Petri Criniti ... De honesta disciplina libri 25. De poëtis Latinis eiusdem libri 5. Poëmatum quoque illius libri 2. Ad hæc præter singulorum capitum sufficientem indicem, adiecimus alterum quoque, ..

발행: 1532년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 로마

501쪽

Ubiius,natione Syrus, in scribendis mimis ope ram posuit,ac in magno precio his teporibus ii, bitus est, quibus M. Cicero, re Nigidius Figu/lus perierunt, ut in Latinis annalibus notatum.

Idem Publius ut scribit Macrobius cum puer deducere

tur ad patronum,domum facile illum promeruit, cum gra ria decore formae, tum salibus atq; ingen io. Quibus rationibus factum est, ut a dominio manumisius esset, & maiori diligentia. qua antea disciplinis liberalibus cruditus,hreuis tanto profecit, ut in fabulis componendis magnam nomi nis celebritatem sit adeptus. Reniuntur ab Avieno dicteria quaedam Publii,in quibus mira festiuitas, atque incredibi lis comitas apparet. Iulius caesar palam prosesitis est, sibi a ceptiores fuisse Publii mimos qua Labeth. propter senten/tiarum grauitatem atq; singularem elegantiam Quocirca praelatus illi est, re in scena uictor proniiciatus. Cassius quoque Seuerus,tantum concedebat Publianis mimis, ut eius carm 'n disertissimum uocarer. Neq; illud omittendum est, quod idem Publius in ludis casaris omnes illos longe su/perauit,qui carmen in scenam attulerint : in quoniam nume/ro Dec. Laberius fuit. Nos hoc loco uersiculos aliquot reseremus ex illius mimis, qui ab antiquis authoribus in sum/mo precio habiti sunt:8c perinde accepti, ac sententiae quae clam ex intimis philosophiae adytis, quod ad uitae officia,morumq; probitatem maxime pertinere uideantur: Tum deest avaro,quod habet, quam quod non habet.

Desunt luxuriae multa uaritiae omnia. D uitantistro langa felicibus breuis.

Pars bcne ici' est,quod petitur di beste neges. Beneficiam dando accepit,qui digno dedit.

502쪽

LATINIS LIBER I. Azy cui plus licet,quam par est,plus uult,quam licet.

Alienum est omne,quicquid optando venit. Feras,non culpes,quod uitari non potest. Furor' lasas ius patientia. malum consuum est,quod uitari non potest. Ninnum ulicrcando veritas amittitur. Nunquam periculium, ne periculo uincitur. comes facundus in uia prouehiculo est. Haeredis fetusAub persona risus est. Ita amicum habeas, posse ut hunc fieri inimicum putes. Improbe Neptunum accusat,qui iterum naufragium facit. veterem frendo iniuriam mutas nouam.

De obitu ipsius Publii nihil arpud ueteres Iegimus.

PORTIUS LI cIN Ius Caput Σπv. Ortius Licinius ex Licinioru familia nobili ortus,uir clarus habitus eraum ingenio facili eceleganti,praesertim in componendis epigram malis. Iulianus rhetor qui Hadriani principis temporibus uixit) Licinit carmen magnis latadibus extollit:aded, ut hunc ipsum praeserreno dubitauerit foetis omnibus Graecis, quod in Atticis commentarijs ob eruatum a GelIio est quo loco Val. Aeditui. . Catuli ec Portii Licinit carmen recensuit. Asseruntur eiusdem Licinii uersius complures i nostris grammaticis, ex quibus proba ri potest, quam eleganter atq; egi egi h poetae officium abso uerit. Nos hoc loco adiiciemus epigramma illud elegantissimum, in quo suos calores, atq; animi aestus uenustisiunc pressit:

custodes ovium,teneras propaginis agnum, Q veritis ignem,ite huc,quaeritis,ignis homo est.

503쪽

Sunt qui credant eundem Licinium scripsisse annaleis octorianis uersibus, sed hoc non satis mihi compertum est. Illud pro certo haberi debet Macrum Liciniu fuisse authorem amnalium Romanorum,de quo dicturi sumus commodius. VALERIUS AEDI TvVS caput XX via Alerius Aedituus in scribendis epigramatis poeta insignis habitus est,maximel aptus ad expris mendas ueneres ac delitias. In quo numero a gramaticis nostris relati praecipue sunt, Quintus Catullus, Portius Licinius,& Valerius Catullus. Magnopere commendatur Aedituus ab Aulo Gellio, tantum q; illius carmini concessit,ut affirmare ausus sit nihil se legisse, uel DPud Graecos poetas uenustius,aut suauius, qui uideri solent caeteris omnibus in hoc genere scribendi gratiores atq; et Rantiores. Sed est adiiciendum carme Valeri3 Aeditui, quo

facilius possint de hoc statuere, qui haec legerint. Sic igitur ad Pamphilam:

Dicere cum conor curam sibi Pamphila cordis Quid mi abole queram,membra labris abeunt Per pectus mi Ferum manat subito mihi sudor Si tacitus subidus. plo ideo pereo.

Neq; illud praetermittam ad puerum Philerotem,in quo sitauior atΦ ad ignem profluentior apparet: mid faculam prefers Pholeros,qua nil opus nobis Ibimus hic lacet pectore flammasatis.

Istam non potis est uis saeua extinguere vcnti, Aut imber caelo candidus praecipitans. At contra hunc ignem Ueneris,si non Venus ipse Nulla est quae possit uis alia opprimere.

Laudat ide Aedituus,cu ab aliis multis,tum a M. Varrone qui eius uersiculos alicubi citauit. De moribus aut&uita Dpsius nihil aliud legimus. c. VAa

504쪽

OTI N I aErBER II. 41τc. v ALERIvs CATULLUS cupia Ttavrc.UaleriusCatullus Veronae natuSest,quo tepore Terentius Varro in urbe claruit. Quida Cristum Sallustium Catullo stiparem faciunt. ACatulli autem natalibus ad Publium Vergiliu paulo minus, quam duodeuigintianni connumeranturi si quorundam annales sequimur:quando dcillud pro comperto habetur,carmen de passere Lesbia: ad Vergilium fuisse missume

Sic forsan tener ausis scillitas

Magno mittere pagerem Maroni.

Caeterum no humili loco aut obscuro natus est siquideeius Parens authore Suetonio lulij Caesaris hospitio semiliariter usus est./l.autem Catullus primo traditur a MallioRoma deductus,cu adhuc in tenera aetate ageret. Paulo mox inge/nq facilitate, &doctrina adeo Romae acceptus atq; ciuibus gratus fuit,utMarciTullii patrociniu meruerit: quod ipsum eleganti epigrammatetingenue testatus est, quo gratias Coceroni patrono egit: Diferisime Romuli nepotum Quot sunt, quo j fuere Marce Tulli 'mors post alijserunt in annis:

Gratias tibi maximas Catulltis 'ingit pesimus omnium poeta, Tanto pegimus omnium poeta, insinto tu optimus omnium patronus.

Mallium uero& eius nuptias magno studio celabrauit, eum quo se excusat paru sibi licere ueteres amores ut antea decatare:quoniam fratre amiseritiEx cuius interitustudiiss inquit suum scribendi carminis se abiecisse.Sic enim ad Nallium: ded tibi ne messint ignota incommoda Malli

505쪽

Ne amplius a misero dona beata petus, Tempore quo primum ut dis nubi tradita pura est, Iucundum cum eis florida ver ageret,

Multa fatis lusi Gn est dea nescia nostri, me dulcem curis miscet amantiem. ged totum hoc studium lactus aterna mai mori Abstulit reu misero frater adempte mihi. Tu mea, tu moriens stegisti commoda frater. Tecum una tota est nostra sepulta domus. et

Inter caeteros amicos Furium & Aurelium magnopere eblexit.Cinnam quom Cornificium,Fabullum,& Uerannisum, quem alicubi Veranniolum blanditer appellat. Puel. lam praeterea Ipsitillam ,conciuem suain,& Clodiam amauit,quam ficto nomine Lesbiam dicitet sicuti Madaurensis Apuleius testatur in oratione ad Claudium maximum. Eruditorum consensiu docti cognomen accepit,ita enim culiari epitheto Catullus censetur, atq; hunc equidem Oauidius Vergilianae maiestati opponit . tantum nominis a pud eruditos ac laudis est consecutus. Sed ec uersus ipsius quanquam ut duriusculi notantur quod uter Plinius asserit tamen perelegantes habiti sunt, ac sectatores complares in his inuenit,sicuti Pompeium Saturninum, & Sentiuaugurem, qui Catulli epigrammata, ac Licinit mira dili/gentia ac studio sunt aemulati, ut alias diximus. Ual etius

Martialis Catullum sibi jpsi audacter praeponit . Sic enim

ad Macrum: Nee multos mihi praestras poetas uno sed tibi sim mimor Catullo.

Opus suum ad Corn. Nepotem misi uirum doctrina,S

reru

506쪽

LIBER II. 42ν LATINIS rerum cognitione egregiu.Diuiditur autem in libros treis, ut primus lyricos, secundus elegiacos, tertius epigramma. ta contineat. Ad hunc enim modum Oidinem fere melioγrem custodiemus. Elegiam de coma Berenices ex pocta Callimacho in Latinos numeros conuertit, eamq; ad Ortalum amicum misit, quae in elegiarum adhuc libro legitur.I/dem Ual.Catullus a Fabio Quintiliano N Diomede inter iambicos reponitur,ab alijs inter Lyricos. In Atticis nocti, hus,ut poeta elegantissimus ac uenustissimus a Gellio laudatur. Neque illud omittendum est, fuisse ab ipso Calubio alia complura composita ,quae uitio longae uetustatis de siderantur. Caius autem Plinius libro historiae naturalis uis gessimoctauo ad caesarem Uespasianum cum de magia dis krit) Amatorium de incantamentis carmen a Catullo aeditum rescit. Hinc Theocriti inquit apud Graecos, Catulli a/pud nos,proximem Uergilij incantamentorii amatoria imiratio.Sed carmen Ithyphalicum scripsit, ut est optimus tostis Maurus Terentianus ad Nouatenum , qui hos Catulli uersiculas citate . Et strine modia bie datur . pleris Priapo.

Inter quos cecinit turmen quos Thale Catu M. Hunc tibi lacum dedico,consecros Priape. Nam te praecipue in suis urbibus colit ora - Hellestontiaca ceteris ostriosior oris.

Cassarem maximὰ Iulium Mamurram, re Nonium amam iamhicis nominatim proscidit, ex ueterum consuetudine, ut C .Lucullus iambicorum author, LuciIiusque ec Naeuius. a in re dignu illud memoria est,quod ipse Coeysar cum perpetua sibi stigmata ut ait Suetonius imposita

uideret, ex Catulliano carmine de Mamurra, eadem tamedie pocia ipsum coenae adhibuit, simul θ hospitio suo no secus atq; antea uti cu misit. Nortuus est Romae in iuuenili II a admodu

Duili

507쪽

3. Eri e R INITI DE POETIs admodum aetate,cum annum circiter trigesimum ageret ut quidam putant, quo tempore Publius: Uergilius in urbe

Cremona studiis operam dareti Vulgatum quo de Vale rio Catullo illud:

Tantum par suo debet verora cututro, Quantam magna silio Nantua Vergilo.

COR. LIc IN IV a CALvus caput V XVIII. Or.Licinius Caluus in poematis scribendis stelegans habitus est, di apud ueteres inter optimos poetas relatus. Ingenio lepido re urbano imit. Cunm mavissimis moribus praestaret,prscipue dilectus est a Ual. Catullo, qui summa familiaritate cum eo uixit, quod ex Catulli uersibus facile possumus colligere. Dicitur fuisse breui statura, re exiguo corpore, quocirca Sollopichius est appellatus a Catullo ut apud AnneuSeneca copiose exponitur. Idem Caluus p Hlam Q tintiliam amore incredibili dilexit, cuius interitu molesto animo ferret, testatus est scriptis carminibusde obitu illius: Hoc etiam docti,confissa est petina caluicum caneret miserae unera Quintiliae.

Eruditionem Calui atq; elegantia in coponendis uersibus Prscipue comendauit Sentius poeta et M. Cicer. qui refert eu in scribendis iambicis praestitisse. In his em minime dubitauit principes etia ciuitatis acerrime insectari, ut C. Caesarere Pompeia Fuisse eunde oratore ostendunt Fabius Quintil.& An. Seneca, qui Calvu hunc tradunt habuisse diu inlaquis lima lite cu M. Cicerone de principatu eloquetis,et cotraVatiniit in eo accusando uiolentu stat acerrimu praesti tisse. An fuerit alter Caluus orator comodius disseremus,cuP. obatissum authores in hoc uideantur dissentire. Q, M

508쪽

LATINI 1 LIBER IL

Q. CORNIFIc I vs caput XXIX. . Cornificius per eadem tempora in poetice flo/ruit,quibus in scribeda historia Sallustius Lucetus,& Cor.Nepos in urbe praestiteriit. Fuit inge/ nio eleoti 5c lepido, atq3 in scribendis epigrama is uersatus est .Pub.Ouidius Cornificiuhunc nominat in ter eos poetas,qui poemata di amores decantariit,ut Caluumetellum, Cinnam,Hortensium,Catullum,Propertium, ec alios. Gramatici ueteres squando citant uersiculoscornifich . permultu illis cocedunt. Val. Catullus saepe ad hunc ipsum stribi qua in re facile demonstrat,quanta familiaritate cum eo uixerit Sororem habuit nomine Cornificiam, ut ab Eusebio relatum est, cuius carmesin magno precio habitum inuenio.Idem Cornificius in militia uersatus dicitur,di eum praefecturam costartium haberet,suosi milites paulo ignauiores uideret ad sitheunda belli discrimina, nodestitit eos liberius increparin iocularibus dictis illudere, galeatos lepores appellans, quod audito pugnae classico, minimi gradum seruarent, sed relicto p 1dio,temerhpMlantes diffugeret. Nem desiunt qui referanteundem aliqua do destitutum a militibus inter dimicandum occidisse. De

Cornifici ratqte qui rhetoricos libros composuit dixismus in libris de oratoribus. c. HELVI vs CINNA Caput No.

C liniuiu Cinna in epigrammatis ec poematis

describendis nobiIis habitus est Eadem state claruit ut constat qua Catullus, Caluus,Hortensius,& Cornificius celebres fueriit. Commendat maxime illius ingenium alch diligentia in absoluendis car/minibus. Inter caeteros amicos poetam Catullum di Val.

509쪽

MI Fg T. cR INITI DE pollvis Catonem summa beniuolentia dilexit qui Lydiam ec Disanam coposuit. Idem Cinna opus perfecit titulo Smyrnae, in quo nouem annos consumpsit,non sine maxima laude sui nominis. Ita*L. Crassitius inter ueteres gramaticos excellens, illud interpretatus est, ac tanta eruditione id effecit, ut uulgo relatum sit: um crasitio si dicit Smma probaere

Desinite indocti comum hanc petere. . t Ha I

doli crufiit Ie dixit nubere ueste, . . lj r i Intima cessoli uotisud extiterant.

Fabius Quintilianus magnopere commendauit Cinnaeo pus,ut magno studio elaboratu. c diligenti lima perfectu, in qua sententia re Catullus fuit, qui Volusio &Horten/sio poetis Cinnae carme praeposuit. Gellius & alii grammatici perseepe citant Helvii Cinnae poemata, ex quibus aperte colligitia qua falsia sit, ait inepta illoru opinio, qui scri/pserunt fuisse hunc poetam implicatu reperobscuris. Sunt qui credant eundem esse qui occisus fuerit a plabe Roma na pro Cor.Cinna similitudine nominis decepta, quo tempore celebratu est funus, C. Caesaris ac Romana plebs cum

facibus ad aedes Bruti re Cassii accessit.

FvRIvs BlBAcvLes caput πππL.Furius qui cognomine Bibaculus est appella/tus, Cremonae ut quidam set ibunt natus est hisdem prope temporibus, quibus poeta Lucilius, N Sex.Turpilius,comoediam scriptorperierunt Fuit ingenio summo ec imprimis lepido, adeo ut de suo into p nominoucatus dicat :Et Bibaculus era & uocabar. Quod est ab eo dictum imitatione poetae Anacreontis,qui ' pprios12ipini pepercit. Idem Furius Bibaculus in carmine iambico uerlatus est, cuius acerbitatem, tam docte qua

510쪽

- LATINIs LIBER IN MI quam egregie expressit, ut non minorem Iaudem tulerit, quam Ual. Catullus aut Horatiussutasserit Fabius Quin/tilianus. Quocirca uerisimile est, Messalam Coruinum, pertimuisse ingeniu,re mordacitatem Bibaculi,cum in epistola seripserit: nihil sibi esse potiaBibaculo. Amico habuit Gallum poetam et Uil Catonem, quorum ingenisum ac doctrinam sitis hendecasyllabis laudat. Extat adhuc elegantes uersiculi ad Gallum de uilla Tusculana Catonia quae propter aes alienu creditoribus cesserat. Nos eos ascivi hemus, quo melius possit iudicari de Bibaculi ingenio:

camnis modo Galle Tusculanor, Tota creditor urbe uenitabuia mirarisamus urucum Ictrum V Sammum Grammaticininptimum poetam

Omnes soluere posse praestiones,

Nullam di peris expedire nomen. En cor Zenodoti,en iecwr cratriis.

Afferutur ec alia complura eiusdem Biba Ilia nostris νυ maticis,quibus facile intelligitur, quantum ingenio di ele panua praestiterit. Haec sunt quae legimus apud ueteres deurio Bibaculo. Pus. TERENT lvs vARRO ATAcIesus caput MXII. Ublius Terentius Varro Atacinus,hisdem tem poribus natus est,quihus M, Cicero re Hortensius clari habebant in eloquetia . Quidam ob id uocarunt Atacinu,quod oriundus rei in Atace uico prouinciae Narbonensis:uel ab Atace fluuio, ut alii existirnant.Ingenio praeclaro fuit,re in componendis poe/matis mirifico studio incubuit. Idem Varro singulari diligeria ut traditur Graecas litteras didicit, quo facilius posset illorum ingenia ato doctrinas imitari. Scripsit Argonautica sequvi

SEARCH

MENU NAVIGATION