장음표시 사용
151쪽
eos jus , sanetumque erat, quod a Christo Servatore acceperant, omnes homines, qui ratione , ac religione ducantur. fructumque ferre virtutis velint, semper orare oportere.
Quod quidem semper ita servabant, ut cum conjuncti a
more cum Deo essent, & capi se ab inanibus, caducisque rebus non si iterent; tum nullum diem praeterire paterentur, quo non colligerent sese , di aliquandiu precibus fundendis in silerent. Iam vero hunc precandi modum tenebant, ut non tam voce, quam animo si) primum majestatem , potestatem , beneficentiam illius , quo cum tunc temporis age bant, admirarentur, ac celebrarent, tum ei submitterent
sese . inde obsecrareret, ut, si fieri ejus voluntate posset, quae petebant , consequerentur . Quae quidem orandi Deum Optimum Maximum ratio , et ii non ordine eodem semper , at re tamen ipsa & in Ridibus sacris , in quas fla
tis diebus concurrere , reique divinae dare operam consuerant , & domi a j sorisque apud illos in usu erat, neque interdiu solum a plerisque omnibus, sed noctu etiam a multis 3ὶ colebatur. Etenim quam ab Iesu Magistro
is aeelamatione orationis, promtitudine, εe alaeritate sp ritus assequentes essentiam , quari apprehenditur intelligentia , Ee una cum verbo corpus a telia ab sucere conante, , erediam .& ele .atam animam desilerici meliorum eos imus in sancta pro areat. inagno animo carnis is vitieulum despieientes Quoa s nonnulli certas , ae definitas horas eonstituunt precationi, is ut . et bieausa tertiam . sextam . nonam , at is , qui est cognitione praeditus per ira am Orat,. vitam , dum per preees suas eum Deo fludet versari ... Ceterum si eonversati in eum Deois Measo est preeatio . accedendi sane ad Deum nulla est praetermittenda oe ea si nsule Cy
rilauum lib. de Orat. Dominica pag. 3 3 a. ct 3 3. . seq. edit. Oxon. i conser modo descriptum Clementis Alexandrini locvminyx cyp ianum ibid.
1 ., Quas vit Praefectus t ex Iussino Martyre quem iti Ioeum Christiani convenirent, euI respondit aust nus : eo unumquemque convenire . quo vellet ae posset . An, inquit, A existimas omnes nos in eumilem Ioeum venire solitos γ Minime res ita se habet . moniam ,, Chi istianorum Deus Ioeti non eireumferibitur; ses eum in.isbili, se . e tu ri . ae terram se implet, atque ubique a fi letibus agoratur . AA. apud Rviam At .sn . n. MM. edit. Veron. vide Clementem Alex. ι vai. s Iram. p. a a. a CypVianua uia. Os . .. Nota nulla a Christianis excipitur . quo minus si eqtienter,ia ae semper Deus debeat agorari, ut qui in christo , hoe est in sole . di in die .ero sumus . Insstamus per totum diem precibus , acoremu i , quando mundi lege decuerens noch bus,, alternia nox revoluta succedit, nullum de nocturnis tenebris esse orantibus damnum p test . ,. quia filiis lue ἐι Ae in noctibus dies est ... Qui autem in Christo hoe est in lumine semper su- ,, mus, nee noctibus ab oratione eessemus . Nos fratres dilectissmi, qui in domini luee,. semper sumus , qui meminimus , dc tenemus quid esse aceepta gratia erepetimui, compu-ia temus noctem pro ἐie . Ambulare nos eredamus semper in lumine . Non impegiamur a te , , nebris , quas evasinus . NuIta sint horis nocturnia preeum 4amna , nulla orationum pigra, ,, dc isna-
152쪽
traditam, atque ab Apollolis, discipulisque eorum usurpatam norant . eam ab se aut negligi, aut immutari IJ non patiebantur. Nam cum Petrus,& Iohannes claudum virtute nominis Christi repente sanassent, atque apud Principes Civitatis ab hostibus invidia , odioque incensis accusati , ne deinceps docerent quemquam , neve miracula facerent , jussi essent, revertique ad suos, quae sibi fuissent imperata renun.
cialsent; qui aderant, Converterunt e templo cogitationem in Deum ; revocarunt deinde in memoriam, ut ille hanc rerum universitatem condiderit, utque Christum fiIium suum miserit, de cujus morte,qua esset genus humanum asserendum
in libertatem . Prophetae instinctu , afflatuque ejus incitati oracula fudissent; consessi deinceps fuerunt eiusdem se Dei
servos esse; orarunt denique, atque obsecrarunt, suorum ut ille misereretur ; inimicorum audaciam, temeritatem, impetumque reprimeret; essiceretque auctoritate , potest teque sua , ut Christiani massores spiritus ad rem bene, ut com
perant . gerendam sumerent sa). His exemplis , doctrinisque Christiani instituit, nihil esse putabant, quamobrem , cum
praesertim tempus moneret, ab Oratione deterrerentur. Cumque persuasum haberent, impetrare se iacile posse , quae recte precantes poscerent, sepe, ac multum petobant. sibi ut nihil deesset, quod ad salutem animi pertineret. Ergo , ut ipsi in fide, atque in recta morum institutione confirmarentur , utque mortales ceteri adduci se ad veritatis cogni
., A lina .a 8ispendia . Per Dei indulgentiam recreati spῖrItal;ter , S renati . imitemur .. quod futuri sumus i habituri in regno fine interventu noctis solum diem . si e nocte quas is
, lumine .igilemus, oratuti semper,& acturi gratias Deo hie orare non desinamua M. Fortassetisti, orares noctu , attate cypriani aliquanto intercidere ea perat, quamuh.em suo. hortatum est . ut ei rei darent Operam studiosorem. Tertullianas antiquior Cyprianti tib I. ad Uxore ries. iv. m. ag. ι n. 744.noa.lrna convoeationes Chrἱstianorum eommemorat. C .. p. i s s .eonsuesse christianos, innuit, e lectulo surgere . noctuque Deo Ueees adhibere . Nam satius esse mulierem viduam manere, quam maritum habere praesertim Ethnieum . osten dens ,, Latebis ne , inquit, tu eum tectulum . cum eorpusctilum tuum fgnas . . . eum etiam ,, per noctem exurgis oratum λ Ace.
x CV.v a Marth. v s.seqq. & Lucae GKI. v. a. seqq., Ah. Apost. e. v. Vt s. seqq. sie enim a Cheis odidieerant Lue.x . v. o.Ergo c lemens AlexandrInus I. v i. p. stat. edit. an. ε 3. ,, Quemadmodum , inquit . quidqised vult Deus , piatet . ita quidquid petieri ei, , quὲ est eognitione pradisus , id aeeipit. omnitio en in novit Deu eo , qui bonis digni,, sunt, &qu; non . Unde dat ea , quae si neutis etinveniunt &e. Sed de re certa . non est cur multa e se dicenda , aeque huc ex Patribua transfiten a putem .
153쪽
tionem , & cultum sinerent . Deique nomen ubique terrarum sanctum esset, orabant; atque etiam obtestabantur,
ut si laturum perpetuo hominibus salutare esset, tempesta
tes sedarentur, quae concitatae in Ecclesiam fuerant . pax Christianis restitueretur, Imperatores sani, atque incolumes viverent, vigeretque respublica Populi Romani, ne bellis majora mala orirentur, impedirentque . quo minus latius
sancta religio propagari, amplificarique posset I .
Curabant etiam, ne quis suorum habitu corporis oraret , qui minus precantem decere M videretur. Quamobrem aut stantes , extensisque brachiis , aut junctis manibus, &flexo
. I. I M. 3. . . Ciam munes preces , 3nquat . N pi hobia metipsa. mo eo. qui illum ilia tua is est . di pio aliis ubique omnibus intento animo facimus . ut veritatis cognitionem adepti. ., hae e Iam gratra dignemur . ut rectam operibus vitam agentes . A praeeept Nam custodesis inveniamur. quo salute in aeternam asequamur is . Et niam a. pag.sa. Pνs NMUGI . in qu It , oramus . vide etiam n. 17. ag. s. N n. ii. 3,. 3 . ,. Opificem huiuae univet statis eo M limus verbis precat lcitiem, S gratiarum stilouem ha hemitas , is his oma hua . qua, -- rimus , eum quantum milumus laudantea pro creationis hetit seio . pro omnibus ad botiam, , valetudinem ad Iumentis . pro diversarum retum qualitatibus , ac vicissitudinibus tempe in is statuim. e propter fidem . qua alli credimus , precibus eum oratiles . ut rursum incorrupti,, fiam iis , , naem. I. p .s 3 . . . Proinde nos iatum Deum adoramus, utibia autem in rebus M alii a lati servimus . reges, ae principes hominum esse agnose entes , di simul preeantis , ut ,, eum regia p testa e sanam qu 'ue mentem Ohi Itiere comperiam int .. . Censule denique .
qua se tibit Jastinus in Dialogo cum Tryphone n. 3 3. p. 239. n. ag. 32 t 3. Similia exsequi. ευε Athenagoras in legatione pro c hi inimis . sic enim habet p. 3 3 3 ,, vos autem tum natura, in tum doctrina Iehua omnino an omniaua hon l. ct moderati. & humani. M imperio dipni tm M peratores iam mihi , postquam criminationes distas i. se nostram in Deum pietatem, de , , transuetudinem . & animae temperantiam de reor stra. I. regio capite annuite. Quiliam, . 4nIis digniores , qui ea, quae retunt impetrent, quam qui pro imperio vetito precamur. ut stitia a Patre , prout aquaismum est . regnum accipiatis. N aeeessionibus , ae incremenis., iis, imperium vestriam Granibus ditioni vestrae subiecti, augea ut Atque id quidem no . , , stra etiam interest , quis tranquillam vitam agamus, & imperata omnia alae res ministremus. vide Theophiluin Antioehenum tis. i. mxa. pag. 3 edat. Voet. opp. Ius. an. Li i I. n. 4 tu, I 6. edat. 6 E Tertullianum Apol.xxx 1 1. pucio 3. o e.xxx x. pag. I ist. ed I. Menar. ann. a 244. ubi . . coimus, inquit. in eoetum, N eongregationem ne imus. se ut ad Deum , quas manu facta , precationibus ambIamus . Hae vis Deo stata est. Uramusis etiam pro Imperatoribus, pro ministeriis eorum , ae potestatibus see ali. pro rerum qui eis., te , pro mora sitia se. Et ι b. ad Scaptitam es. i I. Iag. εν. Ac. similia habent Apolo kl state eteri christianorum Eusebius in B. I. Eol. & Scriptores AH M. MAI. Plerique, quorum ego, te sm longior, testimonia praetermitto . quod hae satis a se ad rem . de qua agimus . demon
154쪽
CHRISTIANARUM . LIBER III. III
flexo utroque genu demissi, aut humi prostrati. sive in Ecelelia , sive domi essent 2 orabant. Neque vero ita ut a permultis hoc tempore praesertim heri solet, qui, cum impli
cati sceleribus sint, neque emendari velint, tum recitatis aliquot precum formulis, confidunt sore, ut exaudiantur ; sed mente imprimis , voluntate , atque operibus obtinebant, ut
grata Deo illorum esset precatio si). Ac si quidem semper, tum
sane maxime opus prece esse arbitrabantur,cum serere hostes, magnoque se in discrimine vitar,religionis caussa, versari cernerent. Quum enim in hoc genere supplicationum praesidium esse locatum Christianorum scirent, nostrum nemini fas esse cum inimicis congredi putabant, qui eo sese munire neglexisset. Quamobrem qui cruciatus invicto animo perpessi martyres obierunt, hos Christiani veteres prece vim magnam fuit se divinitus consequutos confitebantur & ad pugnandum , & ad vincendum. Quorum sane cum in Historiis Martyriorum permulta sint, tum Polycarpi fuisse illustre exemplum constat a . Is enim ubi intellexit, quaeri se magis tum , institutoremque Smyrnensium Christianorum ad necem. consilio inductus gra
vissimorum virorum, qui ut suga sibi,suorumque saluti prospi
ceret, hortabantur . in agrum urbi vicinum concessit. Ibi cum in precibus fundendis consumsisset dies sere tres, accepi D
setque deinde missos ab Iudicibus aliquos fuisse, qui illum, ubi
ubi esset, inventum curarent, secumque Smyrnam adduce Tent , memor eorum , quae a Christo de vitando periculo di- ista fuerant, in villam nescio quam .sibi abeundum existimavit. Id ut est per exploratores Ethnicis nunciatum , in eum se locum conferunt, captisque servis duobus,ex iis,quo sese ex urbe proripuerit Polycarpus , percunt antur . Renuentes eloqui,
I Tertullianus Ap logei. e.xxv. v. x . ed. t. an. γ47 . ,. I lue suspieientes Christian ., maui 1 expansa , quia innocuas . eapite nudia . quia non erubescimus . denique sine montis,, tore, quia de pectore oramus pro omnibus Imperatoribus . vitam illia prolixam . impe is , rium securum . domum tutam . exerritus sortes , senatum fidelem , populum proham . oris . . bem quietum . di quaeumque hominis , ae Cauaris vina sunt . Hae ab alio orare non possum ,, quam a quia scio me eonsequuturum . quoniam 8e ipse ei , qui solus plastat. 3t ego sum ..eul,, impetrare debetur. famulus elas. qui eum stilum observo . qui propter diseiplinam elua oe- ,. cidor , qui ei oaeto opimam at maiorem hostiam . quam ipse mandavit . urationem de eaeia ,, ne pudica , anima innoeenti se . Caniae s. Cyprianu B lio. da O t. pag. Is x.
155쪽
tormentis, ut dicant, Cogunt. Dies erat veneris, coenaeque
jam tempus impendebat, quo tempore satellites, puero indice usi , in superiorem aedium partem ascendunt, & discum in bentem Polycarpum aggrediuntur. Ille quod voluntate Dei res quasque agi, perficique sciret . cui jam se, suaque omnia ultro crediderat, ne perturbari quidem est visus . Nam eos comiter alloquutus , hortatusque . ut si desessi ambulando ensent, considerent. viresque refecturi cibi , ac potionis sumerent quantum vellent; petiit. ut si fieri eorum voluntate posset, sibi ad precandum horae spatium concederetur. Ea re impetrata , convertit in Deum continuo cogitationem , cumque animo majeitatem divini Numinis contemplatus eLset,& beneficia . quibus mortales, ipseque etiam divinitus auctus suerat, collegisset; implorare eum, ut opem sibi, di salutem omnibus, quos hactenus Cognovi isset, ferret, beneque Ecclesiae Catholicae precari coepit. Sed cum nullum orandi finem saceret, tempusque instaret, quo in urbem proscisci satellites
decrevit sent, suerunt, qui eum monerent , ut cellaret, utque
una cum eis descenderet . Ipse dicto audiens, quin eorum quidquam vereretur , quae sibi esse parata noverat, descendit. Vix paucos passus processerat, cum Herodem Irenarcham hostem Christianorum , & Niccta in , nescio quem , Offendit, qui ei, ut in currum alcenderet, imperarunt. Confidebant enim, si honeste, comiterque hominem tractassent, sore ut , cognitis eorum postulatis, a Christianismo deterreretur. Sed cum nihil proficere se posse animadvertissent, ira inflammati, tanto impetu e curru lenem deturbaverunt, ut ejus tibia distraheretur . Quae res etsi magnum illi dolorem attulit. non obstitit tamen , quo minus alacer ad s adium pro religione pugnatum contenderet. Iam ille prece impetraverat, fortiter ut cruciatus serre posset. Itaque Proconsuli, ad quem initio adductus suit, hortanti, ut pertinacia desisteret, perque Caesaris genium juraret, nihil haesitans; hancine, inquit, Deo, Servatorique generis humani Christo injuriam faciam , a quo salutem sum consequutus 3 Non committam . Nam tibi persuadeas vehementer velim . me, qui Christianus sim , docere te hujusce religionis decreta, si velis , posse ; abduci
156쪽
CHRISTIANARUM . LIBER III. II 3
autem a sententia nullo modo posse. Caesari autem quamquam esse honorem adhibendum scio, tamen numquam animum inducam, ut ejusmodi cultum eidem tribuam,qui dc offensioni Deo sit, & exitiosus mihi . Non serrum , non belliarum morsus , non ignes metuo, qui horae intervallo extingui pose sint. Iudicem Christum metuo, qui si tibi assentiar . Cruciatus , supplicia, ignesque sempiternos minatur . Verum quid morare Z Age , crucia me, plectito, propone tormenta, quae esse omnium acerbissima arbitrare . Nam sic habeto :me neque promissis, neque minis abduci a cultu Christianae religionis ad superstitionem Deorum posse . Tantum scilicet inerat in prece virtutis, atque praesidii, ut qui ante ea sese munivissent, quidvis pati, quam recedere ab sententia mallent. Interim populus vociferari, clamareque coepit, Polycarpum, qui diis infestus esset, vivum comburi oportere . Itaque sarmenta circumdari, atque ad palum hominem ligari Proconsul imperat. Satellites quod jussi sunt faciunt. Ille ut alligari se, atque ligna comparari vidit, ad
preces iterum confugit , divinumque numen ora it , atque obsecravit , ut laboranti tibi , 'ires adderet , neque quidquam ab se, quod Christiano viro , & saerorum Antistite indignum esset, fieri pateretur . Ac praepotens, inquit, Deus Christi Servatoris generis humani Pater, cujus nos Christi labore , opera, cruciatu in tui venimus cognitionem; mihi ut adsis rogo . adjuvetque me, in fide ut perpetuo maneam . Nam quod captus ab hostibus, quod vinctus,
quod flammis traditus sim, id me totum esse tuo beneficio consequutum & agnosco , & fateor. Sed tuo nunc es opus alumento. Addito spiritus mihi, ut strenue pugnans . me tibi ipsi sacrificare, referreque hodierna die in numerum martyrum tuorum possim. Hoc abs te veraci, nescioque mendacii promissum his est, qui sibi dissiderent, atque in te uno spem suam collocarent. Te igitur laudo , tibi gratias, quas
possum . maximas ago, quod me tot hactenus beneficiis cumulaveris; utque inimicis resistam , te etiam, atque etiam precor , oro, atque imploro Deus, quo te , Filioque tuo, ac
Spiritu Sancto frui in gloria sempiterna beatus possim. Vix rim. III. P ille
157쪽
ille orandi finem secerat, cum ignem inserti judex. & rogum cireum inflammari jussit. Accensa flamma , sc torreri Mar
tyris corpus coepit, ut gratissimum odorem emitteret. Ethnici . qui vivere in medio rogo hominem , neque consumi posse intuerentur , carnifici, ut propius accederet, eumque pugione conficeret, praeceperunt. Id ut est factum, tanta vis sanguinis e corpore martyris manavit, ut flammam extin gueret, & maximam in speetanti populo moveret admiratio. nem . Atque hinc constat eorum , qui se prece instruxerint,
non solum initia , sed esse etiam selicem exitum solere i) . g. V I.
I. De reverentia veterum Chrisianorum erga Deum . , a. De eorum in jurejuraudo religione . 3. Deque sudio , quo cavebant , ne in juramentis , neve in sermone
Deum appellarent.1. π X cogitatione vero praesentis ubique Dei a),3c ex contemplatione judicii, atque poenarum , quibus improbos, scelestosque homines cruciandos post corporis in
s c lemens Alexandrἱnus ι.vr I. stro eon p. s. odit. a r. is a. ., Iubemur autem ,, colete , & honorare Deum , quem de verbum esse . Eg set .atorem , Ee dueem habemus perini, suasim , ge pet Ip.um patrem , n in silectis diebus, ut aliqui, sed eontinenter per totam vi ,, tam hoc agentes . de modis omnibus . Certe genua eiectum Hr praeeptum iustificatum , se- ,, Pt es, inquit, laudem dixi tibi . Unde ciee in destititi l eo . neque in templo seiecto , ne- ,, que diebus aliquibus sesiis , de praestitutis . sed per totam .itam , is qui est pra3itus cogni ,, tione , in omni loco , etiam si per se sit solus . Ad si habuerit aliquos . qui similiter credide- ,, runt . Deum honorat . . Si autem aliculus viri boni praesentia , propter observantiam , de ,, reve euliatu eius, quia est praestantius , eum , quo eum feetit ut , semper format, de eisin-- git, quomodo is , qui eum Deo semper est praelem per eognitionem . di vitam , de gratia ,, tum actionem non iure melior semper evadat in omnibus Ad satiis . N verbii . N aflictioni ., hus Talis est is, cui est persuasum . Deum ubique adesse , non autem certis , ae definitis ,, locis esse conelusum . . . . Per totam ergo vitam diem festum agentea . ubi ave . ae omni ex ,, parte Deum esse persuasi , laudantes agros colimus , laudantes naViga nu, , AE in omni alἰo,, viis itistitutia , ut decet. ex arte versamur . . . Honestum rerum otiatum usum c is qui est,s praeditus cognitione I ad Deum sempcr refert, di cibi, de potus , & unctionis uni veriorum
158쪽
teti tum Christiani scirent I in . exque orandi consuetudine reverentia quaedam erga Deum ipsum exsistebat, ita ut sine indicio aliquo cultus, atque honoris, ne nominan
dum quidem arbitrarentur . Quod si quae nomina' usu pari ab Ethnicis intelligebant, quae notam aliquam superis stitionis continere viderentur , nefas esse putabant , iisdem quamquam Ethnici instabant, & supplicia . mortemque nolentibus minabantur j appellare Deum . Itaque Celsum ta)Epicureum, aliosque deditos Deorum religionibus magnis in erratis versari pugnabant, propterea quod illi parvi re- serre Iovis ne, an alio quopiam nomine Deus s3ὶ vocaretur. de senderent. Injuriam namque conflari Divino numini dicebant , si quis ei tribueret, quod indignum ejus majestate esset. Neque vero quod superstitiosum palam est solum , sed illud etiam esse injurium majestati Dei, quod haberet speciem aliquam superstitionis . Quo magis aliquos horum temporum
Christianos miror, qui ostentandae elegantiae orationis caussa, scripto, familiarique sermone Ethnicorum Deorum nomina usurpare non dubitant. a. Atque haec tanta pietas, reverentiaque adversus Deumessiciebat, ut majores nostri aut numquam, aut Perraro, idque jam cum res aliquae graves, maximique momenti poscerent, jurejurando in pactis, conventisque firmandis ute-
- .lator ἱ ortita pii mitias , grat Ias axen . . . Est enim et per sva cum, neu n timΑἱa se Ire. ar suis,. dire , nec vocem solum , sed etiam eogitationem aec. Eadem sere per se iuutat Athena rotas in Legat. n I a . pag. 3 as. eist. Venet. an. i et . . Clemens Romanus Epas. - Corant,. num. a i. aa. Origenes tio. I. conrra Celsum n. set edit. Mon. S. Maiara rom. i. ceterique primorum temporum scriptcie ea Christiani . Imma vero id ipsum extorsit aliquando verit a taceasci hoste hristianorum apua ονου. abad. l. v i a I. N. I.
1 conser Origetiem tib. i. contra Cει sum num. εν. rom. I. an. MD. Paris Manael. s. mur. . a Otipeo ea ilia. n. as. ,, His rationibus defendemus etiam chi; si Ianoa , qui pro sua te ,, .ligione certantes imbri praeoptant, quam Deum Itivis nomine , aut illum aliena lingua ap- ,, pellare . Aut enim illum smpliciter nuneusant Deum . aut omini addant omnium etinatis .a torem . aut eali , S terra opiticem , qui ad genus humanum quosdam sapientea mi si, quo- ,, tum nominibus adiectum Dei nomen uina quamdam apud homines exserit . Multa hoe loea ., & alia de doni inibus diei possent aduersus eos, qui putant nihil referre quomodo ei a viain ,, mur . Nam s Plato est iam iratiani . quod eum Fhilehus cum Soerate colloquent volupta- ,, tena appeIlasset Deum , Socratia In ore id res vis postiet ita magna mihi est rega moris ,, ninniana reluio , quanto magis probanda est christianorum pietas, qui acimen fabulis ee- ,, Iehiatum rerum omnium eonditori accommodate mlunt pa celsus apud Origenem ibia. n. 14.
159쪽
rentur I). Re namque levi inductum jurare posse censebant neminem . Nisi enim is , qui sic agit , quis alius nomen sanctum Dei in vanum assumat, quod vetitum lege naturae est, ne suspicari quidem possum . Nam periurus non in vanum modo a sumit Divinum nomen; sed etiam , quod longe est gravius, mendacii ,.salsitatisque testem appellat Deum . Ac probo viro. qui fidem servare consueverit, jure jurando opus esse sa) inficiabantur . Quod si ab eo, ut juret. cum ratio postulet, petatur, non esse eum, si juret. in vitio putabant, cum non suo arbitratu , sed vera praedicans, & rogatus juret.
Consuetudine autem jurandi heri posse interdum, ut jusjurandum adhibeatur ad confirmandum 3) mendacium . Qua re eum , qui jurare non soleat, longe a perjurio vi distare ;contra non admodum illos distare , qui soleant.
3. Quod si jurandum non nisi raro , atque ob rem ve
1 Clemens AlexandrInus ι.v I . Seroma leon pag. aa. seqq. edit. an. σε . ,, Longe M abest , ut qui in tali pietate probatur , di diiudieatue , se ad mentiendum propensus , de adri iurandum . Est enim iusiurandnm consesso definiti τa eum di Vitia assumtione . Qui est avi , , rem semel fidelis , quomodo seipsum infidelem praebuerit . ut etiam opus habeat iure suranis, , do ,& non ita vitam instituat, ut ea si firmum , ae definitum susjurandum , fidemque osten- , , dat eoaseisonia in constanti, stabilique vita , & sermone λ . . sed neque iurat ut qui in an firmatione quidem ira , vel e s r in negatione autem non , usurpare constituerit . Iurare,, enim ess sui iurandum mente eoneeptum proferre affirmative . Sussiete et D ei vel amrina , , tioni, vel negationi addere illud i mere iura . ut fidem iis saetae, qui respians eius non per. ., spiciunt stabilitatem . Oportet enim eum habere . . . apud externos quidem vitam fide diis ,, gnam , ut te postuletur quidem ab eo iusiurandum . . . iam vero recte , fle vere iurat . . ls,, qui est praeditiis cognitione , qui raro quidem aee edit adiurandum, sed ita, ut diximus . ., Quamquam ut si verax , non Iureiurando si ex ea , quam eum veritate habet. consensio. , , ne . Hoc ergo fit, quatenrs quis se recte ter It vulgo in ossiciis ... Nam qui ne iurat qui is dem e vultum abest , ut si peieraturus. Qui autem nihil transgreditur ex iis . qtiae pacta, o atque conventa sunt, is numquam iuraverit ... qui autem Itisse vivit, nihil ex iis . quae de . ., eet fieri transiliens , ubi examinatur iudieium veritatis , ii sucti, vere . de sancte Iurat Se . . , Ae iurare quidem laterdum Christianos solitos suiste, docent oti genea I. . H. eonzra Celsum
Plinius iunior ι.x. ep. κ H i. ait , Sacramento se Chri iano, non is sistus aliquod obstringere,f. n/ furta, m ιυνοι iniis , ne ad rex ia eommitterme echiae se . Quod sane mirabile videri
oti debet, cum in saetis litteris, imprimisque e br. ad Hebν os . t. v. t s. iurandi ratio probe tur . Quamobrem si Iustinus Martyr Apia. I.n.κου a. p. 34. erit. Venera an. a 47. non iurandum omnino statuit , se est eius intelligenda sententis . non peierandum esse , neu iurandum ita ut Iudai solebant . Consule interpretes as Marrh. Op. v. v. o. seq.a vide modo deseriptum Clementis Alex. locum . 3 Lactantius insina ν. Abiit. Disome e. xxi v p. 3s.Lilarit. 9'. Paris M. I 48. ., Non
,, peierabit, ne Deum ludibrio habeat, sed ne iurabit quidem , he quando vel necessa tate . ., vel consuetudine in periurium cadat. ., Misar. Comm. in Maris sa.. 4 18. HXI. Paris utant. . . In fidei simplicitate viventi hus iurandi rei gione opu4 non est , cum quibus iam ., per quod est , est ἱ quod non , non : & per hae eorum de opus, de atmo omnis in vero est ,. 4 Clemens Alex. loco supra descripto .
160쪽
ram, & gravem censebant, multo minus licere Christiano viro existimabant per si) Herculem , aut per Deum aliquem
Ethnicorum , aut per Genios , atque sa) Fortunas Imperatorum jurare . Quamobrem ita erant ab eo genere alieni, ut id agere, ne lacerati quidem suppliciis, auderent. Quae enim dici, aut excogitari religiosa assirmatio potest invocato inani numine Deorum p Aut enim nullus est Hercules, nullus Iupiter,
Genius nullus , nulla demum Fortuna, aut si quid ejusmodi in rerum natura est, id plenum esie flagitii, atque superstiati
,, meheretile d cere . me Dius Fidius , accedente ignorantia quorumdam . qui ignorant iusIu- ,, tandum esse per Herculem . Porria quid erit deieratio per eoa , quos eierasti . quam praeva.., ricatio fidei cum idoloIatria λ Quia enim per quos deierat, non honorat ὸ Timiditatis estis autem eum te alius per Deos suos obligat iuratione, vel aliqua testifieatione . & tu ne ἱ M telligatis , quiescis. Nam aeque quiescen4o confirmas maiestatem eorum , eurus eatissa vide H Meis obligatus . Quis refert Deos nationum 4icendo deos, an au tendo eonfirmea λ Iurea ., per Idola , an ab ario adiuratus aequiescas 3 Cur non agnoscamus versutias satan . qui ., quod ore nos eo pei seere non potest , id agit , ut suorum Ore perficiae, per avrea inserens,, nobi , idololatriam λ Certe quisquis ille est . qui amica, aut inimica congressione adlle in- ,, sie . si inimi ea , iam ad pugnam vocaris , di scis tibi dimicandum esse . si ami ea , quan . . to se sui ius in dominum transferens responsonem tuam , ut dissolvas obligatioΑem elus , .. . per quem te malus honori idolorum , idest idololatriae quaerebat annectere λ omni, patien ,, t ia eiusmodi, idololatrJa. Honoras eos , quibus impositis obsequium praestitisti . Seio is quemdam , ev I Dominus ignoscat I quum illi in publico per litem dictum emi, Iupitee ii ., bi si ilatus, respondiae , ammo tibi . Quid aliter se eisset ethnleus, qui Iovem Deum ere.,, didit γ Etiamfi non per emi dem retorsisset maledictum , nee per utrum I vis smilem . eonia ., firmaverse Iovem Deum , per quem se maledictum indigne tulisse demonstraverat te state is dieena. Ad quid enim indigneris per eum maledictus , quem se is nihil eae γ Nam si itisa - ., nis . iam ede eonfirmas , de erit idololatria professio timoris tui; quanto magis eum pet. , ipsum te maledieis, eodem Iovi honorem iacis Vide Eus. l. v. H. E. e. I Q. aos edit. Cara a Pioeonsul Asa eum Pol3 carpo imperasset, ut per genium Casam jurarer . a gavieti iuraturum . Conser Eusebium ι.rv. M'. Eecles es. xv. p. ies . ed t. Cantabrig. Tertullia. iis eap.κxxi I. horos. p. 18.essit. Veneta an . t 44. , , sed di iuramus, ais, sicut non per genitis ,, Casarum , ita de per salutem eorum, quae est augustivir omnibus gentis. Nescitis gen os, , da mone, diei, Ae inde diminutiva voce daemonia Et ,, Damonas , idest genio, adiurare,, eonsuevimus . ut illos de hominibus exigamus, non deierare , ut iii; a dii initati, honorem, . eonferamus , . . Minueius Felix in Octavio p. 13 3. ,, Etiam prinei pibus, AE eegibus turpi , , ter adulatio salsa blanditur . se eorum notnen vocant , ad imagInes supplicant, genium , , , idest daemonem elat implorant, de est eis tutius per Iovis genium peierare , quam Regis, , . Dii genes Exhorth. ad Martyrium n. v M. edit. Monach. s. Mauri tom. i. . . Qui iurat per ,, Ierosolymam , peceat , quia civitas est magni regis 3 3c qui per suum ipsus eaput iurat , ,, delinquit 1 Quantum esse peeeatum putandum est per surtunam alicuius lutate , , λ Et lib. vi ii. Onera cessum n. xxv. ram. eodem , , Verum per fortunam regi, non iuramus, ne. , , que per alium ex iis , qui Dii putantur . sive enim , ut nonnullis plaeuit, fortuna si nuda ,, enui elatio , quemadmodum opinio . 3e discrepantia I non iuramus per id quod nequaquam . . existit tamquam per Deum , aut quasi per id , quod revera existit, de aliquid potest , ne per, , ea . per qua non oportet . Iuremus: si re id, quod voeatur surtuna , in damonum numero, , reponatur , quos quibusdam visum est . aientibus per Imperatoris Romani daemonem Iura- ,. r . eum per eius p rtunam iuratur ; de hoe modo muri nobis potius est, quam iutare per ma-M lum , de perditum da non em . qui percipe cum homine peccat, quem isti tua est .