P. Cornelii Taciti ... Ab excessu Augusti annalium libri sedecim

81쪽

8 P. CORNELri TAci Trduces i: Romanos, eun D ueuerantium ossicia ad A sitam uerserat,partem, prolis firma da amicitiae miserat,baud perinde no stri metu,

quam fidei populariam dis min. Postfue Phra

hatis sequentigregia, ob internas caedes, uesnere in urbem legati a primoribus Parthis,qui Vononem uetustissimum liberorum eius acciret. Maenisicum id sibi credidit Caesar, auxit opibus. Et accepere barbari latantes, utferme ad noua imperia. Mox subit pudor de me ouisse Parthos, petitum alio ex orbe regem, hostium artibus infectum iam inter prouincias Romanas solium Arsacidarum baberi dari, Vbi istam gloriam trucidantium Crasium, exturbantium Antonium, si mancipium Casaris tot per annos struitutem perpessum Pa this imperitet ' Accendebat dedignantes oeipse, diuersus a maiorum institutis,raro uena tu, fetui equorsi cura, quoties per urbes incideret te licae gestamine fossus erga patria3 epulas inridebantur Graeci comites, ac uilissima ut lium annulo clausa sed propti aditu obuia comitas, notae Parthis uirtutes, noua uitia, quia ipsorum maioribus aliena perinde odium pravis honesis. Igitur Artabanus Arsacidarum e sanguine apud Dahas aduiatm excitur,primo, con'resio fusin, reparat uires, regno, potitur. Victo Vononi perfugium Armeoia fuit, uacua tuc nterque Parib M um Ro

82쪽

ANNALIVM rLO Romanas opes infida, ob scelus Antonii, qui A rtava e rege Armeniori ecie amicitia in- Iectia, dein catenis oneratu, poRremo inter se rat. Eius filius Artaxias , memoria patris nobis infensus, Arsaciduri uiseo; regnums tutatus es. Occiso Artaxia per dolum propinquorum, datus a C aesare Α rmens s Tigranes , deis duc7- : in regnu a Dbe vo Nerone. Nee Ti. grani diuturnum imperisi fui neq; liberis eiu quanqua sociatis more externo in matrimonisi regnump. dein iussu Augusti impositin Artavasdes, oe non sine clade noΠra deiectus. rum C. Caesar componenda Armeniae deletitur. Is RFiobaronen origine Medi/, ob insigne corpo ris formam, raclarvaiamsi uoletibus Ammeniis praefecit. Ariobar ne morte fortuita absumpto,stirpe eius haud toleravere, tetatos feminae imperio, cui nomen Erato, eas breui

puls, incerii solutis,'magis De domino, qtiam in libertate roseu tu Vononein regniι aceψιάt. Sed ubi minitari Artabanu , parum subsidii in Armeniis, uel si nostra ui defende retur bellu aduersus Parthos sumen era rector S3ria Cretis' Silianus exciti cusodia ciresidali manete luxu O regio nomine. quod tuis dibrium ut effugere agitauerit Vonones,in loco reddemus. Caterv Taberio haud ingratis accidit, turbari res Orietis. ut ea decie Germauica:

Aetis legionibus abstrahere uouis, prouinciis impo

83쪽

8o P. CORNELI 1 TACITI impositum, dolo simul γ casibus obiectaret. At iste quanto acriora in eum pudia militum, o aduersa patrui uoluntas , celerandae uictoriae interior, tractare praeliorum via , . quasbi terim iam annu belligerati saeua uel prospera euenissent fundι Germanos acie γ iussu lo, cis, iuuari luis , paludibus, breui aestate , O praematura Deme :suum milite haud pertude uulneribus, quam Dat s itinerum, diano armssi u ad 4s aue Gazias missi adis equis, longuimpedimeutoru agme,opportunum ad insidia defensantibus iniquum : at si mare intretur, promptam ipsis possessionem, hortibus ignotam simul belli, maturius incipi, legiones, oecomeatus pariter uehi: integru equite, equosq; per ora alueos mini; media in Germania fore agitur bue intendit, missis ad census Galliarῶ, P. vitellio O Cantio. Silius oe Anteius in Caecinna fabricadae classi praeponsitur. Mille naues sufficere uise, properatas: alia treues angssa puppi,proras, lato utero,quo faciatim suctus tolerarent: quadam planae carinis, ut sine noxa siderent: plures appositis utris gubernaculis,conuerso ut repente remigio, hine uel illine adpelleret:multae pontibus'ata ,super quas tormenta ueberentur, simul aptae s rendis equis,aut commeatui, uelis habiles, cita remis, augebautur alacritate militum in speciem ac ιerrorem. Insula Batauorum, in quam

ui t

84쪽

esnuenirent pradicta,Ob faciles a hulsiu accis piendiis copi , in transmittendum ab bellum

opportuna. Nam Rhenus uno alueo continuus, aut modicas insulas circumueniens, udprincipium agri Bataui, uelut in duos amnes diuiditu eruatq; nomen γ uioletiam cursus, qua Germaniam praevehitur, donec Oceano miscesatur: ad Gallicam ripam latior, placidior adsuens, uerso cognometo Vahalem accola dicunt: mox id quos uocabulu mutat Mosa δε- minς , eiu s immensio ore eundem in Oceanum est uuditur. Sed Caesar dum adiguntur naues, Silium legatum cum expedita manu inruptionem in Chattos facere iubet. Ipse,audito easellum Lupiae sumini adpositum Obsideri sex legiones eo duxit. neque silio ob subitos imbres aliud acIsi,quam ut modica praedum, oe Arp principis Chattoru coniugem liam, raperet. Neq; Caesari copia tugna obsessores fecere, ad fama adueratus elud dilapsi: tumulu tamen nuper varianis legionibu structum, ueterem aram Drusositam disiecerat. Retatuit aram, honors patris princeps ipse cum lutonibus δε-

eueurrit. Tumulsi iterare haud usum. γ cun '

Aa inter easellum A lsone ac Rhenum nouistimitibus aggeribus, permunita. Iami: cla aduenerat, cum praemisio commeatu, distributis in legiones, ac socios nauibus, fossam, cui Drusiana nomen, ingressu , precatusue Dr

85쪽

ra I. CORNEL0 TACITI Ilim patrem, ut se eadem ausim, libens placatusq; exemplo ac memoria consiliorum ais opetum iuuaret acus inde Oceanum usque ad Amisiam flumen secunda nauigatiove peru hitit, . Clasiis Amisiae relicta λο amne, errastums in eo quod non subvexit. transposivit mi litem dextras in terras iturum. ita plures dieres sciendis pontibus absumpti. Et eques quidem ae letiones prima aestuaria nodum adcrescente urnia intrepidi tra lare postremum auxiliorum α'men, Batauti; in parte ea dis insultat aquis, arte, nandi ostentant,turbati, O quida hausi uenit. Metanti casti a Caesari A ngrivariorgdeseella a tergo nuntiatur. Misimissico stertiuius eum equite γ armatura leui, que eadibus perfidiam ultin est. Flumen Visuxis. Romanos Cherusi sq: interfuebat. eius in ripa cum caeteris primoribus Arminius ad uetitis,

quaesitos an Casir uenisset, pos3quam adseresponsum est, ut liceret cum Fatis consequiorauit. Erat is in exercitu cognomento Fla

uiui nisi is side, γ amisso per uulnus oculo

paucis aute annis duce Taberis . tum permisssium, progressusque salutatur ab Arminio.qui amotis stipatoribus, ut sagittarii notira pro ripa dispositi abscederent. postulat,

quam digressi, unde ea deformitas oris interrogat fratrem: illo locum, praelium refereste,quodnam praemium recepisset exquirit. Fω

86쪽

ANNALIUM LIB. II. uius auctasipendia,torque, coronam,iliae militaria dona memorat, inridente Arminio uiliastru ti' pretia. Ea in diuersi ordiuntur hiemagnitudinem Romanam, opes Caesaris, oeuis eras aves poenas, in deditionem uenienti paratam clementiam, neque conis em filium eius hostiliter haberi. Iste fas patria ertatem auita penetralis Germania deos, matropraecum sociam, ne propinquorum ad tu Gniquegentusua desertor proditor, quam imperator esse mallet. Polatim iude ad iuria a pro sit, quo minus putuam conscrerent ne flumine quidem interierio cohibebantur, nil Stertinius adcurrens, plenum irae armaque equum poscentem Flauium attinuisset. Cern batur contra minitabundus Arminius, pratiumque denuntians. nam pleraque Latino seMmone interiaciebat, ut qui Romanis iu ORDA ductor popularium meruisset. Dilaro die Gera manorum acies trans Visurgim setit. Caesa,

msipontibus praesidiffs impositis dare in disiora

men legiones haud imperatorium ratus, equitet vado tramittit. Praefuere stertinim, γ e num mera primipilarium Aemilius, dissantibus Io em inuecti ut bosem deduceret. qua celerrimus amnis, Cariovalda dux Batauoru erupit. eum

Cherusii'ga utantes in plauitiem saltibus

circumiectam traxere. dein coorti γ undique

usi trudunt adorsos,instant cedentibus, cox

87쪽

P. CORNELII TACITrIectosq; tu orbem pars Wongressi, quidam em nus proturbant. Cariovalda diu sustentata bospium sauitia, hortatus suos ut ingruenteς ω-

tervas globo friugerent, atque ipse in densi si mos inrupens, congesis telis eiquo tabitur, ac multi nobilium circa caeteros uis sua, aut equites clo Stertinio Aemilios siubuenie . tes, periculo exemere. Caesar transgressus Visurgim, iudicio perfuga cognoscit delectum ab Arminio locum pugnae, conueni alias nati nes influam Herculi1acra, ausuros, no Iurnam castrorum opprimesionem. habita indui des, cernebantur ignes,sugersis propi Peculatores audiri emitum equorum mmera it inconditi agminis murmur attulere. Igitur propinquo summae rei discrimine, explo-xandos militum animos ratus , quonam id mo do incorruptum foret,secum agitabat Tribus nos centuriones lata saeptus q/am comperta nuntiare ib ertorum seruilia ingenia , amicisisse adulationem: si concio uocetur,illic quos quae pauci incipiant,reliquos adyrepere: penitus uoscendo mentes, cum secreti incus diti tu ter militaris cibos, hem aut metum pro errent. Nocte coepta, egresus Augurali, er ocinculta Cr uigilibus ignara, comite uno , coni

dias humeros ferina pelle, adit OHrorum uias, adsistit tabernaculis , ituri: fama sese cum hic uobilitatem ducis, decorem alius, plu-

- . .

88쪽

ANNALIUM LIB. II.

rimi patientiamicomitat em,perseria, eriscos euudem animum audibus ferret reddendam1 gratia in acie faterentur mulperfidos ruptores pacis, ultioni Cr gloriae macilados. Int rquae unus hiatium Latinae lingua Iciens , aisio ad uallum equo, uoce magna, eoniuges , σagros, stipendis in dies, donee bellaretur,se pertios centenos, i quis transfugi siet, Arminii

nomine pollicetur. Incendit ea contumelia legionum iras, ueniret dies, daretur ρύος,μmpturum militem Germanorum agros, tra cturum coniuges: accipere omen, G matris

monia ac pecunias hostium praedae d sincre. Tertia ferme uigilia adsultatum est eastris sine coniectu teli,poIHquam crebras pro munimeuotis cohortes oe nihil remisium sensereadem lata Germanico quietem tulit, operatum, sanguine sacro resperjuxta , pulchriorem aliam manibus auia Augu-sa accepisse. Auctus omine, addicentibus auospiciis uocat concionem, oe qua sapientia,pi ἀ--ja,apta, imminenti pugna disierit. Non ea pos modo militi Romano adpraelium bonos,sed si ratio adsit,fluo G saltu . nec enim imme barbarorumscuta, enormis hastas intra' trucos arborum,oe enata hums uirgulta perinde haberi quam pila, ' gladios, Gr harentia corpori tegmina: lensarent ictus, ora mucroni δquaererens non loricam Germano, no galeatne

89쪽

cuta quidem ferro,nervove firmata, sed uimi

Num textus, uel tenuis, Gr fucatas colore tabulas.primam utcunque aciem bastatam, caten prausea aut breuia tela iam corpus ut uisu torsuum et ad breuem impetum ualidum,sic nulla

uulnerum patietia sine pudoresagiiij, sine cu-νa ducum,abirefugere,pauidos aduersis,inter secunda , non diuini, non humaui iuris memores : si taedio uiarum ae maris finem cupiant

hac acie parara : propiorem iam Albim quam Rhenum : neque bellum ulira, in do se pa 4ri pistruis uesigia prementem, i dem intere is victorem siste, eui. Orationem ducis secutis militum ardor, Quump pugnae datum. Nec

Arminiin, aut caeteri Germanorum proceres

omittebant Hos quisis temri. Hos esse Romanos Voriani exercitio fugacissimos, qui ne bel tu tolii arent seditionem induerint quorii pars onusa uubieribus tergu ars fluctbus pro cestis iactos artus, intensis rursum bosibus aduersis Odrs objciat, nulla boni Perelasiem quippe auia Oceani quUta ne quis uenient/bus occurreret, ne pulsos premeres: sed ubi miscue

rint manus,inane uictis,uentorum remorumve

obsidium memini sient modo auaritia, crudeblatis, superbia, : aliud sibν reliquum quam te vere tib tutem , aut mori ante seruitiumSSic accensos praelium posientes in cam- ρη Ii ut o nomen, deducunt : is medius m r

90쪽

ANNALIUM LPs. Ir. 8 inter v rgim costes, ut ripae fuminis c dunt , aut prominentia montium re iuui n- aqualiter sinuatur. Pone tergum iusiurgebat flua editis invitum ramis , O pura humo inter arborum truncos, Campum m prima fluarum , barbara acies tequit : sti Cherum iuga insedere, ut praeliantibin Romanis desuper tuo currerent. N ser exercitin sic incessit : auxialiares Gasii, Germanii; tu fonte,ps quoipem

dites.sagittarr, dein quatuor legiones cum duabus pratoriis cohortibus, ac delecto equite Caesari. exin totidem alia legiones , leui ammatura cum equite inittario, caeteraeq Dcιο-rum cohortes. Intentus paratus : miles ut ordo agminis tu aciem adsisteret. Villi Cheruscorum eat eruis, qua per ferociam proruper iit, καἰ dissimos equitum incurrere latus, Stertinium cum caeteris turmis circungredi , ter aue iuuas dere iubet, irae in rempore adfuturus. Intereri

pulcherrimum augurium ο 0 aquila petere luari O intrare πιβ , imperatorem aduerterer

exclamat irent, sequerentur Roma/m aue

propria legisnu numina. Simul pedetiris acies infertur, O' praemisius eques poLDemos ac la

na diuersa fuga,qui 3 tua tenuerant in apertia. qui campis aUiteran influa ruebant Me inter hos Cberini, collibus detrudebauit rii ter quos insignis Arminiin manu, uoce,uulnere.