장음표시 사용
31쪽
legis Falcidiae heredi debetur, i reditatem alteri restituit, plus debitono soluine videri: Si ergo plus debito Alutum nouest,tanquam indubitum hic repeti,siue condici nihil potest, ae I LI. Cadi. Iciae Idipsem' ctiam Imperator noster Iustinianus costituit, in I n. Gaetae Salei aedum est,inselidum legata dependent m pinea rationem legis Falcidivraetendentem, repetitione uti
nonposse. Ait Imperator in selidum, hoc est intcgralcgatasne deductione quartae Falcidiae cycnsiue soluentem , rationem siue beneficium legis Falcidiae facta solutione, praetendere,&repetitione siue condictione indebiti uti non potic. Ergo qui beneficio legis Falcidiae non utitur,& in iure errans insolidum legata soluit, iuris errorem praetcndere, condictionc indebia a ta experiri non potcst. Idem ' ctiam docet ICtus Paulus, Ad LRegulaeiss. g. I piis ius, detur. H.ignor.ubi simili sere casu quidam heres solidum legatum soluit, ignorans ius, hoc est, ignarus legisFalcidiae,&ait Iurisconsulitis condictionem indebiti ei non dari,camque sentcntiam rescripto Diui Pii.& Scuc-1, i,&Antonini confirmat. Praetcreat crrorem fictitantummodo condictionem indobiti parere, non errorem iuris rescriptis Impp.Dioclctianiri Maximiam sub hocTitulo nostio cohrmari potcst. In iis enim ignorantiam siue errorem facti Inapp. requiruntvi exprimunt.Sic enim in γ erignorantiam. 1. h.t.n.dicitur: spe ignorantiamfacti non debitam quantitatemproab oluisti, &c. Sic in deicommissum. .eoaetit.dicitur, fideicomissum vel legatum, indebitum per errorem faeti solutum,r
peti pollic.Peringnorantiam facti inquiunt Impp. in L. βιesit. i. Inl sequenti I subiicitur, per errorem facti. Ignorantia' enim facti nihil aliud hic est, quam error facti, eaque paribus passibus ambulant, sicuti ex iam allegatis legibus constat. Nam quo Λ- .LI. Ignorantia facti dicitur, iuudabiu lam Impcratoribus
32쪽
lliit de Condict indebitis . . Is
Harac igitur ignorantiam facti, siue hunc errorem tacti, condi- . orictio inde bici producere Impi'. exprelle rescribat, ut igno-xaritia siue error iuris excludatur, ec iuris ignoranciam siue er-xorci iuris condictionum non produccre sigruricottici Dc-nique sententia haec, quod error siue ignorantia iuris,condictio riCm non pariat confirmaturrcscripto corundem Impi'. Dio ClCt. MMaxi inin. quod exstat in La. C. saduersus νυ . Ibi indebitum tuit legatu&nihilominus percrrorem iuris a minorCCstsblutum,dccernviva utem Impp. rinori repetitionesiue Condictionem. Dum minori repctationem concedunt, secus olla in maiore volunt,nimirum hunc indebitum lagatu Per errorem iuris solutum, repctere non possc. Quod apertius adhuc redditur, verbis ind. l. a. subsequentibus, ibi enim tunc demum minori codictionem dari dicunt, sit nondum tempus, quo restitutionis tribuitur auxilium, excelserit. Ex quo 1equitur, siquis maior indebitum iuris errore oluerit, cum condictioneni indebiti,siue repetitioncm eius non habcre. Gener
liter itaquedicendum cit, quod ignorantia siue error iuris ad producendum indebiti condicionem non prosit. Hinc in usucapionibus crrorem iuris nunquam posscssori prodesse deprehendi mas, . nunquam.II. de usurpat. drisucap.Nco' quicquam refragatur, quod superius obiectiam tuit: In damno vitando iuris errorem non nocerc, Lerro acII. I. de Iuraefisci. Por Sed eum, qui expcritur condictione indebiti, de damno vitando contendere. Ergo iuris errorem ei non nocere. RespodemuSenim Nocere bifaciam in iure nostro accipi,&quandoque dum num inferre signiricare, quandoque nori prodeste. Et de iu-Ii ignorantia cum quanitur, an noceat, nocere non signifi-
33쪽
cat damnianserre, scd non idcffe.Ideoq; regula illa,qua diciatur,turis ignorantia in damnis non noccre, ita luc intelligcnda est,ut non prosit, non ut damnu inserat. Diuersati . haec suntodamnii inferre,& non prod citc. Sed quia illud obscuru videtur, excmplis est declarandum. Quidam credidit tilios mutuam pecuniam, hic creditor poticionem pecunis mutuo datae non habet Finge nunc Titius crodidit pecuniam Pamphilo tilio- familias, qvcmputabat patremiamilias iuris errore, quia scilicet Pamphilus milcs crat,&Titius cxistimabat,ic militiam Pamphilum patria potestato libcratum cssc. umbonis est,an Titius Pecuniam croditam ropctere possit Etl cspondendum
cst non posscl.3.ώS.C. GO-. non propicrca,quC diu riSignorantia noceat. Ignorantia cnim iuris non facit, ut Titius non habcat pecuniae mutuo datae repetitioncm nain etsi in eoo rore non fuisset, tamen eius repotitioncm non haberct, scd quod ignorantia iuris non pro scit Titio, ut pcr caullam & spcci cinctus pecuniam repetere possit. Sic ' libertus patronum tuum venia prius non impetrata , inius Vocauit pc crrorem iuris, existimans id sibi abique impetratione cniae licere, quaeritur an libertus propter hanc iuris ignorantiam in poenam incidat Fictun Imperatore Gordiano dicimus, cum in poenam mcidcrc. l. a. C. dein Ius voc. Non quidem propic iuris ignorantiam, ca cnim libertum m poenam non coniicit, scii liberto non prodest, hoc est, iuris ignorantia, libertum apoena non eximit, vel excusat Sic ' qui porcrrorem iuris conicisus cst, sedcbere,quod non debct,pro consesso habctur, S ad solutione obligatus est a. de confessis, non autem propterea pro confesso habetur , quod ius ignorauit Sed quia ius ignorauit, ideo non habetur pro coiiseis, dicendum igitur in iuris i gnorantiam non prodesto Sic in condiction nostra indubia
34쪽
a ridebiti, qui indebitum Gluit pcr errorem iuris, blutum con incora ncquit, ae Regula. siquis, de iuris cI. ignor. non quod ignorantia iuris hoc Iactat,ut condictio indebiti denogetur,sed quo Condictioni caussam non p bet, atquc ita adael feri-
quaesens regat Aliter ad obiectionem modo adductam respo sacit I aven. h. eod. Tit.es circa nem, nimirum Iurisconsultum Papi nianum,quimael error. p. detur es acri ignor inquit, Iurisci roi Cm in omnibus non nocere, ita intelligondum csse, ut iuris Error non omnibus quidem noceat,sed quibusdam tantum, iuris errorem quibusdam nocere, non autem nullis. Eodem modo accipiendum csic Vlpianum qui in L si mus p. g.se plurimum, quis caut omnes feruos statos non esse,ait, hoc est,quoia lamitatos non osse Branchors.cent. I. ὀναντιοφ. assert.77Ecd hanc lantentiam improbare vidctu Culac in Papinbb. I. de niti num,in expiscatione d l. Error.detur H ct ignor ubi tradit rcgulariter, omnibus indebito soluta condicentibus, iuris errorem nocere Nana regulariter,cmo condicere potest indebitum, quod periuris ignorantiam cst solutum: d. l. Regula. g.penultim.
Praeterea aliam adhuc solutioncm ad aed erro , detur. act. gnorant. Duar loco iam alleg adfert, eamque ex partidula Suae,
deliimit,& regulam a Papin. ibidem propositam in indebito
locum non habere tradit Particula enim si M, sicuti in L prae denti Suum,fatis indicat, Papinianum de eoicasu loqui, in quo dominium nondum est translatum, tunc cnim error iuris non nocet. At in indebito dici nequit creditoris res ellic,vel Icm suaece. Nam per selutioncm indebiti dominium transfertur in C
35쪽
accipientcm,nequc amplius est penes soluctem, ideo q res bl- uentis amplius no est,scd accipientis,& consequentc dein ic-bito rcgula Papiniani no est accipicnda. Et in hanc sententiam inclinare videtur Culac.inexplicatione mereor eiur. OcIun. Nam qui condicit, , indebit soluit, no id agit, ut suum non , mittat, scd ut acquirat,neq; n. indebitum petens ani tempol, Q suum nolit, q, amplius no habet Dominium siquidem,ur modo dixi per iblutioncm in accipicntem est translatum Ideo
tacite constat,nihil obstare, ad hunc modum obiici solet: Iuris ignorantiam tuum petenti b.non noccro, Loris ignoranua, detur es ict Dor. At cum, qui indebitum solutum repetit, ostium cst,pctcre Ergo iuris ignorantiam cito nocerc,S irrorem siue ignorantiam iuris indebiti condictionem parere Nacx iis,quae iam tradita sunt,apparet, minorem non cite Vcram,
qui enim condictione indebiti experitur, suum cst non petit, scd quod sibi debitum est. Dominium cnim rei indebite selutae in accipientem transit Ideoq; esserere eam indebitum petetis este,legibus no est consentaneum. Vnde Culac. cuit,su, qui dictioncm indebiti intendit,in id esse,ut aliquid acquirat,novi aliquid non amittat.Res enim indebito luta iam antea est
amissa,quam hac actione recuperare conatur Branchor. 4ent.
Ris assert Atuagesima ima. Nc refragatur errore impcd re translationem dominii l. I. g. penultim de a con cavis dat. ca snonsecut. l. 'procurator, decima quinta de acquirenae rerum domin. Ergo si per errorem aliqiud solutum fuerit, dominium cius non censeri translatum. Error enim tunc domum translationem dominii impedit, quando in ipsa selutione, sitie in iis, quae ad essentiam solutionis pertinent, erratum est Verbi gratia, si quisicin suam sbluit, quam alienam putauit, dominium Disitia i Cori
36쪽
Titi de sondire indebiti sapa. '
inium non transfertur. Animum enim rei suci: luendar&ina litam transfercndae non habuit. Idcoque hic crrorutpote con- Cristit ac voluntati contrarius,dominii translationcmampedit: at ira calui ioc nostro errorin solutionc ici in res luta nullus est, scd incautia soluendi, quia forte putabat, se ex mutuo, ves
e shipulatione tenori Aliud ctiam cstin catilla Muciadier- rauci aliud in ipsa solutione, cliscubluta S uti cum caussa Iegaridi, seiungitur bipso Iegato . cum tale a. f. Fal in deo int. Amonstrat. ctiana impeditan is actibus con
go indobitum non cose contra timi, quod tamen fontanus v lui1su videturi g. is quoque Inuit quibus mod ni contrah. obis gat. Nam dcxtro intollectum cocedibo vi argutrientum. Indebituminimuere contractu non est,sed quasi contra s. Nan 'orus consensus in indebito nonis sed quas praesum-riis ostentiis, qui tacite colligitur. Idcoque tractum cclebrari apparer,de quo infra suo loco plura. Non' obstat et
iam, L siapatre. F. Ch.t.n cx qua Colligi ponae videtur, crianti in iuro condictioncm clari, iuris errorem actioncm condicti
onis producerc. Specis citis legis haec est 'Filius emancipatus bonorum pollemonem unde liberi, ciuiurchoinorario post annum petiit,' petitio scrius est instituta. Intra annumcnim bonorum pollellio petimcbet, ct quidem intra ambnum utilem. . tiberis Institui. de bon posession L prima g. tirgius de success. MAI. l. Amno , quis ordo in bon possession se; u. l. 1 Ima Codis qui admitti ad lonor possessioneis jitat. Iucoquessilius cmancipatus succcstbr patris esse non Potuit At filius nihilominus putat , se bonorum posscssorem, creditoribus defuncti parentis satisfacit in iure errare lilius cmancipatus videtur, dum c
37쪽
potannum bonorum possessorem fieri posset Imperatores tamen filio errore hoc aucta condictionem indebiti compotore rescribunt, idcmque dicitur in paena. p. g. st eod. in Lao
dehu quit locerior credsuccedunt. Ex quo inscrendum videtur, iuris errorem condictionem nostram proferre. Haec, in quam non obstant. Dicimus cnim filium cmancipatum laicnon errasse in iure, sed in facta Putabat cnimacmpora pra sti tuta id est,annum nondum, teriistic. Si istacbat tempora prae-rertiue, octamcncrissimabat, se iure honorario post annum succedere poste, errabat in iure, e tunc indcbiti condictio cin non datur, periura lirperius adducta Notandum' autem est diligentcr, quod inae 'tre. Ch.t.mdicitur, filium Emancipatum bonorum posscssionem petiisse. De filio emancipato
ire loquuntur. Si enim in patria potestate adlauc fuisset,&suus heres csici, necesse non habuisset bonorum possessio-nQII peterc, tua ipso iure, tunc hercs cxstitisset,in sipatornis creditoribus debitum a patre contractum solitisset, hereditarupaternam agnouisiser, sei autem Innit.de hered quai edidisser.La. GH ur.HALDeinde notandum est de illud, quod filius ema-cipatus ic bitum paternum luc dc suo bluerit, non de bonis in hereditate reportis. Nam si deicbus hereditariis creditoribus latisfecilsci, filio indebita condictio non compereret, sed vero heredi, ni illud quod solutum est, ii vindicareici con-
diccrcpotcit. l. a. squid,cum LM. Et necnouum fgeod. Sed 36 dubium his occurrit, an haec lcx nourra F. per Noues. II 8 sit sit blata Constat nim differentiam inter hos, emancipatos pcrdici. Noucllamelle sublatam. Et verius cilla puto , Eam non cli corrcctam ImpCrator Cnim Iustinianus irid. Noucit de ciuili succestione tantummodo agit,ideoque bonorum pos
scutonum non sustulit, nec ius praetorium abrogauit Inde filis
38쪽
usem incipatus adtrachoebe, Vel iuro ciuili, vel iure praetorio, adlucccssionem hereditatis paternae veniresporcst , uti comminiter interpretcs nostri tr.iduiu referente Pacior l. si patremi. s. Ch.t. I. Refragarit autem Vidctur tortiter i. s. Ch. t. n.l. 7repetitio. . feod. Vbi Iurisconsultus Paulus scribit eum condios sne non tenericlumua w,hoc est μι debitum ut interpretatur Foror. in occule Iurisera Halogo p=num.2.yaccepIt, licet a non debitore acincepit. Repeticio, ait Iuriscontulius, nulla est ab Eo, qui tuum rc Cepit, tametsi ab alio, quam cro debitorc blutum est. Ergo creditoribus hereditariis trulebitum bluentibus, condictione non dari. Hanc legem variis commentis osse agitatam , dein-numcris obrutam nugis,tradit libertus Regius lib. I. cocciti.tr.
Legum c. I, .ubi de spccie, quae donii no cst restituta,hoc cst,de in
diuiduo, eam accipiendam existimat Bud Sin annor.ώLvcr. de ad Ledita antimondam esset ut M. Quamuis autem antim mae iii iuro nostro multae reperiantur,tamen G. Repetitio.cum LI. F. Ch.t.n.drcumael poena. g. r. facili labore potest conciliari.
Relictis n. lesiis silutioni b. distinguendu est, an aliquis suo no
minetbluerit, an cro nomine dcbitoris. Qui suo nomine,per errorem Aluit, condictionem indebiti habeta verus obitor non liberatur, Guth Ls.in qua filius Io nomine debitum numerauit, est Maelia Cistis , qui in De prior creae succeae est sparna. g I. .h.e itemque in Lin μιmma G. in An.eo l. cum quis.IS. g.
depeculi. desolut i quidpossessor. 3I. deperit. heredit in quibus d. omnibus blutio, proprio bluentis nomino facta est.Qui vero, solius debitoris nomine bluit, condictionem non habet, scd
debitorii ratur L mulso, . quae ita accipienda cst,ut is sus debitoris nomine solutio sit facta,coque perta iaci, quodno mine δ. Ol. eruus cuiusdam36. eod. Itemque de hereditate. s. Gdepcnt.bere quae ita est interpretanda, ut solutio sit tacta nomi-
39쪽
ne hercius ab co, qui falso schcrcdem putabat, S ob id condictionem celsare Atque haec distinctio est Accursit,i d. s. verb. delicti C. h. t.n caquccst rissima, qua saepius etiam idcinac- 'curs uticiu . Sic t cnim misis cum quo.D. . h.t.n eadem utitur ubi haec specic proponitur Pater Vel dominus cum,quo actum est dc peculio, pcrcrrorem plus bivit, quam in peculio fuit. Quaestionis cst, an condici possit, quod solutum est i Distinguitur, an milvcliemi nomine pater vel dominus selucrit, Δ condictionem non hil ci,ael. I s cum quo Aia vcro 1uo nomi-nc blucrit,&condictio ei compctit, quia ultra peculii vires no fuit obligatus. siqui reum.1.3.idem, deliber Mat. LI.insine se a.de constit.pecun Hac ipsa distinctione, timur quoquc in spc- cici indebitam. g. est aterώδ. g. vlt. .eod ubi pecuniae indebite promissae sidciusso datus cst, qui postea coniiciatus camsoluit. Qu:estionis enim cst, uter condictionem hic habeat, vi
deiuiser an promis r Et pcrdistinctionem modo traditam strespondendum: nitdciusser suo nomine Qlucrit an vero nomine pronailibris, siue principalis: Si nomine suo, condicti oncm habet, si nomine promistoris, non itcm, sed promissor
condictionc tunc uti potest. Atque haec summe notanda sunt, destam vera, quam quae crissima, ut notat Cuzac S. V. es .inpr. 9 L F-αh.t.n.Duaren. h.t.n. . . Gregorius Lopectus lib. D L4 animad. e.II qui licet Accursi ' doc Tinam approbet, tuncae R i , scindo bito indiuidui, atael. g. I. de indebitogenoris siue specie accipiendam putat, ita, ut si Stychus a non debitore sit selutus, repetitio succodictio locum non habeat rDeccm autum a non .lcbitorcsolutis, condictio procedat. Ratio differentiae haec assignatur, quiac ditor, qui Stychum accepit, suum accepit, quod dcccm blutis S acccptis dici non potest, in iis cnim nitul iuris accipiens habuit. Atque haec solutio
40쪽
Litio tardem videtur, quaeri aditura berto coos o. I. contairas. hinc.rp. II. Et o VCro Tm lol iri no&d itinctione ab iAccursio tradita, quam astus, lac., alii sequuntur, acquiescendum, quod uni sorte teX:ui deest, xi qui in sis m cndum morum libris nolitas reci lii illimo. Sed a Iortius illi, ψοῦ quod diximus, iuris crrorcm concirctionem non parcrC, Obstare videbitur, quod uri lcon siillus, An scriptumreliquit,m l. r. in prωcp. vim possis legat et cisi luommi sub inquit, eun , quitus unorauit, condiceresto pcciem citis ita culicabimus. Non inccrti iuris est, ab herede legatarii cautioncm diem , cliti conditione incinestandam L humamicias u . g. Idemprincipes , delegat primo ubi Iurisconsultus Marcian. hanc cautioncm Vulgarcia nominat. Dubitatura utcm antes Litor hanc cautionem hercillic mitici Spollit,ut heres lega tariis eam praestare non icneatur. Et quamuis icitator cautio
ctionc hac pubicit.Sed respodem tblutione ex ipsisverbis legis