P. Cornelii Taciti ... Ab excessu Augusti annalium libri sedecim

51쪽

o P. CORNELII TACITI tubernio legionum eductus, quem militari uocabulo Caligulam appellabant, quia pleruns ad concilianda uulgisudia eo tegmine pedum induebatur. Sed nihil aeque flexit quam inuidia in Treviros orant,o Huut, redιret, maneret: pars Agrippina occu santes, plurimi ad Ger- manicum regressi. is, ut erat recens dolore ira,apud circunfusos ita coepit, Non mihi uxor, aut filius patre O- Rep. charioressiunt: sed illa quidem sua maieΠas, imperium Romanum caeteri exercitus de sudent coniugem, tiberos meos,quos pro gloria uestra libens ad exitium offerre,nunc procul a furentibus summoueo, ut quicquid isnuesceleris imminet, meo tantum sanguine pietur : neue occisus Augusti pron pos, interfecta Tyberii nurus, nocentiores uos faciat.quid enim per hos dies inausum,inteme ratumve uobis quod nomen huic coetui dabo' militesne appellem ' qui stium imperatoris MeHri uasto, γε armis circunsediHis ' an elues, quibus tam proiecta senatus autoritas ' hostii; quos ius, sacra legationis , O fas gentium rupiHis. D iuus Iulius seditionem exercitus uerbo uno compescuit, Quirites uocando,qui sacramentum eius detrectabant. D iuus Augu-sus uultu, uspectu Actiacas legiones exterruit.nos ut nondum eosdem, ita ex illis ortos si Hispania, Uriaeue miles aspernaretur, tamen mirum G indignum erat. Primane, γ' uice

52쪽

em σ

ANNALIUM L I φ. I. ssimasse ones iliasignis alaberis aeceptis, tu tot praeliorusocia, tot praemiis aucta, egregiam' ducissim gratiam refertis mune ego nuntium patrciata omnia aliis eprouincise audientcseram:ipsus Urones,Vsus ueteranos,non missio ne,non pecunia satiatos ' bie tantum interfici centuriones, elici uesbunos,includi legatos:infecta sanguine castra, flumina, mes precariam anima inter issensos trabere. Cur enim primo concionis, die ferrum illud quodpectori meo in- Agere paraba, detraxistis ' O improuidiam cis melius amautius isse,qui gladium offer bat. cecidissem certe nondum tot sagitiorum exercitui meo conscius. legissetis ducem qui mea quidem mortem impunitam sineret, Vari ta- 'men O toum legioniι ulcisceretur. Nes enim dii sinant, ut Belgarum quaquam offeretium decus istud, Cr claritudo sitsubuenisse Romano momini,compressisse Germania populos. Tua diue AuguHae coelo recepta mens, tua pater D rus imago, tui memoria iisdem issis cum Militibus, quos iam pudor gloria 'intrat, eleuant baue maculam, irasque ciuilis in exitium binibus uertant. Vos quoque, qκorum alia nunc ora , alia pectora contueor, si legastos Senatui, obsequium Imperatori, se mini coniugem , ac filium redditis, discedite a co tactu, ac diuidite turbidos . id flabile ad tuentientiam idsdei uinculum ei it. Suppliccs ad

a haec

53쪽

so P. eo RNE LII TA cITI hac γ uera exprobrari tente orabant, puniret noxios,ignos eret lapsis, Gr duceret in bosem: reuocaretur coniunx, rediret legionum alumnus,neue obses Gallis traderetur. Rediatum Agri pine excusauit ob imminente ρα tum, π femem. uenturum filium. eaetera ipse exequeretur. Discurrunt mutati, oe seditiosi'mum quenque uinctos trabunt ad legatum Isgionis prima, C. Cetromu, qui iudicium G poenas de singulis in hunc modum exercuit. Stasbant pro concione legiones diibictu tiariis.

rein in suggestu per tribunum os Zendebaturas nocentem adclamaueraut , praecedis datus trucidabatur, O gaudebat caedibus miles tanquam semet absolueret nec Caesar arcebat, quando nullo idisius iussu penes eosdem saeuitia facti inuidia erat secuti exemplum ueteras ni,haud multo pUin xbatiam mittuntur, ' me defendenda prouincia, ob imminentis Susuos, caterum ut auellarentur casti is, trucibus adhuc, non minus seritate remedii, quam seleris memoria. Centurionatum inde egit. ciatatus ab imperatore, men,ordinem, atriam,

numerumst ea diorum, quastrenue inpraeli's fecisset, cir cui erant denaria militaria,edebat: si iribuni, si legio industiriam, innocentianas

adprobauerant, retinebat ordines ubi auaritiam, aut crudelitatem cossenseu obiectauissent,

Ρluebatur militia. Siς compositu praesentibus, baud

54쪽

haud minor moles superera ob ferociam quiuistae, G undevicesima legionum sexagesimum apud lapidem loco vetera nomen es o hybernantium. nam primi seditionem coeptaverant.

atrocissimum quodque facinus horum manisbus patratum. nec poena commilitonum exsterriti,nec poenitetia conuersi ira. retinebant.

Igitur Casar arma, classem, socios dimittere Rheno parat s imperisi detrectetur, bello ceristaturus. At Roma nondum cognito, rui fuset exitus in Ilbrico, legionum Germanicari motu audito, trepida ciuitas incusare Taberium, quod dumpatres, oe plebem,invalida et inermia,cunctatione sicia ludificetur, dissideat interim miles, nes. duorum adolescetium non dum adulta autoritate comprimi queat ire

ipsum G opponere maiestatem imperatoriam, debuisse, cessuris, ubi principem longa experieueia,eundems seueritatis, munificentia summum uidissent. an AuguHum fessa aetate tooties in Germanias commeare potuisse, Tabeorium uigentem antiis sedere in senatu uerba patrum cavillantem :satis prospectum urbana seruituti: militaribus animis adbibenda fomenta, ut ferre pacem uelint. Immotum aduerasus eos sermones xus Uberio fuit non omittere caput rerum neque se rem publicam in ea- sum dare. Multa quippe O' diuersa antebantrualidior per Germania exercitus propitor apud 4 a Pana

55쪽

12 P. CORNELr I TACITI

Pannoniam:ille Galliam opibussubnixus , hic Italia imminens. Quos igitur anteferret ' aene postposti columelia incenderentur. At perf-lios pariter adiri,maisate salua , cui maior elanginquo reuerentiasmul adolescentibus excusatum,quadam ad patrem reiicere. re entus Germanico,aut Druso, posti a see mitigar uel infringi, quod aliud siubsidium, si imperato rem spreuissent' Cato um ut iam iams iturus legit comites, conquisiuit impedimenta, adornauit naues, mox Demem, aut negotia uiarνe

ea ustus, primo prudentes, dein uulgum, diutissime prouincias fefellit. At Germanicus quanquam contra fio exercitu, oe parata indoe flores ultione, dandum adhuel alium ratus,si recenti exemplo sibi it sic considerent, ρυα mittit literas ad Caecinna, uenire see ualida manu, ac ni suppliciu in malos praesumant, usurum promiscua cade. Eas Caecinna aquiliferusgnio feroque, cr quod maxime castrorum fue rum erat,occulte recitatruis cun ios infamiae, se sue morti eximant bortatur: nam in pace

causus oe merita spectari,ubi bellum ingruat,

innocentes ac noxios iuxta eadere. Illi tenta, tu quos idoneos rebantur, poHquam maiorum

Ie ionum partem in ossicis uident, de sentenis ιia legati statuunt tempus, quo sedissimum quenque, seditio ui promptum ferro inua, dant. Tuucsigno luter se dato,inrumpunt cons

56쪽

eubernia, trucidaut ignaros, nusso uis consciis noscente quod eaedis initium, quis fuis. Diuersa

omnium qua unquam accidere ciuilium armorum facies non praelio,non aduersis e castrissedi dem e cubilibi, quos simul usentis dies ,sio

mul quietos nox habuerat, disiedunt in partes, ingerunt tela.clamor, uulnera, sanguis palam: causa in occulto. caetera fors regit. γ' quidam bonorum caesi. Poliquam intellectum in quos seviretur, pewm quoque arma rapuerant. neque legatus, aut tr dunmomoderator a fuit , permissa uulgo licentia atque ultio, o satieta3. Mox ingressus eaλα Germanicu non medicinam illud plurimis eum lacrγmis, sed cladem adpellans, cremari corpora iubet. Truces etiam tum animos cupido inuolat eunodi in hostem,piaculum furoris, nec aliter posse placari commilitonum manes , quam si pectoribus impiis boniata uulnera accepi sient. Sequitur ardorem militum Caesar: iuncto, pomis tramittit duodecim millia e legionibus sex, uigintiDeias rohorteis, octo equitum alas, quarum.e seditione intemerata modesta fuit. Laeti neque proeul Germani aritabant, dum iussititio ob amisium Auginum , p)R, discordiis attinemur. At Romanus agmine pro perofluam Caesiam, limitems a Uberio --ptum scindit, ORO in limite locat Jontem c tergum ualla, latera concadibus munitus.

57쪽

I P. CORNE LIr TAcrTx Inde salitu obscuros permeat, consultats ex duobus itinerisus, breue γ solitum sequatur. an impeditius oe intentatum, eo, hostibus in

cautum. Deledia longiore via , catera adcelsrantur. Etenim attulerant exploratores Iesam eam Germanis no Iem, ac Folenitibus epulis ludicram. Caecinna cc expeditis cohortibus praeire, Ar obstantia tuarum amoliri iubetur, logiones modico interuallo sequuntur. Iuuit nox sideribus inlustris. Ventumq; ad u cos Mars

rum, circundata stationes stratis etiam tum per cubilia,propterque mensus, nullo metu, nonani ε positis uigiliis: adeo cundia incuria disieis Lia erant: neque belli timor ac ne pax quidem nisi languida, Ioluta inter temuletos. Caesarauidao legiones quo tutior populatio foret, quatuor in cuneos dispertit. quinquaginta millium spatium ferro flammisq; peruas Lat. nousexus, nonato miserationem αι tulit. profana simul in sacra, oe celeberrimum ιlus genιibus templum, quod Tanfiana uocabant ,solo aquavo

tur ne uulnere milites, qu3Memisomnos, iners mos, aut talant eis ceciderant: Exouit ea cades Bructeros, Tubautes, Vsipetes: Faltusque,

per quos exercitui regressus, insedere . quod g rum duci: incquis umero γ' pratio.pars equitum , Gr auxiliaria cohortes ducebant:

mox prima legio, mediis impedimentis sinis Hum latus undeuicefimam, dextrum quintani Hausere

58쪽

ANNALIUM LIB. T.

clausere: uisesima legio terga firmauit, poncateri iociorum. Sed holtis donec agmen per saltus porrigeretur immoti, dein latera, in fontem modMe adpultantes, tota ui nouisiimos incurrere. Turbabautur, dei is Germanorum catervis leues cohortes, cum Callar aduectus a uicesimanosinoce magna, hoc illud tempus ob-bter auda seritιonis clamitabat, pergererat, properarent culpam in decus uertere. Exarsere animis , unaque impetu perruptum boHem redigunt in inperta, cadunts simul primi agminis copiae lasere 6luas , Ibaque communiuere Quietum inde iter.. Fidensique receatιbud ac priorum oblitus miles in Dbernis locatur. Nuntiata ea , Taberium laetitia curaque adferacerrigaudebat oppressamseditionem: sed quod largiendis pecuniis, σ missione fetauata Douorem milatum quaesiuisset, bellica quoque Germanicigloiria augebatur. Retulit tamen adfonatum de rebus ge . mulicique de uirtute eivi memorauit, magis in speciem uexi is Ador Matu, quam ut pera tus seutire credcretur. P ω-rioribus Drusum. finem se rici motus Ia dauit, βdistentio infida oratione. Cundias

qua Germanicus indulserat, seruauit, etiam apud Pannonicos exercitus. Eodem anno I

ba supremum die obiit, ob impμdicitiam olima patret Augulio Pandateria insevia , myxupido Uteranorum, qui Siculum fretum ac-d colant.

59쪽

P. CORNELII TA cITIeolunt, clausa. Fuerat in matrimonis Dbie

xjsorentibus Cato G Lucio Caeparibus proueratq; ut imparem: nee alia tam intima Disberio causa, cur Rhodi; absiederet. Imperium adeptus, extoreem, infamem, oe posὶ interfectum Posibumum Agrippam omnis Dei egenum, inopia, ac tabe longa peremit, obsis o ore necem longinquitate exilis ratus. Pareausa saeuitia iis Sempronium Gracchum, qui familia nobili, flers ingenio, praue Iaiscundus, eandem Iuliam in matrimonio Marei

Agrippa temerauerat. Nee is libidini sinis traditam P berio pervicax adulter mutum ci odi s in maritum accendebat. Literas quas Iulia patri Augusto cum inserutiona

berii seripsit, a Graccho compinta eredesbantur. Igitur amotud Cercinuam Africi masris Insulam, quatuordecim annis exilium to Ierauit. 'rune milites ad eadem missi , inu nere in prominenti litomis nihil laetum opperientem. Quorum aduentu breue tempus peti, uit, ut suprema mandata uxori Astiaria preliterra dare ceruicemque percussoribus obtulit. Constantia mortis haud indignus Semproonio nomine, uita detenerauerat. Quidam non

Roma eos milites, sed ab L. Ure te pro- coufule Asilea missos tradidere, autore Voberis, qui famam cadis pse in Asprenatem ης Ni , Π, a Perauerat. Idem annus nouad

60쪽

reremonias accepit, addito Ddalium Augu- salium sacerdotio, ut quondam T. Tatim re tinendis Sabinorum sacris sodales ratios insensuerat. Sorte ducti e primoribus ciuitatis unus er uiginti. laberius, Drusu N, Claudius,m Germanicus adiiciuntur. Ludos AuguΠα-Ies tune primum captos turbauit discordia ex certamine histrionum. Indulserat ei ludicro Augustas, dum Neouenati obtemperat e D in amorem Bathlli. Neque ipse abhorrebat talibu/flu Lis, O ciuile rebatur misieri uoluptatibus uulgi. Alia Tyberis morum uia, sed populum per tot annos molliter habitum,nou- dum audebat ad duriora uertere. Druso Caesare, C. Norbano Cos s. decernitur Germanico triumphus manente bello , quod quanquam in aemtemsumma ope parabat, mitio ueris repentino tu Chattos excur' praecepit. Nam

spes incesserat dissidere hostim in a rminium ac Segestemini em utrunqueperfidia in nos,

nut*ue. Arminius turbator Germania, s

geliciparari rebellionem saepe alias, oesupreomo eonuiuio pos7 quod in arma itum, aperuit, Dasits varo visee, Arminium, oe cates Wos proceres uinciret: nihil ausuram plebem pristipibus amotis , atque ipsi te in fore quo crimina,ω innoxios discerneret. Sed varus fare oe ui Arminii cecidit. Segestis,quanquam

consensu rentis in bellum tractus, discors mox d 1 nebat