Lazari Riuerii ... Praxis medica 1

발행: 1653년

분량: 788페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

331쪽

1 8 8 Praxeos Medica Lib. III. l

a dempta Hus plenitudine per venam brachij. Imδ & absentibus huiusmodi causis, venarum infelici-rum apertio optimam revulsionem praestabit ad opposita di ilanti ssima, cui etiam usui conserent hirudines

ano affixae.

Reuulsiones etiam commode fient per fricti nes , & ligaturas brachiorum & crurum , cucurbiatulas scapulis , & dorso admotas , tum siccas , tum scarificatas. Interdum etiam ad derivandum , cucurbitula scarificata pone aures apposita , multum iuuat ut docetur historia luculenta , Zacuto Lusitano proposita, obsier. 64. lib. i. praxis admirandae his verbis. Diui ianus senex lib. 2. epid. sect. 6. post medium sic prae fatur. Ad auris dolorem, cucurbitam assigito. Haec memoranda sententia summam attulit opem misero cuidam, qui ex dolore auris atroci male habens, omisnibus praesidiis destitutus, vigiliis debilis , & amens factus, continuo febriens , in horas moriturus spera batur. Hic cum ex venae sectione, cucurbitulis costis, humeris, collo affixis , reuellentibus clysteribus , expurgantibus , caeterisque reuulseriis auxiliis, sicut &anodynis intra aurem inditis nullam lentiret utilitatem; cucurbitula scarificata, iuxta aurium glandulas adiplicita, leuatus est, extracto enim copioso sanguine inflammationequee resoluta, huius auxilij beneficio omnino sanus permansit. Idem Zacutus Lusitanus , in praxi ad historias, laudat hirudines pone aures admotas quaternario numero , quas maximum leuamen attuli me refert iuueni cuidam , saeuissima auris inflammatione labo

ranti.

Mirandum etiam interdum effectum profert art riotomia in temporibus celebrata, ad aurium dolorem atrocissi

332쪽

Cap. III. De dolore aurium. 289 altocissimum compescendum , sanguinem feruidum,& spirituosum educendo , qui symptoma illud grauinsimum producebat. operandi modus a nobis expositus est, in curatione doloris capitis a materia o lida oriundi.

Purgatio etiam in hoc affectu utilissima est, ex ebolagogis composita ; humores enim biliosi sanguini permixti , eique fluxibilitatem , & antirrhopiam conciliantes , ad inferiora retrahuntur, & foras edu

cuntur.

Postmodum vero iut is refrigerantibus, tota humorum massa contemperanda est , qui fiunt ex decocto lactucae, portulacae, plantaginis, acetolae, & similium , cum syrup. limon. granat. aut papaueris rhoea-

dosa

Interim vero,dum praedicta remedia Usurpantur , topica continuo administranda sunt, quae perpetuo a nodyna esse debent propter doloris vehementiam , cuius mitigatio reliquas indicationes superat; quarum tamen ratio haberi poterit, si praedictis a nodynis, in principio M augmento, leniter repellentia admisceantur I in statu verb.& declinatione resoluentia;quorum exempla talia esse poterunr. V. Lactis muliebris recenter mulcti J.ij.album. oui agitati, ut in liquorem abeat M. instillentur tepidὸ

in aurem.

Vel lac solum ab ubere in aurem instillatum , valdὸ dolorem lenit. Fol. plantag. & solani ana M. j. flor. camomit. &melil. ana P. j. Fiat decoctio , cuius fumum aeger recipiat in aurem per infundibulum. V.Ol.Viol. nymphaeae &rosac. anag. j. Minstillentur in aurem tepide post suffumigium.

Aselli in praedictis oleis infusi & expressi,praestantius T iaciunt

333쪽

Praxeos Medica Lib. III.

faciunt anodynum; haec enim animalia eximiam h bent vim dolorem sedandi , eaque ratione in doloribus dentium, haemorrhoidum, alitique usurpantur. vel di- sti aselli vivi capiuntur ,& in oleis cum aqua decoquuntur ad aquae contumptionem. Si ardor sit valde intensius , succi refrigerantes oleis praedictis ad mliceri poterunt, in hunc modum. Ol. nymph. dc rosac. ana j.j. succi solani de plantag. ana 3. 6. M. instillentur in autem. Oxyrrhodinum a practicis non paucis usurpatur, ex olei rosacei partibus duabus, Sc aceti parte una Compostum, quod tamen suspectum esse debet, quemadmodum omnia ea quae t potenter repellunt I periculum enim est , ne humor defluens in cerebrum vicinum reis trocedat ἱ estque praeceptum generale perpetuo obse uandum, ne inflammationibus, quae partibus nobilibus proximae sunt, repellentia admoueantur : admisceri t men possunt leuiora repellentia cum anodynis & relaxantibus; sic enim fluxionem moderare reprimunt,nec tamen eam longius propellunt , cuiusmodi sunt antea

proposita ; quibus etiam sequens commode addi poterit.

M. Ol. rosae. 8c nymph. ana j. g. aquae rosar. 8c plantag. ana θ. ss. lactis muliebris i. muci lag. lemin. psylli, dc cydon . extractae cum aqua rosa r. ana 5. Uj.M. iniice in aures guttulas aliquot huius liquoris te pentis , dc circum aures, lintea in eo liquore macerata, appone. In dolore vehementissimo ad narcotica interdum confugere cogimur ; lud raro ea usurpanda sunt,dc maxima cautione adhibita, quia cerebro insensa sunt. Notii

334쪽

Cap. III. De dolore aurium. 291 amplius restitui potuerit. Si igitur magna urgeat necessitas, in hunc modum praescribenda sunt. V. Ol. de semin. papaueris j. s. camphorae, opibana gr. ij. M. instillentur in aurem. V. Ol. amygdal. dulc. g. ij. succi maluae 3. g. myr rhae 3. g. croci B. g. Opij. gr. iij. vel iiij. M. utatur ut

supra. In topicorum administratione, diligenter obseruandum est Galen. praeceptum,quod habetur lib. 3 . de compos. medic. sec. loc. cap. I. ut scilicet auris inflammatione assecta non attingatur, sed medicamenta in eam

instillentur per auricularium specillum, lana mollissima obuolutum, & in iis intinctum ; tum aeger interroge- tu num medicamentum tepidum ei videatur , & num calidius ipsum ferre possit, & ad tantam caliditatem procedatur, ut ipsum non offendar. Tinctum itaque pharmaco specillum ad principium meatus auditori j

moderate imponendum est, ut ex eo in altum medicamentum defluat, idque toties iterandum , donec meatus impleatur mox lana eodem medicamento imbuta, tum meatus osculo , tum auri uniueis ae imponenda est. In statu morbi,olea leniter resoluentia cum anodynis permiscenda sunt, in hunc modum. V. Ol. chamemael. amygdal. dulc. & violae. ana 3.j. ol. lilior. g. M. Sed fomenta & suffumigia potentius resoluunt, quae ex decocto sequenti pa ari poterunt. v. Rad. alth. g. j. sol. maluae, lani,hyperici,ana M. j. semin. lini J. g. semin. maluae,alth. & papau. albi a na5.ij.ssor. camom. aneth. & rosar .ana P. j. Fiat decoctio in aqua,vel lacte,pro sotu, vel suffitu. Aqua e stipitibus fraxini educta , in aurem instillata mirifice dolorem sed i , eiusque causam resoluit. Stipites fraxini virides

335쪽

19x Praxeos Medica Lib. III. igni admouendi, & aqua ab eorum extremitatibus stillans usui reservanda. Si tumor resolui non possit, sed ad suppurationem tendere videatur; quod ex doloris incremento , pulsatione maiore , & febre intensiore dignoscitur; naturae motus adiuuandus erit,& cataplasma iequens admoueri poterit. Residentiam praedicti decocti, pro sotu & suta situ deicripti, cui adde adipis anseris, gallinae , medullae vituli, mucilagin. semin psyllij & foenu gr. ana t. olei chimom. violata ana 3. j. butyri recentis 3.j si . croci g. g. Fiat cataplasma. Cataplasma de mica panis hic etiam erit conu nienxissimum ; dolorem enim sedat,& suppurationem leniter sine calefactione iuuat, eaque ratione in omniphlegmone sceliciter usurpatur. Illius compositio talis

est. . . AE

c. Medullae panis albissimi ib. i. coquatur in lacte

caprino ad pultis eonsistentiam ; deinde adde vitelloso uor. num. ij. ol. rosac. J. ij. croci B. j. Fiat cataplasma. Maxime etiam commendatur cataplasma ex caepa Victorij Faventini , quod in hunc modum compo

nitur.

δί. Caepam num .j.butyri recentis J.ii. Ol. chamom.& rosac. ana 3.j. croci Θ.j. Fiat cataplasma quod moderate calidum parti applicetur. Fadia suppuratione abscessus rΤmpitur, & pus egreditur per auris membranam rarefactam , aut erOcam Tumque aeger in aurem affectam decumbere debet, ut pus commode e filuat;& in aurem infundenda,quae pus eluere, & abstergere valent.

Decocti hordei S. iiij. mellis rosac. J.j. M. instilentur tepide in aurem.

336쪽

Cap. III. De dolore aurium. 2SI ὶ puris acrimonia ulcus generetur, peculiaris cura illi adhibenda est , quae etiam conueniat viceri ab humorum influxu oriundo. Ac primum,quia ex sententia Gal. 4. de com p. med. sec. lo c. topica alicui membro adhibere non possumus, nisi prius toto corpore repurgator Euacuationes solemnes instituendae sunt per venae sectionem , &cathar sim , aegrotantis naturae, & temperamento appropriatam ; Aeque per curationis decursum repeis tendae , quoties opus videbitur. Mox topica abstergentia & exsiccantia usurpanda , a mitioribus ad validiora progrediendo : quorum exempla talia eo se poterunt.

Mellis optimi, & vini albi antiqui ana 3. iii. bulliant ad despumationem , & instillentur in aurem; coton. ppstmodum eodem liquore imbuto obturanda. Deinde, ut medicamentum potentius efiiciatur, su cum marrubi j, apij, absynthij, centaurei minoris, aut cyclaminis cum melle admisce, leuiter decoque, & in aurem instilla. Vel V. Sueel betae δ. i. marrubi j si . mellis Opt. 5. vj.coque parum , postes, adde syrupi ab synthij 3. ij. M. Fo

tius medicamentum ita parabitur. Succi cyclaminis J.j. myrrhae 3.i. croci B. g. thu ris B.j. viridis aeris B. g. vini antiqui J.j. g. bulliant i uiter ad vini consumptionem I liquor bis aut ter in die infundatur. Nota , ante quamlibet liquoris infusionem , aurem esse abluendam hydromelite tepido , probeque abstc gendam penicillis , ex mundis linteis confectis, vel specillo auriculario cotone obuoluto. Detersum ulcus sum cienter , ad cicatricem perducendum est medicamentis epuloticis, in hunc modum usurpatis.

2ί. Aristo

337쪽

294 Praxeos Medicae Lib. III.

M. Aristolochiae rottindae , corti c. granat. 8c gaIlar. ana 3. si . coquantur in aequis pallibus vini & aquae ferratae ad m. si . colat. adde succi plantag. δc polygoni an a j. mellis rosat. 5. ij. M. instillentur in aurem. Vel.

Thuris, myrrhae, an a 3. i. gummi iuniperi 3 6. sarcocollae , ladani ana B. j. Fiat puluis , qui excipia- ltur terebinthina , & fiant paltilli, supra carbones iniiciendi , quorum fumum recipiat aeger in aurem per infundibulum. Vel puluis iste misceatur cum aliquo ex succis praedictis , & auri instilletur. Vel alumen ustum cum vino mixtum in aurem infundatur I potentissimam enim exisse candi vim obtinet. Si ulcus contumax fuerit , & vetustatem contraxerit , a fluxione foueri necesse est , cuius rem tioni incumbendum est purgationibus usualibus, diaeta ex guaiaco , & salsa parilla , eri hinis , ma- 'sticatoriis , cauteriis , aliisque remediis fluxionem auertentibus. Mox ulceris exsiccationi incumbendum est remediis fortioribus , quale est antea praescriptu in , ex succo cyclaminis , myrrha , viridi aeris, aliisque compositum. Vel sequens Valesci , quo se aurium ulcere laborantem Presbyterum ab octo annis, curasse refert. Mellis 3. x. aceti 5.vi j coque ad ignem,& despuma deinde adde viridis aeris 3 .j. M. Haec remedia man8 Ar sero in aurem infundenda simi, & antequam instillentur, auris abluenda est sequenti decocto. V. . Folior. ab synth. althaeae,& agrimon.ana M. i. Fiat decoctio in aequis partibus aquae fontis.& vini albi sub finem additi ad la . si . in colatura dillo lue Oxymel. simpl. 3. j. s. alum. puluerat. 5. . M. abluatuT a ris

338쪽

p. Ir L De dolore aurium 29 s

tis calidὸ , & postea exsiccetur specillo cinone obuo

Si dolor excitetur a remediorum actimonia, imis mittatur ol. amygdal. dulc. Vel amarar. cum myrrha,

aloe , & croco ; & si maior sit dolor , misceatur parum opij; vel instilletur oleum ex vitellis ovorum in moriatario plumbeo subactum. Si vicus valde sordidum appareat, unguentum 2Egyptiacum in succis praedictis dissolutum, usurpandum

Denique plurimum commendatur 2 Galen. Aetio,

alitique, tum Graecis, tum Arabibus, tum neotericis, scoria ferri, ad ulcus aurium polenter exsiccandum. Galen. de com p. med. sec.loc. scoriam ferri cum aceto acerrimo tritam , vel decoctam usurpat. Hollerius in commentario illius capitis , Arabum praeparationem

magis probat, qui scoriam cum aceto terunt, postea exsiccant idque septies repetunt, poste, in pollinem redigunt . de cum aceto acerrimo coquunt longa coinctione, dum mellis crassitudinem acquisierit ; atque ita siccant, & in usum reuocant, cum melle, aliisque liquo-tibus dissolutam. Si auris dolor excitetur ab aliquo corpusculo in aurem immisso, ut lapillo, nucleo cerasi , aut aliis huiusmodi, quae intensum dolorem parere consueuerunζ,& interdum inflammationem,conuulsiones, ac mortem accersere ; ut refert Matthaeus de Gradi, puero cuidam decem annorum , nucleum cerasi in aurem immissum,& male a chirurgo tractatum , insignem dolorem, ac mostem intulisse. Eorum corpusculorum extractio sic molienda est.

Primum aduertendum est , an auriculario specillo eorpuscula illa extrahi possint; quod caute admodum gendum, , ne ab eodem specillo penitius immit-T tantur,

339쪽

as 6 Praxeos GMedieae Lib. III.

tantur, quod non raro solet contingere, Ideo si res In aurem immissa totum foramen impleat, satius est ab usu specilli omnino abstinere ,& reliqua auxilia tentare,quae in hunc modum administranda sunt.. Paulus specillum lana inuolutum in resinam , se a terebinthinam , aut gummi, aut aliud quoddam glutianans medicamentum demittendum csse scribit , ibique vertendum , donec sensim res in aure contenta existrahatur.

Si hoc modo nihil essicitur, oleum calens meatui continuo instillato, ut pars illa relaxetur, & res in aure contenta lubrica fiat ; sic enim facilius excidere , aut extrahi poterit. Adhibeantur sternutamenta naribus, naresque claudantur , & os comprimatur, ita enim a vehementi spiritus explosione , id quod in aure continetur, expeti

litur

Haec auxilia indesinenter usurpanda sunt , donec aeger liberetur, si enim res in aurem immilla diutius perstiterit, inflammatio orietur, & postmodum multo dissicilior erit corpusculi extractio,& graue impende-bi periculum.

Arculanus in nonum Rhasis asserit, caput lacertae auri admotum , corpuscula illa extrahere . & propria experientia confirmat his vel bis. De expertis per me in extractione rerum infixarum in aurem est, ut lacerta villa, aut nouiter mortua applicetur cum capite suo auri & ligetur , si per tres horas retenta , & cum νeam amouebis , inuenies rem infixam adhaerentem capi i lacertar, & hoc valet in extractione cuiuscumque rei ubicumque fixae.

Denique, si praediista remedia non sussiciant, ad extractionem veniendum est , quae fit per instrumenta chirnrgica

340쪽

Cap. III. De dolore aurium. α9 7ta chirurgica quae fuse & eleganter docetur e Fabricio Hildano cent. I. observ. 4 s. 6. & ab Aqua pendente in operationibus chirurgicis , capite de aurium chirurgia.

Pulices aliquando in aurem sese insinuant , & in illi iis cauitate sese commouentes magnam molestiam patiunt. Ad illatum extractionem globulus expilis caninis compositus in aurem demittatur, & pulex C se in eum inferet . ob tympathiam quam habent pulices cum canibus. Vel ex lana molli compressa pes.sulum componito, & in aurem frequenter demittito. Vel dictum pessulum terebinthina illinito , dc altius in aurem demittito. A qua in aurem introducta natando , aut caput irrigando , saepissimὸ molesta esse consueuit, & doloremessieere. Illa viplurimum facile excutitur, si quis alteripedi innixus eiusdem lateris cum aure affecta , capite parumpet decliui saliat. Si hoc non sus iat, extractio molienda est exsuctione ficta per fistulam , aut arundinem petatissime in aurem immissam , aut folle paruo in eamdem introducto,& postea dilatato. Extremitas autem fistulae quae in aurem demittitur, cotone obuoluatur. ut foramini auris arctius vitiatur,neve aer e Iernu Singredia ur , qui attractionem impediret. Galenus, & Aetius assiduὸ oleum infundunt, & au - rem irrigant, mollique lana sonent; deinde molli l na ex rergunt, rursusque infundunt, idem saepitis repetendo.

Αe denique spongiae mollissimae, & siccissimae se stula in autem demittantur, donec sicca , nec amplias

humida extrahantur.

SEARCH

MENU NAVIGATION