Caroli a Linné ... Amoenitates academicae seu Dissertationes variae physicae, medicae botanicae antehac seorsim editae nunc collectae et auctae cum tabulis aeneis. Volumen primum decimum ... curante d. Jo. Christiano Daniele Schrebero ..

31쪽

fiant, an persectae sint 8 His enim diebus vita periclitatur. Si nullae crises funi, ait Hipp. laborem signiscant S morbi longitudinem θ' recidivas. 3: -

his etiam in morbis, nempe Acutis , temperantibus medicamentis utendum est, ne natura perturbetur ; sic conveniunt heiri Cremores varii ut Av

nae, Hordei, qui cum syrupo quodam aceto aut succo Citri ad gratum saporem insundi possunt, ne aegrum potionis simplicis taedeat, & eo copiosius potare valeat, unde sanguis diluitur,

atque circulatio liberior essicitur. ' Praeterea trans- spiratio sensim est elicienda, in quem finem potiones erunt calidae & calor loci semper moderatus tenebitur. Sub calore vero febricitantis, alvus erit aperta, ne excrementa putrescant, lamassa sanguinea inde inficiatur. Validiora Purgantia seu Drastica in hisce morbis valde sunt noxia, sed Eccoprotica, 'ut cremor Pruno rum dulcium, Ptisana ex radicibus aperie tibus , aut clysmata leniora caeteris sunt prae

Morbi vero Chronici, neque Medico neque medieamentis facile obediunt, quoniam in corpore no1tro altius radicati sunt; attamen circa hos sequentes regulae observari possunt. I mo. Qui spasmo laborant intestinorum, alvum laxabunt enematibus. 2:do. Ρlethorici bis de anno venam secabunt. 3:o. Sal. Volat. oleos Sylvii, parva in dosi, matutinis horis capient. Generaliter vero diluentia huc pertinent, ut Apua pura N Aquis Minerales , quae in Arthritide, Calculo, Rheumatismo, Menstruis suppressis &c. conveniunt, sed noxiae sunt iis, qui exulcerationes pulmonum habent. Aqua adame, inter optimas censentur aquas, quippae

32쪽

quae aegrotum in Diarrhaea chronica, Haemorrhoidibus &c. roborant. Aqua Sesteranae eum lacte ins exulcerationibus pulmonum, ut Ρhthisi, etiam in Hysteria, Arthritide, Febribus lentis & Η mitritaen , non sine fructu adhibentur. Videm . Opincula Pos Med. Tom. ΙΙ. tractat. tillim. Sic breviter a me jam allatis modis, m Io non tantum obviam ibitur, sed & auxiliante Deo feliciter illud depelletur.

33쪽

PRO GRADU DOCTORIS Proposuit

CAROLUS HENRICUS WAN MAN

U plandus chirurg. primar. Suee. Me. Nav. Indiae Reg. Acad. Scient. Adscriptus.

Ante breve tempus ex itinere Indico redux, easdem quantoeius repetere terras jubeor. Temporis igitur angustia ex ebllectionibus meis N observationibus, sub longa hac es' perdiFcili navigatione, apud aegrotan tes insitutis, multa depromere vetat. Fructus autem, quos jam indies colligo, tranquillum aliquando nactus portum, uberius exponere conabor. Hanc interim pagellam , tempori magis quam desiderio meo adcommoda tam , Tuae, Candide Lector, mei ac censura benigni ri commendo. 9Th. I.

34쪽

MORBI NAUTARUM INDIAL - π

caloris & frigoris vicissitudinibus, indeque interrupta transspiratione, exsurgunt Varii, utpote Marus, Ascitet, & Pγmpanites, quos mor hos antecedunt alvi obstipatio, & excretionum

Orientalis, Chinae finitimae, pessima est Miliaria, tam Rubra quam Alba, quae videtur Indiae End mia; minus tamen frequens est indigenis, quod aquae salsae lavacro quotidie fere utantur, quam nautis nostris, ejusmodi lotione vacantibus. Hanc effici crederem a calore intensissimo diei, cum frigore humido penetrante noctis alternante; unde Poris apertis corpus bibulum attrahit copiosius aerem vitiatum, sub ipso somno.

Th. III. FEBRES EXACERBANTES, imo etiam rebelles TERTIANA , saepius nautas nostros infe stant. Has derivo ab aqua sub itinere putrescente, non modo ad sentinam .haria, verum essam linipsis doliis, pro potu quotidiano asservatis, pessimumque halitum spirantibus. Th. IV.CHOLERA INDICA Mus. Nos Meth.' M.

p. I 3I. frequentissimus morbus nautarum est, cum primum Indias attigere. Oritur haec a mutata diaeta, & inprimis ab esu carnium Testudinum,& fructuum praecipue Citreorum minimorum & acidissimorum, quae nomine Lemties prostant in Chi

35쪽

na. Quorum succus loco Limonii adhibetur iapauperiorum consectione Polopuntiae. Curatur opto, Decocto oryzae & althaeae. Th. V. VERMEs se comites sistunt plurimis morbis, qui propagantur procul dubio ab aqua diu asservata & putrescente hausta, cum haec vermiculiS numerosissimis scalaat. Hos inter Taniam obserVwi,

eamque debellavi pulvere Lithanthracis in spir. Vani hausto. Th. VI.ΡΕRΙΡΝΕ ΟΝΙΑ levior, circa Νovembrem in China, infestabat plurimos, dum aer e calido in Digidiorem transibat. Insurgebat haec cum febre levi, pulsu citatiore sed debili, suffocatione pectoris, & exspuitione copiosissima, rarius licet cruenta. Hanc domui Vesicatorio amplo pectoris istilla, & kerme minerali. Th. VII. SYΡΗILIS in China magis exteriora, quam interiora corporis occupat, relictis saepe genit. libus & faucibus.

Th. VIII. SCORBUTUS. imprimis sub reditu ex Indiis,

superato Capite Bonae Spei, plurimos VeXabat. Mitigatur vero esu carnium Testudinum, quas copiose legimus ad insulam Adscensionis; ubi hae, in Calce Testudinea sub nocte, ova sua deponunt; at Uero recrudescit magis Europam propius, ultimo

in itinere infestissimus. Tollitur in privus pol Pulopuntiae & fructibus horaeis.

36쪽

CLIV.

D. D. CAR. V. LINNE

proposita

Vpsalia I 769. Decembr. 23.

Praedium Astero situm est in territorio oppunda

Sudermanniae atque paraecia Betina, & comtinetur insula, quae claris lacus rigari cingitur undis.

Α Nycopia cireiter tria cum dimidio ad occidentem abest milliaria. Insula ipsa in Iongitudinem patet tertiam ei eiter milliaris partem. Λ continenti, ubi ponte vectorio trajicitur, sunt fere ter centum & millia passuum, ad fretum vero Ralstadense non nisi teli jactum distat, adeo ut praedium hoc a natura ipsa quasi circumseptum, si

37쪽

s landos, qui huic subjacent, Iacui vieinos exceperis , ab aliis accolis separatum sit. Ρars insulae ad orientem vergens, ubi aedificia posita sunt, a reliqua lata fossa, alnis consita, abscis a est. Ε palatio adeo magnifice exstructo, ut par quidquam in tota vix reperiatur provincia, laetissimus prospectus est non modo in lacum, cujus littora templis villisque ornantur, verum etiam in insulam, quae hortis, agris, pratis & demum silvis

decora est.

Ab antiquis inde temporibus clarissimi sueciae magnates insulam possederunt, inter quos Biel kiorum, Sparriorum atque Baneriorum praefulgent no-hilissima patriaeque per quam cara nomina. Hodie illam tenet Regis Regnique Senator, Illustrissimus

Comes CAROLUS GUSTAVUS TESSΙΝ, qui,

magna cum gloria summis in republica functus honoribus, eam refugium senectutis elegit, sessus continuis , iisque gravissimis pro communi salute Iaboribus, ut, exemplo Scipionum aliorumque illustrium Romanorum, ultimum aetatis quieti dedat , atque liberiorem in rurali innocua vita respiret auram, seque delectet cogitationibus de Deo, de stupendis naturae miraculis, de rerum mundanais rum inconstantia & vicissitudine. Pluribus facile Plantis jucunda haec superbit insula, quam alia quaecumque in tota Suecia. Maximam igitur exinde percepi voluptatem, plantas an. notare, quae hic gignuntur; praecipue cum Illustrissimus Comes & senator permultas, ex dissitis allatas plantas regionibus plantari curaverit peregrinas , quae jus civitatis jam adeptae sunt.

38쪽

Ingratissimus certe habendus essem, nisi magna animi veneratione publice significarem , quam ineredibili fere studio Viri Praeclarissimi, D:us Mag. Andreas Tidurom, Laborator & Adjunctus ad almam Academiam Upsaliensem, & admodum Reverendus Dominus Petrus Osbech, Pastor Haslcefit in Hallandia, quas haee fert insula, investigaverint

plantas.

Harum ego plantarum, brevius ut stat, solum insta sisto nomina generica & trivialia ex D:i Praesidis scriptis, praecipue ex Flora Rus Suecica, edista Λ:O I7 S.

MONANDRIA.

Hippuris I vulgaris. P aliunde allata. Callitriche a. verna. Λ in DHis.l3. autumnalis. Λ in fossis. l

Ligustrum 4. uulgare. in hortis. Circaea s. alpina. P in silva donis. Veronica 6. longifolia. P e Gothia accersia. 7. spicata. P in glabretis. 8. vicinalis. Ρ in silvis. 9. Beccabunga. Ρ in inundatis. Io. sernilifolia. Ρ passim.

II. scutellata. Ρ in inundatis. I 2. Chamaed s. Ρ in pratis. 33. πυensis. Α in agris.14. agrestis. A in agris. S. Derna. Λ in montibus. Lycopus I S. europaeus. P ad aquas. Anti Xanthum II. Odoratum. P in pratis.

39쪽

TRIANDRIA.

Valeriana18. o malis. Pin subhumidis.

in caespitoss. Scirpus 2I. palustris. Ρad littora.

22. acicularis.

sub littoribus. 23. Iacustris. Ρintra littora. Εriophorum 24sObstacvon. Pin caespitoss.

ll S. vaginatum. P in uliginosis. Nardus 26. stricta. P. in glabretis. Phalaris

27. arundinacea. Ρ.

in subhumidis.

Phleum 28. pratense. Ρ. in pratis. Alopecurus 29. pratensis. Ρprat. subhumid. 3O. geniculatus. Pin sagnantibus.

Milium

Agrostis 32. Diea venti. Αin agris. 33. arundinacea. Ρin Blvis. 34. rubra. ad ripas. 3 S. canina. Pin pratis. Λ ira 36.stolon era. Ρin pratis. 37. coerulea Ρ38. caespitosa. P39 .flexuosa. Ρin carisitos. in pratis. Melicam rupibus. 4Ο. nutans. Ρinter rupes.

43. angustifolia. Ρin pascuis.

44. protensis. Pin pratis.

ad vias. 46. compressa. Pin tectis. 47. nemoralis. Ρin umbrosiss. Briga 48. media.

in pratis Acis. Dactylis

49. glomerata. Ρpasi . Cynosurus SO. crisatus. Pin vivario. Festuca SI. OUina. Pin siccis. S2. rubra. Ρ

40쪽

s3. elatior. Pin pratis. Bromus 54.fluitans. Ρ

SS. setalinus. Ain agris. 56. arvensis. Ain agris. 7. tectorum. A. in tectis. S8. giganteus. Ρε Mnne ulla. S9. pinnatus. Ρin rupibus. Avena 6 . fatua. Ρin agris.

64. Calamagrosis. Ρin subhumidis. Lolium

65. perenne. ad versuras.

Elymus66d caninus. Ρ inter hortum S lacum. Hordeum 67. murinum. Ae Malmogia. Triticum 68. repens. Ρin cultis.

Scabiosa 69. arvensis. P .

ad agros. apo. Succisa. Ρ. in pratis. Asperula 7 I. odorata. Ρin horto sata. Gallum 72. verum. Pad vias. 73. horeale. Ρ

74. Motiugo. Ραd O . lateraΥ. 7S. palustre. Pin paludibus.76. uliginosum. Pin uliginosis. 77. Aparine. Λinter sata. Plantago

78. major. Ρ. ad vias. 79. media. in pratis. 8o. lanceolata.

Centunculus 8 I. minimus. allat. e Lethaea.

Alehemilla 82. vulgaris. Ρ

scuta 83. europaea. Λin Lupuleto. Potamogeton84. natans. Ρin lacu. 8S. perfoliat . Ρin lacu. 86. lucens' .P. in lacu.