장음표시 사용
381쪽
mdiu reuertamur. Ut igitur ex his autoribus de linguae copiam petendam esse diximus ructam captiS,CI maturiuε Cr uberior laurentiu vallum tibi censeo diligenter euoluendis , qui de Latini sese monis elegantia scripsit eleganti fime. Huius adiutus praeceptionibu ipse per te no pauca annotabis. Ne peninteuelimper omnia uelut addissim, Laurentiamsi re praeceptis,adiuuabit hoc quos, si figuras
grammaticus a Donato ac Diomede traditus ediceris, si carminis leges acyrmas omnes tenueris,si Rheto rices fluminam,hoc est,propositiones, locos probati ,exornationes, plificationes,transition frinulas in promptu habueris. conduca enim haec non soluim ad iudicandum, uer etiam ad imitandum. His itus rebus instructus inter legendu tores non
ostitanter obstruabist quod incidat iinsigneuerbi , si quid antique aut noue dicturas quod argumentum aut inventum acute, aut tortu apte, si quod egregium orationis decus, si quod Adagium, δε quod exemplum
δε qua sententia digna quae memoriae commendetur. Isq; lacul erit apta notula quapia insignietas. Notis autem non solum udrijs erit utendum, veri retiani accomodatis,quo protinus quid rei' admonerat. Ad οβ quis dialecticen addendam statuet, non admodum refragabor, modo ab Ari toteletam Astat, non
382쪽
ibi desideat, er uelut adficopulos ut inquit Geriugo
apud Sγrenes consenescat. Verum illud ignterim memineris,optimin dicendi magistra esse Divin. Erit hic igitur in carmine, moratione libera, in omniar g entigenere diligenter exercedus.Nes negligenda moris,lectionis thesaurus. Eam tametsi locis Crmaginibus adiuuari non bificior, tamen tribus rebus potiyim constat optima memoria, intellectu,'esse ne,cura. Siquidem bonae memoriae pars est, rem pentius intellexisse. Tum ordo Acit, ut etiam quae femes exciderint, quasi postliminio is anmissim revocemus. Porro, cura omnibu3 in rebus, non hic tantum pluri- mmmualetatus quae meminisse uelis,eabunt alicti ac crebrius relegenda, inde sepius a nobis ipsis exse
unda, ut i quid 'ne si fugerit, id restituatura ud
minutiu3, sed tame haud indignium quod admoneatur. Adiuvabit no mediocriter,si quom nec uria quidem, Sta subdifficilis erit memoria uel uti locoru, quos tra durit costmographi, pedum metricoriam , figurar
grammaticarum, genealogiaru, aut si quasi i simi sis, ea quam feri potest breu me sit mi, Erluculene tisime in Dilutis depicta, in cubiculi parietibu3su
Pendantur,quom im ex aliud agentibus, sint obuia tum,si quaedam breuiter, sed insigniter dicta, uetusto pophthemata, prouerbia, sententias, infrontibus, ' calcibus, ingulam codicum i scribes,quaedura
383쪽
annulis, aut poculis insculpes, noni stupro foribus, Crisparietibus, aut uitreis etiamstnest is depinges, quo nusquamnon occurrat oculis, quod eruditionem adiuuet. Recenim tametsi singula perse pusilausedeantur, tamen in in collata acerum, doctrinae thesaurinlacro augent, haudquaquam negligendo τω Me σφωνον κι λονι,id est,his opibus properanti dytescere. Postremo istud non ad inum aliquid, sedas omnia fumi pia in conducet, sifrequenter ElasPos doceas. Nusquam enim melius deprehenderis quid istelligas,quid non. Ais interim nora quaedam occurrunt commentanto disserenti nihilnta aeriis infigitur animo.
En uideo recupercutiatacendi quos ratione nonnihil attingamus. Age mos gera tur Viterio, quanquam uideo Fabium bifice de rebus dii
genti me praecepisse, dDδut post hunc de qμ pro
384쪽
re prosus impudentifimum esse uideatur. Ergo pi
uolet instituere quempiam , dabit operum, usatim optima tradat: verum qui recti time tradat optima, is omnia sciat necesse est:aut si id hominis ingenio nega tum est, certe umia cuivis disciplinae praecipua. In
hoc non ero contentus decem illis,aut duodecim autoribus V orbem illa doctrinae requiramini nihil ignoret, etiam qui minima paret docere. Erit igitur huius per omne scriptorum genus uagandum, ut optimum Kaeri, primum legat, sed it ut neminem relinquut ingustium,etiam sit pura bonussit autor. Atque id quos utiliore fructu faciat,ante locos Cr ordincs quos : dum ac formulas in hoc paratas habeat, ut quicquid ubi inciderit annotandu, iasivo ad cribat ordini. sed hoc qua ratione feri oporteat, infecudo de copia commmcntario demonstrauimus.Uerum sicui uel otium uel libroris copia defuerit,plurima Plinius unus suppeditabit, nulla Macrobius, et Athenaeus uaria Gessius. Sed is primis ad fontes ipsos properanda,id est,Graecos Cr antiquos. Philosophiam optimc docebit Plato Cr Aristoteles, atq; huius discipulus Theophrastres, tam utrius mixtus Plotinu3. Ex Theologis securim iuinus Isterus, nemo melius Origene, nemo subtilius sui lucrundias Chost tomo temo sanctius Basilio.Inter Latinos duo duintaxat insignes in hoc genere Ambrosius mirus milumnibus,GHieroum s in arca
385쪽
tus literis exercitatisimus. Quodsi minus vitabit immoraris agulis,omnes tame censeo degustandos,quo ruam inii promtia catalogum texere,non est ratio.certe propter poetarum enarrationem , quibus mos est, i ex omni disciplinarumgenere siuat perurritenenda est mulum umquam unde potius petas,quam ab Ho- , 'merodibularium omnium purentes me Metumron ip sies, ac Fasti Nasonis no leue momentum adstrent,
etiamsi Latine scripti. Tenenda cosimographia, γα in historijs etiam est ustui,nedum in poetis. Hunc Deqn me tradit Poponius Mela, doctistime Ptolernae ' diligentii me Plinius. Nam Strabo no hoc tantu agit. Hic praecipua pars est obstruasse quae montium, fumignum, regionum, urbium, vulgo res ta uocabula, quibuε antiquis retondeunt. Eadem debet esse curiis arborum,berbarum,animantia, lastrumentorum, vestis gemmarum nominibvi,in quibus incredibile dictu,quam nihil istelligat literatoru vulgus. Horum inotitia partim e diuersis autoribus, quae dere rustica, de re militari,de architectur de re culinaria, de gemmis, de plantis, de naturis uni untium conscripstruont, colligitur.Quanj Iulius Pollux ex prostmer rerum uocabulis trasedit, quae utinam tam acculate
distinxisse quam confit copiose,partim ex Eon injs, partim ex his linguis, quae prisci fermonis Cro incorrupti,mani ritu uestigiastruunt ibunc unaeta '
386쪽
teiri, cuiusnaedi lingua constanthropolitanorum, Ua- -,Cr Η Νnorimnum Gallorum oratio longi degenerauit. Tenenda antiquitas, qu non modo ex uetullis autoribusuer etiam e nomismatis priscis, etitulis fixus colligitur. Ediscendu er Deorum genealogia, quibus indis refer Iuniβbula. Ea post Hesiodum felicius, quam pro suo seculo, tradidit Boratius. Non ignoranda astrologia, quod hanc pasim suis figmentis alergut poetae,praesertim Hstini. TOnenda rerum omnia uis ais natura, propterea quod hinc milia, epitheta, comparationes, imagines, me
taphorus , atq; alia id genus schemata solent mutuos ere. In primis autem omnis tenenda est historia, cuius usus luti me putet,non tantum in poetis.Iam si quis Prudenti ,unum inter christianos uereβcundum poetam uolet enarrare,siteras etiam arcunus cabieat oportet. Postremo, nulla disciplina est, nec militiae,nec rei rusticae,nec musices,nec architecturae,qus
non usiuisit ijs, qui poetas, aut oratores antiquos si peperint enarrandos. scd uideo, iamdudumst temcotrabis. Ne tu inquis, immUM onus imponis etiam literatori.Onero sane,sed unu ut quamplurimos ex mrem. Volo ut unus moluat omnia, nectingulis inseire a set euoluenda. Iam καθ de βrmando puer ram ore, des tradendis ceu per lus , iocul uterust
figuris utis praecepit nubius.Equidem post tra'
387쪽
dita elementa prima, malim adum loquendi statis
uocari puerum. Etenim cum intra pauculos mensis, quamvis barbarum linguam aetas eas et,quid ueta quo mimus idem fiat is lingua Graeca, me Latinam rum id nec in magno puerorum grege locum halati' er domesticam praeceptoris consuetudinem requirit.
Quanquam in ludo quoq; dabit operum, ut mepluribus loquatur, finestorium uni, quam potest emendati me dicat. Quaedam obiter interpretemri er ut imitentu Moneat.Loquetes illos aliquotlas collaudet,s quid dictum erit aptius,aut emendet, cum errobunt. Ea res efficiet, ut iri quos consuescant circum-h Mius ex accuratius loqui,Cr praeceptorem laquei rem attentiuε obstruent. Iuvabiter istud, δε praepositis praemiolis aut poenis, uelut ex lege prouocentur, ut ipsi quos inter sese alius aliam emendent. Poria praereptor eruditiores aliquot delige qui controueres sinunt. Neq; fuerit inutile, ceu formulas aliquot proponcrepueris, quibus orationibuε in lusu, quibus in congressu, quibus is conuiu s uti debeant. Hum oportet esse doctas,ut inuler Inciles sint, er iucundae. Porro, doctor ille diligens er doctus, acrichiud,
cis,nograuabitur, contis omnibus Grammaticorum
praeceptis, excerpere quaedam, π infici is qκοκd fieri potest,er breui1 ma,tum ordine qua maxi-Me mmodo. Posteaquam cu tiradisti statim addu- ς ε torem
388쪽
. torem uliquem ad id accommodatifimam, ac loque di cribendiq; consuetudine uocentur.Hic praeceptiones lite traditu ut inciden exemptiq; diligenter iii culcabit, quibus etiam addet nonnihil, uelut iam it ad maiora properans. Hinc iam thematijs exerceri
debent, in quibus illud in primis cauendum, ne quod.
fieri solen aut sen*Aut inepto, aut femone insus,
sed argutum aliqua, i vem tum habeant fiententiam, quae tamen ab ingenio puerili non nimium abhorreat, ut interim aliud agentes, smul er aliquid discunt, hugrauioribu/stud s usiui utura. Haleat igitur thema, quod pueris proponas, aut historiam memorabilem. mod genus sunt ista,Marcelli praeceps calorem Romanum subuertit, Fabij prudens clinctutio restituit. Quanquam hic subest etiamfentelia. Nimi praecipitata consilliu parum feliciter euenire solere ratem, disticile iudicatust, uter altero fuerit stultior, Crates, qui aurum abiecit in mare, an Midas, qui existimauit nihil auro melius esse. Item, Demostheni ac ciceroni immodicaeloquentia exitio fuit. Rursium, nullativis codri regis meritis par esse potest,qui ciui salutem proprie uitae distendio redimendum putauit. Sed non
magni negoti fuerit huiusnodi uim ex historiographis,praecipue Valerio Maximo,colligere. Aut libui habeat, ut istud, Hercules expugnandis monstris immortalitatem ibi parauit. Mufeyntitas ac ne mori'. s
389쪽
bus unice gaudent, a fumosis urbibus abhorrent. Aut Apologum ut recte docuit Cotta, non esse commisetendtim amicis negoci , quod per tepo is comere. Item,manticam pectore propendentem uident omnes: eum,quae a tergo pendet, videt ncino. Ilcm, Sapiebat vulpes, quae maluit muscas iam prope futurus retis re,quam his expuinctis vacuas ac itientes admittere,
quae quicquid relluum esset anguinis, epotaret. Aut Nophthema, ut, Longe discnticiat a uulgo nostrae aetatis, qui maluit uisu ab'; pecunia, quum pecunia
fine viro. Item, Iure Socrates contemnit eos, qui none mi ut uiuant ed uiuunt ut edant. Merito non probauit cito eos, qui plus sapiami palato, quum animo. Aut Proverbium ut, Ne futor ultra crepitum. Et non cuiuslibet hominis corinium nauigare. Ac nos quide editis tot chiliadibus, effremus, ne difficilis esba b ram mentio. Aut fientelium,ut, Nihil carius constat, quum quod precibus emitur. Et, Obsequium amicos, Veritas odium parit.Et, Amici qui procul absinnt,amici non bunt. Rut rei cuius iam hirsienem naturam. Vt, Magnes ad sese rerum attrahit, Nuphtha igne. Item, Palmae ea est natura, ut pondere imposito, non modo 'no deprimatur ad terram, ueruetium ursum nitatur,er altius erigat sese. Item, Mironi Pobpi ingenum,
qui adh cciem subiecti boli mutat colorem, quo si ut infidus pistrioni. MVigurum eximiam alit grada-Q s donent:
390쪽
tionem. Diuitiis luxum pariunt, luxus auritatem, saturitas strocitate, stiscitus odium imitora, odium perniciem . Aut Smilitudinem, ut, memadmodum stre se exerceis, usu atteritur: sino exerceas, ex ditur rubigine: Ita ingeni se exerceas, labore ab μ- mituris non exerceas, mugis otio, situs latitur. Aut Aeetoria: ut, Non est addendus ignis igni,No est ad
de id i oleum incendio. Aut cornutationem v Non
ideo te talani iudico, quod uehementer amem: sed ideoninementer amo,quod talem iudicurim. Aut distribu rioncm: Stultior est, quam ut postit tacere: insentior,
quam ut posit loqui.Simpliciore,quam qui posit melitisi:grauior, quam ut uelit. Sed mihi sat est indicas'
tantum. Aut exquisiam aliqua elegantiam. cuius rei non est neces ponere exemplum.Nihil autem obstat, quo minus plures conroditates in eunde incidant orationem:ueluti bententia,bistoris,prouerbiu,refigura. Ergo praeceptor, quem oportet usidue in bonis dato
ribus obuersari, huiusmodi ceu flosculos undiquaqua colligetiems delectos proponet: aut etiam in eum strmum denrutabitin puerorum ingeni s sint accommodati. Postquam bis rebuε ad aliquantum monis p ritum prouectus erit puer, tum A uidebitur, dd maiora grammatices praecepta reuocetur: Quae per locoser ordines quosdam ita tradenda sunt, ut primo loco