장음표시 사용
51쪽
semen sium in tere a mnsua, seruitiuna, postea libertatici sta cient eoiseri μυ restituendos . Tunc ei, a
amigent quadringentas annis . . . I. m.
Ueruntamen gentem , cissem uxori eius , adiectione Dimri sunt, ego iudicabo. O unius litteret: nomen immu- , O thaec egredientur ci tatum: ita nunc ex Abram,
Et mox repetens idem pro- dicitur. Cuius quidein rei illissum dixit, se daturum non inane aiysterium, non miini eius terram ill m --huius operis exponere. fluvio Aegypti, Vsq, ad nu- - , uium magnum Eufratem . Eodem tempore Abrahae Celeium, quod inquit, suit lex circumcisionis imposi- huiusmodi. Iacob nepOS ei autem ex an- in Ae yptum prosectus est ipse esset annorum centum, cum filiis suis, ac moriens uxor autem eius nonaginibi poli ixacem ta, futurum eis filium Isaac, tute redacta duce Moy Dominus pollicetur, qui cuse, Iacob abnepote, libera- duobus angelis ad eum v xa est, educto ex Aegyp 0 uerat.
cum opibus Aegyptiorum populo , & in terrae Chan ti et firmam pollessionem redacto . Ab anno vero septuagesimo quinto Alii alas , quo haec promisso facta ess, usque ad exitum Israel de Aegypto quadringenti triginta anni fuerunt, ut post Dilendetur . qui nunc lotundiore numero quadringenti dicuntur. Narrat inde scriptura, ut Sara sterilis ancillam suam Agar Abrahamo viro subdiderit, ex qua Abraham Ismaelem sisscep
xit . Cap. x v I. Inde cum iam nonaginta nouem annorum esset.rursus Deus illum ita appellauit. Ego sum, opacium meum cretum, erisq, pater miata rem gentium . nec ultra vocabitur nomen tuum Abram,sed appellaberu Abraham , quia patrem multarum geri:imn constitui te Iaciam, te crescere vehemen:istae ,'pom se ingentibus, reges , ex te egredien:ur. Et statuam pasiam meum λιμ me, te ininmersemen tuum ps te in generationibus mi μ- dere
52쪽
femini tuo terram per inationis tuae omnem temram Chanaam in possessionem ας ambero' Dei eorum . Dixit quoque Deus ad Abram. Sarai uxorem tuam non vocabis Sarai,sed Sarram CPb . . nedicam ei, ct ex illa dabo tibi filium , cui benedicturus sum , erit, in nationes, ct reges popu rum orientum ex eo. Cap. cor. Hinc
est, quod inquit Sulpicius, Abram ct uxori eius Hiectione
unius litterae nomen immutatum. ita nunc ex Abram Abraham, ex
Sarai Sara dicitur. J Quo loco satis constat, ut Sulpicij sententia constet, qui utrique nomini litteram adiectam scribit, legendum esse , ex Abram Abraham , ex Sara Sarra dicitur. Sic enim apud L x x. legitur . aut ex Sara Sarai, ut legit S. A gustinus de Civit. Dei. Mysterium autem, cuius meminit Suupicius, fuit, quod cum diceretur Abram, idest pater excelsus , post vocatus est Abraham, idest pater multorum, & cum uxor diceretur Sarai, idest princeps mea, post dicta est Sara, idest princeps, quasi omnium gentium ex Dei promissione princeps sutura. Hinc Abralaam patriarcha dicitur, quod est familiarum
princeps. Eodem vero tempore, quo Deus tam praeclara promissa secit Abrahae, & noua nomina imposuit, mandauit quo- que , Ut maribus pueris praeputium circuncideret in signum se deris , quod ciun eo secisset. Gen. xv m. In os octo dierum circuncidetur in vobis. Minuiuae, cuius praeputi, caro circu ei Bon fuerit, delebitur Mnima illa depopulo Ilio, quiapactum meum irritum fecit. Secundum vero promisiim Dei fuit, sere, ut pr ter Isimaelem filium, quem ei Agar ancilla peperisset, Sara uxor illi pareret alterum, quem Isaac nominaret, tum cum ipse esset annorum centum, Sisa vero nonaginta. Quod autem inquit Sulpicius. Pollicetur Dominus, qui cum duobus angelis ad eum venerat;J sciendum,angelos cum Deo non misie, eum haec promiusa fecit, sed paullo post, cum apparuit in convalle Mambre.
Inde Sodomam missi angeli, Lot in porta sedentem
reperierunt . QuoS cum ille , homines existimans, hospitio receptos , coena'
tosque Inde Sodo am missi angeli Lot in porta sedentem reperierunt. J Narrat in terim quasi per egressionem mirabilem euersionem So
53쪽
etiam caussa eius Lot, quietat filius Aram, fratris Abrahae. Itaque Sodomam tu
tere cupiens misit angelos ad eum, monitum ,.Vt urbe miret cum uxore, & filiabus . Itaque Veneriunt, inquit scriptura , duo angeli' Sodomam vessere sed e Lot in Oribus ciuitatis. Cap. α'X. Hinc est, quod dixit S.Paulus N III. ad Hebraeos. Ter hospitalitatem etiam quia dam nescientes hospitio recep runt angelos. Mirifice autem
scriptura hospitalitatis studium in Abraham , & Lot
commendauit, cum uterq3 augelos , homines este putans, Vltro cxceperit, pedes lauerit, munificeq; tractavit. Ceterum populus S domitarum, priusquam illi irent cubitum, domum circumstetei unt, dicentes ad Lot, Vbi Funt viri, qui inm
troierunt ad te nocte e eaue i As hisc, ut cognoscamus eos.
atque hoc est, quod Sulpicius inquit, Dad Huprum μι-
lit filias his uerbis. Cap. x 1 D. Habeo duin silia: quae
nec dum cognouerwm virum, educam eas ad vos , est abutia
, nisi eis, sicut vobis placuerit, dummodo viris istis nihil mali Iaciatis. cini siti. Te ergo ip-
tosque domi haberet e iu-trentus improba ex opido nouos hospites ad stuprum sagitabat. Lot pro hospitibus filias offerens , non acquiescentibus, quibus illicita potius desiderio erat, ipse ad stuprum traheb tur. Quem angeli propterea ab iniuria vindicantes , luminibus impudicorum cetcitatem offiiderunt . Tum Lot ab hospitibus edoctus,
perdendum Opidum, pro pere cum uxore & filiabus est egressias. interdictium tamen eis est, ne retrorsum conspicerent. Sed mulier
titis abstinetur reflexit oculos , statimque in molem conuersia traditur. At Sodoma diuinis ignibus co flagrauit. Lot autem filiae existimantes humanum genus interisse, concubitum inebriati patris appetiu runt: unde Moab & - mon nati sunt.
54쪽
sum magis, quam hos,assistem:is. vim. faciebam Lot vehementi me. At anget inquit Sulpicius, propere ab inim a vindicantes limminibus impudicorum caecisagem ossis erunt.J Etenim, ut pergit scriptura, Iam prope ero, up effringeoni scires. Et ecce misimum manum viri, introduxemunt ad se Lot, Hauserurus ostium, O eos, qui foris erant, percia serunt caecitate. Lot inde cum uxore, & filiabus seruatus est. quod angeli ita dixerunt. Habes hic quempiam tuo--m ' educ ex urbe hac. delebimus enim locum i n. O eduxerunt eum dicentes. Salua animam tuam , noli respicereiose te m. res'
eiens , -π eiust se versa est instanιam salis. Atque haec est , quam molem vocat Sulpicius. fCOrfarrauit autem diuinis ignibusJquia Dominus pluit sisper Sodomam, edi Gomorrham sulphur, es igne., subnertit Auitates haristomnem circa regionem. Narrat d ei ceps mysticum concubitum filiarum Lot cum ipso patre ebrio.
siquidem dixere. Pater nose 'ex est, ' nustus virorum romansit in terra, qui psit ingredi ad nos iuxta morem uniuersae terrae. V ni inebriemus eum vino, dormiamius cum eo, ut seramrepogimus ex
patre nostro semen. O conceperant filix dinae de Lot patre suo. peperissmaior silium Moab, qui fuit later Moabitarum, ρο- mi r filium Ammon, patrem Ammonitarum. mi omnes a Deo desecerunt. atque ita sola stirps Abraham in Dei cognitione, cultuque reman-ht, ut supra dixi. De mysterio S. Augustinus contra Faustum.
Per idem tempus fere , cum Abraham esset etiam
centum annorum, Isaac filius natus est . Tum ancil
lium susceperat, Sara expulit : quae habitasse in deser. to una cum filio, & praesidio Domini defensa traditur. Non multum post , Dominus Abrahae fidem tentans, immolandum sibi
a patre Per idem tempus seTe, eam Abraham esset etia a norum centum, Inae filius natus est. J Redit ad historiam Abrahae, ut genuerit filium Isaac. Cap. x x I. Sarapeperit silium in senectute seia , vocavit. Abraham mensitusiui, quem genuit ei
Sara, Isaac, CP circumcidit eum octauo die . Sara ver5
post Isii ac filium genitum sai'rbia partu ara cum λlium suum eum Agar ancillae filio ludentem vidisset, expulit illam domo,quae V,
55쪽
C. SIC. CQ M. IN LIB. I. naaelem pepererat. Agar a patre filium Isaac poscit. vero eiectam Elitudine Ber Quem ille non cunctatuSmuerentem Deus angelum offerre , cum arae puerum misit, qui sitienti puteum superposuisset, gladiumq; aquae osten sit. Cap. XLI. educeret, vox missa de caelo est,puero ut parceret: victi
iresilium Isiac poscis- J unde suminatoq; sacrificio,Abraicitia promissiorum c 'ε hae Dominus locutus est ,
pe illum adesse iusitim pro, promittens ea quae iam Ipocepit tollere filium unigeni- ponderat. At Sara, cum tum Isiaci ac dii ho septimum & vicesimum su- cit- Verumta positasset pracentesimum annum a- eum in altare silper .struem geret , de Ssat: corpus cu- lignorum , & gladium ad ra viri sepultum in Hebron, immolandumaccepissς b Chananaeorum opido. ete-
an elo notam statis esse Deo . ε
signa sitam asserente prohi- nim illic Abraham commobitus est, atque arietem ad- rabatur. esse cernens sacrificauit Quare Deus ad eum loquums seperius promissum confirmauit, inquiens. Qia nonpepercim filio tuo 'migenito propter me, benediciam DL ,-multiplicabo sementuum, sicut sellas cael velut ar nam, quae sin littore maris. Benedicemur in semine tuo omnes gemtes ire . Satis autem conflat, Isaac typum esse Christi, qui se in cruce immolandum esset oblaturus,& in eo, tanquam in semine Abrahae, omnes gentes terrae essent benedicendar. Cap. XXI se mors inde Sarrae Muenti capite traditur.
Tum Abraham Isaae filiu . Tum Abraham Isaac fi . iuuenilis artatis videns, si- lium iuuenilis statis videns, quidem tum quadragζsimu siquidem tum quadragesi-
quitur deincek, ut Abri. annum aetatis agebat, ham uxore quaesiverit Isaac seruo suo imperauit, uxo- filio rem
56쪽
men tribu atque terra, de qua ipse oriundus videbaturi modo ut inuentam puellam in regionem Chananaeorum deduceret, nec putaret eum caussa coniugis in solum patrium redituru. Atque ut ea strenue mandata exsequeretur , contacto domini foemine, sacramentum dedit. Ita seruus profectus in Mesopotamiam , ad opidum Nachor, Abrahae statris, deuenit: successitque in domum Bathuelis Syri, Nachore patre geniti. Huius filia Rebeccam, speciosam virginem conspicarus, poposcit, atque ad dominum adduxit. Post id,
Abraham accepit uxorem Cethuram nomine, quae in Paralipomenis concubina
dicitur : suscepitque ex ea filios. sed Isaac Sara edito, substantia tradidit: his au
sceperat, dona distribuit. atque ita ab Isaac separati
filiosito, seruumque miserit in Me potamiam ad oppidum fratris Nachor,ut praiceret Rebeccam filiam J thuelis, filii Nachoris fiatris sui. neque enim ex Chananaeis, inter quos habitabat , sed ex cognatione sua conditionem quaerebat, ut semen integrum, ac sunc tum conseruaret. Quadraginta verd tum annos egi si a Isaac,scriptum est. Verbaverd Abraham ad seruum , quem misit, suerunt. P ne manum tuam subier foemur
meum, up adlinem te per Deis caeti, edi terrae. Quod autem contacto foemoretur
uit in circuncisione Abr h. ae, idest in sanctificatione, ut Hebraei, est enim circuncisio signunt foederis cum Deoiaut iurauit in semine Abrahae, idest in Christo , qui ex illo nasciturus erat. ut dixit S.Mattharus. Ube generamuis Iesu Christi filii David l, Abraham. Manifestum est autem, ut dixi, Tharam in Me potamiam cum familia commigrasses
inde in Chanaani Abrahamo statre, ita,nempe Cha
57쪽
C. SIG. Co M. IN LIB. Ι qua Rebecca erat genita, re- sunt j. Abraham diem fian-
rari innocistas ctus est, impletis annis cen
t ire perrexit . unde oppidum tum & quinque & 1 tu rita chor Charras intellexit. ginta: corpus sepulcro Sa- reliqua ex Genesi manis ς' rae uxoris appositum.
sti. Inde exponit, ut Abraham Cethuram mulierem sibi adiunxerit. Cethura vero Genesis cap. x x . dicitur uxor Abrahae,Paralipomenon lib. I. cap. I. concubina. Concubinae porro apud Hebraeos ancillae erant, quae cum viro sine caeremonijs legitimis conuenerant. unde filij earum in hereditatem p rei non siiccedebant . iniare Isaac Sara uxore editus patrimonium adi j t. Sij Cethurae donis insigniti fiunt. Sic enim inquit cap. X V. Dedit Abraham cuncta, quaepossederat Isaac, filiis autem concubinarum largitus est munerea,'separauit eos ab Isaac ομο. mors vero Abrahae eodem capite continetur.
ISAAC. At Rebecca diu sterilis. JIam aggreditur narrare fi cta Isaae, quae sitiat haec. procreatio geminorum Esau,&Iacob. peregrinatio ad regem Abimelech, benedictio Iacob pro Esau. Procreatio vero fuit talis'. Post vicesimum annum Rebecca,
licet sterilis, precibus Isaac ad Deum geminos peperit, qui in alvo matris sqpius imter se decertarunt. moerenti que ex ea re Rebeccae, responsum a Deo datum est: Duae gentes simi in πισο tuo, duo populi ex ventre rus diuidentur, puutus,populum
superabis , O maior seruiet minori . Quod oraculum dupli-
assiduis mariti ad Dominum precibus, a die matrimonij vicesimo fere anno geminos edidit: qui in m tris aluo exsultasse saepius ,
sponso Domini est, duos in his populos praenuntiari, &maiorem minori subdenduesse principio . Sed prius
elitus, asper setis, Esau vo catus: minori Iacob nomen fuit. Ea tempestate grauis annonae inopia terras incem
58쪽
serat. Qua necessitate Isaac duplicem habet interpret in Geraris ad regem Abita Vnam historicana, melech cessit, admonitus a et , fore, ut populus Iacob, Domino, ne in Aegyptum qui minor erat , superaret descenderet: eidemq: unita Idumae S, quos Esiau, qua
promittitur , ibique bene- tributarios fecit David, qui dicitur. multiplicatusq; peia semine Iacob. my-core atq; omni substantia, agere inuidia ab incolas pel minore qui spiritum.Sunt litur: pulsiis , apud puteum etiam, qui a Iacob Israelitas iuramenti consedit. Igitur Jς mannis grauior,luminibus ob ceteros, qui Deum ignora
cuetis, cum Esau filium be- runt. quos Israelitae genti- nedicere pararet, consilio nomine Vocitarunt. Rebeccae matris Iu ril se populum Iu- CD Cae matris, 1acould daeorum minori populo Denedicendum ' pro fratre Christiano fetuiturum.
dus principibus & gentibus fratri praeponitur.
- . . Isaac ad regem Pisaestinorum Gyara. Agente quippe Isaac in Hebron, ubi & pater egerat, grauis regionem annonae inuasit penuria. qua solum uertere coactus est more Abrahae patris sui. Monuit autem eum Deus, ne in Aegyptum quod Abraham fecerat) se conferret,ac simul terram Chananaeam posteris eius promisit, & promissa Abrahae facta sanciuit, inquiens. Dabo tibi regiones has complens iuramenserum , pDdspopondi Abrasam patri tuo. odi mutisplicabo semen tuu , sicutμβαι - . dAOspseris tuis uniuersas regiones has, O benedicentur in femine tuo omnes gentes te e. Itinere inde suscepto vltra Bersabaram ad Gerara peruenit, urbem in sinibus Palaestinabae Ae ypti locata. atque ibi ab Abimelecta rege Palaestinorum benigne exceptus diuitias magnas parauit. Itaque post aliquot an-S. Aupustinus de Ciuitate
ina tepestate.JDeinceps nam rat projpera peregrinatione
59쪽
nos iussus est ab Abimesech ob inuidiam tetra sua excedere. It que profectus inde recessit ad torrentem Gerarae. inde ad urbem Bersibaeam, ubi puteum e dit. ad quem Abimelech iusiurandum foederis, & pacis cum eo perfecit. cap. taxur. Quot legitur apud Sulpicium in Geraris ad regem Abimelec cessio Jlinenduini in Gerara. sic enim ibi. Abiit Isaac ad regem Abimelec in Gerara. Demum egit, ut Isaac primogenitum benedicere cupiens Iacob pro Esau benedixerit, idque consilio matris Rebeccae, quae Iacob docuit, quomodo patrem luminibus captum deciperet. Etenim manus eiiis,& collum pellibus haedinis contexit, ut hirsutam pellem Esau imitaretur, atque ipsum cum venatione pro Esau ad benedictionem primogeniti postulandum immisit. Benedictio
vero his verbis concepta fuit. Det tibi Deus de rore caeli, edi depinguedine terrae abi indantiam frumenti, O vini , O serviant libis . puli, cr- adorent te tribus . esto dominus fratrum tuorum. O incurve ratur ante te fili, mitris tuae . qui maledixerit tib sit ille maledi fius, qui benedixerit tib benedictionibus repleatu . cap. x x v II . Atque
ita vaticinium est expletum, quo maiorem fratrem minori ces surum est dictum.
Queis rebus Esau.J ne Wreditur narrare facta Iacob, quq plurima,insignia iserunt, prosectio ad Laban in Mesbpotamiam, & multorum annoru seruitus pro uxore Rachele obtinenda. connubia cum Lia,& Rachele, procreatio filiorum ex uxoribus, & concubinis, reuersio ex Me potamia in Cliananaeam ad patrem, pyctio pacis cum fratre Esau. in itinere luctatio cui Deo. Uaelis nominis assumptio.
oppidi talem direptio . h bitatio primum in Salem, deinde in Bethel , tum in
Queis rebus Esau accensus, statri necem moliebatur . Quo metu Iacob,hor tante matre, in Mesopotamiam confugit: admonitus a patre, ut ex domo Laban, fiatris Rebeccae, uxorena acciperet. Tanta illis cura fuit, cum in alienis terris cosisterent, genus tamen intra semiliam suam ducere .
Ita Iacob prosectus in M sepotamiam, per soporem Dominum vidisse traditur:
60쪽
sacratum habens, lapidem ex eo sumpsit: vovitque si rebus prosperis reuertisset, titulum sibi Domus Domini futurum; decimasq; Omnium,quae acquisita sibi so-rent, Domino daturum.In
de se ad Laban fratrem matris contulit: quem ille soro
Laban duae filiae, Lia&Rachel: sed Lia oculis deso mior, Rachel pulchra fuisse
traditur. Cuius specie Iacob captus, amore virginis conflagrabat: eamque mi in matrimonio a patre postulans, septem annoru seruitio se mancipauit. Sed impleto tempore, Lia ei supponitur: ac rursum septem in seruitio subditur,atque ei Rachel traditur. Sed hanc diu sterilem, Liam sicundam fuisse accepimus. Fialiorum , quos ex Lia Iacob habuit, haec sunt nomina: Ruben, Simeon, Levi, Iudasa Hebron, ubi erat pater. C terum Iacob in Mesopot miam profectus est hac de causta. Is cum uideret iratrem suum maiorem Esau a se deeeptum sibi inuidias coparare,hortatu Rebeccs matris in Mesopotamiam ad Laban matris statrem consugit, admonitus quoque a pa
tre, Vt uxorem ex familia Laban acciperet. itaque, Ut striptum est cap. 'xxum.
Genesis , ex urbe Bersabea concessit in urbem Melpotamiae Haran, quam supra Charras fuisse diximus. αquo apparet Nachor, & B thuelem Nachoris filium, &Laban nepote semper Charras Me potamiae tenuisse , postquam inde Abraha ces.serat, & in Chanaam ven rat . QSod vero ait, Γ-gnam illis curam fuisse, cum in alienis terris consisterent, g nus tum intra familiam siuam
ducere, J hoc multo diligentius quoque post in duod cim tribubus Israel lege Dei
est obseruatum , ut nemo uxorem extra tribum, & cognationem suam duceret. Factum autem iccirco Vad
tur, ut impolluta sanguinis iaceritas seruaretur in Chriso, qui ex tribu Iuda , & λ