장음표시 사용
331쪽
e Stendimus hactenus, quibus indebiti nostra condictio competat, excutiendum iam est, aduersiis quos eadem
4 Datur' autem aduersus accipientem siue eum, cui indAbit Glutio facta est Sic enim Iurisconsultus Modestinus inquit, ius solis pecunia condicitur,'iribus quo quomodo G- , tuta eli,non quibus proficit.l. Hi lis. άfo .no . Ratio' autem,ob quam in accipientem actio nostra detur, haec assigriatur: ula accipiens indebitum bluentiqua-II. r. si ex contractu obligatus est, ideoque actione in persenam te-- ha m. nem ιυθ.f. ia.de eontrah emt. In huius etiam usum condictio indebiti prodita est, qua indebitum tbluens, aduersus accipientem experitur. Hinc raduersus succetarem singularem, haec condi- imo non datur, cum eo etenim, hic quasi contractus non videtur celebratus. Liar.in n.de contras.emi. Atque t hanc rationem longe meliorem Verioremque puto ea, Ia ab Antonio Fabro, M. L comea cap. l. circa A. adsertur, nimirum, quod ille re obligatus sit, qui indebiti condictione cnetur fis quoque Insit Auib.mo re contrah. oblig. Ergo alium condictione icncri non posse, quam illum ipsum, cui res ipsa tradita Sessoluta ost Varum sane acute, ne dicam prorsus inepte. Ex hac siquidem ratione, illud
potius inserendum esset,re ad alium translata cum potius Conueniendum, ad quem res ipsa peruenit, non cum qui initio acccpit. Hoc enim Consideratio ci Operaretur, ut ille, qui rem haberct, conueniretur, quod quia sententiaraucii
consulti repugnat, magis est, Vt bligationem ipsim potius,
332쪽
quam rem Etutam attendamus A. HirylisSic enim Modestanus ibidem recte concluvit,ati,issis eum iam actioncm non dari, missitis rosei Madaesus eum, ruta ccepis. Personalis' enim hax actio est, non in rem scripta idco Frue sequitur personam, non rem Vt omnes obligaciones cr-
Sanet in 1 ubsidium, aduersus eum, ciuiblutio prosecit, scondictionem dari,notanter Bartia Paul de Castr Iason&ahi, adia His olis tradidcrunt, sed ut hoc obtineat, duo Coim iunctim requirimus. Primum ut ille, cui indebite lutum euL non sit soluendo: Deinde ut successor sinsularis caussam h bcat lucrativam. Tunc enim benigne, tiue ex aequitatC,quae mater est condictionum,seluenti succurritui ere seu eruum M perme edi Titium Ia.Der .creaeflcenter.
Probatur' hoc ipsum similitudine mutui, seruo alieno dati Illud enim ur in rem domini versum merit, heredes quoque eius conueniri possunt post annum, nedum dominus ipse de peculio intra annum, . Eiquseruo C. quod cum eo qui in acie, t. silianae in Hasi actionform classi Cis n. C
Ceterum 'hoc cassu, aduersus eum,cui selutio profecit, 3 non datur Gluenti conclictio indebiti, sed condictio sine
caussa,ex ratione antea adducta, quod indebiti condictio ex ouasi contractu indebiti descendat, qui cum singulari sedc ecfore, vel eo,cui selinio facta profvir, non est intrus Aliam ergoseluenti condictionem dari necesse est, & quia respectus uentis sine cauna ad alium pecunia peruenit, sine caussa codictionem solue uti permitti interpreti bus, sum fuit aut leo μαία olis,n.a n J.Lt.n No obstat, toto illo titulo agita s
333쪽
indebito. Ergo indebiti conchctionem potius competere. R tio enim,quare indebiti condictio inmtui nequeat, ex iam re ditis satis est manifesta,quod nimirum singularis successirdit,& ex hoc quasi contractu, ex quo indebiti condictio nascitur, i eum obligatum esse dici,non possis. Daturn etiam luec condictio,iam aduersiis ignoranter, quam scienter indebitum accipientem,siquis vero ignorans solutum indebite seruum manumiserit,liberatur,nec linc actione tenetur sciens Vero conuenituraeo ma o. g penu .hinn. ornotae Horam adeundII tis. g. oximum eis. De pupillo laicut videamus locus est, an m- ερηρειώ, mirumaduersus eum conssictio indebiri concedatur. Quemadmodum autem pupillus, sine tutoris ruictoritate, eX mutuo non
obligati ta nec ex promutuo. Dis quoque.Insit quo moaere contra, oblu. Eadem enim est ratio condictionis indebiti, aecondictionis Creditae pecumae. Eadem est ratio mutuidi promutui. Indebiti enim solutio est promutuum hoc est,quasi mutua,tatio, ,.3.isquoque Hobluat in In d. g. Is quoque . ImperatorIustinianus notanter ait, pupi ου ei e tutoruauctoritate indebitumper errorem datum eis, non tenebitur indebitiemdictione,non magi quam mutui datione. Ex quo liquido corristat, aduersus pupillum indebiti concussionem non dati, Cur lac. MDI.hunc noserum. Cinpr. Sedi hoc tunc demum obtinem dicimus,quando ex indebito soluto, nihil commodi ad pupillum peruenit,ves pupillus inde non est locupletior factust locupletiore enim pupillo facto, aduernis cum Condictionem hanc dari adituum est. Ex ipsa namque aequitate,indebiti condictionem desiccndere, auctor est Iurisconsultus Papinianus, i Lind. Haec contactio est. f. h. tu nostr Et ' natura aequum csse, neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem, ait
334쪽
etis is Condictandesiti cap. s. asty
IuriseomitusPomponius,inLIurenatu Pso de R. Iur. Hinc etiam aduerinspupillum,qui absentis negotia gessit, doc pletior factus est,actio negotiorum gestorum datur,ty.geu P. de negorges.Nec extra ordinem eum iuuandumesse, si nouum . h. Keficium cum alterius iactura postularetur, testi, ost Papini anus, is MoMnas Mntiora. MS.C. T AH. Ex quibus cognoscimus & ipsi pupillo lucrum extorqueri, Petruae Faberiis ture naturaianuma. D.dem. Iur. Q disi pupillus tutoris aucto ritate indebitum acceperit, aduersiis eum actionem nostram dati,dubium nullum est, cum tutore auctore pupillus omnia recte gerat.*ci Insu.de auctor. tui. Quia vero de pupillo capite p cedenti satis superque dictum lit,dlucius in Eo, hic non est. inmorandum, de pupillo aute ibidem traditum, ni hoc quoqi in loco positum;est habendum.Sequitur' itaque ut de tutoreas videamus, ctanatae μνα-ondictionsradetur declaremus P. - Et quidem aduersessiunc ipsum eam dari , statvimus, hacta.
men adhibita distinctione, si nomine pupilli, indebiti solutio est facta, a pupillo etiampostourata non diabita, tum demum enim aduerias tutorem haeccondictio competit. Mu'd si a
pupillo solutio a tutore nominees facta, ut ratificata, melius est, non aduersus tutorem, ita aduersus pupillum, hanc inquitatis actionem competere,I. Cumisiabitum.s . ivr. F. h. tit no . Non secus ac in procuratore statuitur, qui nomine domini ratificantis vel non soluit, cum eadem hic sit ratio Tutoris, quae procuratoris, uiae.inael. misiabitum, privr.h tu no . Det procuratore ergo iam subiiciemus χιὰν quando ad-Is uersia tam hae actione reperietur. Ceterum de procuratore ς'
cum quam it, ad hunc modum est distinguendum : ut
335쪽
enim dominus procuratori, mandauid, ut indebitum accipe-rct,vel donainus ratum habuit, quod iblutum est,in utroq; c su, a lucrius ipsum dominum indcbiti condictio datur,perinde ac si ei solutum luisset,quia casu posteriori,ratiliabirio comparatur mandato,e Rauhabiriotae Reg. Iur.m L Za n .de accesssoni-bm. Irum. 1.de Hures se temperae gr. Damhoud. Da Enchiridio parium.RubriRarthabvio Aulucro dominus neque mandauit, ncque ratum habuit,l hoc casu aduersus procuratorem actio nostra competit,ae cum indebitum.g. .h.tin casu iam aes r. 1 nices creditor mandauit debitori, ut quinquaginta His se quae debebat, solueret suo procuratori debitor auicin per cr- e. I rorem procuratori soluit centu quaestionis cst,in que condictio ἀνι, . . versu comperat,an in dominum,qui mandauit, issetaeretprocura- in F tori nmprocuratorem qui accepit Z Et Papinianus cspondet in dominum compcterc,si nominatim procuratorem sirum c- lcgauit,vocciatum acciperet, hoc est, maiorem summam qua sibi debebatur,quod si dominus procuratorem in hoc nominatim non delegauit,ut scilicet plus debito, sed simpliciteri cuniam debitam acciperet,hoc cas procuratorem,ci, quiuit,condictione indebiti teneri, o cum indebitum.δ in h.t nos.
Nisi hoc posteriori casu Dominus ratum habueritaquod gestu,& plus debito solutum estviams eo quoque casu in dominum
condicitio datur. Ratum' autem dominum habuitae non piproba bideoque inhabitione,non apparente,soluenti condictio indebiti in procuratorem solum competit,aelsiprocurator. g.Idem Labeo, estg. Celsus.h.ι.n.l 1 indebitum Issi Rem raram hab. si visit. f. .item quaeritur, de Negor.Pis. Estque hie iterum oeseruandum,quod Papin.m dZ - indebisum. g.mh .n.
336쪽
est,priori casu actionem non videri peremtam si frustra cum procuratore lis instituta fuerit. Ext oeni in Baldus ibidem notantercolligit,i luod ille, i, qui eligit personain, ibi non obligatam, non perditius contra dcbitorem obligatum,masion coin G, nu. si recte tradit, quod ille,qui cligit Viam incompetentem, non per hoc perdit '
Et i qui proposuit actionem ineptam, sibi no praeiudicat, ii
quin possit ad aptam redire, notatur etiam in I. I. in pr.de Menaee, LEdicto, Geodem facit textus,mir.limen il od dix. Ex iam traditis coiistat,aduersus falsum procuratorem, qui nomino procuratorio&alieno indebitum accepit condictionem nostram omnino dari,icxc presiainiareditoω.δ. C. h.t. I. Idque maxime obtinet,quando indebitum,procuratori tali, lutum est.Qu'disi debitum sit numeratum, controuertitur. Liceterum rcipectu vieditoris sit debitum, tamen rcspectu procuratoris falsi, qui accipit, est indebitum .EVndebitum dicitur non tantum quod omnino non debctur, sed etiam quod alii debetur,si alii soluat .ae insumma. os n.kr.n. Atquot hoc potariori caua indebiti quoque condictio 13nem competerena n.kalii tradiderunt,in ael. siprocuratori.de aestius cans dat ca nonste liberatio autem sine dubio contingit,quando ea intcntione solutum, videbitor statim liberaretur.Cum enim hic debitor non liberetur, Utetendidero. Ιa. Titius.dinuri sal . U. Cod. Statim debitum solutum, falsis procuratori condicitur. Ddsi earnente, lutio facta norit, ut tunc demum debitor liberaretur quando ratam solutioncm Creditor habuerit,statim aduersus procuratorem falsiim con
337쪽
Et sane regulariter, qvi test procuratori mandatum, non habenti non liberatur, ae si venaedera g. FTiti-.d. g. FasM. Nonnullis autem casibus liberatur veluti, si ignorante debitore, mandarum creditoris reuocatum Isit, vetitio
te mandantis cxstinctum l. si Fruinya.I. Qui hominem 3 Titium. desolut Propter iustam enim eius ignorantiam, dcbia tor, qui soluit,liberatur. Eit quidem si procurator,bona fide accipiat, ipse iure liberatur Sin vero mala fide ope exceptionis l. cum 'NIS. g. si AHurem, ae tit de solis.16 Non tantum aurem priori casu,quando scilicet indebiti tum esse procura ori solutum cst,icrum etiam hoc posteriori quando debitum ci sit datum, distinctio liaec adhibenda est, utrum dominus ratu habuerit,uel non Nam si dominus ratum illud habuerit, indebiti condictio, cessat.Solutio enim
recte facta videtur raciliabitione intcrueniente,quae retrΟ- trahitur MnaMadato comparatur, ut antea diximus. Quod si creditor ratum non secerit, aduerius falsum procuratorem,
debitori, qui soluit, condictio indebiti datur,aec cressitoris.h.Lno'. mo etiam condictio furtiua,in actio furti, quando mala fide falsus procuratori lutum accipit, tunc enim su tum committit. d. l. si procuratori, de condita causidatae leg cum
bitum talibprocuratori solutum fuerat,4 ratiliabitio non in-tCrlICnerit, non indebiti, sed obrercidati condictionem dari, Barro Bal est Hisparant quod luribus ex ualiturin .ad Tit de eondiit ob a dator.
1. anet casu priori, quando indebitum solutum est,sid
minus ratam solutionum habeat, actio negotiorum gestorum aduerin
338쪽
aduersius procuratorem domino competit, eaque pecuniam tutam a procuratore exigit quia ratiliabitio, cius negotium fecit. Isaulcm, qui seluit,aduersi. s dominum indobiti condictionen, habet, aduorsus falsum procuratorem condictioncm furtiuam, quando malasside acccpit pecuniam, quod si luens a domino indobiti condictione solutum repetere V Iit, domino hanc condictionem furtiuam praestare liue ccdcre tenetur,alioquin doli exceptione repellitur. Hupisium ff. Item quaerιtur derctgoriges. d. V ocuratorissae condita caus dit. Est vendidera g. Dιι-. desert d L eum quid.*.sidetirarem, des M. Habet igitur dominus suo nomine, absque cussione, actioncm negotiorum gestorum,propteria aestionem, me modo dictum eis. Idque iure hodierno multo magis quam antea,hodie enim ex constitutione Imperatoris Iustiniani: mnibus sublatis divinctioni ratiliabu --compa
Habet' etiam dominus,alieno no me cessione condictioncm furtiuam, qua melior est actione negotiorum ge
Sed hic necesseest explicare,quod fortassis iam ante fa 29ctum oportuit, quis dicatur alsus procurator Nonnullis falsus procurator ille est qui mandato caret,ut puta qui plane nul lum, vel insumaeiens mandatum habet, atque ita post alios visum quoque fuit Pacio,inis L creduoru--.I.Ch.r inr. CNinde atque falsus tutor ille dicitur, non tantum qui tutor da
339쪽
Iiena negotia absque mandato gerit,uc qui percrrorem gerit,
existimans,ibellic procuratorem,cum non sit quod tamen nemo facile adfirmabit. Huic enim, qui bona vide,.1bsq; mandato,altocius negotia administrat,falsitas non potest imputari,ac consequonter nec is falsus procurator dici.Hoc sanetacile ad- mitrepotcst,ucrum procuratorcin eundem non Csse, non tamen ob id statim tessum,cum medius esse possit,qui nec crus, nec falsus procurator cst. 31 Sic fenim eum,qui doctus non est,non statim indoctum dicimus,cum inter doctum, indoctum, modius esse possit Sic quod acutum non Est, non statim obtutum dicitur, cum ineor haec medium dari queat, qui acuto siue subtili ingenio noest praeditus,non statim ingenio obtuso osse perhibetur , cum medium dari possit,& mediocresipius inueniatur. Eademi tione inter verumi fatam procuratorem discrimen statviamus,Vt qui Verus procurator non est, non continuo falsus exsestimari debeat. Falsumtitaque procuratorem eum dicimus, qui simulat,fingit,asseueratiasse Animum n malignum & dolosum in procuratore falso requirimus Hinc ICtus Pomponius est,is,qui simulabat se procur torem este,tcnctu inisu qui I .desura Hinc Vlpianus eum furti actio ne teneri inquit,qui simula se procuratorem esse.lsi
iam eruo.II.in .desolus. Hinc etiam Papinianus iatis notanter scribit,Ialium procuratorem furtum facere, accipiendo pecuniam nomine creditoris, non tantum si asseuercise procuratorem csse,crbotenus,sed etiam si veri procuratoris, que creditor habet, nomine assumto dcbitorcinalienum circumue
340쪽
dominiis habet, fals is procurator dicit ur sim datenim se pro curatorcii quem onori cis sitis cornvertum habet, no iccus aclCtus vli an filium creditorem cum esse docet , qui lclu
Simulationis: quaei ex maloproficistitur arximo pecies
falsi et ,& recte talitis orocuratoris dicitur,qui fallitatem illam committit. AC Minerunt uanu quoquc nostro simulatio de dissimulatio. Nam dissimulatio fallitas non est,sed stellio natus, dolus malus,qui alieno crimine deficiente, Stesonatus appellatur. Simulatio autem fit sitas ius: crimen falsi est, non Stellionatus, ita id iuris Auctor Vlpian tradit,in 3 deerim Stellion. Sic hallus croditor ille quoque dicitur,qui false assumit,nomen creditoris,&sc creditoren inualat, hic talius creditor est, ille falsus proclii ator:vt Q rgo falserius.Quaeritur autem -
Et clicimus,mIsium .nocuratorem,qui nomine creditoris, pecuniam a debitore accipit, semper quide falcarium cile, ted non semperiurem Ione, quod dubitor false procuratori bluit pecunia non obsignatam, quam domino non reddidit, hic falsus procurator furtum non committit, pecuniam non obsignata numcrata dominium eius in accipientem transfertur,qui enim pecuniam non oblignatam falso procuratori sebuit,ea mente seluere videtur,ut fiat accipientis, ut ea accipiens latur,&dcinde eandem vel tantundem creditori reddat, LHesponsaborum a g. vlt.depos Hoc crgo casu, falsus procurator
rurtum non comatittit,pecuniae erum domnus factus est, .c
false .s penuleta uri. Qui autem pecuniae dominus est eiuslem fitrium comit mmenon potest. Qu'dsidebitor falso procuratori pecuniam obsignata vcl obserata dederit, ut eam ad creditore perferrei,