장음표시 사용
121쪽
xi EPISTOLI Caescure percipies. Existimo siquidem alium omnino
usum ab eo,quem fabule proximu in haec usq- te por Medici obtrudere non desinunt, cum,quemadmodum etiam alias factim videatur,ut copulet vasa diverit generis, quae alias ad actiones ignis vitalis,ipsta' spirit' animalis cujus
naturam I. & 2 .EXercitat. ut hoc obiter addam,recens & primus ut sperodemonstravi essent ineptissima instrumenta, ut patet ijs disjunctis, ratione &eXperimento per animalis extinctionem. Nam &Lacteum pus ad chylum excipiendum,Caram venam illis per capillamenta κατ' αναςομωπιν sub carnea mole conjunctam, quo mictione jam in sanguinem tinctum ad Cordis dextrum ventriculum evehat Portam ut refundat iterum,atque iterum se guinem in Camam ab ascillis earum Arteriarum, quae a Caeliaca & Mesenterica in partes facultatinaturali servientes derivantur, ut pag. 2. ejusdem Doctrinae novae docuimus, paucissimas Arterias ad alios minores usiis, de quibus ibidem, praeter Nervulum & Ligamenta, in quorum numero censetur,quae antea Vena umbiliculis in serius formatione utilis suit, ut clare, quod ante me nul his fecit, de aliarum etiam partium usii ἐν τω εμερυιου disse rens dixi. Cum itaque ustis Hepatis alius fit, ab eo qui vulgo statuitur, immerito Practici ex ejus dia thesi, cognoscendae & curandae Aquae inter cutem argumentia desiimere videntur. Et revera ut mentem meam eXplicem, in caussam esse arbitror in
122쪽
u ae S T I o N E S. II smolli quadam inducta qualitate dilatatis anastomotibus venarum, ac praesertim arteriarum timui coeuntium,per quas serum deserti in renesTu docte simul & vere Elegantissimo tuo de Calculo tractatu docuisti.Ego vero illud addidi, refundi se
rum in omne corpus per venas in capillares ramu-Ios tractas,dum venarum osculis copulantur,ad nutritionem partium spermaticam cum sanguinem hauriant carnosis ab ijs venis,quq conjugio arteriarum destituuntur. At nulla Arteria,etiam Galeno docente venae sibi adjunctae copula destituiturillinc pauciores in musculosis partibus arteriae, plura autem Venosa vas quia plurima quidem hic caro,sed haec ne minimi quidem Anatomicorum ignorant. Cum igitur serum effundatur per has ςομίων copu lationes, quae inde merito ἀναςομωσεις, Cui voci praeter Originem ἀναπεκόω, quod est laxius os dilato, unde apud Euripidem illud, φάρυγγος, ω κυκἀναγμου το πειλος. Cum inquam
hoc ex ipsa dictione uoletur, fieri potest Hydrops in omnibus locis, in quibus multi & copiosi sint
illi ἀγγέων coitus. Hinc Hydrocephalus, sive, ut Hippocrates loquitur, υδωρ ἐπι τω εγκεφάλω Hydrops pulmonis, & si ibinde pectoris, ut etiam ute-ri,apud eundem, brachi j etiam observante Heistio, manus etiam allata duplici historia apud Sennertum. Imo etiam in internis corporis partibus, in quibus ανα μωἶκοι Παῖδες agere postunt in comobinatis arterijs, & venis,ut patet ex narratione,quq
123쪽
Ψ 16 E P Is T O L I C aesi bene memini, extat apud Mauritium Cordaeum, de quadam muliere Hydropica hic Lutetiae secta, in cujus vesica,utem,renibus,intestinis,ventriculo, hepare,corde,& alijs conspiciebantur vesiculae crutrino humore ac graveolenti repletae, ita ut essent circiter instingeti,ut etiam in Anasarcha,& Hypo- sarca, quae disserunt ratione caussae, ut notat A- retus. At frequentius haec contingunt ubi multitudo arteriarum major est, ut in Liene. Et si locus distendi queat, nec renitatur substantia solidior, qualis smρεγ ματων, tumor excrescit facilius in majorem molem, unde cum in partibus hypochondrio stibieetis inanitas illa & laxitas adsit,
Propter quam has partes anteriores ossibus carentes Galenus, cum Russo & Aretaeus λαγωνας appellavit , etiam Hydrops in illis assurgit instar ιπσκου ab aqua ; τυμπανου, si flatus admisceatur de
quarum caussis multa praeter communem opinionem mihi nota si int tunc & totus venter in his praesertim in locis, in quibus sub expansum iacet
ἐπίπλοον, per quod tot venae a porta infinita propemoduna sobole totidem arteriis a coeliaco& mesenterico ramo eYcipiuntur, cuius usus non Tecte, vel saltem obicure, & quas per tricas expositus est, a nobis postremo explicatus Exercit. i. Doctrinae novae. Quod vero accidat a mollificatione vaserum, ut ita loquar, & ab humiditate nimia, luce meridiana clarius videbit ille, qui aud iverit ab intemperantiore aquae potu confestim
124쪽
sinis. Astitem suisse productam, ut contigit
ei, qui sebre tertiana laborans, reserente Carolo Pisone, largiori potu aquae usus est, etiaamsi ille fuisset in adolescentia constitutus, &Puellae cuidam eadem febre laboranti, & vehementer sitienti post ebibitam integram me suram cerevisiae, quemadmodum refert Senne tus ex observatione propria, nisi me fallit me moria. Ego cum hic sine libris ago, cogor eas quae sola mihi Liggerit recordatio, ad te perscribere, exceptis iis, quae in meis extant libris, quorum exemplaria hic habeo. Quod denique a nimio sero in corpus recurrente per alia vasa fiat
Hydrops,id docet primo, quod urinae sint paucissi mae in Hydropicis semper, & si copiosius bibant,
iidem gravius habeant. Praeterea constat ex iis, qui Diabete corripiuntur, si sitis intensioris molestias non serentes copiosius bibant, & urina tantisper contineatur , nam statim venter incidimescit cum testibus ipsis , imo & coxis, unde υδραμι εἰς αμιδα morbus est appellatus. Sed haec superant leges Epistolae. Cum dabitur occasio ex responsis tuis, alia plura adiiciam de caussa sitis, & de curatione vera Hydropicorum , nostrisque experimentis in variis hominibus , Sc locis, si modo serre possis diutius
hominis barbari importunam, & incongruam scribendi rationem. Vale Vir Exellentissime, quod unice opto, me amare non desine.
125쪽
I 8 ... EPISTOLICae. Raptim Lutetiae Parisiorum, prid. non. Octobris anni ochae salutiferae CID ID CXLI.
piro natalibus, ct eruditione nobili,
Nobilissime, & eruditissime vir, Immenso
desiderio videre optem mechanicas demonstrationes, quibus audio te plane stabilire Circula tionem sanguinis, omnemque in ista doctrina omnibus ansam dubitandi praecidere quas u commodo tuo, communicare mecum digneris, Vehementer abs te peto. Editurus Epistolicas Quae moneb cum magnorum virorum responsis, inter illa-uium de circulatione lectum iri voveo, simulque ut diu, Vir integerrime, faeliciter apud nos vivas honorificus Bataviae civis, ac disciplina rum instaurator. Vale. DOrdrechti X. Iun. CID ID
Medicinae Doctoris . R. DE s C ARTE f. S. D CLarissame,& praestantissime vir. Perhonorificum mihi esse puto, quod, cum Varia
126쪽
magnorum virorum responsa velis eolligere, a me, in quo nihil magni est, symbolam petas : &Vereor ne non sim satis multi aeris ad eam conserendam,quicquid enim habui de quaestione quam Proponis ante aliquot annos in dissertatione de Methodo Gallice edita jam dedi,atque ibiomnem
motum san inis ex solo cordis calore ac vasorum consormatione deduxi. Quippe quamvis circa sanguinis circulationem cum HerVaeo plane coi
sentiam, ipsumque & praestantissimi illius inventi, quo nullum majus & utilius in medicina esse puto, primum authorem suspiciam: tamen circa motum cordis omnino ab eo dissentio. Vult enim, si bene memini, cor in diastole se extendendo sanguinem in se admittere, ac in systole se comprimendo illam emittere,Ego autem rem Omnem ita explico. Cum cor sanguine vacuum est, necessario novus
sanguis in ejus dextrum Ventriculum per venam cavam, & in sinistrum per arteriam venosam delabitur, necessario inquam cum enim sit fluidus,&orificia istorum vaserum, quae corrugata auriculas cordis componunt, sint latissima, & valvulae quibus muniuntur sint tunc apertae, nisi miraculo si- statur, debet in cor incidere. Deinde postquam aliquid sanguinis hoc pacto in utrumque cordis ventricillum incidit, ibi plus caloris inveniens quam in venis ex quibus delapsus est, necessario dilatatur, & multo plus loci quam prius desiderat, necessario inquam,quia talis est ejus natura, ut fa-
127쪽
12ci EPISTOLI Cae periri in eo quod dum stigemus omnes venae nostri corporis contrahantur, & vix appareant, eum autem postea incalescimus adeo turgescant ut
sanguis in ijs contentus decuplo plus spatij quam
prius occupare videatur. Cum autem sanguis in corde sic dilatatur, subito & cum impetu omneS e jus ventriculorum parietes circumqtaque propentit,quo fit ut claudantur valvulae quibus orificia venae cavae & arteriae venosae muniuntur, atque aperiannir illae quae fiant in orifici js venae arteriosae &arteriae magnae, ea enim est fabrica istarum valla larum ut necessario i xta leges Mechanicae ex hoc solo sanguinisiimpem hae aperiantur & 1llae claudantur:atque haec sanguinis dilatatio facit cordis diastolen. Sed & idem sanguis illo ipse momento quo in corde dilatatus aperit valvulas venae arteriosae & arteriae magnae, omnem alium sanguinem in arteriis contentum etiam propellit, quo fit earum diastole. Postea ille idem sanguis eodem impetu quo se dilatavit arterias ingreditur, sicque cor vacuatur, & in hoc consistit eius systole. Sanguisque in corde dilatatus cum ad arterias decrevit rursus condensatur, quia non tantus ibi est calor, & in hoc consistit arteriarum systole quae tempore vix differt a systole cordis. In fine autem huius systoles sanguis in arterijs contentus Venam arteriosam pro arteria, & arteriam Venosam pro vena semper sumo relabitur versus cor, sed eius 'entriculos non ingreditur, quia talis est fabrica
128쪽
valvularum in earum orificijs existentium ut hoc sanguinis relapsu necessario claudantur. Contra autem valvulae quae sent in orificijs vaenarum sponte aperiuntur corde detumescente, sicque novus sanguis ex venis in cor labitur, & nova incipit diastole. Quae omnia revera fiant mechanica, ut etiam Mechanica sent experimenta quibus probatur esse varias anastomoses venarum & arteriarum
per quas sanguis ex his in illas fluit: qualia sent de situ valvularum in venis de ligatura brachij ad vonae sectionem, de egressu totius sanguinis ex corpore per unicam venam Vel arteriam apertam MNec mihi de hac re plura occurrunt relatu digna etam manifesta enim & tam certa mihi videtur, ut eam pluribus argumentis probare sepervacuum putem. Sed nonnullae obiectiones ad iplam pertinentes mihi missae sent Leovanio ante sex annos ad quas tunc temporis respondi, & quia e rum author meas responsiones mala fide distortas& mutilatas in lucem edidit, ipsis ut a me revera scriptae sent libenter mittam, si veti nutu significes tibi gratas sere, omnique alia in re quantum in me erit voluntati tuae ac perhonestis studi, obsequar. Vale.
129쪽
et si quis arteriae inciis calamum vel aeneam fistulam indat, ut sanguis permeare possit, & deinde alteriam vinculo constringat super fistulam, arteria non pulsabit infra ligaturam. Ergo pulsatio non fit ab impetu influentis sanguinis, sed ab alio aliquo, quod per tunicas arteriae influit. Est illud experimentum Galeni proditum lib.an sanus inart. coni. cap. 8. Neque dicςndum id esse impossibile factu propter sanguinis arteriosi exsiliationem, quia potest haec caveri hoc pacto. Inijce arteriae duas ligaturas palmo vel amplius a sese diastantes tum acuto scalpello incide eandem arteriam inter dictas duas ligaturas, nullus effluet sanguis nisi qui continetur inter vincula, dein ser mini facto inde fistulam,& liga iterum arteriam super fistulam impositam , selae vero duo priora vincula, sanguis libere per canalem profluet aderaremas usque arterias, neque tamen, quae sunt
infra ligaturam, pulsabunt s blae ligaturam, ru sius pulsabunt. Aliquid quidem sanguinis effluet per vulnus,sed quid tum φ Equidem videre licebit, quod intenditur, 3 Si cordis dilatatio fieret a raresecto sanguine multo longior & duralibior esset cordis diastole,
quam nunc in animalibus est. Nam notabilis portio sanguinis in cor influit,qine ut tota aerescat Tempore opus est,neque tam cito aut subito potest
rarefieri, quam cito ac subito fit distote. Etsi videamus oleum & picem igni incidentes confestim
130쪽
ret EPISTOLI Sae. stim maxime rarefior. Dein, neque in m de tantus calor, quantus in igne, quapropter non id essicere valet quod efficit ignis. Imo in piscibus pusillus calor est, & potius frigus, eorum tamen corda perieque celeriter ac nostri pulsant. Si arteriae distenduntur a sanguine , quem cor in illas effundit, pars Vicina cordi,quae proximi sanguinem illum recipit, tantum pulsabit, reliqua eodem tempore non pulsabunt. Quod enim e corde excutitur, non spargitur in omnes arterias sub O, quia hoc repugnat motui corporis tam crassi. Atqui omnes totius cor poris arteriae pulsant simul. Haec de caussa motus cordiS. Contra sanguinis circulationem quam cum Ha
vaeo adstruis liqc habeo, 1 Sanguis arteriosiis & venosus sic plane similis esset, imo idem, quod repugnat antopliq. Ille favior & floridior, hic nigricantior & tristior est.
et Materia febrilis consistens alibi in venulis a corde remotis atque adeo, ut febrem intermittentem tantum eicit, deberet plures de die accessiones facere , toties scilicet, qnoties fit sanguinis illius & simul humoris se-brilis reditus in cor, ponis autem reditum istum fiat centies , imo ducenties per di