장음표시 사용
31쪽
bus, ut eos abroderent, Objectis , prsrat que, ut ab equitibus
proculcarentur. 23 I. 23. Terra obruti nonnumquam SS. Mart res , aut in calcis fornacem injecti fuerunt. 237. a . Te Martyribus ad opera publica damnatis . a o. as. De Savitia Ethni- eorum in SS Martyrum cadavera . a a. g. X. Cum tormentis
quidquam extorquere sese a noseris posse Ethnici dijderent, blanditiis res adoriebantur , sedfrustra . 244. g. XI. deuod Chrisiani Orthodoxi a blasphemia . atque haeres maxime abhorrerent, non β-lam communione nullum hareticorum , sed ne sermone quidem eiu Ii dignabantur . 246. g.XII. Si quem Dorum aut in idolilatriam. aut in haeresim Cel metu, vel errore , persuasioneque falsa incidisse intelligeban t, magno dolore assciebantur , dabantque operam . ut Iaas resipisserent, atque ad Ecclesiam reverterentur. 2 9. g.XIII. Neque plum eorum , qui lapsi essent, salutem procurabant, sed etiam timebant, ne sibi crimini verteretur, nisi in Eibnicis. Iudaeis, Hareticis insituendis, convertend que diligenum operam Iocasesent . a s 3
De Spe, quam in Deo Chrisiani veteres collocamrant. 2sq. g.I. Mtillis indiciis, quam esset firma eorum spes , quam in Deo posuerant, Christiani teteres demonsrabant. ibid. g. II. Spra
Chrisianorum tam erat patens , atque manifesa . ut etiam Eιhn cis explorata est.. aget. F. III. Cur metreo Chri ani loca , in quibussepeliebantur, Caemeteria vocarent, senditur .aς8. F. IV.
De Dmbolis, quibus utebantur , ut in spem erigi etiam , atque eriam possent, deque nominibus Sperati , ct Spei, quae viris, mulieribusque imponebant, ut rerum, quas expectarent, reministere tur . 26 I. g. V. De timore Dei, quo asset majores noseri βυ-bant. 262. g. VI. Euam longe ab arrogantia Chrisiani veteres abessent .a63.
De Caritate majorum nos orum erga Deum . 264.
32쪽
De cura a majoribus nostris suscepta recte informandi eorum mentes, qui ad Chrisianam Religionem accessissent . ara.
auemadmodum volantates suorum parare Christiani ad virtutis eultum solarent. 276.
De humilitate veterum Chrisianoram. a T.
De liberaIitate veterum Chrisianorum, deque eorum animis alienis a cupiditate terrenarum rerum. 28o. g. I. Tam erant Chrisianorum animi a cupiditate auri, facultatumque terrenarum
alieni. ut palam id sibi sumerent, qui redargui ab religionis nosrahosibus se posse vererentur . a 8a. g. II. De Communione bonorum, evjusmodi apud veteres Chrisianos fuerit. 284. g. III. usuras Chrisiani primorum temporum non exercebant, neque si egenti pecu niam dabant. quidquam inde lucri fibi pollicebantur. 29o. g. IV. Modo placerent Chri D. res quasque terrenas nihili Chrisiani veteres pendebant. 293. g. V. Euas artes proiterenιur Christini veteres , ut victum sibi compararent . a 97. ΠΛ PEPTON .Fas ne fuerit Chrisiano viro militia nomen dare Θ 3o3.
De pace veterum Chrisianorum, de patientia , rerumque in adversis rebus perferendis consantia , ct fortitudine . 33I.
De Temperantia veterum Chrisianorum. 34a. g. I. De Maborum nostrorum sobrietate. ibid. g. II. Da Casitate, seu pudie ita veterum Chrisianorum . 362. I . De iis, qui studιο tuenda ca-sitatis permoti virgines manere , quam ob Ilure se matrimonii Iegibui malebant. 364. a. avi se matrimonii Iege obIlarant vetere1 Chrisiani, hi eonjuge contenti erant. Itaque nulla erat apud ipso4 suspicio adulterii. 3 i. 3. amnetiam sistat interdum, ut qui
33쪽
xxxjuncti matrimouio fuerant, inuitio consessu sejungerentur , ae seor- bene, pudicessite SiTerent. 373. 4. Secundas nDptias aut numis quam, atit perraro Chriysiani Teteres celebrabaηt. 374. s. Non solum opere, sed etiam verbis, cogitationeque Chrisiani pudicierant. 376. 6. aeuum natura humana imbecιIlitatem cognoscerent, ea omnia vitabant, qua occasionein impudice quidpiam aut agendi, aut cogitandipraberent. 378.
De modestia Veterum Chrisianorum. 38 I. g. I. De modestatuitus . ibid. g. II. De moderato vestru veterum Chrisianorum . 382.
CAPUT VIII. uιmadmodam se Chrisiani domi, frisque gerere solerent,
De moribus, c*ciisque veterum Chrisianorum erga alios. 393.
De caritate veterum Grisianorum erga alior . ibid. g. I. De amore , quo Chrisiani in parentes ferebantur . 39-. g. II. De amore parantum erga filios. 39 s. g. III. Erga conjuges ct fratres . 397. g. IV. Erga omnes Chri anos. 398. I.Cleritas Chrisiani primorum remporum rebus omnibus juvabant . - I. a. Confessores quoque, qui inclusi carceribus detinebantΠr . Aoa. 3. Se uer , ct iis Ptχω, Di Iabore manuum victum sibi, vestitumqueparare non poterant. 4o4. Φ. Eos, qui adversa valetudine laborarent. 4os. s. Viduas, o Orphanos. UT. 6. Peregrinos, atque exsules. μ8. 7. Captivos, ct ad metalla damnatos. 9. 8. Pauperiores Ecclesias . ΦIO. 9. Pauperes omnes , imprimisque Chrisianos . AII. IO. Mortuorum corpora Chrisiani magna cura sepeliebant . 613. g. V. Eorum pietas erga Ethnicos ipsos , ec ηe etiam, quos acerrimns hostes experiebantur . ΑΙΑ.
34쪽
I lanis Chrisiana decrere . quo emetur, ne quis oberi, quod sibi feri notit, faciat. 41o. g. II. De mansuetudine, qua Chrisiani homines ceteros prosequebantur , sive hi socii religionis , sive contra Ethnici essent. ib. g. III. Pro I ab invidia,atque odio aberant.42 I. g. IV. Rapienti litem non scribebant. 422. g.V. Injuriarum, quas non ulciscebantiιr , ObImisci studebant. 4a4. g. VI. Christiani veteres plerise omnes nemini maledicebaut, aut contumeliam faciebant ; immo vero bonum pro malo reddebant . 4as. ss. VII. Sincere praeterea omnia pure, integreque agebant . qa8. g. VIII. Non erant acceptores personarum . 433.
De Iusitia erga omnes homines , qua majores nosti excelluerunt. 434. g. I. Principibus , ετ Magi ratibus Chrisiani, ut par erat I. Honorem tribuebant; a. Pro ipsis orabant; 3. Iisdem parebant, modo ne quid contra Demn ejusque sanctam religionem
praeciperent; 4.. Tributa pendebant, quod ita Chrsus jus Fer. 43s. F.II. Alieni praeterea Chrisiani a seditionibus, turbi tie erant. I . g. III. De Ociis eorum , qui EeeIesiis praefecti erant, erga subditos, deque subditorum erga eos sudio, o pietate . Φ42. g. IV.
De conjugum Chrisianorum , de Parentum ct Filiorum, Dominorum θ Servorum moribus . 444. g. V. uemadmodum se erga
homines ceteros gererent. - s. g. VI. auamobrem ab homicidio Ionge abhorrebant . ibid. g. VII. Ethnicos qui exponere infantes, abortumque procurare audebant, ut homicidas detesabantur. με. g. VIII. Nee fur inter Chrisianos ullus nominabatur , nec raptor , nee ejusmodi, qui aliorum res aut tolleret, aut expeteret . 4 8.
g. IX. Depositum non abnegabant s debitum ereditoribus ultro
35쪽
T . EgimR Tomum sertium Originum, di Antiquitatum C i-sianarum, quas in unum veluti Institutionum corpus digesias, summa latini sermonis puritate & elegantia tradere, miraque eruditione illustrare pergit Vir Cl. Thomas Maria Namachius, Casina tensis Collegii nostri Theologus. Illumque censemus . exceptum iri maxima Virorum Litteratorum commendatione , perisde ac priores ἰ immo vero , quod in perpetua de Moribus Veterum Christianorum tractatione versetur , tanto hunc ampliori suturum fore legentibus utilitati , sue in Fidei doctrina , sive in sanctimonia vitae instituendis confirmandisve , quanto verbis facta praulant, atque empla praeceptis. IDat. Romae in Conventu S. M. S. M. die Io. Maii I ς I. Fr. Pius Thomas Schiara ind. PMed. Casanatensi Bibliotheca Praefectus. Fr. Iohannes Thomas de Boxadres Ord. Prad. ν - . Theologus Collegii Casanatensis.
T Uss. Reverendisi. P.Mag. s. Palatii Ap. p.Iosephi Augustinio Orsi legi volumen Tertium Originum,ct Antiquitatum rarisianarum , quod continet librum de majorum nostrorum in-nmitis, di moribus, perscriptum ab A. R. P. M. F. Thoma Maria Mamachio Theologo Casana tensi ordinis Praedicatorum , nihilque in eo offendi, quod non sit fidei Catholicae , &rectae morum disciplinae consentaneum . Immo vero omnia in eo solide , graviter, vere , eleganterque pertractata animadverti. Quare dignum esse hoc item volumen censeo, quod in lucem edatur . Dabam Romae in domo Oratorii S. Hieronymi Charitatis die ao. Maii an . 17ς I. Iosephus Catalanus Presbter Oratorii S. HeroUmi Charitatis.
36쪽
DE MORIBUS VETERUM CHRISTIANORUM .
TSI non eram nescius, cum ii tertium hunc ORIGINUM , ET ANTIQUITATUΜ CHRIsTI N RUM librum
legissent , qui aliqua ingenii facultate praestarent, sere ut consilii mei rationem perspicerent; tamen ne in rum reprehensionem incurrerem, qui rem quamque anete definiendam, quam aut narrandam, aut argumen iis confirmandam arbitrarentur ;iisdem ipsis parendum judicavi. cum praesertim id peterent, quod molestiae , si breviter dictum esset, nulli, multis autem commodo, atque utilitati esse posset. Igitur cum primum de moribus nostrorum hominum , qui ab initiis Ecclesiae ad medium usque quartum seculum floruerunt , agere constituissem, cognovissemque iisdem nos praeceptis , legibusque teneri . quibus illi ipsi veteres tenebantur ; non quales quique eorum esse deberent, quaerendum est id namque plerisque omnibus cognitum sed quibus institutia reipsa viverent . tradendum T . III. Α existia Diuitigod by Cooste
37쪽
existimavi, ut cum eorum vita novi compararent suam , haberentque permultos, quos non suspicerent modo, sed etiam imitarentur Neque vero is ego sum, qui cum de moribus
primorum Christianorum disputo, nullos tum suisse malem oratos . flagitiososque Christianos putem . Sed qui erant saetiosi , superbi, impuri, inquinatique aliis generibus vitio
rum , hi quidem certe perpauci, si cum bonis conferrentur, erant. Cujus quidem rei cum aliae plures sortasse, tum hae potissimum caussae fuerunt duae. Principio enim, ut res sere omnes naturae, sic hominum consi latio , quo propius ab origine sua abest, vigere magis , virtuteque augeri. amplificarique solet. Atque si alias umquam , tum quidem maXime contineri homines in ossicio debebant, cum in eam , quae propter animorum persectam, sempiternamque felicitatem auctore,
rectore , magistro Deo constituta esset, societatem venerunt, . quo tempore recens erat rerum a Christo Servatore sancte,
mirificeque gestarum memoria. Itaque initio Ecclesiae vix ulli, extremo autem primo , secundoque seculis aliquanto plures, tertio majore numero improbi Christiani, cum magna tamen copia bonorum esset, reperiebantur I) . Quamquam est illud etiam concedendum, quemadmodum in amplissimis civitatibus, quae optimis civibus abundant, ita in magna multitudine piorum , virtuteque excellentium Christianorum exiguum , in majore deinceps haud ita parvum , in
maxima denique , quam tertio , quartoque seculis viguisse conflat, auctiorem item fuisse numerum improborum. Altera est cauta ex aerumnis prosecta, quibus ante Constantini tempora nostri homines premi consuerant. Cum enim corru
ptis moribus viri, mulieresque summo semper in metu versari Chri
1 Iussi itu, Martyr ex tot clitistianis , qui primo, seeua/oque se eulo ad sua nempe tem ra o , nonnullos tantum fuisse ad timat , qui rei aLeuius delicti deprehensi fuerint . Iam n NnNIli, inquit, A ι. t. n 7. pag. 47. edit. Veneta , eum conlprehensis na, eonvicti sunt Tertullianus item .. qui extremo secundo , temoque seculo eoruit , lib. I. a ' Nati. nes cap. v. pag. 3. edit. Vener. an. xv 4. ti,n negat suo tempore etiam si ae malorchi. ilianoa , at non plures esse adiungit . ,, Noti negabimus, inruit, quoiasam et sifficit 3e hoe is ad testimonium nominis Christiani, si non omnes . si non plures Neeesse est in corpore, ,, S quantum vel f integ ia aut puro . ut naevus aliquis effutieet , aut uerrue la eΨurgat . aut ,. lent eo sordescat ..... Maior hocii pcittiti mossiem malo ad testimonium sui utitur. cum is tamen aliquos de nostris maias probatix , iam hoe ipso Christianos non probatis ,, .
38쪽
CHRISTIANARUM. LIBER III. 3Christianos si) , spoliari fortunis omnibus, vexari , lacerari, rapi in extremum Cruciatum cernerent, aut in errore,
si erant imbuti superstitione Deorum , manere , aut si cognita veritate, Christianis sacris imbui curaverant, a nostrorum
coetu recedere malebant, quam iis rebus carere, quae ad explendam caecam , temerariamque dominatricem animi cupiditatem conducere posse viderentur . Sed qui horum conli
nendum nihilo minus in Ecclesia sibi esse censebant, iidem cum vel quaeri sese ad necem , vel in hostium potestatem venisse perspiciebant, Christianos se aut suisse aliquando , auti esse velle sa) inficiabantur, itaque exhausta veluti sentina, rem
, inquit , io tempeiana , ae humanae eat nis epulas ἰn bonis numerans, mortem amplecti possit , , , ut bonis tuis ea reat , ae non potius omnino in hae vita semper vertari, , . Atque hae te ra . tione eognosse ait , eum E thnicus taet, Christianos bonis moribus su :ne si ditas . Vivi Euseb. . lib. I v. hfri es viri. pag. I sa. e D. Canratris. x Italus generis fuerunt illi. quo tum si apud Puuium Iuniorem lis. v. vis. xeu i a. p. 6 Is .edit. an. I ii. mentio. Propositus est . inquit, Libellus stie:avetore multorum nomina ,, eontinens , qui negarent, se e se Christianos , aut salise, eum praeeunte ine Deos arpellarent. is imagini tuae . quam propter hoe iustitam simulaeris numinum afferri. thule . ae vino sup -- plicarent , praeterea maledicerent Christo I quorum nihil eogi pos e dicturi r , qui tant, , revera chiis iami . , . Non ergo hi fuerunt remera Chromani γ ,, Alii ab in die e nriminati,ia esse se Christianos dixerunt, Ae mox negaverunt a sui ne quidem, sed destiae , quidam ante
, , triennium, quidam ante plures annos, non nemo etiam ante viginti quoque. Omnes di imagi-- nem tuam, Deorumque smul aera venerati sunt, di ii Christo .maledixerunt ., . Uxe ille de Asa Nini, iis ineolis Christianis olim nomine , morabus autem ethnicis memoria commendavit initio sere seeuli secundi . . Atque eodem tempore mansisse in sententia maximam Christi an tum paria
tem , ae pie , sancteque vivere consuesse , aucior est idem Plinius loco mox indicato lao. ε 3 o. visa est , inquit. mihi re, digna consultatimne , maxime propter periclitantium numerum. ,, Multi enim omnis ditatis . omnis tirdinis, utriusque sexus etiam vocantur In perieulum , &ri vocab intur . Neque enim ei vitates tantum, sed vi eos etiam , atque agros superstitionis
su illa religion/m Chrissianam moeMari istius eontagio pervagata est.. Hae ille.. Quod autem recte viverent, colligi satile ex iis, quae paulio aute dixerat, potes . , , Ad - , , firmabant f inquit pag. say. illi, qui eiuraverant .Christum 3 have sitae summam vel euliari rae suae , vel erroris . quod essent soliti stato die ante lucem convenire , earmenque Christo quas Deo . dieere se eum invicem , , que saeramento , non in scelus aliquod .i obstringere , , , sed me surta , ne Iairoeluia . ne adulteria committerent, ne fidem sallerent , ne de stum, , appeIlati abnegarent i quibus peractis more in s bi discededidi suisse , rursusqtie eoeundi ad , , capiendum cibum , promisevum tamen , & innoxium Ate. - Igitur innocentiam nostrorum mitium . non ii solum , qui sars In scelus idololatris fuerant, Chrissoque turpiter maledixe rant 3 sed etiam hono Ethnicus , qualis erat Plinius , ad Imperatorem in leum Christianorum scribens , testatam feeit . Quere admodum vero Traiano , ita ceteris imperatoribus hosti. hus nomitiis Christiani , qui Mostrorum minus confirmati in fide , minusque bene instituti erant. a bonorum metu seiungi solebant. Confer Dionysium Alexis apti. E eb. l. v i . LVI. eap. xui. pag. 3os. stet edit. Canra ιν. quo loco de furore Ethnicorum , eum De eius imperium obtineret. agit. Hine eis eiebatur , ut bonis, quin viii sere essent corruptis moribus , Eee Iesa tonstitue retur . Quamquam est illud certum , atque exploratum , eorum aliquos, qui perverse , impro-. que vixisent, cum capti , ductique ad supplicium religitivis caussa suissent, pertulisse Inlrr-
39쪽
stram publicam relevabant, uti a sortissimis tantum ea, optimisque hominibus constitui existimaretur . Quod si diuturna pace interdum fiebat, ut omni terrore soluti nostri suorum
aliquos consuetudine malorum uti, & a cultu virtutis deficere intuerentur; repente novae in Ecclesiam tempestates oriebantur si), quae ipsos, ut ad ossicium redirent, non mone hant solum , sed etiam impellebant. Ergo quae in otio , tranquillitateque interdum Ianguebat, eadem in animis homunum non extinguebatur furore Ethnicorum , sed confirmabχ-tur virtus, atque religio . Quae cum ita essent, multitudinis equidem virtutes describendas putavi . non numeranda vitia
paucorum . Si quis autem roget, quid fuerit, quod cum summos viros, atque in hisce disciplinis , doctrinisque versatos in distribuendis rebus, quae ad mores spectarent, imitari possem ; tum sequi methodum eorum , rationemque statuerim , qui neque numero, neque vetustate tanta valerent, is sic habeat:
4ibili emistamia eluelatus . martyreiqne migra me in exium . Id autem eum alἱis multis g euamenti . . tuin viis Bonifacit Martyris plane eoni at , qua extant apud Ruinartium Act. Si re. Ss. Mu. edit. Reron. an. I. p re. 14s. Er seqq. Neque deiunt eorum exempla , qui eum laps essent. tum eos sui sceletis poenituerit. aeceiserintque ad Iudiees . religionemque Christia- nam profitentes , Martyres de eesserint. Namque huiusmodi rerum 1 Iena 1 vnt epistola s. Cypriani , Acta Martyrum sneet . Ee reliqua vetera monumenta Ecclesiae . Quid λ s ledata tempestate , qua eone itata in nitutos ab inimiei, suisset . redite in Ecclesiam permulti, detestari facinus , quod admiserant , atque reserti in poenitentium numerum , vitamque agere deinceps sanctam solerent f sed de his alias α.i s. cyprianus lib. de Lapsis pag. ras. ediI. an. 8 r , Quia, inquit, traditam divinitus,. disciplinam pare longa corruperat, iacentem fidem , di pene dixerim dormientem eensita ,. ealestis erexit. studebant augendo patrimonio stigiat . & obsiti quid eredentes aut sub A ri postolis seeissent . aut semper saeere deberent, insatiabili cupiditatis ardore ampi audis sa-- cultatibus ineubabant. Non in saeetaotibus religio devota , non in ministris fides integra. ., non in operihus misericordia . non in moribus diseiplina . Corrupta barba in viris, in se ,, mimis forma sue ata . aaulterati poli Dei manus oeuli , capilli mensae io eoloras. ad deei- .. pienda eoida smplietum callidae se audes , circumveniendis sta tribus subdola voluntate, &e. Tu hius quoque tib. v ιι i. cap. l. h. ι. pag. s. evit. Canta ret. ., Cum , inquit, ex nimiari libertate iis negligentiam , ae desdiam prolapsi essemus, eum alter alteri in ideret, atque
. ,, obtrectare coepisset, eum inter nos, quasi heila in tessina gereremus . verbis tamquam aris,, mla quihusdam , hastisque nos mutuo vulnerantes , eum antistites a4versas antistites . p , , suli in populos collisi iurgia, ac tumultus agitarent. denique eum fraus . S smulatio in ,, plurimum malitia adolevisset, tuin divina vitio levi brachio , ut solet , integra adhue E . . elefia satu , di fidelium turbis libete convenienti , , sensm ae moderate in nos eoepit, , animadvertere, orsa primuin persecutione ab iis , qui militabant . cum verta sensu omni., destituti de placando Dei numine ne eogitaremus quidem ..- tum demum . . Chlcuravit D M,, minua in ira sua si iam silan&e,. C . II pag. 37s. de eadem tempeflate a Diocletiano in nostros commota loquens , nolle se . dicit, de iis . qui lapsi sunt , diseeptare . Martyres
tum , qui Omstiterunt, quique ineredibilibus supplicita sunt agem , commemotae pag. cata.
40쪽
habeat: me qui plane scirem , tria esse praecipua genera oss-ciorum , ex quibus mores proficiscerentur , dividendum esse librum judicat se in partes tres, quarum prior de moribus, qui ad Deum. altera de iis, qui ad ipsum hominem bene moratum , tertia denique de ceteris, qui ad alios referrentur, esset. Sed plura persesui non est necesse. Itaque veniam ad Priorem partem, incipiamque de religione veterum Christianorum disserere. De qua quidem virtute sic agam , nihil ut de ceremoniis, ritibusque sacris . quibus uti solebant, attingam , propterea quod intelligam rejici eam disputationem in opportuniorem locum posse .
ORIG. ET ANTIQUIT. CHRIST. LIBRI III. PARS PRIMA.
Sξd erunt fortasse , qui scientes cognitionem rerum divinarum sundamentum esse illius virtutis . quam vocamus religionem , prius de scitis, decretisque Christianis , quam de pietate in Deum , incredibilique m Morum nostrorum in fide servanda constantia dicendum pugnent. Quibus libenter equidem assentirer , nisi idem argumenti genus tractare constituissem in eo libro , qui erit de Catechis is, Catechumenis , deque symbolis, quibus praecipua dominae orthodoxae capita, sententiaeque continerentur. Itaque serent, opinor, ut missis dogmatibus de Deo, de Christo Servatore, de myst riis, de judicio, deque sempiternis & bonorum praemiis, &suppliciis impiorum , aggrediar de virtute veterum Christianorum dicere, qua confirmati ita in fide manebant, ut 'quidvis esse perpeti satius, quam religionem deserere arbitraren