장음표시 사용
221쪽
na iam non adseram. Igitur,Dei voluntatem t rerum omnium,sic Scsupremam θιακροβιοτητας maiorum causam statui
mus, qua haud dubie nuper admodum nati generis humani propagationem,S per eandem, Ecclestiae siuae & gloriae dilatationem specllivit.Prov. I 6. unde est quod dicat Deut. 3 o. I o. Ego silm vita tua& longitudo dierum tuarum. Intererat igitur ut hoc beneficio, sancti Patres agnoscerent, non licimalia virtute, sed divina promissione, & viribus oecacto inditis,eos posteritatem adeptos esse: quem admodum Abrahamo centenario,Vires colla tae aes generationem , quibus aetate tua suerat cari
Deinde huic accedentes causae physicae & sdum pondus hient. I. Complexionis bonitas , quae nullis hactenus morbis stacta & vitiata, & ad resistendum norijs rebus probe armata, haud ita faciale succubuit: Caeterum nihil est quod dubitemus, in vegeto illo primi iaculi vigore,corporum tem peramenta , a natura benigniori generata , integriora & firmiora sui lse. II. Temperata victus ratio : fiugalitas enim dico Bacche pater ut audias valetudini conservandae inprimis conducit: atqui illius patres erant studiosisii mi. Hodie plures gula,quam gladio pereunt .- & milii si mortis simulachrum fingendum, non dexteram telo,quo petat sternatque mortale'
222쪽
sed pocula armarem. Examinate viri medici naturalis & simplicis virtus potusque salubritatem: contra num varietas mensae dubiae , & ciborum condimenta diversissima , vitam debilitent: dic Flacce, . Simul assis iMisiveris elixa, miti conchisia turdis, Dulcia se in bilem pertent, somachoque tumultum Lenta seret pitvita. III. Bonitas nutrimenti: quoniam ante diluvium, herbarum,seminum, fruticum, &c. esus erat saluberrimus, & a recenti creatione incorruptior rat mox deterior factus propter filias Oceani aquas, suae inundantes terram, non levi eam detrimento affecere.
IV. Peritia physices & Medicinaer quoniam vivacissimis hominibus insignis opportunitas' discendi erat ea,quq ad subvertendam valetitudinem maxime noxia & evitanda, tumquae ad tuendam maxime utilia & sectanda essent. V. Salubritas coeli & siderum illius regionis rhabitarunt enim Patres ad Orientem,regione aere,climate saluberrimo. VI. Addam, ut diu viventes homines possent reperire artes & scientias generi humano utiles, quae non nisi longissimi temporis experiniento inveniuntur : Recte enim die iam ab Aristotele, Tempus esse inventorem, & promotorem artium& scientiarum. Caeterum ut mensura corpora ΠΟ- stra
223쪽
stra defecere, a proceriori maiorum statura, quid mirum si etiam a firmiori robustiorique temper mento φHas rationes si quisquem haud tanti faciendas sistimet, ut ijs tuto ausit inniti, firmioresque desideret, aut dari posse aliquas negat, ob latentem miraculi magnitudinem, cuius occulta semper ratio. Equidem per me licet, ut primam eamq; metaphysicam amplectatur, modo in artem principem, divinitus natam acceptamque in salutem viiij humani, omnibus secundis caesiis spretis, injurius non sit. Atque haec Vir Clarissime,in procinctu, &stans pede in uno scripsi, ut hodie tantum memoriet tuae hs inserviam,- ωον ἐμεὶ 'uον, & elaboratiora pridem alia videbis, Volente Deo. Dordrechti vi. Kal. Quintil. M. D. C. XXXV
CLarissime vir, Quam nuper verbis --
cum communicasti de Abortu egregiam cu rationem, eam si scripto consignare, non gravaberis, optime, ut seles, de arte nostra, & artis Α- pollineae
224쪽
' Qu.sTIONES. II 'pollinere mystis mereri posses. Quod quamvis vix sperare faciant negotia,quibus te nupera Quaestura auget, tamen spem non adimit tuum de aegris bene merendi studium. Vale, Collega observandri& me tui observantistimum amare perge. Nonis Ianuarij cI 1 c XLIV.
inter Protares Milandia deputato, o urbis
Patriae Medico, Lo R. A SoΜERENS. P. D.
QVam stiuola sit superbissimi animalis origo.
Nobilissime Domine, apparet ex eo quod ita facile abortum incurrat. Is ergo Vitam profecto aequa lance pensitabit, qui semper humanae fragilitatis erit memor, eo enim humana haec fragilitas devenire potest,ut in matris utero inus dolores & cruciatus diros partus non solum perferar, sed ipsam etiam mortem experiri sit coactus, ita uelabores, ac atrocia patiatur mater frequenter tormina, & nondum natus, aut in lucem editus foetus Ape extinguatur, unde abortus nomen, quasi imperfecti & ante tempus maturationis foetus prolapsus,ceu,ut tuis melioribus utar verbis,quasi ante
tempus & impersecti foetus exclusio. Sed hete
225쪽
praeter institutum , ne ergo diutius tua morer tempora, aliquid de abortu paucis dabo. Venit ad
me ante pauculos aliquot menses multum reverenda Domina ultraiectina cuius nomen lubens. praeteres cognata Zythepsae, qui ante annos si quot , ob captam BREDAM urbem a milite Hispano,apud nos in civitate patria habitatum venerat, haec; inquam decem abortus masculos, cuimmagno vitae suae taedio,perpessa erat,& denuo gravida ex undecimo scelu. Abortus huius caussam ex me intelligere anxie quaesivit , & ut opellam meam in praescribendo salutari aliquo cons1lio consenem perdite rogaVit. Curam huius atrocis& crudelis mali in praeservatione sitam esse, praedixi.Caulam tam frequentis carnificis abortus exitumido ac frigido temperamento traxisse originem iudicavi. Frigus enim naturae inimicum, &exiguum scelui suppeditat,ut nosti,alimentum. Ex
magne, inter quas est uterus, citius magisque immoderato frigidorum usu offenduntur φ Humi dum vero temperamentum quo & haec matrona laborabat ligamenta uteri perpetuo laxaverat, mucci laginosa, ac viscosa reddiderat, cum ace tabula humore lento glutinosoque plena essent'tavi non amplius consolideicerent, neque exsiccarentur.Excandescentia animi nimia cum horripilationes
226쪽
Qti res TIONE S. 22 et pilatiohe , imo conquassatione corporis totius, SP repentinus prospectus rerum horribilium hoc malum tape adauxerunt, unde decem hi istus omnes fuere suffocati. Facultas etiam uteri retentrix imbecillior jam facta, quam ut potuerit latus hos omnes alternatim ad maturitatis persectum xempus retinere, ac conservare, ex qua humiditate muccosa , orificium ceu uteri collum fiebat hiatum. Arcta etiam huius gravidae mulieris ligatio, ut gracilis appareret perpetuo debilitabat foetum. Suo tamen tempore vixerunt singuli in utero matris, & eorum motus satis valudos persepe persensit usque dum abortiret. Di-arrhaea pituitosi, salsa, subinde laboraverat cum febre lenta erratica: ita ut & ex hoc hoste gracilisac evenuata aliquomodo quotidie evaderet, juxta oraculum divini nos i i senis, i. v. aps. χΙ.
bi acuta genere laborare, funestum, quod febris acuta abortum procreat. Geminum enim foetui impendet periculum ex morbo acuto , Vnum a febre ipsa fietum perimente, alterum quod ex longo intervallo cibaria dantes eundem alimenti penuria & fame enecamus. Quod si ut mulierem servemus cibaria crebro de benigne exhibuerimus est Gal. incoin. ad locum citat. intempestivo cibo aucta febre continua praegnantem tollemus e medio. Rite praeceptor noster, l.
227쪽
vidat si aluus profusior sit, abortionis periculum imminet, quod alui fluxus abortum producat. Vacuationis ratione periculum hoc abortus gravidis imminere inquit Gal. aluo immoderatius fusa, tacui de sanguinis missione ostendit idem auctor,
modo venae-sectione , ut a me jam dictum, sed longiore etiam inedia iatus in utero matris necatur, alimenti scitiscet desectu. Merito itaque grandior tatus secta praegnanti vena citius abortit, quia videlicet eget copiosiore alimento. Et quod gracilitas corporis etiam abortum faciat, ω pissime a nobis animadversum, & id etiam docet
divinus noster senex, ubi ait. Ο κομι-φυσ νMβαι ἐοῦσαι εν γοις,ὶ dii ery, εκπρορώια--ηm Quae praeter naturam graciles ceu
leueefuterum gerunt ortiunt priusquam habitiores fiant. Quia universim alimentum latui desinatum matri valde extenuatae sit impartiendum. quum itaque longo tempore opus sit, ut quae ita extenuata sit iterum reficiatur fit ut interim istus alimento suo privatus pereat. Nam quae praeter
naturani sunt extenuatae, aut stipra modum & magnopere emaciat quasque prius refici, deinde ingravidari oporteat: si priusquam probe sint refocillatae, concipere occupant, eas inquit Hippocr.
228쪽
non posse refici, quin sanguis ad latus nutriti nem suppeditandus ad gravidae ipsius nutriti nem rapiatur,quo fiat ut ritus sussicienti destitutus
alimento enecetur. Venio ad curationem, Vir Clarissime, & quomodo peregerim, eam tibi breviter exponam Primo aerem calidum praescripsimus, alimenta etiam calida ac sicca, & quae sanguinem producere ac generare possunt, addudimus. Vt carnes avicularum montanarum, perdia eum, cuniculorum, leporum. Carnes hae potius assae erant, quam elisae. Miror ego, vir Excellen tissime, gentem medicorum tam perperam de carne leporina sensisse, quod melancholiam pariat, & φαντάσμα melancholicum menti, ratiaonis arci, offundat, cum & Martialis poeta insignis,alioquin obscenus, leporinam carnem bo- . num alimentum suppeditare humano corpori indicare videatur, cum ait.
Si quando Ieporem mittis mihi Gellia dicis,
rimosinseptem Marce diebus eris. Si non derides, s rerum lux mea narras, Edisi nunquam Gellia tu Ieporem. 'Quum & idem poeta circa finem sui opusculi hoc
manifeste innuit. Inter apes turdus, s quis me iudice certet Inter quadrupedes, gloria prima lepus. Gal. eiusdem est sententiae,dicit enim sanguinem leporinum velut omnium suavissimum apud vete
res semper in pretio fuisse. Sed haec missa faciam
229쪽
ar EPISTOLIc cecum sint praeter institutum, pergam de curatione dicere, ne te detineam. Hanc ergo a me sum
psit potionem palato suo sitis gratam, & id quidem loco cereulliae, ad foetus nutritionem, uteriaque corroborationem. R. aq. plantag. lib. ij. aq. ros j iij. conser. ros rubr. unius anni, robderibes,contei .acaciae an. carnis cydon. Veter. Sij.
margar. praepar. coralli iubri an A magister peri rum, colatior. an 3j. spec. diambrae quae egregie foetum & matricem restaurat, ac abortire multi rem prohibeo s. spec. aromatic. xos iij, diarrod. Abbat. diare. s nisi an A. cinnam. 3ij. iacchariroiar. tabellati. Jij. aut q. s. traijciebantur, omnia per siccum Hippocraticum. Ex cujus colaturabis terue de die j iiij. uia est familiariter, & sensit ex ijs perpetuo validiorem foetus motum. PO-stea & hoc quod sequitur conditum adiunximus
ad cautelam maiorem , ac praecautionem. R.
conser. oc rubr. S. consectionis Alchem. coralli. A. margar. praeparat. A. magisterij pe Iarum & coralli an. Bj. coralli rubri, spec. diam braean. 3j. si plantag. matricem corroborare abortumque prohibere sertur gij. spec. aromat. ros. B. ipec. diagalangae, diatri pipereon. diacumini, spec. diatrag. stigidi m. A. cornu ceruiusti Bij. cum ros. de ros. siccis q. s. f. conditum ex quo bis de die assumpsit, ac devoravit magnitudinem castanete. Hoc etiam additum a melinimentum. . R. olei mastich. cijdon myrt.
230쪽
an. 8j. lapid. hypocistid. acaciae, boli armeniae,
sang. dracon. an Sj. iantali citrini 58. cerae q. cf. linim. pro inferiore ventre hypochastrio dicto. I andem, Excellentissime BEVEROVICI, his peractis .cottidie loco potus ordinarij ex hoc nectare Hippocratico usque dum nonum peregisset mensem suae ingravidationis, & iam partus instaret) bibit, quo saepe cum multarum ingra- .vidarum mulierum salute summa sum usus. Res vini rubelli stiplici lib. vj. conser. ros rubr. unius ann i giij. cornu cerui usti, rad. haep ticae incisae minutim an j ij. margaret. praep. 3. 3. coralli rubri, cinnamo an. Jj. Infund. per horas et . sub cineribus calidis, & cottidie bis de die ex
eo utebatur largiter. Cum vero de novo ex hoc nectare Domina nostra aegrotula dosin aliam assumeret, rursus denuo nova fiebat mistio, ut medicamentum hoc seletum i jores facultates adtatus restaurationem habere possit. Rotulae &hgsequentes, quibus & apud alias matronas saepe usus salutari cum successe,a me exhibitae. Res specidiambrae, diamoscidulc. an. 5j. se. plantag. 5I. magisterij corall. periar. an. A. cornu cerui usti, Biiij. sacchari albiis. in aq. plantag. dissol. q. s fiebant rhombi, quibus cottidie ad matricis & ω
tus roborationem utebatur. Pol remo & hunc
pulverem qui & miraculi instar saepe alijs pro fuit J cum M. plantag. aut vino rubro stiplico bis terue deglutivit. Res troch. de carabe, boli. Ρ Ar