장음표시 사용
341쪽
M imagines saerae Templorum demolitio , aedes Catholicorum per agros ,-e rumdem e turribus dejectiones; cessatio divinarum laudum , dc Lerifieiorum nihil non dirum , dc enerum nostris oculis objecerunt. Haec nova Evangelii ratio, ut qui tantis foeditatibus quaerat integumentum , indignus si, qui e elo
Porro ubi Lugduno evasi, me secutus est ord. Carmelitarum eone o nator
qui cum Genevae vixisset haereticus, Calvinianorum fraudibus agnitis ad Eeele-sam, ordinemque suum ejuratis haeresibus rediit. dc magnos edidit fructus in Subalpinis easdem fraudes detegens.
Aeeessit Petri Vireti ingeminatum adversus me odiu in . Nam qui primo Eni ut oi Augerit, Ac meas conciones ferre non poterat, quippe Lugduni alternis di bus singuli concionabamur, ubi etiam alia via non successit , homo vafer qui olim ante signanus haereticorum , dc Apostata neminem sibi praeserti volebat' si mulat se Apos Leo Nuncio Arelatensii Archiepiscopo qui postea Card. S. Cru is reverentiam velle exhibere. Patefacto facile aditu, lingit nihil sibi optatius esse quam ut eum aliquo insigni viro eathnaico de rebus sacris coram ipsomet Nuit. cui eonserat: sore ut Deus sive suo, sive illius Cordi illucescat, nee semper inaneipiti versemur Catholici, & qui vocamur έ it EvangeIiei. Annuere se ostendit Nuneius, ne Catholici detrectare certamen praesentibus Rege , Regina, di nobilissimis quibusciimque Regni Psoceribus videre ut M. Emundus Augerius eum Nuncio colloeutus id mihi certamen indicat. Praemoneo Nuntium, ut a Vireio exquirat, cuiusnam judicio stare velit, dum ego secus sentirem, aut ille a me dissentiret. Respondit subdole, se quatuor primis conciliis, ae totidem eelebi, bus Leelesiae Doctoribuς staturum. Praemitto dc Concilia, , Patres ad Nune ii domum, ne quid esset imparatum. Perendie ad condictam Nuneii domum ho, ra pomeridiana convenimus ego, dc Vi retus, qui dc adduxit eum, qui antea Λ- auensis Arehiepiseopus, demum abjecto A chiepiscopatu non solum uxorem , ve eoncubinam duxerat, verum dc militem collegerat ad vastandam Galliam . Catholiet aliqui Proceres. & Chaumontii frater. .atuor horas in id eolloquiuia impendimus, sed dum promissum poscerem , nempe e Conciliis, di Patribus ut cerneremus a cruonam veritas staret, ille eludeas , Eequia sat est opus es si, ec um vero Verbi Divini , Synodorum,. ac Patrum auctoritate premeretur , Αque tis autem etiam gladium mihi intentasset, colloquio sed non pertinaeiae issorum est finis impositus. Mox ego Uiretum ab aliis semotum sevocans . quequo tam dem , Virere. inquam in peries non habere senectin , nominis, cientiae tuae rationem y Tibi integram es una Mra ex suggestu verstatem Catholicam promere . de que iis, quos hactensu seduxisis , aDiumphum canere, inc denique Deo miserante consequi veniam. Ille vero qui baeulo nitebatur, subridens, ct digitis apieem ba. culi tangens, iis displosis respondit Gallice, ς' est tost um, quasi diceret, ered mus, nee ne, nil interest. Itaque cohorrin, dc quem putabam dumtaxat haeret, cum, deprehendi Atheum ἀ
Quoniam veri, non mium' in Praefatione, verum etiam in reliqua Historix hoc cam quam Axicinia statius L Nominem ad eredendum, sive ad CHMicam Re
342쪽
PER ITALIA M. PARS II. OPUSC. VIII. 3o
rigionem amplactendam esse cogendum . idque praeter exempla, de ius ous extinus , probasse tu existimas, non puto te virum Iuris peritissimum , dc alias illici pi nisdivitem hoe cogitasse de omnibus esse dicendum, cum leges Divinae, Canouicae, Civiles reclament. id i in potius eidem Axiomati contrMitam hoc a terum estura tuendum: Nemini unquam pin fidem Eeel: 'im Druis' ab ea ocedere, I gibus vero subjici, quibus se prostraa HIu tau subdi jeι. Ee sane. ii de us loquamur , qui nunquam Eccleuae Catholicae nomen dederunt, mitius eum hisce age dum , nec dub tamus, nec ipsa unquam dubitavit Ercle ita. Quae tamen vel iis . qui Cluisti Domini fidem nunquam ad nnierunt, jubere potest interdum, iu Divinnum a legitimis, & probatas Doctorious audiant Verbum, quo ad aeternamia lutem procurat .dam senum eniciantur idonei. Et quatuor qu ciem Ecclesiae turni .ia ais rs Μartinum, Ambrosium, optatum.
Rugustinum, ut alii uas, quo i dixeris. Addis B iuuini viri I. C. idem fuisse cum suis Belgis consilium , qui res ictis Eatainianis ad Eeelesiam Catholi eam
rediit. Dum igitur a Maximo Imperatore Priseillianus haereticus gladio caesus est, ab ea caede D. Martinum, ac D. Ambrosium ab huiuii se cum scribis i i , nil dicis, quod non sit veriatii. At cruri u , , di integrius a. di pol crat ex Severo, uno de ista praeeipue peti solent. Sic enim ipse habet. ri Certe Ithacium nihil pen- ., si, nihil sancti habuisse delinio, luit enim auda κ, loquax, impudens , lum-G ptuosus, ventri, oc gulae plairimum impertiens. Hic ilia: titiae eo usque proce Dis serat, ut omnes etiam 1anctos viros, quibus aut liud tum inerat lectionis, aut , , propositum erat certare ieiuniis, tamquam Priicilli aut . ios, aut dis ei pulosis in crimen everteret. Aufus etiam miser est ea tempestate, Martino Episco. M po viro plane Λpostolis conferendo palam Oblectare haeresis infamiam. Nam- ,, que tum Martimis apud Treviros conititutus non desinebat increpare Ithacium, is ut ab aecusatione desisteret: Maximum orare, ut sanguiue in felleium ablii
,, neret; satis superque lassicere, ut Epitcopali Iudicio haereti ei iudieati Eeel, , , sis pellerentur: novum esse, dc inauditum nefas, ut causas Ecclesiae Iudex M saeculi judicaret . , , Hae e Severus. Sed de legenda dign/ sa) Batonii Cardinalis eollatio Maκimi cum Theodosio Imp. qui dato reseripto commonuit Plaefectos suos ab Ecclesiasticis iudieiis penitus ab ulnere, quae ad Episcopos Ecclesiasticarum rerum . ac personarum legi timos judiees deserti mandavit. Ita se habuere έ inquit integer Relator verita ris, de oeulatus observator Baronius in in eadem terme causa diis in ilia, dc prorsus inter se duorum Imperatorum iudicia. Quodnam autem horum iustius fuerit, non solum synodali fuit pol ea sententia definitum, sed divini Iudi eis aequa. Ianee libratum, dc alterius iactura vitae, atque Imperii declaratum. Cum alioqui Maximus exerens, ut alter Phinees, gladium in turpi Ilimorum hominum necem, sanctificasse manus suas Domino, ob idque Phinees perennitatem Imperii commeruisse videri potuisset: quem tamen non caedes sontium culpabilem aeddidit, sed arrogatum tibi saeerdotale judicium quantumlibet Episcoporum illarum consensione delatum, ut intelligant omnes, quam gravius delinquant, mubillud e uadieentibus Sacerdotibus sibi vendi cana, di extorquent.
Venio ad Franei seum Balduinum, nam mox de optato agam, ad quem scho-Ita seripsit. Eram ι i I Lib. 2.
343쪽
E iam ego Parisiis, cum non ita multo antea Geneva rediit ad Catholi eam M. et etiam . Causas, quibus adductus id fecerat, mihi fidenter aperuit. Quarum altera fuit mira, quam reperit in Calvino, α Beza, atque aliis hujusmodi h minibus, inscitia coniuncta cum fastu. Altera eorumdem diritas, agitarique solitae Catholicorum eaedes. Nam cum occidendi causa Duees militum fuisset a Calvino ad consilium advocatus, sic horruit, ut speluncam illam vere tetram deletere deliberaverit. Propterea ubi fuit Parisiis, Calvinusque, & Beeta piosita illa tam Evangelica modestia seripsissent contra Balduinum, quem & Me bolium vocabant, respondit, qua solebat elegantia, & solidis rationibus. E2tati etplius Apologiae a Parisiensibus praelis emistae , in quarum una ostendat initiose eum mane surgeret, solitum fuisse divinum Codicem in manus sumere, iniae idis Ie autem in illam sententiam. Vae qui aedificant Sisar in Ianguinibus: ae si a. tim recogitaste, quae viderat Gene vae, ubi in tangit inibus aedificabant, quam falso nomine vocabant, Ecise sitam. Retulit item mihi Balduinus, Praefecto militum inter alios, quod hic caedi alicujus a Calvino propolitae nec manum, nec antiamum applieare voluisset, Calvinum ipsa die nascenti Christo saera caput in Ge. ne vensi soro super ara aedis sacrae curasse amput 'ri. Ita novum litandi genus videre Gene enses, dc anniversarii illius diei sublata eit celebratio , quo ineuntis nostrae salutis commemoratio semper eii habita. Sed ego alia , quae in Gallia primis, secundis, dc tertiis tumultibus dc audieram , re tantum non videram
commissa contra Catholicos, scripsi Post aliquot annos Stephano Batoreo Poloniae Regi his verbis. Quot Serentili me Rex squarum ego rerum haud exiguam partem toto illori tempore in Gallias vidi quot, inquam, virgines, quibus ab haereticis vis estis illata, mam millis deinde intra arearum seras compressis, quod catholi eam ii. se dem nollent eiurare, miserrima, lentaque morte Perierunt. Quot innoxii t ligiosarum familiarum viri, de Sacerdotes, quoniam Evangelium Christi se- , , quuti rebus se se mundi omnibus exuerunt, alii vivi in terram de lassi, alii is abi tracta cute, clavisque crania transfixi, alii sibimet humum ad sepulturam, , effodere coacti, diritatem Calvinianorum experti suntl quoties eκ Sacerdotum is adhue spirantium ventribus discissis, atque inter ipsa gementium piorum vi- , , Dera injecto hordeo equis ipsis insolens pabulum horrescentibus ei bus est prori positus: cum et ism Εκ aliorum Sacerdotum naribus, Zc auribus ab seissis Doe- , , na sibi equites haeretici ornas Ient; aliis autem ingestus in ora tormentatius is pulvis, atque ignis admotus, ut capita in minutissima frusta d scerperentur,ri re in aerem evolarent. Plures , dc nobiles quidem multi amice ab haeretieis ,, eonvivio eκcepti de turribus, di montibus post ipsa sercula statim praeeipites se acti, mulierum adhuc praegnantium, de viventium uteri secti, earumque ob , , oculos Palpitantium Embryonum membra saxis illita, pueri vagientes in ignem, , injecti; alii verubus applieiti, atque alligati, ec ad ignem iosti cum saerisis praefationibus Catholicorum paginis contortis, tamquam suillo abdomine, in- farti suissent, furentem istam , dc famelicam haereseos rabiem exsaturarunt . , , Extant horum, multoqtie plurium facinorum, quae non sine lacrimis memo- , , ria repeti possunt, historiae s et i veritatem posteritati contestaturae , atque ipsi , , adnue parietes cruore fidelium hominum , & innoxiarum Virginum cernun- , , tur aspersi . Quae autem erant olim Oninis pietatis scholae , xenodo e lita, eoe- , , nobia, septa sive sacrarum Virginum Monasteria , aegrotis, dc pauperibus alenia dis perfugia, ea ne uni quidem haeretico ministro cum sua filiorum , dc mu - Iterum s i J Lib. uitarum novem Carolorum Regum Franciae . Lib. de direptionibus
te mi, Iorum scrip. a Claudio de S ain cs . Alter lib. Gallice adversus Hugono tris D imini de Xaeona κ . Surius, δc alii. Vide item Sander de viii bili Monarchia , ubi de Martyribus I. et gliae sub lleurico VIII. dc xliis.
344쪽
PER ITALIA M. PARS II. OPUSQ VIII. 3 it
is iterum turba capiendo, vel alendo iusti ziunt. I pii vero si Ioqui possent lapi ,, des, & arae saerae ad propitiandum Deum, ab ip. o pene Apostolorum tem is pore erectae horruisse dicerent, cum vel Calvinia noritin stercore, flat uiisque δε eonspurcatae, vel antea Calvini iussa ad sternendum sipp'ieii locum deportatae
,, innoxiorum corpora ad necem exceperunt.
Redeo ad Balduinum , quem cum scribis consilium Acssisse, ut Belgis auton
rnia , libertasque conseientiae concederetur, certe nec via' rat, quae conlecuta sunt.
neque Vir alioquin perspicax intelligebat, ut ubi solet. ea tholica Religio vigeret, ibidem libertas s si tib rtas dicenda iit permittere te At cum postea ea usi impostura haeretiet eurasIent, militem Catholicum externum amandari, universum pene Belgium culto Catholico restituta sui iIet. Qua in Reg olle si taeent adhue sub iugo na retieorum Holiandia, Teiandia , Phrisia, exempta tinreti e manibus Haereticorum, atque hactenus defensae fuerunt quotuordeeim Provinciae, quas stant in Fide Catholiea, quamvis re plura Catholicorum millia extetit i a Pa , landia, Zelandia, viginti e litui millia scio esse Catholi eorum Amsterdami, quibus, qui Catholieo ritu minii rent sacramenta, dc Divinum verbum recte expO- natur, perversi:Iime denegatur. S pienter autem Balduinus optatum Mile vitanum cum suis ad eum notis pro potuit haereticis, ut cernerent, quanam ratione ad Ecelesiae redirent Unitatem. Quamobrem dc tu, obseero, perlege adhuc iterum, quae tibi ex eodem Patre, quem Augustinus aequat Cypriano , monstrat, quaenam sanandis haereticis medicina sit adhibenda.
Iam fle optam Afro. Uerum est ab ipso quaesitam fuisse Oetasionem , qua
Parmenianus alliceretur ad veritatem Catholicam intelligendam. Cui caetrei ait aee isum probibent, es aditus intereiadum, o concessum vitant, o colloquium dein negant . Sed de verum est, eum Donatistas valde reprehendere , quos nominat senismaticos, & traditores: praeterea sanctissime docere, quaenam sit Catholiea Eeelesia. Ubi quoque narrat perseeutionem haereticorum contra Caecilixnum legitimum Episcopum. Quare Constantium item Imperatorem in haereti eis damnandis ostendit iudiei usi Λpostolieae sedis suisse secutum, nee iplum Imperatorem ausum de causa Episcopi judicare; sed omne judicium Melehiadi Papae detulisse. Qii in eum schismatici postea ab Episcopis ad Imperatorem provoea se sent, eosdem denique detestatus est . quemadmodum dc ipse Λugustinus eum optato eonsentiens diserte exponit Iib. de Peccato originati cap. tr. Epist. ε66. de antea Epist. 16a. ad Epistoma Donatistas. Seeundo libro propitas Ecclesiae Catholicae notas proponit, ut intelligatur ad quod Tribunal aecedendum sit in fidei rebus. Primum quidem M in urbe Roma, , ait Petro primo Cathedram Episcopalem esse collatam. in qua sederit o- ,, mnium Λpostolorum caput Petrus, unde dc Cephas appellatus est; in qua una , , Cathedra unitas ab omnibus servaretur, ne ceteri Apostoli singulas sibi qui Dis que defenderent; ut iam schismaticus, dc peccator esset, qui contra singulari rem Cathedram alteram collocaret. Ergo Cathedra unica est , quae est prima deis dotibus. Sedit prior Petrus, cui successit Linus dic. . . Haec ad verbum optatua. Addit, ab haereti eis ostendi non posse Cathedram aliquam nisi pestilentiae. Pestilentia enim saltὶ morbis eκtinctos homines ad Iaseros mistit. Qui In-
, , feri portas fuas habere noscuntur, contra quas portas claves salutares aecein
D pisse legimus Petrum Principem scilitet nostrum, cui a Christo dictum est . Tibi dabo Clates Runi Caelorum, et portae Lineri non marent ear Unde est er-D go, quod Claves Regni vobis uiurpare contenditis y qui contra Cathedram ,, Petri vestris praesumptionibus, dc audaciis saerilegio militatis.
345쪽
Atii dei neeps de Eeclesiae variis membris. deque Constantio Impera ore , quam ut 'at quoniam a catholica fide deiecerat, deque Donati statum fae inoribus, qui Episcopos violarant, di juss erant Eucharilliam canibus fundi .
di ampuliam Chri lmatis per fenestras, ut frangerent, jactaverant , & eastimo. niales fecerant mulieres, re alia Pleraque omnia, quae haeretici semper , Calviniamque hae aetate, quia reprelli non fuere, impie perpetrarunt. Tertio libro se hismaticorum indicat errores, deinde quae fuerit causa, cur unitas fieret, ae miles adversus schismaticos mitteretur armatus. Nempe quod se ait, δε lam vides frater Parmeniane ad vos redundare omnia, a quorum Prin- eipibus horum omnium seminata est causa. D Enumeratis autem malis, quae haereti ei , ac dividentes unitatem intulerant, subdit . , , Unde constat, Dona-- tum omnium malarum fontem causarum . is Ac non ita multo post .is Quere.., lam per ordinem deponitis sub Leontio, sub Vrsatio injuriatos esse quam plu- ,, rimos; sub Paulo, di Μaeario, aliquos necatos e iue; a sequentibus eorum , is nescio quos ad tempus esse proscriptos. Quid hoc ad nos Quid ad Eeelesiam is Catholicam pertinet Quidquid objecistis, vos fecistis. Λ Deo eommendatam
noluistis recipere libenter unicarem, ehariorem existimantes haereditatem schiseis malis, quam praseepta Proposita S/lvatoris. Argutilis Operarios unitatis; ipsam ,, unitatem improbate, si potestis. Nam aestimo vos non negare, Unitatem sum. inum bonum esse. Quid nostra, quale3 fuerint operarii, dummodo quod ope-
ratum est, bonum esse constet λ Nam ct vinum a peccatoribus operariis & caleatur, & premitur: at sic inde Deo sacrificium offertur . oleum quoque a ' sordidis, & nonnullis male viventibus, ct immunda loquentibus eonficitur r ' ot tamen in sapore, in lumine, etiam in sancto Chrismate simplieiter eroge' tur. Operarios unitatis malos fuisse dicitis: forte cum voluntate Dei, cui non' ' nunquam plaeet etiam, quod ab ipso potuit prohiberi. Nam quaedam mala male fiunt, quaedam mala bene fiunt. Malum male latro facit. Μalum bene '' iudex iacit, dum vindieat, quod latro peccavit. Nam haec Dei vox est: Non
V reeides: & ipsius vox eli: Si inventus fuerit homo dormiens eum muliere baben-V re Μaritum , Oeeidetis utrosque. Unus Deus, ec duae diversae voces. Denique eum Phinees filius taeerdotis adulterum cum adultera inveniret, levavit cum gladio manum, et inter duas voces Dei dubius stetit. Hi ne ad illum sonabat Non oecides. Inde sonabat Occidetis utrosque. Si feriret, peccaret: si non fe- riret, delinqueret. Elegit melius peccatum, ut percuteret ; & forte non de- ,, fuerant, qui hujus rei vindicem quasi homieidam damnare voluissent. Sed ue,, ostenderet, Deus, aliqua mala bene fieri, loeutus est dicens: Phinees mitiga -- vis iram meam, & placuit Deo homieidium, quia vindieatum et adulterium . Quid si di modo Deo placuit, quod passos vos esse dicitis, qui unitatem tum D toto orbe terrarum, oc eum memoriis Λpostolorum, quae Deo placita est .
habere noluistis' Pertit deinde optatus puleherrima loqui de paee Catholica, sic tamen, ut
eontra schismaticos urenue agat, ostendatque neque vera apud eos fuisse martyria , quorum fundamenta sunt in tota Eeelesia Catholica; ae siquid passi sunt a Magistratibus, & a Catholi eis, id neeessarium sui iIe. A Nam sinquit α artifex, aut operarius sum vult vestem in antiquam faciem revocare, vicina fi-
,, la compungit. Displicet tibi sartor, qui seissu iam dum sanat, vulnerat δ Ille is tibi magis displiceat, qui sedit, ut sartor peecare potuimet. Et quae in vos abis operariis veritatis dicitis esse comm sti, aut ad parentes vestros pertinent. quorum causa facta sunt; aut ex voluntate Dei deicendunt. Ni,s tamen inderi alieni sumus. quid si quamvis aspera , tamen sat dixi cum voluntate Dei videa . tur este eominiis a Legimus enim in Ezechiele Piopheta i r Pa'
346쪽
PER ITALIAM . PARS II. OPUSC. VIII. ara
S, rietem dealbatum, cui Deus coalminatus est tempestatem, pluviam , α ι api ,, des petrobolos, et accusationes. Eruην sinquit in DG vates, qui aedificent m M nosum parietem, dicentes. P π, Pax: o ubi Pax Recordamini quomodo a v is bis iamdudum Μatris Eeeleliae membra ad invicem dili tacta sunt. Non enimis unam quamque domum semei seducere potuistis, sed aut ivit uxor & resedit ,, maritus, aut parentes seducti sunt, dc ulli se qui noliuerunt: aut lutit frateria lorore migrante; persuasionibus vestris divisa sunt corpora, de nomina pie-
M tatis, dc non potuistis praetermittere, quod lesitimum est . Utique dixistis; ., Pax vobistam . cum contra Deus: Pax, . abi Pax λ hoe est dicere. Ista sa-is Iutas, de quo non habes λ Quia nominas quod exterminasti Sautas de paee qui
,, non amas. Hi linquit raseant raunosum parietem. me optatus. Quibus an poterat magis ad vivum exprimi haereticorum hujus aevi mores, de eorum qui neutrales a D. Λugustino apellati volunt se faeere mediatores, foventes scissuram, dc nunquam sareientes unitatem λ Demum concludit . quod contra prudentes hujus saeculi apposite quadrat . ,, Quare vides , , , te sine causa fecisse conuitium, et fingens pro arbitrio tuo, quod voluisti, ut
is Taurinum, de Macarium choe est Catholieos Episcopos laeerares. Perdi ,, disti quod sapiens videtis, dum sensus tuos invidia depravavit, de intelligea di tibi aditus elausit.
Quarto libro eum probet non eontra Catholi eos, sed contra schismati eos, at que haereticos dictum esse illud de oleo, de saerifieio precatoris, ostendit, quor ram Apostolus ea dixerit vetba: Cum βis nee eibum eapere. ave uti aediκreitis εἶ serpiι enim eorum sermo, velut e neeν. ,, Dixit enim sati hoe de haereticis,M quorum coeperat illis temporibus vitiola esse doctrina. Ac paulo post. ,, PO-ri tuit hoe dc de vobis diei: quia sermo vester animis , dc auribus aliquorum non ,, levem intulit canerum.
Quinto aeeurate resellit Λnabaptismum, hoe est iteratum baptismum , quodque in Divinis Saeramentis nefarie fecerant Donatissae, hodieque haereti ei qui dam saetunt, Sexto autem libro I dieat, quae erudelIter, ae stulte in iisdem perpetrarunt. A Quid enim tinquit est tam sacrilegum, quam altaria Dei, in quibus de vosis aliquando ostulistis, frangere, radere, removere ' in quibus vota populi . se de membra Christi portata sunt; quo Deus omnipotens invocatus sit; quo pinis stulatus descenderit Spiritus Sanctus: unde a multis pignus salutis aeternae, ,, Et tutela fidei, de spes resurrectionis aecepta est .is Λe paulo post. is Quid vos ri ossenderat Christus, cujus illic per certa momenta eorpus, & san3uis habita bat. ,, Deinde moκ rursus. o Hoc modo Iudaeos estis imitati. Illi injeceruntis manus Christo in Cruee; a vobis percussus est in Astari. - Et iterum. Curis vota, de desideria hominum eum ipsis Λltaribus evertistis λ Illae ad aures Dei M ascendere populi solebat oratio; cur eoneidistis preeibus viam λ Et ne ad
,, Deum supplicatio de more solito alae sum haberet, impia manu quodammo ri do scalas abducere laborastis o Praeterea item. o Hoc tamen immane faci nus geminatum est, dum fregistis etiam caliees Christi sanguinis portatorest, , quorum species revocastis in massas, mercem nefariis nundinis proeurantes, ad quam nee emptores eIigere voluisti, saeri legi, dum ineonsiderate vendidio stis. Passi estis etiam comburi manus vestras, quibus ante nos eosdem calices,, tractabatis. Eam rem tamen passim vendi itissistis. Emerunt forsitan in usus
se suos sordidae mulieres. Emerunt Pagani facturi vasa, in quibus inrenderent si Idolis suis. o stelus nefarium, o facinus inauditum Auferre Deo, quod Ido is lis praestes; subdueere Christo, quod proficiat sacrilegio λ - Λt postea quoque -- In hoe genere tanta feeistis Deo damna, quanta luera Diabolo procura se stis. Conflastis impie Catiees, erudeliter fregistis, dc ineonsulte rasistis altaria . Cumque alia Donati statum damna exposuisset, mores abeuntium ad eos deseR r - cribit.
347쪽
eribit, inquiens. is Iam & de vestris silere quis posset , de illis scit Ieet, sim. 'ut tactione, aut subtilitate, ut vestros faceretis, seducere potuistis' non'zis um masculi, sed etiam foeminaei ex ovibus subito lacti sunt vulpes, in s -- libus perfidi: eκ patientibus rabidi: ex pacificis litigantes: ex simplieitat, ris ductores . ex verecundis impudentes: feroces ex milibus: ex innoc tibus ma- ,, litiae artifices. δε Λn ne vero magis graphim ponat ob oeulos quisqvam m 'es
haereticorum Omnium temporum Quorum artes aucupibus similes mir e Veinde usque ad finem libri persequitur. HUC Ge- Septimo libro occasionem sedate capit alliciendi sthim atteos ad Eeelesiae Unitatem: eum & eorum 'bsectiones confutat, & nunquam gremium iis elaussse Eeelesiam ostendit, qui ad mater ad ipsam voluerint. Hue enim spectant exeuntio necessitatis, exempla Moysis fractas legis tabulas instaurantis: Hieremia scribentium sermones, qui fuerant scripti in libro, quem rem: bussit Ioaehim Rex, Testamenti promissi, quod in eordibus eorum erat leriis
bendum; Ezechielis dicentis t) Amma Patris mea est, o anima filis e anima quae nceat sola 'untetur; Bibliothecarum, quae eum refertae sunt ἔthei. & lectoribus, nihil deessiet populis doeeri eupientibus; Domini, qui non vula detritico zizania separari, ne quis sibi usurpet extremi Iudicii potestatem: tune
e nra a granis paleae secernentur, & hae tradentur igni ineom stibili
duae omnia ab optato at Iata lant , ut nemo desperet D reeipiendum ab Ecclesia rnon autem ut Ecclesiae Iudicium , ac leges aboleat, vel eisdem non subjiciatur. Alioquin nec humana Tribunalia consisterent, quamobrem subdit . is Professio deni dueis noltra est non solum vos non repellere, sed etiam parentes vestros, si eorum tem- ,, Doribus eontingeret , ct unitas fieret, bonum pacis non repellere . M Neque aliter
multo post. M ouod si de recipiendis vobis Catholica Eeelesia dubitaret.no D ne vos debuistis nostram sequi formam Sed exempla in Evangelio lecta pr is ponere noluistis, ut est lectio de persona Beatissimi Perii. Ex qua forma uni-
,, talis retinendae, vel faciendae deseripta recitaturis
libri proposuerat , explicuisse alium ad Axioma illud defendendum, quod videris tibi. Clarissime vir, proposuisse probandum. Videlicet dixerat . is Iam responsoria, di
,, etorumque nostrorum finis esse debuerat: sed quoniam post invidiae is luam se. euribus malis abscissam video adhue vestras provorationes pullulare posse.
quibus p-ltis dicere, vos ad unam Communionem non oportuisse quaeri. cum filios traditorum vos eme erni iter u Λd ea pavea respondebo . Revera suia fietebat ubi Ecclesia Catholica habens innumerabiles populos in Provinetis univerus. Δumeiebat oc in Africa, licet in paucis. Sed Deo vestra separatio non placebat, quoniam divulsa suerant unius corporis membra, & contra voluntatem Mel fratres a fratribus errabatis. Quamvis domesticum Iudicium in parent s vestris operatum sit, ut ultro recederent, qui pro admis a Traditi ne absim debuerant: nullum iudieium celebratum est, sed sententiae est operatus euectus. Pellendi fuerant post traditionem, de qua sibi in cinei lio Numidiae eonseiu sunt, sed ne invidiae essent, accusata est judieandi severitas t,, dum majores vestri ultro invenerunt de reatu consilium, ut cooperto erimine
se tuo, qua u superbi discederent, quibus di dolere , & erubeseere debebatur. Haee Optatus . Videamus modo de tuo tuo axiomate Λugustinum, quem non antegre citas. Sic vero ille pluribus in Ioeis. ,, Mea primitus sinquit ta sententia erat, neminem ad unitatem Christi esse cogendum , Verbo esse Vendum , disputatione pugnandum , ratione vincendum , ne fictos C
c., Epistola 48. ad viaeetulum .
348쪽
is dio mea non contradicentium verbis sed demonstrantium superabatur exemisis plis. Nam primo mihi opponebatur civitas mea, quae eum tota esset in par. , , te Donati, unitatem Catholicam timore legum Imperialium conversa est ,ri quam nunc videmus ita huius vel irae animositatis perniciem detestari, ut in ea ,, nunquam fuisse credatur. Ita aliae multae, quae mihi nominatim commemorari bantur, ut . ipsis rebus agno.cerem etiam in hac causa recte intelligi posse . ,, quod scriptum ell. Da famenta occinooem, is sapieπιὼν erie. ,, Haec cum dixisset Λugustinus, qlinque enuarii rat causas, quae in haeresi detinerent homines. Sunt autem timor Orientionis suorum, obdurata consuetudo , torpor quaerendae
Catholieae veritatis, male dirorum lingua. falsa peti uasio, quod nihil intersit. in qua quisque parte sit Cotastianus. Q.)ibus quinque causis addi possunt, metus restituendae rei alienae, sive sint Ecclesiae, ii ve P. incipum . dc aliorum bona ;amor liberae vitae; turpis verecundia; quaeilus, de existimationis amisso ἔ ignorantia pravae dispositionis. Eas igitur priores causas explieam Rugustinus su d t. ,, etiam multi enim squod certo stimus iam volebant esse Catholici, mari ni se stillima veritate commoti, dc offensionem suorum reverendo quotidia di Dis ferebant i Q iam multos non veritas sin qua nunquam praesumpsistis sed obri duratae consuetudinis grave vinculum colligabat, ut in eis compleretur Divi . ,, na illa sententia: Verbis non emendabitur servus durus, si enim ut reuellexeristri non obediet. Quam multi propterea putabant veram Ecclesiam esse partemri Donati, quia eos ad emnoseendam Catholicam veritatem securitas torpidos ,ri fastidiosos, pigrosque faciebat: Q iam multis aditum intrandi obseraba ni ruri mores maledicorum, qui ne seio quid aliud nos in Λltare Dei pone te iactita- ,, tanti Quam multi nihil interesse credentes, in qua quisque parte Christia.., nus sit. ideo permanebant in parte Donati, quia ibi nati erant, de eos inda,, discedere, atque ad Catholieam nemo transire cogebat. His omnibus harum M legum terror, quibus promulgandis Reges serviunt Domino in timore, ita prosuit, ut nune alii clicant: Iam Me volebamur . sea Deo amarias. qui nobis - easionem praebuit , Iamque faeieaaei, ει dilationum momIar ammtavu. Alii di. M eant e me esse verum, jam sciebamus, sed nescio, xa consuetudine tenebamuν i,, Gνatias Domino, qui vincula nostra disrumt, ω πυ ad ρaeis vi culum ρυη ,, Iit. Λlii dieant: Nestiebamus die esse veritatem, nec eam discere volebamur .ri sed uos ad eam cognoscendam metur fecis attentos, suo timuimus , ne foνιe Ma
,, mino, qui negligeatiam nostram simulo terroris excussit, ut saltem follieiti quae-- reremus. euia securi π quam a se curcuimus. Alii dieam: Nos fals rumoribus,, terrebamur intraνe, quos falsos esse nesciremur, uis intraremur, nec intraremur. ,, ns eueremur. Gratiar Domino, qui trepidatioπem nostram flagelu abstulit, ex- ,, stertos Geuis, quam vana , or inania as Ecelera sua mendax fama jactave
M νis. Vinc jam. credimur, ef ilia fassa esse, quae auctores bujus his es eriminaiiis sunt, quando Heri eorum tam fassa, α ρυονa GA am. Alii dicant: Putabari mos quidem Ubil interesso, ubi fidem Grσι teneremue . Sed tratias Domino. ., qui κω a divisione ollegis, s Me uni Deo congruere, ut in Unitate colatis, o . ,, Reurit . is Et paulo poli, , SerWiant Reges Terrae Christo etiam in lates feri rendo pro Christo. M Hactenus ille.
Neque vero haec semel asseruit Augustinus. sed saepe aIibi ; & quidem alii
argumentis, sive cum epistoela prima ad Bonifaciam ieribit, multis salutare sui sese, ut vel nolentes a nefaria haereticorum societate abstraherentur, ingentiaque populorum agmina eontea haereticos poenis ad Ecclesiam rediisse; si e eum epistola vadragesima ostivagd Uin atrima Rogatis am, plerosque, ait, nisi legum vineulis tanquam phraenetici ligentur, non posse sanari contra vero Cresco inium Grammatieum tib. tertio eap. a. docet non debere Matis rarus liberam re
349쪽
Reges, eum in errore sunt, pro ipso errore leges contra veritatem serunt. Cumis in vetitate sunt, similiter ontra errorem pro ipsa veritate decernunt: ita est ,, legibus malis probantur boni , dc legibus bonis emendantur mali. Rex Nabu- ,, ehodonosor perversus legem saevam dedit, ut simulacrum adoreretur a idem, , correptus veram, ne verus Deus blasphemaretur. In hoe enim Reges, seue, , eis Divinitus praecipitur, Deo serviunt in quantum Reges sunt, si in suo Re- gno bona jubeant, mala Prohibeant, non solum quae pertinent ad humanam ,, societatem, verum elim, quae Pertinent ad Divinam Religionem . Frustra ., dieis, relinquas mero arbitrio. Cur enim non in homicidiis, de in stupris .
,, & in quibureumque aliis facinoribus, ct flagitiis libero arbitrio dimittendum is esse proclamas ὸ Quae tamen omnia iustis legibus comprimi utilissimum , ae,, salubarrimum est. Uedit quidem Deus homini liberam voluntarem, nee bo . ., nam infructuosam, nec malam esse voluis impunitam. Atqui ne longior sim in reeitandis omnibus, quae huz spectantia asse runtur ab Augustino, legae V. C. Thuanus, quae & Possidonius set in Vita Augustini capite derimo Ieprimo habet, eum ostendis imperatores in haereticis damnandis Λpostolieae Sedi, iudiaeium esse seeutos, id quod Epistola centesima sexagesima sexta cirea medium monstrat. Quid quod Regibus , ct Imperatoribus Ecclesiam Diui nisi γα datam iatutelam contra haereti eorum insultus ostendit, Es s. prima ad ma aci- ς μουν esima octava ad Vincentium , Epistola quis uosma που Nonifaelum, cui primiet alia signifieat exemplo Pauli Ecclesiam contra ruereti ε Imperatorum auxilia implorare.
Hi ne meo factum est sinquit ut Imperator Theodosius, religiosus, ct piissia perlatis in notitiam suam talibus causis , de Donatistarum haeret ea insolentia ,ri mallet piissimis legibus illius impietatis errorem omnino corrigere, re eos .is qui e ira Christum Christi signa portarent ad Unitatem Cathol eam terrem do&eoeseendo redigere, quam saeviendi tantummodo auferre urentiam , dieris randi, ac pereundi sellaquere. Sed & latendum est, quod idem Augustinus hac de re eontra duas Gaude iii epistolas adjeeit lib. a. eae. 4. ubi inter alia inquit. is Tu autem Doctor hae. M retica praesumptione invidioyssime clamas: erat Deus abominem, dimisit euinis in manti aνbitνi, fui Quid mihi nunc humano Imperio eripitur, quod laria et tus est Deus y Hoe videlicet stagitans, ut ad faetendas injurias Deo , qu ,, eum libero arbitrio secit hominem. liberum arbitrium sibi relinquat ab ho-
mine. Neque vero aliter mulio Post. tum est ergo Aomini quandoia ereat est liberum arbitrium, sed ut si esset male patiens, fieret patiens. ω, esque illi primi homines eum mecassient, morte damnati sunt, At priusquam, , mors eis extrema etiam corporis in Arretur, ia enitium de Paradiso mimi sunt. - Μitiora in vos constituit Imperator, propter mansuetudinem Christianam .is exilium vobis uolais inferre non mortem - Sed vos homines docti eonsidera
se lex quid debeatur merito, ac quid minus sit in supplieio, non de iudieri itiis lius , sed de .esuo additis mortem . At di legendum Dod lib. primo eontra Disorum Parmeniari eap. 7. Area modiam, de quod Epistola et7 . ad Emeritum Donati m seripsit nimirum non mi Bus contra haereticos quam contra veneficos a seculari piaestate gladium portari, quo4 posten pinsequi vir contra sitierins Petulam lib. a. τυ. 83. Ubi tam dieat, etsi ad fidem niuium esse cogendum invitum . perfidiam tamen severisaribulationum Eagellis c de quidem per misericordiam Dei, esse castigandam oste dit . quia de ici Evangelium Ioannis tract. ar. loque de haereticis, ait. M Ta-- lia iacere volunt, A talia pati nolunt. Nam video qualia faciunt , re qum
350쪽
PER ITALIAM. PARS II. OPUSC. VIII. at
A lia patiuntur; oecidunt animas, dc affliguntur in eorpore. Sempiternas mor is tes faciunt, M temporales se perpeti conqueruntur. Ceterum esto terminus plurium aliarum ejusdem Patris auctoritatum ea, quam his verbis Epist. quim gesima ad Bonifacium Comitem scripsit. A Proponunt, , nobis quidam sententiam cuiusdam secularis auctoris, qui dixit, Paratore, eris Isse e liberos retinere, satius esse credo quam metu. Hoc quidem verum est, is sed sicut meliores sunt, quos dirigit amor, ita plures sunt, quos eorrigit ti- mor. Nam ut de ipso auctore istis respondeatur, apud illum etiam legunt . A rix nisi malo coactu/remoreo austis. Porro autem Seriptura Divina & propter ., illos meliores dixit ri, Timor noa est in Charitate, sed perfecta Cbaritas δε- ,, ras mittit timorem: & propter hos inseriores, qui plures Nant, ait ta , Verbis is non emen bitur femus duνus, fi enim S intestixerit, non obediet. Cum dixit. Verbis eum non emendari, non enim jussit deseri, sed tacite admonuit, un- , , de debeat emendari, alioquin non diceret, Verbis non emendabitar, sed tantum... modo diceret: Non emendabitur. filio quoque loco dicit is , Non forum femum, ,, sed etiam filium indis plinarum plagis ese eoereendum, o magno fracta. Nam se tu quidem sinquit) praeutis eum virga, animam vero ejus Isreabis a morte: deis alibi dieit, Qui parcit baculo, odit filium suum.
De Andrea Esembergero, qui scripsit de Autonomia, sive
de Iibertate quam vocant conscientiae.
. Etsi vero talium Patrum fulgore tenebricosum istud Axioma de Rutullomia evanuit, a te tamen flagito per Domini IESU amorem, ut omissis modo aliis. qui id ipsum hae nostra aetate eonsularent, non solum perlegas, verum etiam integra Historiographi fide, adjietas eidem Historiae tuae, quae Λndreas Ers em-hergerus, ct Iustus Lipsias cordatissime de Λutonomia seripserant. Et Et stembergerus quidem, cuius supra memine, vinit usque ad mortem aseeretis Imperii, vir Germanus, rerum Germaniearum scientissimus , idemque.s unquam alius, integerrimus, ac doctus, di pius, librum illum de autinomia tripartitum resiquit, qui Germantee in Bavaria exeusus. deinde latine a se ipso redditus, mihi ab eodem traditus est, quem manu seriptum in Bavariea cele-xima Bibliotheea Μonachii seito extare, ni iam de latine prodiit. Porro prima pars ejus Historica eontinet. quid hactenus in Imperio , & p bIieis Conventibus de Rutonomia actum sit . Meunda argumenta urgentium Autonomiam, cesponsaque ad eos firmissima eontinet: nam ct quaestione tertia agitur accurate, an talis pax sit pia, de permis φ,, De primo Autonomiae auctore, de quomodo illa inventum sit diabolieum. ,, Quod Λutonomia Voluntati, oe ordinationi Dei adversetur. Quod Autonomia eam legi Naturae, quam legi ΜMaleae , nee non etiam
is Evangelii repugnet.., Quod Λutonomia sit contra substantiam. & proprietates fide . de Christi
x, nae Religionis. is Quod Autonomia veritatem, de eertitudinem fidet Christianae tollat. ,, Autonomia certitudinem Ecclesiae, δe verum cultuin Divinum tollat. ,, Quod per Autonomam di auctoritas, di potestates Eeelesiae pessindentur.