장음표시 사용
241쪽
aa6 LIB. II. SECT. III. CAP. II.
eat. Pessimum item , si cruentum omnino expuimusἔvel ubi quae expuimus flavescant, & multo magis si nigra sint. Pulsus parvus , crebrior , durus , 8c Praesertim serratus, ex mente Hippocratis , item et GDIeni mortem proximam indicant. Cum febre maligni aut nunquam, aut fere nunquam ex huiusmodi imflammationibus evadunt aegri . Quo dolor exterior, tametsi acutus sit , percipitur , caeteris paribus , eo melius; quum id aut solos musculos intercinales, aut solam Neuram superficietenus , pulmonibus intinxioribus illaesis, affectam esse significat . Humoribus in tubulis concretis , atque stagnantibus, qui sive pleurit idem, sive peripneumoniam
fecerint, foventque, apposite discutiendis, praeter optimam in rebus omnibus, quae ad diaetam pert, nent, vivendi normam constitutam , quae proiecto ab ea , quam febribus ardentibus extenuandis in s perioribus proposuimus, distare neutiquam debet,
Toliqua omnia tum exteriora, tum interiorae , qla blande movent , quae diluunt , quaeque resisIUunr, humectantque in ordinem caute digesta, portune ashibenda stat; haeae quippe aestus fluidorum nimios pI
cide cohibent,hax refrigerant,haec denique mor iam colIuviem eluunt. Hinc alvo enen ate prius i opus fumTit, ροι quam leniter extensa, nisi tamen materiam cruentam, aut saniosam expuat aeger, vena in proximo s
Iuta, sanguis iterum, iter uinque, quum semeI mn suffecerit, educendus - Fotus subinde emollientes, in WEmctiones anodynae, & reliquae regione doloris sunt adhibenda . Universa interim cuti defricatae, eam ventolis pomuoduna apprehendito, ac in diversas par tes, ut fluidorum motus per sandulas minimas, atque eifluvia ex spiramentis promoveantur, distrahito . Pintiones uberrimas hordeaceas, avenaceas, necnon etiam
242쪽
emulsiones emollientes e X seminibus melonum se papaveris albi, infusiones florum rhoeados , violarum, horraginis , hisque similia , tepentia potius , ex nostra sententia , quam frigida potanda frequenter praebeto. Tussim, & praecipue siccam, oleum recens amygdalarum dulcium, seminum melonum , ut et sy rupi violarum , altheae, capitimum veneris, di reliqua cochleatim lambendo deglutita mulcent, una et e
creatum mouent. Caveto tamen , Ne talia praeterm
dum ingesta alvum laxent , & diarrhoeam faciant, quae plurimam sane in inflammationibus universis noxam moliri pene semper consuevit. At si quid de iis dicendum supersit, id insequentibus fuse exponam.
LUcius adolescens, inter germanos fratres nobilis
cujusdam familiae natu major , annum aetatis Vi- Praestar onsue. gesimum circiter primum agebat, tum quum mense in
Martio aere sudo, Mi vosoque solo, varios in palaestra Iudos exercens plurimum sese defatigasset , in si1- dans , aestuans, ac sitiens gelidam inde perbibit. Mox in palaestram iterum prosectus easdem laboriosas non ita pridem intermissas exercitationes alacrius aggreditur. Declinat dies, 3e Lucius noster expallastra in atrium quoddam Urbis publicum sese transtulit; ubi
Uarias cum psaltriis ad mu.tam noctem choreas festive ducens , in sudorem uberrimum solvitur , ac iribus destitutus , mente , aeque ac animo tradem deliquit. Resipistens inde, & revalescens in aedes proprias re vertitur. Recumbit, ae placide conquiescens, opis
me se habere, expergefactus postridie, iactitabat. At levi quodam per articulos praevio Fgore stib vesp Tam comprehensius , ardentissima febre postmodum
243쪽
aa 8 LIBER II. SECT III. CAP. II.
invaditur. Febri, quae ad diem usique nonana sese produxit, accedunt lateris sinistri dolor acerrimus, permolestus spirandi labor , ac tussis quaedam aspera ,
qua nihil omnino excernebatur . Acriter interim sitiens , vinum impense appetit. Fauces exhaustae . &lingua plane arefacta maximum in visceribus suscitatum esse incendium indicabant. Pulsum durum , contractumque habet. Urinas perexiguas, ac rubicundas emittit. JEgre recumbit. Intumuerunt praeterea ge nae , atque ruborem a confluente sanguine impensum sibi nahat, fluidorum motum in praecordiis retardari abunde declarabant. Hinc alvo enemate ex aqua simplici hordeacea paullulum mellita leniter prius exter-sa , ac sanguine ad libram circiter ex brachio postmodum antelucanis horis educto, emulsionem hanc Aita , ut insequitur paratam , tepentem large per vices quotidie hauriendam, consecimus. Sub Vesperam aegrotantem inviti mus ,& quoniam morbus magis adhuc invaluerat, alteram sanguinis libram ex brachio lateris ad versi procul ab omni cunctatione extraximus. Ad leniendum praeterea dolorem, solus emollientes, atque inunctiones, quas exposuimus in B, lateri affecto adhibuims . Sequenti mane , quod diei suerat morbi
tertiae, aegrotantem nocte praeterita placide obdormivisse rescivimus,plurimum insudasse,ac materiam cruentam tussiendo expuisse. Pulsum interea temporis explorantes, molliorem fieri, magisque explicatum adinvenimus. Uberiores, crassioresque , neque adeo inflammatas emiserat urinas. Liberius respirabat;
nec dolor ita, uti pridem , acerbe sebrientis latus divexabat . Quamobrem, quum res in melius aeque Omnes processissent, nihil aliud omnino praestitimus, quam ut eisdem emulsionibus , eisdemque solibus, & inunqetionibus, ut eatenus consueverat, uteretur aeger. Hac
244쪽
Hac propemodum methodo ad diem usque nona insem per melius se habuit, donec penitus vanestente febre ,
una Cum febre eκ tenuata , reliqua omnia ante diem decimamquartam omnino evanuerunt symptomata. A Sem. melon. unc.θ. , pap. ata. unc. δε- , sq.
ANIMADVERSIONES AD THERAPE TICEN SPECTANTES .
INter aegritudines, quibus vexamur in terris , nihil Quid fudiea est,quod frequentius,quodque vehementius & cum dum sit dς ingenti vitae periculo in nostris saltem hisce Regioni- - ,es 1.ur
bus nos invadere consuevit, quam ejusnodi inflammaia xica Voc ut tiones, quae visceribus thoracis insidentes aut pleurit idem , aut peripneumoniam faciunt . At enim vero nihil plane nobis adhuc occurrere potuit, quod faci Lus discutiatur, in corporibus tamen vegetis, bene in reliquis valentibus , neque ad ultimum senium provectis, quam aegritudine S praefatae, quum praeter lar gam , atque opportunam sanguinis missionem morbi principio , uberrimasque potiones processu propin eas , nihil propemodum aliud ad eas resolvendas tem 'taverimuS . Sanguis autem opportune emissius , morbi videlicet principio, & prilisquam aut sputus cruentur, aut sanies excreta apparuerit, quemadmodum plurimmum semper proseis e nobis hactenus innotuit , ita prucesis , postquam materiam praefatam excreare ce
245쪽
αgo LIBER IL SECT. III. CAR II.
perit aeger, eductus necem quamcepissime intulit. --terum ubi vena bis , ter,& quater sol ut a haud prosecerit, tum antipleuritica intus, & soris adhibere neces.se eae Inter hax prae caeteris magni facere consueverunt R. Ueteres lutii piscis mandibulas,dentes apri,elephantis, cornu cervi, ustum praesertim , philosophicum , dc reliqua hujusmodi, quae in pollinem redacta , pulum res antipleuritici nuncupantur Pluris pendunt hodie Recentiores sanguinem leporinum , hirc,
num , spermaceti, camphoram , olea varia tum ex
amygdalis dulcibus, tum ex variis seminibus recens extrina, emulsiones, & decoctiones anodynas , di reliqua omnia optata. De absorbentibus , sive rebus
aikalicis praeparatis, atque ad pleuritidem discutiemdam propinatis, utpote quae officere nequeant, non modo aequo fiamus animo ut propinentur, verum et
ipsi libenter quandoque propinavimus ; idemque se me, ratione sanguinis hircini, S leporini, praestamus.
De oleis tamen , non secus ac de lambentibus, si ve saecliaratis, sue mellitis, quemadmodum credimus ea, fauces, musculos, cartilagines , aeque ac membranas laryngis, tametsi tracheam neutiquam subirent, emolliendo, tussim lenire, atque excreatum mouere, ita plurimum quidem vereamur oportet, ne ad intestina delapsa alvi profluvium moveant, A inflammationes adhuc magis exasperent. De Opiatis , cam ratis, necnon etiam de syrmate ceti ex longae v o rerum lusit in Praxi medica edoctis, di versa prorsus sentire nobis occurrit; qui inficias ire nequimus, ejus modi specisea intus ingesta inflammationibus univertis tum internis, tum etiam .extern is , discutiendis , extenuandisque utplurimum prosuilla; quin , nisi dosis non cohaereat, vel minimum unquam offecerint.
246쪽
DE pLEURITIDE, ET PERIMEUM. a 3IA UAE ANIMADVERSIONES AD THERAPE TICEN SPECTANTES.
ANno, ni fallor, reparationis nostrae I 7 , mense Martio sub equinotiis , aquilonibus quotidie flantibus, ac frigoribus in vaIescentibus, quum gelu per aquas praesertim stagnantes Ionge Iateque concresceret , ob labem quandam ex cuti fortasse stipat1 contractam, pleuritidis pessimae specie, noscio an inflammatio, an alia potius morbosa viscerum occulta colluvies, per Urbem grassabatur. Quos ea invasit, sanguis tum ex brachio, tum ex alia qualibet regione edulius confestim aut interficiebat, aut pI ximam saltem noxam iis moliebatur. Quibus contra sua , ut ita dicam , sponte alvus soIvebatur, ii, multa
praesertim bile dejecta, quamispissinae evadere pIane
conssieverunt. Quod ansam fecit, ut neglaeta prorsus eo tempore sanguinis missione , tales affectiones inde alvum solventibus tractandas plures aggressi, eas fel cissime extenuarent. Id & alii, & ipsi deinceps eum successu ea tempe state fecimus. Ex eo tempore factum fuisse opinor , ut abusus Clinicorum quorundam pe
niciosissimus imposterum invaluerit tum pleuritidi, tum peripneumonne catharticis occurrendi ; in id tametsi ratio, non minusquam usus, Priscorum, a quCEC Recentrorum, passim recIamitet auctoritas . Nos
equidem non latet ilIud , quod inter pleuritidem asecendentem , & descendentem speciosum proferunt discrimen; & nihiIosecius eorum haud pudet esse sententiae, penes quos pIurimum hisce in casibus suspectum semper fuit, alvum veI minimum Iaxare ν nam si quandoque ex purgationibus in pleuritide curanda non improspere cederit, id ex eo intcst contigisseam,
Unde Romae proveneri t i t.r elinteos ita inflammatio iabus pectoris aru
247쪽
as et I LIBER II. SECT. III. CAP. II.
arbitramur , quod sordes pravae cujusdam qualitatis in cavo intestinorum congestae praeter naturam effervescendo , talia progenuerint symptomata , quibus pectoris inflammationes aemulari, mentirique potuerint.
ALIAE ANIMADVERSIONES AD THERAPE . TICEN SPECTANTES.
V Esicantium . nescio an dicam usiis, an potius ab-
tide non sem-- usus, ut in reliquis viscerum inflammationibus,pφId- -d ta et in pleuritide improbandus omnino Videtur ἐquem et ipsi plane improbamus. Attamen in nos reclamitaret experientia, ubi inficias 4re audaeter velimus, ea in extremis,& tum maxime,quum excreatu prorsus .compresso, aut delirium, aut veternus , aut coma vigil, aut dolor capitis acerrimus superveniens,meta Rasin expulmonibus ad cerebrum factum iri naipitetur: ea, inquam, semoribus,cruribusque admota, udore uberrimo su ,aeque ac urina copiose egesta affectionem quam sepissime, ad punctum quasi temporis dissicussisse . Id Romae potissmuin in Nosbcomiis tum Sanisti Jacobi Ιnc rabilium, dum Hispanorum Urbis , tum Marin semper Virginis ejusdem Nationis Montis berrati , passim
evenisse vidimus . Partibus infernis potius quam supernis vesicantia hisce in casibus apponi sinimus, ut ea, qua valent, ratione a partibus supernis ad inservias humoreε peccantes sacilius avocent.
.ma , eiu On semel evenisse Iiquet, ut humsr peccans,
Z-λ qui intubulis stagnando aut plauritidem , aut
ia curatio. peri pneumoniam fecerat, in pus conversus , abscessum subinde secerit. quo disrupto , in cavum thoracis v
248쪽
profluat sanies , ibique congeratur , atque in sedeat, tum ea aegritudinis species oritur, quae propriae emise- ma nuncupatur . Propria dicimus , quum vOX eZ-
triplicem apud Medicos passim sibi nacta significatum , quamlibet modo suppurationem, sive quemlibet in abscessum purulentum transitum denotet , quod tum diamema, diamesis, dianon vocatur; modo pus in ipsa substantia pneumonica collectum, ibique conclusum designet, quod tum vomica nuncupatur; modo autem striete pus effusum in ipsis thoracis cavo significet, quod ea infert symptomata , quae pectoris affectionem procreant, quam hic cum pluribus aliis et nos omnema dicendam ducimus . Empyema igitur, penes nos , nihil aliud est , praeterquam pectoris auu-sia , spe spirandi labor a pure in eazo thoraeis e so , ibique collem , atque sugnante proveniens. Empyematis indicia sunt respiratio difficilis, sensius quidam gravitatis molestus , qui diaphragmati quodammodo insidet, febris ut plurimum lenta, materia fluctuans
in cavo thoracis , genarum rubor , qui hora tertia ,
vel quarta post pastum. praesertim intendi solet &e; in
quibus tamen id potissimum animadvertamus oportet, empyema ex praecedentibus maxime dignosci; siquidem pleurit idem, utplurimum, peripneumoniam , an ginam , & thoracis vulnera, letusque validiores, vel contusones insequitur . Unde extet empyema ex dictis abunde patet. In prognos haec imprimis adnotanda . Spirandi labor quo maior, eo pejor. Si pultibus languentibus , compressis , ac celerrimis sudores accedant frigidi, aut diarrhoea colliquans, si crebro delinquat animus , necem in proximo versari id semper praecinit; ut quum et incaventur oculi, & live Geant , & rubore impense sessundantur genae, incur ventur ungues, di pedes intumescant . Pus, quod
249쪽
a 34 LIBER II. SECT. III. CAP. ILfecerit empyema, nonnisi thoracis parietes perforando , pararentes videlicet, educi potest ; quod plurimum sane pluribus ex causis habet periculi, & nonnisi vires satis constent , tentandum . In celeberrimo S. Iacobi Incurabilium Urbis Nos omio , cui nos olim tanquam Medicum primarium , Ο. M. F. R. annuente Pontis. CLEΜENTE XI. , perquam nobilis ejus loci Antistitum cattus humanissime praefecerat,bis, pyemati eos extrema macie prope eonfectos , pararentesi ab inelyto Prosessore Victorio Masini felicissime peracta , curatos vidimus. Alter ad annos plures superstes exinde vixit, & adhuc fortasse vivit. Alterum aut Cnia ob varia , quae Romae pinstmodum intentaverat fac in ra , trireme mulctatum, & munere suo strenue , non minus quam alii remiges diu sunctum , febre tandem maligna correptum , Centumcellis non ita pridem si premum obiisse diem aecepimus .
ALLE ANIMADVERSIONES PATHOLOGICAE .
Quid si vomu π Τ Οmica, in genere licet abscessium significet, adirios, 'ca denotandum tamen unice pulmonum , aut finiis prognosis cCI tin arum partium abscessum passim usiurpatur . Qua de Πορ re vomicana nobis hic describentibus , dicere non alienum visum est, pectoris esse angustiam spirandique I borem , qui a sanie inter membranas aut pulmonum, aut partium βιnitimarum eodem procedit. Signa, qu rum ope ab aliis affectionibus vomica distinguitur , ab iis, quae superius pro dignoscendo empyemate prinposuimus , non multum differunt. In vomica tamen nec pus fluctuare in cavo percipitur thoracis, nec ponderis quasi di aphragmati incumbentis , ut in empyemate , sensius vomicae inesse solet. Pus in vomica congestum,
250쪽
DE PLEURITIDE, ET PERIPNEUM. 23s
gestum , nisi tussiendo egeratur, aut aegrotum suffocat, aut tabem inseri, aut in cavum thoracis delapsium iuverum convertitur empyema. Sunt qui per vasa remeare posse id puris in sanguinem opinantur , ac per urinam felicissime postmodum excerni; quod tametsi nobis plane negare haud arrideat, perquam diffiei lenihilominus id fieri posse arbitramur, quin pus fluida
universia prius coinquinet, & oeconomiam animalem landitus evertat. Non raro contigisse edocuit usus , vomicam diu in substantia pulmonum delitescentem , mortem tandem repentinam intulisse, quin ullam vel levem et , quem extinxit, molestiam unquam antea secerit. Tum empyemati, tum vomicae tractandae eadem ferme , quae de pleuritide non ita pridem innuimus . praeter sanguinis missionem, quae nil aliud, quam extremam perniciem , ex nostra saltem sententia, moliri poterit. conducere videntur. Accidit itidem, ut de Antipatro Medico narrat Galenus sa), ut tu herculo quodam pulmones affecti adhuc crudo, nullum, praeterquam quod enormiter arteriae micent, nullum, inquam,alium incommodum principio intulerint. Ait men temporis processu vel suppurati, vel majorem in dies sibi nacti labem , aut veram phthisin , aut veram vomicam, aut necem tandem moliuntur .
PATHOLOGICAE.HUmores, qui in tubulis stagnando eonsstunt, R
inflammationem, sive erysipelas aut intus , aut foras taciunt, nisi mature discutiantur, e flarvescunt, eorrumpuntur, ac omnino immutati pus , aut saniem procreant, quae abscessus , vel apostemata ingenerat.
ab Lib. 4. de Deis assectis, 3.