditoque Antverpiensi Canonico & sentire,

118쪽

8 DE VERSIONE

& seribere licitum sibi esse duxit Propaga Fidei Theologus Quod scilicet ille, quae tot elarissimi, doetissimique viri libere profitentur, litterisque prodidere; quae & verissima sunt, & nihil, aut sane parum Rufini

existimationi ossiciunt, usurpaverit, suaque secerit pXXXI. Sed neque mitior est, aut modoratior Romanus I heologus, quum de Ual so, eiusque versione sermonem habet. Part. III. I. III. pag. 16 o. eiusdem Dissertationis Valesius, ait, Rufinum aggredytur, urget exagitat; eaque, ut suspicor, falsa opinione aductus, versionis suae gloriam assurgere non posse,

nis Rumianae depressione. Quae suspicio quam

vana sit, quam a vero abhorrens, superius adversus Fontaninum probatum fuit

Eodem loco pag. r6 postquam famis est, Valesii interpretationem posterioris aevi approbatione celebrari, de MSS. codicibus ab eodem in speetis, ac collatis disserens, addit: suamobrem haud scio, probandum ne magis sit conflium Stephani, qui duo naritus exemplaria , uno propemodo contentus, alterum vix attigit; an Valesii, qui ex tam multis notis, ct codicibus talem nobis congessit textum, quulis facile credatur musivum opus quoddam, nou

tam Disit iacti by Coral

119쪽

RUFINIANA. 1 Issam straptoris, quam evulgatoris an scium redolens. Quibus verbis universam posteriorem aetatem condemnat P. Cacciarius, quae tam insipiens ae stupida fuerit, ut musinum opus

pro absolutissimo elegantissimoque opere sibi venditari passa sit. Misericordia tandem motus eruditus The logus, liberaliter concedit, Valesii editionem

esse commodam, & accuratam: item concinnam, & elegantem; at ne nimis muIta

largitus esse videretur, evestigio subdit: Nec enim id laboro , cum tale quidpiam sidere sit vel in poeticis centonibus. Et tamen is idem ille Theologus est, qui in Praefatione sui operis nos certos facit, in hae Dissertatione semper illud cavlise, ne quid diceret praecipiti, vel o

cupato animo - Num quod ipse prosesIus est, revera praestiterit, aliorum iudicium esto. Illud dumtaxat monuerim, posteriorem aetatem, quae ipso quidem iudice, calculo suo Valesii translationem comprobavit , neque poeticis centonins , neque momis operibus ill maccensuisse. Cumulatissimis eam quidem laudibus eXornavit, exosculata est, summoque in pretio habuit, atque tam avide pervolutavit, ut distractis brevi tempore exemplaribus novas subinde, ac novas eiusdem editiones para ac zecesse fuerit Ec

120쪽

reto DE VERSIONE

Et merito sane communi doctorum hominum, quotquot litteras impensius colunt, applausu excepta est Valesiana interpretatio; quippe quae seu diligentiam auctoris in veto, ribus codicibus conserendis, Criticaeque artis peritiam spectes, seu Graecae, Latiiraeque lici-guae notionem exquisitistimam, seu Ecclesimsticae rei notitiam, non quamcumque, sed interiorem penitioremque, seu denique erudiationem , doc trinam, ingenii magnitudinem, iudiciique acrimoniam consideres; omnium absolutissima dici possit; quum his omnibus praesidiis instructus eius auctor, qui ingeniorum

luae aetatis princeps a U. Cl. Georgio invio appellatus est, animum ad scribendum appulerit. Neque tamen est, quod Rufini laudibus quicquam propterea detractum velimus. Fuit di is magno vir ingenio, magnaque eruditim ne praeditus, Graecis itern litteris satis imbrutus, neque iis subsidiis omnino destitutus, quae ad optimum informandum interpretem necessaria esse videntur. Et sane minime dubium est, quin si pressius vestigiis auctorum,

quos interpretatus est,insistere voluisset,quum praesertim optimorum codicum copia facile αi suppeteret, omni paene labore ac solliciti dine novas versiones elucubrandi posteros suos

SEARCH

MENU NAVIGATION