장음표시 사용
131쪽
ad Evangelii veritatem currere oportere . Est enim haee Clementis Alexandrini in priore Paedagogi libro sententia si). Quamquam sunt, qui alias quoque hujusce usus interpretationes consectentur. Haedi, qui interdum in majorum nostrorum monumentis conspiciuntur, nihil magis , mea quidem opinione, quam eos , qui sese aliquo peccato implicarant,
Ferarum vero, atque leonum praecipue figuris veteres indicabant, caussa religionis, ne bellias quidem Christiano viro terrori esse oportere . Leonem deinde fortitudinis esse , vigilantiaeque signum censebant. Itaque hoc modo suos hortabantur , ut vigilarent, utque sortes in bello essent . cumque antiquo serpente confligerent, si consequi regnum sempite num vellent. Nihil autem impedio, quo minus quisquam
leonis symbolo Christum indicari putet, qui Christus Leo de Tribu Iuda in Sacris Bibliis appellatur 3 . Sed his figuris alii Christum . alii Apostolos, ceterosque propagatores Christianae religionis, alii justos, sanctosque
homines alii denique martyres demonstrari existimant; quamobrem harum lignificationum aliquam fuisse, quae majores nostros, ut his quoque uterentur , induceret M. Nain lepusculorum sὶ etsi non tam saepe in coemeteriis, at interdum tamen figurae reperiuntur . Quem in usum cum diligenter inquisissem , vix quidquam reperi, quod satis grave, latisque ad rem ex plicandam opportunum esse videretur. Nisi sorte quis velit , idcirco leporum sugientium θmbolum fuisse aut pictum , aut lucernis fictilibus impressum , ut intelligeretur, fugiendam ess e luxuriam, temperantiamque co tendam . veteres namque Christiani hoc animantis genus
existimabant indicium esse libidinis 6).
132쪽
133쪽
Quid quod vulpes etiam exprimere studerent Id vero eo fortasse consilio faciebant, ut ejus bestiae symbolo Nostri
cognoscerent, non vastos esse nos, sed simplices, atque candidos oportere. Animadverti autem, volucrum etiam figuras in coem terialibus monumentis magno numero detegi solere . Ia his sunt columbae, de quibus cum alio loco dictum sit I), non est necesse, ut rursum esse dicendum putem. Nam quod ita vel pingerentur, vel insculperentur marmori, vel parietibus imprimerentur , ut modo ramum olivae deserre , modo insidere cruci, modo plures circum idem salutis signum consistere, modo solae manere, modo ad vas aliquod, aut ad arborem accede re videantur , parvi refert. Eo enim omnia recidunt, ut
nihil ab iis rebus discrepans indicent, quas primo hujusce operis libro descripsimus.
Pavonem vero cur in coemeteriis exhiberent, nescio.
Sunt qui resurrectionis θmbolum esse arbitrentur . Quorum sane etsi veterum Patrum auctoritate non constet, ta-inen nulla satis gravi ratione reprobari potest, sententia sa) . Phoenicem insculptam sepulcro S. Maximi a S. Caecilia fuisse legimus, quod avis genus, etsi est sabulosum, tamen indicium apud Christianos, ac symbolum erat restitutionis corporum humanorum s 3 . Nam gallum aut Petri imaginibus adjungebant, quae res & lapsum suisse Apostolum,& mox ad sanitatem reversum indicabat; aut solum pingere, sculpereve solebant, quod id animal vigilantiae symbolum esse statuerent; aut duos simul pugnantes , quibus Pueri spiritus adderent , palmasque
ostentarent, in vitris praesertim veteres exprimebant ia ut ei,
qui strenue pro Christo certasset, palmam gloriae esse paratam demonstrarent λ). Iam de piscibus satis est libro priore hujusce operis di sputatum . Illud quaeri hoc loco potest, cur tam frequentes in
134쪽
135쪽
in coemeteriis Delphini figurae pietae, sculptaeve reperiantur Ae video equidem Aringhum in ea opinione versari, ut existimet, hoc piscis genere, quod purioribus aquis sin innatat, Christianos significari, qui teneri non debeant cupiditate rerum terrenarum. Id ne vero sibi veteres voluerint, an aliud quidpiam discrepans, ipse viderit. Neque enim vacat in hisce rebus evolvendis, explicandisque diligentiorem operam locare . De serpente sa) nihil attinet dicere . Est enim ea quaestio paullo ante accurate , quoad ejus fieri potuit, explicata. Quamquam est id etiam diligenter considerandum, ejus animalis figura expressam a Patribus suille eam , quam quisque Christianus colere deberet, prudentiam . Memores enim verisborum Christi Servatoris erant, qui in Evangelio sanxisset. simplices nos veluti columbas, atque instar serpentum prudentes esse oportere 3 .so. Nam Arborum symbolis sunt, qui Christum ipsum, eosque omnes, qui eidem magistro adhaeserint, designari putent . Quid Z si bonos, qui recte, & improbos, qui perverse agerent, bonarum, malarumque arborum similitudine ille ipse generis humani Magister, ac Servator Christus significarit, majoresque nostros incenderit, ut eas in coemeteriis
pingi, sculpique sacerent sM 3
Sed Cypressos imprimis in Arenariis descriptas videmus, quod intellectum esset, mortis eas figuras existimari, quas proinde in sepulcris pietiira, sculpturaque exprimere sin liceret . Eademque suit caussa, quamobrem pinum quandoque, myrtumque antiqui pingerent, sculperentque 6) . At enim his palmae conjungi solebant, quibus signi sicaretur, Christi
a Coiaet lab. r. n. s. hujus opp. in qua quid in figura ter est τὸ I exrre in ,
e super vaa pastoricium . pastor ovem gestans. & serpena de ἰque . 3 es. N. v. ra. For 1icaa prater ea pingebant . aut leseulpebant lapiἐihua. ut prouidentiam signifiearent; at solinteam enim ab salomone piger mltritur, ut ex ea silertiam, diligentiamque dileat . Vide etiam Boldettum ρυ. 1 ga. sutit aliae i. pictis . sculptisque tabulia figurat allimalium . quae sgnificatione non eaten .sed ne lectori malestiam erearem . prater reli tendas piatavi.
136쪽
CHRISTIANARUM . LIBER ΙΙΙ. 9 snos, qui pie sancteque vixerint, sic interire , ut post mortem palmam victoriae de hoste generis humani , ac praemium gloriae sempiternae ierant I) . Nam palmam, cujus apud
137쪽
nostros longe trequentior erat usus , qui neget symbolum victoriae esse, cur idem rem quamque certam negare nequeat ,
ne suspicari quidem possum . Ergo Patres , cum de Martyri bus scriberent, modo coronam, distribui quippe coronae vi
ctori militi consueverant) modo palmam eos victoriae consequutos esse dicebant , qua quidem in caelum triumphantes, Perpetuo regno potituri, introducerentur. Sed mitto de palma copiosus dicere , ne sim longus . Venio ad Oleam. Sunt autem ejus significationes perplures, quarum aliquas Prophetae in Vetere Testamento , ceteras Patres suis commentariis complexi sunt. Igitur & uberes arbor ejusmodi fructus bonorum operum , & virtutum splendorem ,& pacem , tranquillitatemque vitae , & Candorem , atque innocentiam animorum . & misericordiam, &magnam erga homines ceteros pietatem si) significabat. Vites sa) autem , racemosque uvarum in sacellis coe- meteriorum , in sarcophagis , in lucernis &c. exprimere so
lebant, propterea quod hoc symbolo aut synagogam , quam
Annularibus item Iapidibus 1 alia Inseulpebatur , quorum aliquos iti Muleo Villimo vidimus . sed sareophagos . Iueernas , vasa , picturas , annulos , de reliqua uetera monumenta , in quibus aut impressae , aut pictae paIma eernuntur, quaque reserunt Bosus , ortiteras , Arin-shus , Murator in s . Bottarius , Marangonus, Victorius . Donius, Montgaueonus , soldetius, Iupius . Se reseire velle , opus longam , de molestiae plenum esset . CGnser Arinthum rom. I. Boldettum ι. . e L .seq. pag.ar a. q. Bonarrotium pag. 17. seq. 4 .seq.33.se . at .seq. Mitto ceteros, ne sm longus. Sed praeterite non possum illustre documen. tum, quod exhibet Aringhu r. i. p. scis. Inventam enim, inquit, fuisse in edimeterio S.Agne tis via Nomeutana in constantii Matt3ris sepulcro vitream pateram , qua iussu tyranni propinatum s. Mart ri venenum Rise eens et . ad vero ea alabastrina quadam patina , quae vitreae patera sit bilabat . constare scribit , evi ex palmarum ramis formata eorona . & hae litterae sunt
infestista a Non ianda let satis es ausa Constanra ferre, quam lituit ferro rarenam. Pateram
autem , patinamque exhibet seq. tabula. vasa praeterea plena florum , floresque sparsos interdum in picturis coemetetialibui , seulptulisque eonspicimus . Conser rab. a. m. i. pag. is. hu--us usi. Arius. rom. I. u.ad s. ari. & alibi . Sed de solum usu apud veteres Christia-uoa vide quae dixi ram. r. Aestis op. pag.1E . not. a. I vide Aringi, uin I. I. ρχ a seqq. a De vite in sareophagis eoaee Bottarium , qui ex so, te Λringi, aeeepit rom. r. pag. iso. Vide etiam Mabillonium lib. xj iii. An i. Beneiaan. n. xxxII. pag. 37s . rem . .eάit. Lue. quo loco eahibet figuram Urnae sepulet lis , eui a primis Christianis est insculpta viistis eum uvae raeemis. Adeundi denique Fabretius Infeν't. Domes. pag. 34s. idemque Mabillonius Epist. δε euisu Sane νum Ignorinum pag. 6 o. ubi ,, Quod ptiore loco, inquit. M ine arguit i Fabcettus 3 quas promptior suetiin , ut paganiel ritus uispieiouem a4mItterem
., in templo , ae tu lo sancia Constantiae, seu Confiant uia, in euius vale, atque in Arniee ex ,, musvo exhibentur genii uvas demetentes , ferenter , de caleantes , meque monitum vult, , , vitem vindemiamque ipsam inter praeipua , Ee frequentiora christianorum monumentari rum ornamenta locum trabere , quamquam hae in re monitore non indigebam i gratiam ta-
140쪽
vineam electam a Prophetis appellatam fuisse legissent, aut Christum, qui se vitem veram dixisset, aut Christianos , qui
magistro, ut viti palmites adhaerescerent, fructumque serrent , indicare vellent. Immo vero suerunt, qui uvis martyras designari arbitrarentur . In his est Hieronymus rὶ cujus
cum in rebus ceteris, tum in hoc genere singularem esse constat auctoritatem . Sed sanificationes vitis, uvaeque omnes
persequi non est necem . Hoc breve dico . Impressum sa) lucernis interdum fuisse botrum . quem vecte duo viri sustinete
viderentur, ut mortales reminiscerentur eorum , quae Moses
in Numerorum libro de exploratoribus in Chananitidem missis, atque illinc cum ingenti uva reversis descripserat ta).3I. Age vero cur sepulcris domorum vi figuras imprimerent, quidque his sibi antiqui Christiani vellent videa
mus . Cum enim psalmos recitare, ceterosque veteris, & N
vi Testamenti libros aut legerent ipsi per se, aut ab aliis legi
facerent, atque animo quae ipsis continebantur considerarent, tum ubi sepulcra domos mortalium appellari intellexerunt, propterea quod in ipsis diu . multumque jacere corpora nos ra debeant, domos in extima eorumdem superficie vel e Ioribus pingi, vel sculptura exprimi curabant. Praeterea in Epistolis Pauli corpora nostra domos vocari terrestres norant, quibus domibus dissolutis , confidebant fore, ut domum non Din. III. N manuis
I Rieronym. In eap. v. Amafrom. x I. Mp. edit. μνrian. pag. 4sa. Consule Ar in thum , qui de vite . uvisque multa ἡisputat tio.vi. pag. 64 ν. seqq. Iom. x I. Romusubterra a De uva lueernis impressa adiss Arinphum ibid. Conser schema eretrieterlatis lueetnae . quod supta exhi imus pag. ν s. ex Aringho l. e. Bolaetius lib. 1 I. ea . 1 v. pag. I D. refert lapidem sepuletalem . eul platet litterat aυγιντι. s in se ulpea sunt figurae racemi uvae. N c.-I-ba palmam deserentis , ita ut ex ptem a nobis est supra ras. xi v. pag. si h us voti sed non eli cur huiusinodi monumenta omnia . quar collegerant Antiquarii, a quibus rea veterum christianorum sunt illustrata , aut velim . aut tam breviter comFlecti possim . 3 Numeror. e.κ tris v U. 344 seqq.4 Vide apta s. quo loeo Calevit sepulerum exhibuimus. ita ut exhibe.tiir ab Iohanne victolio Rubeo in se hedii, via is Cisnobio praudeat tim ada ntem Minaum servantur. sed idi ea tabuia deest eandelabrum . quod tamen insculptuin sepulerati tabolae erat . Vide supra ag. 1 ν. stilus via. Et quoniam de Candelabro ineidit mentio, animad .ee. tendum est . extare in Mutio victorio gemmam . in qua est scalpta candelabri figura . His autem eur a Christiania stalpta uod si , ne suspieari quidem possum. Rursum ex Donio apud Mu.ratorium extat inser iptici grae a. eui addita est eandelabri figula lom. t h. I Besaiar. p. 3 fis a. Ea in latinum sermonem .ersa inseεiptio sit habeti Niesaeet mn amra insura an paeaaeormatιo uus . Dubitat Mutatoriut Chiistiana ne sit . ati non . Mihi ita .idetur . eae Chri stianain. Domus praeterea figuram dedi rom. I . pag. O .