장음표시 사용
231쪽
Et Legibus medendi , tam Naturae
De Remediis, Eorum quatuo generibus, Operodi O recte a slicandi modi is, cum aemulis , Observariambus, media cameniis compositis felictissimis.
Morbis misia Metb L. f. I. stata, Uod plurimi , praesertim exin, plebeiis, rusticis quism- - plici ae populari victu fru-
...' untur,o tranquillioris quo que ab intemperantia affectuum vacui sunt animi, a sebribus acutis , etiam gravioribus, pestilentibus, malignis, sine omni medicamento fine singu- Iari artificiosa Medici ope sola abii inentia quiete, qualicunque evit tione nimiarum refrigerationum, tutius felicius, solius naturae, qua pollent energia, roboreae viribus sponte liberentur,in tutius, felicius accertius, quam multi alii, divites quoque Magnates,qui famigeratissimis Me
dicis eorumque pretiolis arcanis utun- in Aonvalelcant, tam evidens&n
tum fit, ut nulla plane egeat probati . e. Quin ad unum sere omnes ex anis liquissimis, recentioribus Medici in eo consentiunt & cum H pocrate ιι b. 6. Nid 3, istentur quod natura optima sit morborum medicatrix,quae suis viribus usu, juxta GaImmm n xiae corpore expellat itilia salutis caussa retineat, ut sine ejus auxilio et uam Medicus nihil solidi prestare possit. f. II. Quid vero per hane naturam, quae , Vr:
tam emeaeiter vitam in sanitatem μν.m- tuetur, hominemque a praesente moris se me iisti morborum perieulo defendit ae liberat; intelligendum sit, ob eura inde ab omni aevo fuit questio,quam maxime tamen evolvenda Veteres, quom rum sapientia in physicis plus inanibus nominibus, quam rebus4 veris eaussis occupabatur, naturam corporis humani dixerunt omnis motus in eo principium caussam qua vero denniti
232쪽
sectis II cap. L De optima naturae morbis Oe aos
enihil aliud egerunt , quam ut id a quod in quaestione erat repeterent,siive idem per idem explicarent . Quidam non incelebres nostri aevi viri paullo
pressius naturae vocem exposituri, perhibent . omnium actuum, tam menta lium, moralium, ideatium, quam phy-ificorumst mechanicorum in corpore nostro, unam irimam caussam, . num agensin principium esse, nempe animam, ratione 4nterna cog niti ne initructam, omne i motus ad certum finem .salutem eorporis dirurentem. Hanc,qiando vitaliter agat, id est, motus ad vitam conservandam administret, naturam appellandam , quae quidem non actuin eontracturuodam physico absolutae necessitatis,ed tantum morali quadam ea assarum nocentium& laesion m imminentium aestimatione,motus ad eas removendasae eliciendas corpore, quamvis saepisseritonee, instituat, iamque omnes hos finem, nempe conservationem corporis tendant, in se s sua natura semper bonosin salutares esse, eamque ob causam perperam noxi in mortalosa vulgo Medicorum haberi. illis Nova haec ei ac ingeniose excogia
mi ista hypotheus, quam tamen exami-VT '. vi subiicerein pluribus ae evidentibus argumentis infirmare jam nec loci est, nec nostri instituti,inprimis quum etiam iam de eadem abunde in moti.
Mnr huius memarica rum ri a nobis actum,&alu quoque quos inter eminet D. Burcharias, Prosessor Rosto. ehiensis celeberrimus, in tride prisciri pia moυente primo in animatis, id diete satis & lolide praestiterint . Id saltem hoc loco monendum esse duxi: quod triplices in homine obterventurae usi inse&sua natura distinetissi. mi, nempe mentales, quae intellectu& voluntate absolvuntur, ac Miniui proprii sunt, ideates , qui in receptione idearum ex objectis di inde mersen.
te certa sesatione, pereeptionetiunt, quos cum brutis animantibus . .
communes habemus,& denique artus pure physici, sive motus, qui ex opera tio in mutua actione rerum corporearum resultant, iro diversa structura, sive nexu, dispositione , magnitudineri figura solidorum Huid rum, certo numero, ordine in etiam eveniunt ac a Philosophis dieu
cur mechanici, neque principium illud quod ideas format, sed vim m
tricem, quae omnibus rebus corporeis essentialis est, varie modificatam,pro mutavera, Proxima&immediata, εα tomoleunt. Et talesarius physici sunt verum Medicio Medicinae objectum, M./ι. eo quod vita sanitas , laesi actio .iais nitin, sive morbus, eorum extinctio, sive mors, praeservatio&restitutio a morbis, item visin virtus rerum quae nocentin prosunt corpori humano
ab his primo, proxime immediate
depel dent, ut ut non negari possit ex divina commercii&consortii lege, quam luminus opifex inter actiones vitales, sensuales, mentales sanciavit, cogitationes ae phantasias homunis limitatam & determinatam, qua dam habere potentiam, aetus illos pure physicos, non caussaliter emeten.
di ted potius turbandi, quadam
Ut itaque paullo clarius,in speci
lius mentem notiram promamus, per se, naturam corporis humani quae secun M'. 'adum Hippocratem omnis sermonisin ratiocinationis in Medietna principium esse debet, nihil aliud intelligi.mus, quam progressivum in cireuis tum abeuntem sanguinisin omnis generis humorum motum, a cordisi vasorum, quibus fluida eontinentur, aliorumque solidorum motu contrMetorio dilatatorio reciproco, depe dentem , quo solidorum4 fluidorum decenti motu, tam partium utilium& qui in usum retineri debent, continua secretio, quam etiam variae indolis inutilium, per convenientia emumctoria meribra excretio perficitur His motibus recte&ordine suecedem
233쪽
,o in II cap. I. De optima natura
, vita integritas corporis conservatur ac morbida laesones arcentur, iisdemque inordinate se habenti. bus , partium&actionum laesiones sive morbi orium ur, quorum sanatio illis in ordinem per convenientia auxilia redactis, evenit atque conficitur. Hic autem aestivus , vegetus systoles .eonstrictionis solidorum motus Ianquam vera caussa, quae recte dici potet anima actionum vitalium non a priactylo quodam spirituali morali &metaphisico Med partim a solidorum re vasorum fructura org,
ni ea&virtute elastica, partim allui.
di tenuissimi , magna potentia mo-νendi instructi, ac in sanguine arte.
rioisin nervis contenti, in motrices omnis generis paries maxime tubul
fas innuxu dependet. --- Iam quum clarissime constet, quid sit natura illa corporis con ervatrix
: C A medicatrix nunc dispiciendum e
ri qua methodo,qua via, haec ipsa na. tura,cujus plane mirabilisin liberando corpus praesentibus morbiin mortis periculis vis est ac energia, hoc lenne negotium perficiat. Nam certe cognitio huIus methodi, qua natura, quae infinite sapientem architectum pro auctore habet, utitur , merito vera ae firma cynosura est artis meis dicae , quae secundum hanc leges regulas suas medendi construere deis
bet , ut naturam recte agentem non
turbet, vel pervertat, sed potius seruatur cimitetur, vel deficientem impeditam adjuvet atque in ordinem reducat . Palmarium ver m mentum, in quo method in ordo, tam naturae, quam artis in medendo, quam maxime conveniunt , in eo versatur, quod utroque caulis, morborum, quae oeconomiam motuum se. cundum naturam turbant corrum. Punici removeantur atque corpore e-;iciantur. Hine recte docet Galenus
rigo non fallit quia causse investigatio ejusque primordia & occasio, in
affectionis, remediorum cognitio. nem amplissimam deducunt . Idem
eonfirma Fernelius lib. I. cap. 4 me tiad. med asserens : morbos absque caussarum praecognitione , nec praecavera, Mec feliciter curari nosse.
ei, ne pharmacorum apparatu arbos subinde sanat, idque caussas
moiborum penitus removendo praeis ita , iure meritodue quaeritur: qu
nain sint illae morborum caussae. quomodo , quo ordine ac methodo
ea dema natura vincantur ac sit bruo-veantur. In hac autem decidenda tenendum est quod sicut i, ut jam monuimus, ad conservationem corporis nihil magis nec ellarium, quam motus tam progressivus quam excretorius ita nihil naturae infestius in ad destr e tonem invehendam aptius , quam languinis humorum quies, stagnatio , latis, extravasatio, vasorum Occlusio, sordium retentio viscerum induratio. Hae enim emcacissime sunt caussae ad inducendos motus labrales spasmodicosis convulsivos , quibus
maxime motuum morbosorum appa ratus continetur, hae quoque putredinem, quae&mixtioni&structuri solidorum insensissima est, inserunt quam recentiores Medicorum malignitatis nomine insigniunt. VII. - .
Has igitur morbiteras cauilas subi Thia gere ac removere debet natura, si OD ...d. aficio suo recte perfungi velit. Ad hoc asar vero exsequendum non convenientius et Izae essicacvis excogitari poterit me dεν.
dium, ipso motu , eam solidorum , ν Iou- quam fluidorum, auctiori facto. Huis ius enim indoles praecipua virtus est , ut humores subsistentes eorumque stasesin stagnationes concutere , latibulis extundere, relalvere, iterum in motum eierein se obstructiones vasorum reserare possit. Hic quoque
234쪽
motus spitas, immobiles impactosque humores inite a progressus Honeos reddit, pariterque copia delinquentes succos ipsumq; sanguinem per congrua loca exonerandos , nec non excrementitios, serosos, salsos per diversi generis emunctoria proscribendos , quam maxime idoneus est, bili sos quidemin viscidos per alvi sece Liam, salios aquosos.per urinam subtiliores auras sal in sulphureas sor desper univei sale cutis emundiorium
Iam vero memoratu admodum di-m erranum est, omnem morbificam cause tam , si se vitiantitate seu moles, sive
uintemperiein activ. late infensa sit , principaliter actione sua affuere paries subtiliori motu sensu praeditas
quales nervoso-membranaceae, mulauiosae sunt in ex illius maxime sempositi omne canales&uibuli qui fluida vehunt motu systole, atque diastoles pollent, quos moleste vel di. stendit & eomprimit, vel lancinat irritat aut modii, quod dum efficit, vigore legis mechariacae microcosmicae, molesta quaeda pastica tractoria motio,sive reactio, universum saepe systema partium nervosarum, rabrosa. xum in similem motum per consensum abripiens, suscitatur, quae pasticam. tricium, musculosarum iervearum partium constrictio, evidentem, primamri proximam motuum . morbos
xum ea visam unice constituit atque absolvit. Haec quippe est, quae omnia hus motibus, qui alias secundum naturam ordinate fiunt, turbandis ier. vertendis apta est, haec functiones partium laedendi, invertendi potentia pollet,& ex hac omnium in morbis obviorum symptomatum origo merito petenda est. Quod vero mirandum idem hic spasticus mous, ei in lir
mentum ac medium, quo natura ut linlissime utitur ad ipsam morbi caussam, quae motus hos morbosos concitat, superandam ae praescindendam, ut
adeo infinita summi architecti sapien-a ostia& providentia in construenda toro poris humani machina merito admiranda sit, qua factum, ut morbosi, tu subinde remedio sint, ipsis morborum caussis corrigendis ac reminuendis ἀ
In quo quidem quum magnu natu. - ρε-rae medicatricis arcanum cies maxi mi momenti contineatur: scopo nostro ' quam maxime erit consentaneum ut mentem nostram circa hoc negotium paullo clarius exponamus. Videlicet observatur, ut palsim inculcavimus, in.
omnibus motibus paroxysmis pasmus qui recte primo in universalem particularem, deinde in salutarem perniciosum dispecitur. Universalis, si
totum vasorum genus, praecipue vero cor αarteriarum ac fibrarum systema
affligit,in facta praeternaturali in iis constrictione systolesin diastolestibtenditur sanguinisv progressus acceleratur labris redie dicitur,cuius pulsuai frequentia certissimus index est. Alter particularis , in certis tantum corporiis partibus consistit quas constringendo coarctat, sanguini'; liberum progre sum intercipit,adeoq;inaequalem commeatum emciendo sanguinis copiam ad alias partes minus trietas impetuos urget Potissimum spastica haec affectio particularis nervolas oe membranaceas partes exagitat , ut sunt ventriculus cum toto intestinorum volumine,in quo scenam saepe adornat, quod moibus ille spasmodieus, qui mali hysterici vel . hypochondriaci nomine notus pathematumri varietate atque Mirocia planum iacit testatumque. Prinsto quoq; est hic 'asinus in omnibus
haemorrhagiis, nimiis sanguinis ad ce ta loca congestionibus humorum de- cubitu, in omnis generis doloribus cum iis anxietatibus & excietionibus suppressis Ouod si vero hi vehementior spasmus duram matrem suae totum cerebrum accerebellum involvit ac nervorum omnium immo ossium membranis ortum praeber, . Iangit , non modo celerrima fluidi
235쪽
ao Sectio II cap. I. De 'tima natura
nervi per totum membranarum nervorum systema fit trajectio, sed& citra voluntatem artus vel stringuntur, vel distorquentur, aut validissi. me agitantur, dic epilepsia,sive conuulso universalis nascitur, quum contra convulsi vi motus ex spasmo membranarum ac nervorum spinalis medullae ori inem sortiantur . f. X. Hi s uni praecipui illi naturae motus qui in morborum insultu vel paroxyLmo nunquam non advertuntur iam disquirendum' quinam ex iisdem a luti caussis morborum removendis apti sint, inuinam vicissim ad perniciem piamque mollem tendant λ Salutares itaque eos in morbis motus ac spasmos dicimus , qui ita sunt compa, rati, ut caussam morborum sive pas- modicorum motuum auferant, tam humores stas vel stagnationem concipientes expediant iterumque in morum cieant , quam lacres causticos corrigant atque contemperent, simul. que ad excretionem materiae peccantis Mad vergant. Exitiosos vero multumquent titsi periculosos censemus eos, qui cui im ' irinis generis emunctoria constringunt, materiam quae in vitio est ipsumque morbi somitem intus detinent ad ima viscerum ac interiora vitae penetralia pellunt neque 'acuant Inos lanitas, hos mors excipit.
q. l. Ea quidem omnium spasmorum εὐ- indoles est isque effectus,ut sanguinem humores a corporis ambitu ad in.
z. f. teriora agant, ac emunctoriorum mi-I i nimos ductus stringendo , evacuationes quodammodo sufflaminent nihilominus tamen salutareusaepe fiunt quando scilicet interposito certo temporis spatio, excernicula ante occlusa laxantur, crispati tubuli adaperiuntur postea major succorum ad corporis duper Hiem partesque externas succedit appulsus, cura ne excretio augetur, ludor manat, urinae crassae
minguntur c alvus bilios ae viscida copiose dimittit. Et ex his excretioni. bus, quae morbos spasmos certo pra sertim tempore subsequuntur, salut ris effectus auspicatus eventus merito dijudicandus , unde ea iam Mediri easdem criticas, ve morbum judicantes, appellare suescunt. Solent autem hae ipsae, si cum salute contingunt, die maxime impari critico ea- propter dicto, succedere , dimidiato scilicet septimo, nono, undecimo ac decimo quarto, his diebus vel ad mortem, vel ad salutem morbus eo cedit . Ubi enim hisce diebus notabilis sympromatum fit remisso Qevacuationes eveniunt , optima salutis est significari, quando vero symplinmatum atrocia persistit, spasmi urg nt
nec evacuationes animadvertuntur
gravissimum imminet discrimen , ac mors ut plurimum morbum terminare observatur. Quare licet plures motuum morbosorum in se, sua naturam norma ac ordine deflectant , dirigente tamen se divina in artificiosa solidarumis fluida tum machinam nostram constituentium partium dispositione, structura, motibus inde resultantibus providentia, saepissime sunt salutares caussisque morborum expugnandis idonei, ipsisque morbi; sic optime medentur, quo etiam sensu recte a Ueterum sapientioribus , tura dicta est morborum medicatrix ε. XII. asa Igitur genuina, tuta ac saluberrima ' eorpori a summo conditore tam in si Ia bura.
methodus, lex ac norma, qua mucun Ionaedum quam ipsa natura morbos percu.rat, in eo maxime versatur, ut a caulus morbi, sive mole, sive qualitate peccet, pastici motus m genere vasculoso, membranos etiam suscitentur, quia ipsam cauilam morbi
removendam, vel convenient Iempore eliminandam, tendant. Hi quando ex vato succedunt, sola natura morbos sanat Medicus tantum spectatorem agit, quod si aut et hae sola id praestare nequit arti tex eidem viae ac
methodo inlistere, naturam adjuvare impedimenta tollere, motus modera
236쪽
ri, vel intendere, materiam a congrua loea duceres, ab incongruis di. vertere, variis debet accommodis e. mediorum generibus. Ut adeo in eo jam unice omne medentis auxilium omnis intentio ae lanandi ratio fundata esse&eonii uere debeat , quo methodum naturae, si in materia subsi-itente dissolvenda atque expedienda acri emendanda,in temperanda demumq;debito tempore,per conveniemtia loca expellenda, capata eit,oblervet, sequatur, ad ovet ac in rectam viam ad talutarem finem Iraducat.
g. XLII. Sed necessarium aeque ac utile erit
ρει quo mentem notiram paullo clarius f. i. exponam is hane naturae metho-- ο ' .dum in variis morbis in velligemus ollendendo , qua Mione in itidem
corpus saepea . Praesemanea nox vindicet . Ex horum nainera potitiimum tum ie,es,tam acutae,quam chriai ,ce. Acutarum quidem pleraeque iunt in-nammatoriae&fixam sanguinis latinin tubulola partium aut vi lcerum lub-liantia pro caulia agnoscunL, quae dum spasmum in univeri senere librotodi valculoso sulcitat, languinem per totum iyitem valorum celerius agit maiori copia ad partem allecta in appellit, quo fit, ut languis sublitieus&nruatus inclutus iacceiiive abiteris gatur , eluatur, reiolvatur acinis tum redigatur, quod plerumque circa septimum diem contingit . Et ii tunc pasmus cum Ommous sympto natibus eciam ipsa iebre remittat cortex cutis glanduloius laxatur, exinhalatio repetit, sudor liberius manat, generatae iubae brili commotione misitae recrementitia latinO- sulphureliordes, solius natura beneficio utiliter evacuantur, pia se bris ex voto solὐitur, qua certe naturae mettio a plinres , praeiertim plebeii , sine ullius Medici ope laepe ehciter, ex febribus inprimis concinuis evadunt.
f. IV.., . Hac naturae methodus curandi quid in huius generis ebribus sacere
vel omittere debeat Lex enim curandi haec est impactus tubulis sanguis successive' paulatim citatiori ianguinis appulsus resolvendus est. Ex quotacile colligitur, quia sanguinis bundantia, qua nimium vasa distenta sunt turgent, impeditur sanguinis per partem inflammatam liberior transpulsus, ut potius exinde maior sanguinis in eadem fiat ita gnatio ipsaque inflammatio incrementum car*iat, tau infasini nil praesentius elis. quam sanguinis detractionem provide inititutam , partι quo major stasis inflaminatio inipediatur , partim etiam ut tiberior cursus universo lavinguini est traii spressio per partem affectam coucilietur Victi sima illud exprima Sc principe morbis medendi lege naturae addit cimus , non valde nimiam eis Iansuinis quantitatem e
hauriςndam inquidem detracta,nimia
sanguiniscqpia riso serieiens fit ad partem affectam esus appulsus , quo tamen staset, quae caussa morbi est ais.lolvi debet. Quare graviter ii peccant Medici, qui in febribus inflammat riis quando sanguis defuit, repetitas renae sectiones moliuntur , quibus nihil aliud perficiunt, quam ut inflammatam partem celerrime ad sysaeelum perducant. Et dum in minimis occapillaribus vasculis sanguis 3 humores itas ac inflammationem c cipiunt atque ex uis ipsis eluendi sunt, per haec tamen sanguis cra: sus taen. ius dilucilii re transit , facile apparet, ea omnia, quae humores ituril. reddunt, quae diluunt humertine
immodicum calorem , quia erum tenue Diumitur, contemperant, inedia convenientissima ei feci contra Omma, quae numores incrassant, qui calorem augent, humidum a sumunt
uti optata occalidiora sudor itera, in omni intlammationum gester nacia lillima elle. XU.
In acutis graviisiniistebribus, 4 dia
iungi olent ariolis , inorbillis, par i
quam maxime Medico monstrat viam I purae, Mechias, bubonibus peltilenisse νιε
237쪽
mi talibus, serum sanguinis caussicum ,
Iis acre, tenue, in partibus nervos mem
' branaceis , praesertim ventricula, in te itinis , acerbas pasticas constrictiones, nec non humorum ad varias partes congestione se scit , simulque
febrem accendit, cuius beneficio salia.
guis, partibus exterioribus ad in te oriores, ubi materia peccans a re a pellitur, ut copiosioris lymphatici humori sis anguinis amuxu materia a. cris caustica temperetur, corrigatur, resolvatur Wapta ad excernendum fiat. Quod si naturae beneficio id eli citer accidit spasmorum omniumque sere symptomatum fit rem illio, nori tubis subcutanei relaxantur oc sangui. nis ad summam cutem di ambitum corporis fit maior affluxus, unde materia morbifica caustica ibi secernitur atque sub sorma Ianthematum tularum, bubonum excernitur . Et sic saepe narura solius beneficio pestis, variola in morbilli citra singularem apparatum medicamentorum sananiatur . Nam perspicuis certe verbis Sanctoriusfeti. I. aph. 39. confirmat: plebeios asis liberari a peste, quam di. vites, qui multis medicamentis ut uia. tur Ddenham in limine acut morb.
ita disserit ipsa pestis quid obsecro es
aliud, quam 13 tomatum complica.tio, quibus utitur natura ad in pirato itinaciam aere particulas iam oderisermunitoria, tosematum Deci , vel
altarum eruptionum opere , excitIIcndas.
f. XVI. O . Quod si igitur hac via, natura sola
-ώιε hos graviuumos morbos curat, utique
D - - etiam Medicus, qui naturae minister audit liuievi insistere debet, si na. tara sola id perficere impeditur. Regaea namque exanthematicis hisce se. hribus medendi hae enci materia auris, caustica, vitalibus partibus in- 'lueretis, uberiori sanguinis occlymphio benignae appulsu contemperanda est '. ut apta ad exeretionem per ambitum corporis fiat. Ex quo ram eonficitur: omnia ea, quae ad contempe andam
materiam acrem faciunt, ct quae suc- cos sanguini dulces , gelatinosos, benignos generant naturae vacillantiesregie opitulari. Hinc sat et, praestan-stissimum in his morbis usum esse de-co,' .irum , quae leniunt demulcent aestimoniam , qualia parari solent ex dactylis, cubus, radice glycyrehire, floribus papaveris rhaea dos , semine sceniculi Patet quoque porro, plane eximium esse usum eZ-ardicorum quae fixioris indotis sunt &acrimoniae humorum temperandae egregie erviunt. Neque ex dictis amplius o scurum esse poterit, quam valde graviterin perverse in curando procedant ii, qui statim ab initio , antequam materia cocta, temperata&ad exclusionem apta reddita fuit, sudoriseris valentioribus, expellentibus hos morbos tractant, quibus certe nihil aliud emciunt, quam ut acerbio. rasymptomata ipsumque funestum exitum accersant . Denique ex allatis id quoque patescit quod quum materia percutem sit eliminanda, nefarii sint eorum ausus, qui eo ter Uore,quo ipsa ad hoc in superficie corporis γmunctorium transmitti debet, valentiora purgantia, iuretica, aut em
lica, vel etiam avida estis rautia
aut Optata, vel nimia quantitate ni-irosa, praesertim in infantili aetate propinant, aut coipora liberiori aeri exponunt.
Febres quoq, intermittentes reme F. b. ι
dii iraesidii quippiam complectun
tur, chaud raro sine Medici auxilio cum insigni subsequente emolumento im Iudiscedunt. Quum enim contumaces ex iisdem, ut sunt quae autumno, vel f hieme accedunt, nec non quartanae
focum ae omitem plerumque aliivgin abdominis visceribus, hepate liene vel pane reate constitutum habeant, eaque propter corpora sanguine erassolaria erebrius infestare soleant, ac nonnunquam vel sponte, vel per impru dentem medicationem , in icterum, Mnas aream, asciten, pedum indemata,
238쪽
aut lienis tumorem concedant nihil
certe efficacius magisq; aptum ad ob-- structa an sarta haec viscera reseranda excogitari poterit , quam citatior atque validior sanguinis ad oppilatos tubulos appulsus ac motus, quo urique succi crassi,' impacti urgentur, i ii bulis eliduntur iterumque in motum
Percientur, ut hinc solutis obstructionum repagulis, platebris, vel sponte saepe , vel exigua arcis ope, clieissime desinat. A MA b. XVIII. e asi , Quia ver graves sanguine nimis copios, cera is oppilationes , minus ex voto a sola natura e X pediri queunt, sed potius recurrentibus au crebro paroxysmis, sanguinis massa admodum consumitur , intemperiem cali. 4lam biliolam contrahit, ipsaeque vim si inui exhauriuntur; omnisoari, ficis est, optimum naturae processum
cundare , Omniaque auxiliorum mnera eo dirigere, quo arcii obitru ito ne viscerum meatus relerentur . Quo pertinet maxime prudeus O circum.
ipectus pro diversitate corporum usus salium aperienthim spissos succos colliquantium c ab tergentium, deco-etiri infusa ex radicibus & herbis amaras aromaticis incidentibus balsamicis concinnata, accommoda eva.
euantia, ut lunt balsamicae nolirae pi-lulae , item mercurialia rite praepara. ta quae omnia dedito ordine actem pore admia iitrala, utique ad debellandas has continvaces libres pus ab imminenti periculo tuendum, praestanti uim sunt emcaciae. Contra yero ne laria lane δι ervosa rebelles interinittentes sanandi ii methodus, qua mox in principio purgantia vali. uiora ocemetica, item ludorifera
optata re aditringentia , liberaliori
praesertim manu , propinantur , eo
quod hoe facto, obi fructiones potius obfirmantur ociesIimae reciali e vel alia longe graviora mala arcellantur quae nullam sanationem admittunt.
Aecedunt arthriticae, rheumaticae&catarrhales se es, in quibus maxume peccat serum copiosum excrementitium, tenue , salium , quod languescente perspiratιone retentum, o ad inter. Ora atmosphaera praesertim aventis borealibus comprelio, reput
iam , in glandulosis asperae arteriae
vel fauci viri locis, aut membrani aristiculorui vel musculorum haerens,
latilicas ibi stricturas movet , unde extremorum horripilatio , refrigeratio, lassitudo corporis gravativs, ampetitus prolirati , alvi constrictio frequentior ad urinam stimulus , calor sub vesperam, noctem auctior, uernutatio , tussis , dolor artuum subsequuntur . Nihilo tamen secius
sub hisce natiuae contrari ab ambi
tu ad interiora motibus, subfidium Mittat atq; remedium quandoquidem duae satiauis. ἐκ-mperatior lymphaad partes stimulo satin exagitatas
largius advehitur, tubuli antea eonini tricita .npliantum materia caustiea contemperatur , sive coquitur, atque
adeo ad excretionem cum topios humore viscido in tui si de coryza , vel per cutis spiracula in arthriti dein variis heruntiatis mi speciebus apta redditur. Et hi naturae procelsus Medico planius monstrat , quid in eiusmodi morbis prosit, vel obiit, o quid ipsi faciendum,
vel omittendum. Prima enim atque patinaria eius intentio esse debet, quo congruis praesidiis, acrem e saltari materiam corrigat, altera, ut non priusquam coelais rite praeparata tuerit, eiusdem eiectionem moliatur, tertia, quo per convenientia loca oce munetoria excretionem proriret minime vero ad alia incongrua excremtoria per improcide adhibita
ventia , murgantra aut emetica,
trahat , vel plane eliminationem
quae exhalatione perficitur , me miter topicorum , adstringentium ac repellentium usu , impeuia aut inhibeat. o.
239쪽
N. ... Quemadmodum igitur natura se. νβVM res, aussam earundem per motus
auctiores subigendo ae ejiciendo sola . . . Depe per sanat Mic quoque eadem me-ιUD. thodo per varii nempe generis excre- - , et iones alios morbos arcetin percu.rat. Animadvertimus videlicet Ianguinem in vasis, prat sertim in sexus qui ori aetate iuvenili habitu corpinris spongioso, molli, vitae genere delicatiorit quietiori . italis temporibus vel temporum periossis redundare,sta. gnate, elu ne inde in alis maioribus impeditius m se , quo fit, ut spasmo Mima abdominis maxime petit, at que ex dolore circa lumbos,natulentia in abdomine, alvi adstrictione, extremorum refrigeratione, urinae tenuitate cognoscitur obortae, venae in me. senterio Mabdomine comprimantur,
eschine sanguis majori nisu es impetu
in seminis ad uterum, in sexu nobiliori& provectiori aetate ad hemorrhoidales venas, in adolescentia ad caput nares urgeatur, ac majori ibi facta col. lectiones, vasa extrema intra tunicas tenetiores narium, ani vel uteri jacenti nimium distendantur,tandem aperiantur atque notabilem sanguinis copiam est undant.Ecquis est . qui hic non animadvertat, salutaremin utilissimam esse hanc sanguinis excretionem, quae liberat corpus a copia, libero vitalis hujus liquori progressu eontraria ingens corporis periculum mini
νι ἐι. XXI. . . .: Et salutare hoc neo otium ubi natu-Mn. ra recte in movendori excernendo ex-- is sequitur, nihil moliri debet Medicus. Imprudens enim ipsique rationi comtria tum molimen foret , sthas excretiones salutiferas externis vel iniernis astringentibus, aut motus silentiabus optatis, narcoticis, cohibere ni . teretur. Quando vero natura in operixe deficit in vel motus ili pastici
non sunt sufficientes ad languinem. ει-
pellendum, vel sanguis nimis crassus, tenax ac viscido si vel viae , per quas debet fieri evacuatio obstructae
aut nil nis spasmo constri elae sunt eius vestigiis merito instilendum & sanguinis exsolutio sacilitanda ac promovenda , eumque in finem enimen agogorum moderatiorum cum sussicienti humido, item potus thee, cotti e balneorum aqua rum mineralium , nimiam spasmorum vehementiam se dantium sotuum, frictionum, eo tempore quo exitum affectat sanguis, usus longe est emcacissimus.
Saepe etiam fit , ut provida latius nimον- naturae ope, fraves vix ulla arte a. nabiles morbi , sanguinis . luvio. ς solvantur&finiantur felleiussime. Ut enim mittamus criticas illas in febri.bus acutis maxime obvias hemorrhaingias, de quarum salubpitate frequens apud Hippocracem, aliosque Ueteres
est mentio multiplici certe experien tia compertum est , insaniam,vertiginem, convulsivum asthma colicam convulsivam, affectus soporosos, item paralyticos, hemicranias, arthriticos&rheumaticos dolores , pathemata hypochondriaca, exsoluto per atii venas satauiae motuin exercitatione corporis, remuisse ac cessasse Saepius quoque a me observatum est , pileis plicas convulsones convulsa vas a tuum tractiones , quae permultos an nos iuvencustas innixerant, accedente mensium tempore ae prodeunte luxu, sponte conquievisse Pariter experientia constat, cephalalgia' , tinniciis
aurium , vertiginem aliaque gravia capitis mala, te pellis narium in juvenibus illicidio , egregie levariae abigi ita quae plura Sect. i. cap. si de dainnis ex lubitis sanguineis eva.cuationibus in medium adduximus Ut adeo in ejusmodi casibus nihil sa. tius magisque pro sanitate sit, quam
ut artifex naturae duet u sequatur isuccelsiun evacuationis tueatur atque facilitet, nec ullo m*d eunda uis returbet. 3. XLII. m. 1i
Tam salubri eventu adornantur a
240쪽
liosis salsis succis: , sponte saepe ob alvi profluyium , quo Hem
με να nourae vacuationes sanguinis praeter o v quas tamen plures adhue aliorum h
e morum aliarumque materiarum quae
eorpori perniciem intentant,abrauem per varia loca instituuntur excretio nes Nimirum serosus quoq; humor . γ tam quantitate, quam qualitate quan . . .' uoque morborum caussam eonstituit eaque propter cum insgni sanitatis emolumento natina administraeorpori subtrahitur obvium hoc est.vere maxime .utumno,ubi per glandulosam narium Inuum capitis tunicam, piat uitariam dictam . item per glandulo. iasi onchiorum pusmon aliurui tuni, casaern . mucidus humor copiose sub
Coryza , tui I aliisque catarrhalibus ac rheumaticis affectionibus elimia, tur Pariter accumulatis nimium in corpore penetralibus serosis , acribus,
morbisque inde cuilundis, ra tuta trahitur . Saepe quoque per cutis spiracula natura molitur exitum. 4
dorem movet copiosum, tam acrem mordacem, ut ipsam. cutem excori et , cum molestissim ad scalpendum pruritu , quo vidimus corbuticam diathesin sublatam. In. aliis suppressa inprimis cuticulari extre- tione, exsuperantem serosum humo. Iem. Pezi urinarios tubulos emittit corpusque per copiosum urinae fluxum singulari porro naturae vigori &beneficio tribuendum: quod si, ventriculus a copia ingestorum , praesertim incongruorum, vel crudorum semicottorum iborum sarcina. oppletus, it vomita cito citius eum depleat, quod certe apprime pro sanitate est, quippe ubi moles. illa relida. stomachum aggravat, protinus ructus, flatus, Orborygmi hypochondriorum dolores sanguinis. ebullitione , cum pulsu imagnoin celeri somnique desectu accedunt. Hinc etiam, de lacten
tibus purulis pervulgata opinio ac ninorias medendi methodo. It
sine rasione creditur, quod in erebria'. ri vomita magnum ad sanitatem eo. rum momentum sit repostum Idem dentiendu avde iis egestionibus, qui bus natura delitescentes intusin noxam minantes morbi ficas caussas ad
habitum corporis utilissime protrudit, ruod subinde evenit sex variis cutis escedationibus , scabie Meera , tinea capitis , achoribus, variis, maculis culaneis , tumoribus erysipelaceis 4er piginosis ulcuseulis aliisque
in cutet emorescentiis . In primis quoque de podagra senes invadente experientiae in rationi subnixa fert en Da.... tentia , eandem longaevam r.ellare
vitam , de quo scitum syndehami L
tatum smari agra, inquientis, nisi naturae proviaentia ad depurandums num sanguinem , atque ad expur ara. dum ordiris profundum, ut cum Hip. Docrate loquamur.Quae quidem omnes hacten .enumerata criticae gessi liquam intempestiva ac praepostera o Pe sunt compei cend. Hi aut materia ad corticem critice amandata, infido artificia repellenda, ne eo maius eoque gravius in eorpus redundet detrimen-
Quod vero quam maxime miran εε dum ., is pe natura: in . tuenda cor is ι M. poris integritate est proceissius, ut uno με at. illo fluidorum . solidorum, motu ameriori uelo, binas. morbi ficas caussas tollatri sic morbos per m*bos e pugnet Defebribus; quod convulsiones lolvant,prisca ei innocr. Dct. I. πλι7. sententia Quin quartana illud Meis. dicorum. scauda Lim convulsiones ipsamque epilepsiam abigere, non moacti dem auctor Ies Iovis. 7O nec nomCoue. 3.8o. Perilibet .sed etiam exempli a confirmatur a Bari Glinocent. a. his. 68. Salmutho Cent.. a. obf. Ipse quoque complures observavi
motus convulsi vos. ex. vermibus . . acince Lente febre vermibusque per.aestum. vel bilem acrem enectis, sponte cessa se in a. e.