Aristophanis Comoediae ex optimis exemplaribus emendatae cum versione latina,variis lectionibus, notis, et emendationibus. Accedunt deperditarum comoediarum fragmenta, et index verborum, nominum propriorum, phrasiusm, et praecipuarum particularum. A

301쪽

ARISTOPHANIS

tirones ρ unde advolarunt perditissimi ad januam mihi raucisoni tibi. cines, pulli Clueridis ΘΗ ΕOT. Mu volente sane, hospes, abierint in malam rem, ita mihi saxeat lolaus et nam inde a Thebia pone me flantes, etiam flores Pu Iegii depulerunt humi. Sed, si lubet, eme quidpiam istorum, quae fero, gallos gallinaceos, aut cicadas. DIC. O salve Boeotule, colli eum helluo, quid sers ZB ET. Quidquid omnino boni est apud Boeotos, Origanum, pulegium, storeas, et lychnia, anates, graculos, attagen , Phalaridas, re

DIC. Ergo quasi tempestas, quae aves sternit humi, venisti ad so

rum.

Η ΕΟΤ. Quin etiam sero anseres, lepores, vulpes, talpas, eri naeeos. feles, pyctidas, tu iras, anguillas Copaicas. DIC. o qui suavissimum piscem fers hominibus, da mihi copiam illas salutandi si sors anguillus. B in . Maxima virginum quinquaginta Copaidum, exi, et huic hospiti gratificarD. Di C. O dilectissima et dudum expetita, venisti desiderabilis comicis choris, grata etiam Morytho. vos famuli esserto so-culum mihi huc et flabellum. Spectate, pueri, pulcherrimam anguillam, quae desiderata, vix demum Sexto venit anno e salutate ipsam, d filii et prunas autem vobis praebebo, hujus hospitae gratia. Sed intro aufer ipsam ; nunquam enim ego, ne mortuus quidem, sine te volim esse, si cum betis cocta sis.

B Ε . IIuius autem pretium quo pacto mihi solvetur ξDIC. Hanc dabis mihi tanquam vectigal sori. Sed siquid vendis ex ceteris istis. die. B EOΤ. Equidem omnia. DIC. Cedo, quanti ea aestimas λ aut alias hinc merces vis repo

lare domum.

BG, OT. Quidquid Athenis cst, quod non sit apud Boeotos. DIC. Apuas itaque emes et asportabis, aut fictilia. B EOT. Apuas, inquis, aut fictiliai atqui haec sunt illic; sed quod apud nos non est, hic autem assatim. DIC. Equidem scio: asporta igitur quadruplatorem, sicut vassetile ligatum. B EOT. Ita me Dioscuri ament, scilicet multum lucrifacerem, si abducerem, tanquam simium flagitiis multis plenum. Di C. Sed eccum commodo huc venit Nicarchus iste quempiam delaturus. B EOΤ. Parvae utique staturae hic est. DIU. Sed nihil nisi nequitia. NI C. Cuiusnam sunt istae merees ZB EOT. Hujus hominis, mei, inquam, ex Thebis: testis sit Jupiter.

NI C. Itaque hicce ego ista desero, utpote hostilia. Diuitigod by Corale

302쪽

BGOT. Quid, malum, eo te impellit, ut cum avibus bellum pugnamque ineas tNIC. Immo te quoque deseram Insuper. BAEOT. Quanam in re laesus t IC. Dica in equidem tibi, istorum gratia qui hic adstant: ab hostibus importus et lychnia. DIC. Itane, qua So, propter et lychnia hominem desers Ni C. Quippe imum eorum lacile incenderet navale. DIC. Ellychnium incenderet navale NIC. Arhitror. DIC. Quo pacto NI C. Boeoti iis aliquis id infixum hiat tete et incensum immitteret

in navato per canalem, Ob ervato Boreae statu vehemuntiore, et si corriperet naves ignis A luci, extemplo flammis collucerent cunctae.

DIC . o perditissime i itane vero collucerent sammis ob blattamet et lychnium λNIC. Ante tor. DIC. Comprime ei os t da mihi sarmenta, ut eum illigem, seratque Boeotus. tanquam vas fictile. ne frangatur inter serundum. CII OR. Illiga bene. vir optime, hospiti mercem hanc, ut ne eam inter portandum frangat. DIC. Id mihi curae erit, quandoquidem tinnitus ejus arguit garrulum quiddam, et igni ruptum, ct diis invisum. CHOR. Quidnam vero satiet illo tDIC. Vas erit ad omnia utile: crater malorum, trapetum litium, candelabrum ad reddendae rationi obnoxios patefaciendos, et caliX, in quo negotia mista turbentur. UlIOR. Sed quomodo quis securo utatur ejusmodi vase, cujus continuo strepitu tantopere personat domus tDIC. Firmum est, O hone, ut non tacito Dangatur unquam, si pedibus suspendatur demisso capite. CIIOR. Jam bene satis colligatus est. B LOT. Equidem constitui manipulos meos colligere. CHOR. Itaque, hospes optimo, una sustolle hunc et Iam prehensum, et ablatum jacito quocunque lubet, aptum ad omnia Sycophan

DIC. Vix colligavi tandem hominem male perditum. Accipe et sustolle hoc fictile vas, o Boeotie. B EOT. Agedum submitte callosum humerum, Ismeuiche, et

Operam da, ut suras istum caute.

DIC. Nibit utique boni seres, sed tamen id saltem lucri seceris, hoc serens Onus: beatus eris quadruplatorum gratia. FAM. LAM. Dicaeo poli. DIC. Quis est quid ma votas FAM. Quia postulat a te Lamachus, ut sibi pro ista drachma turis dos impertias aliquot ad Choas: postulat etiam ut sibi tribus drachismis vendas anguillam Copaicam. OL. I . 2 o

303쪽

ARISTOPHANIS

DIC. Qualis est ille Lamachus, qui anguillam petit FAXI. Illa terribilis, illo laborum patiens, qui clypeum Gorgone

insignitum concutit, motans tres umbrogas Cristas. DIC. Non ei mehercle venderem, etiamsi mihi daret illum suum clypeum e sed ad salsamenta cristas suas motans se conserat: si autem tumultuabitur, Agoranomos advocabo. Ego autem adsumtis his, quae emi. in traho sublatus Glir turdorum et merularum.

CHOR. Vidistis, vidistis, o cives omnes, virum prudentem et Sapientissimum, ut ei nunc, postquam inducias pepigit, omnia coemere liceat, quae solent a mercatoribus advehi, quorum alia domi sunt utilia, alia comedentem juvant, tepida coenae adposita. Simul etiam magnos spiritus sumit, hasque plumas ante ostium projicit, documento suturas opipari victus e bona huic sponte suggeruntur Omnia. Martem ego nunquam Excipiam domo, neque apud me unquam II aris modium cantabit mccum accumbens, quia vinolentus et contumeliosus homo est, qui ad nos omnibus abundantes honis commissabundus irruens, omnia nobis intulit mala, evertens, ellundens, ct caedens etiam, tametsi eum saepe invitabamus comiter his verbis: Bibe, Miscumbe, cape hoc amicitiae poculum. At illo multo magis famis mam admovebat ridicis, ellaudebatque nostrum vinum violenter e,itibus. DIU. o Veneris venustae, et amicarum Gratiarum socia Pax, mene ignorasse, quam pulchra esses iacie ὶ Utinam me et te copulet Amor aliquis, coronatus rosis, ut iste pictus i aut sorte putas manimis esse senem Z scd si te prehendam, videor mihi adhuc tria tibi applicaturus commoda: primo quidem ducam viticulae longum sulcum; deinde juxta hunc tenera germina si evum, et tertio loco vitis palmitem plantabo illo ego senex, et circa praedium omno seram oleas, ut ambo ungamur oleo sestis noviluniis.1'Rul C. Audito populi. More patrio congiis potate ad tubae clangorem : qui autem exhauserit primus, ut rem Ctesiphontis accipiet.. DIC. O pueri, o mulieres, nonne audivistis 3 quid agitis ' nociauscultatis praeconi Elixas tacite, torrete, vorsale tu igne, dere hi te a verubus carnes leporinas et ocius corollas nectite e cedo vericula, ut figam turdos. CHOR. Laudo fortunas tuas, ob eam, qua polles, prudenti m , multoque magis, mi homo, ob praesentes epulas. DIC. Quid crgo dicetis, quando videbitis turdos, ut assabuntur tCHOR. Arbitror et hoc te recte dicere. DIC. Sarculo suscita ignem. CHOR. Audistine, ut more coquino, sciteque et coenatorie sibi Omnia administrari jubeat ξAG. Dei mihi misero lDIC. Pro Herculosi quis iste ZAG. Homo infortunatus.

DIC. Ergo quo occepisti, Perge tua via. Dissiliam by Cooste

304쪽

29sAG. O carissime, quandoquidem induciae tibi soli pactae sunt, admetire mihi aliquid pacis, saltem tu quinqueunium. DIC. Quid mali tibi accidit ZAG. Interii amisso boum pari. DIC. Unde ZAG. E Phyla ceperunt Boeotii. DIC. o teraniserum i nihilominus tamen laena amicitis eandida ZAG. Qui quidem, ita me Iupiter amet, alebant me fimo ho vino, quasi omni genere deliciarum. DIC. Quid igitur opus est tibi ξΛG. Oculos meos corrupi, boves illos dessendo. Sed, si tibi curae est Dercetes Phylasius, Pace unge mihi oculos ocius. DIC. At, o miser, medicinam publice non facio.

AG. Λge vero obsecro, unge, si sorte boves meos recuperare possim.

DIC. Haud potis este sed abi ploratum ad Pittali discipulos.

AG. Saltem unam guttam ricis in istum calamum instilla. DIC. Ne tantillum quidem e sed quo vis abi et Hula. AG. Heu mct in selicem amissorum houm lCHOR. Homo iste per suas inducias liquid nactus est dulcedinis rnec videtur quemquam participem facturus. DIC. Perfunde has lactes mello I assa sePias. CHOR. Audin' altam ejus vocem tDIC. Torrete anguillas. CHOR. Enecabis me vicinosque same ct nidore et clamore, talia

vociferans.

DIC. Torrete ista, et facitote ut pulchre flavescant. PAR. Dicaeo polis.

DIC. Quis iste i quis iste

PAR. Misit tibi earnes has sponsus quis e nuptialibus epulis. DIC. Beniguo secit, quisquis est ΡΛ R. Orat autem, ut, carnium istarum gratia, infundas in hunc alabastrum cyathum Pacis unicum, ne militatum abire creatur, sed domi manens usque futuat assiduo. DIC. Auser, aufer istas carnes, et ne mihi dederis ; nam non insunderem, etsi mille drachmas dares. Sed mulier ista quaenam est tPAR. Pronuba est, vult sponsae nomine aliquid tibi dicere soli. DIC. Agedum tu, quid dicis λ-Quam ridicula, pro dii immortales, est Petitio sponsae, enixe ssagitantis a me, ut sponsi penis domi manere queat. Fer huc mihi inducias ut dem ei soli, quoniam semina est, et indigna, quae belli adsietatur incommodis. Huc age mulier, ampullam porrige.-scisne quomodo utendum sit isto Dic sponsae, quando militum set delectus, noctu hoc inungat sponsi mentulam.-Αuser induetas: cedo trullam, ut vinum infundam in congios. CHOR. Sed eccum liue sestinat aliquis contracto supercilio, quasi horrendum quiddam nuntiatur M. Di iligeo le

305쪽

NUm. I. O labores, et praelia, ct Lamachil

LAM. Quis circum aedes aereis phaleris insignes strepit ZΝUNT. I. Proficisci te jubent Praetores hodie sumtis celeriter cohortibus et cristis, et aditus regionis custodire, licet ningat. Nam sub ipsum Choum Chytrorumque fretum nuntiavit illis aliquis praedones Boeotios incursionem fecisse in agros. LAM. o Praetores quanto plures tanto pejores lDIC. Nonne molesta haec res est, quum nec festum celebrare mihi

licet ξ o exercitum heliola machaicum lLΛM. Vae misero mihil tunc derides me jam ξDIC. Visne pugnaro cum Geryone quatuor pennis cristato ZLAM. Ah ah l qualem mihi praeco nuntium adtulit lDIC. Ah ah l mihi vero qualem adportabit iste, qui huc ad Grit ρNUΝΤ. II. Dicae opolis. DIC. Quid est

NUΝΤ. II. Ad camam propero abi, et ser tecum cistam cum con-gio ; namque to arcessit Bacchi Sacerdos e scd sestina e convivas moraris il lusum. Cetera enim Omnia parata sunt, tori, mensae, pulvinaria, Stragula, coronae, unguentum, bellaria ; Scorta adsunt, amuli, placentae, liba Sesamo sparSa, crusta, saltatrices pulchrae, Harmodi

deliciae. Sed quam citissime probera. LAM. Me miserum tDIC. Quippe tu magna Gorgone insignisti clypeum tuum. Occludat quis ostium et coenam paret. M. Puer, puer, effer huc mihi sportam. DIC. Puer, puer, effer huc mihi cistam. LAM. Salem thymo intritum fur, Puer, et Copas. DIC. Mihi autem pisces e nam cepas fastidio. LAM. Folio involutum ser huc mihi salsamentum vetus. DIC. Et tu mihi, puer, libum in solio: id autem illic assa . LAM. Fer huc mihi pennas illas de galea. DIC. Mihi vero palumbos ser Et turdos. LAM. Pulchra est ei candida struthocameli penna. DIC. Pulchra est ut sava palumbi caro. LAM. Mi homo, desine nrmaturam meam derid re. Di C. Mi homo, potin' es, ut ad turdos non respiciaSῖLAM. Thccam mihi eger, in qua triplex recondita est crista. DIC. Et milii da lancona curuo resertam leporina.

LAM. Utiquo crini vorae tineae cristas meas corrOSerunt. DIC . Utiquo ante camam lactes leporinas comedam.

LAM. Mi homo, potiti' os, quin me alloquaris tDIC. Non te alloquor: sed ego et puer rixamur dudum. Vin pignus mecum dare, Lamacho judice, utrum locustae sint suaviores,

an turdi.

LAM. Uali l ut contumeliosus es lDIC. Locustas judicat multo suaviores. Di iliaco by Corale

306쪽

A HARNENSES.

LAM. Puer, puer, hastam deprome et huc esser mihi. DIC. Puer, puer, fartum intestinum depromo et fer huc. LAM. Age, vaginam liastae detraham ς tene, puer, obnitere. DIC. Et tu, puer, istum tene, et obnitere. LAM. Fer, puer, fulcra mei clypes. DIC. Moi etiam sulcra cssor, panos o clibano. LAM. Fer huc orbem clypei Gorgonem in tergo habentem. DIC. Et mihi orbem placentae caseum in tergo habentem. LAM. Annon hic derisus est hominibus multus DIC. Aunon haec placenta est hominibus dulcis LAM. Persundo tu, puer, aereum clypui umbonem oleo. Video in clypeo imaginem senis, qui reus erit timiditatis. DIC. Tu melle placentam persunde. Hic quoquo perspicua est senis imago. plorare jubentis Lamachum Gorgasium. LAM. Fer huc, puer, loricam hellicam. Di C. Loricam et mihi, puer, esset congium.

LAM. Hac ego adversum hostes PectuS munium. DIC. Hoc ego advorsum compotores Pectus muniam.

LAM. Stragulis, puer, alliga clypeum et ego autem hanc sportam sumam ct ipsemet mihi gestabo.

Di C. Camam, puer, alliga cistae: ego autem hanc vestem Sumam et abibo.

LAM. Clypeum tolle, puer, et ambula. Ningit. Papael hi-

DIC. Tolle coenam. Convivalia haec negotia. CHOR. Ite jam laeti in militiam. Quam dissimiles vias ingredimittit ille quidem bibet coronatus r tu autem algebis et excubias ages. Ille dormiet cum puella formosissima : tu vero penem tibi frica his. - SEM. Antimachum illum Psae adis filium, historicum et poetam, ut aperte dicain, male perdat Iupiter: qui me infelicem, sesto Le.

Daeorum evoragus dimisit inecenatum. Quem utinam aliquando videam hopiae comedendae cupidum : et illa tosta. in sartagine stridens, eum sale in mensa iacens, in coenaculum appellat; deinde quum voluerit ille cam prehendere, cantu rapiat et aufugiat. SEM. Praeter istud malum, aliud ei nocturnum eveniate febri etiatans domum ex equitatione se recipiat: deinde ebrius quis Orestes suis rore percitus caput ei comminuat: ille autem lapidem in eum jacere volens in tenubris manu prehendat merdam recens cacatam, faciatquc

impetum tenens illiusmodi lapidem, tum aberrans scopo, feriat Cra

tinum

FAMULUS LAMACHI, LAMACHUS, DIC EO POLIS,

CII ORUS.

IAM. O servuli, qui estis in aedibus Lamachi, aquam, aquam in Diqiliros by Cooste

307쪽

ollula talesacite, linteola, ceratum parate, lanam succidam, lasciam Iigando malleolo pedis. Vir ille vulneratus est sude, dum transiliis xet lassam, et malleolus ipsi luxatus est, et caput fregit impingens lapidi; et Gorgonem e clypeo excitarit: quum autem terribilis illa

pinna cecidissol ad petras, Inmaclius horrendum edidit carmen r Ο inclytum lumen, nunc extremum te videns linquo lucem meam Tantum elocutus, in canalem lapsus, surgit, et in fugitivos quosdam incidit, praedones persequens et hasta Pr mons. Sed eccum adest ipse et ocius aperi januam. LAM. At lapatiata l acerbos dolores et frigus, quibus crucior lInterii miser, hostili percussus lancea. Illud ergo lamentabile et eiulabile mihi esse possit; nam quo si me videat Dicae opolis vulneratum, illudet mihi, ridebitque meum infortunium. DIC. η italatiatal Papillae istae quam durae sunt, et similes cydoniis malis i date mihi savium, aureae, ct morsiunculas, et collabcl- Iate oscula. Nam congium Primus exhausi. LAM. O tristis casus uiuorum malorum i heu, heu, vulnera ex eructantialDIC. Io, io, salve Lamache eques lLΑΜ. Ah me miserum tDIC. Ah me aerumnosum lLAM. Quid tu me blande compellas ZDIC. Quid tu me mordes ξLA M. Miser ego propter duram in praelio symbolam tDIC. Ergone hoc Choum sesto symbolas quis exigebat I. A I. Io io, Ρaean, Paeani DIC. Sed non celebrantur hodio Paeonia. LAM. Prehendite, prehendite meum crus. Papae t tenete me, o amici. DIC. Vos autem meurn Penem ambae medium prchendite, o ami-

LAM. Vertigine laboro caput percussus lapide, et tenebrae mihi

ossunduntur.

DIC. At ego concumbere volo, quia tentigine rumpor, et in tenebris futuere gestio. LAM. Foras esserto me in domum Pitiali paeoniis manibus. DIC. Ad judices me efferte. Ubi est Rex t date mihi ut rom. LAM. Infixa est meis ossibus dolorifica lancea. DIC. Videte hunc congium vacuum. Io triumphel CIIOR. Io triumpho ergo, quandoquidem tu vocas, o senex lDIC. Et insuper, meraciore infuso, uno spiritu exhausi. CHOR. Io triumpho l O generose, i, sumto utre. DIC. Sequimini jam cantantes Io triumphe.CIIo R. Age sequemur tua causa, Io triumpho l cantantes te et

utrem.

309쪽

FAMULI DUO TRYGAEI.

310쪽

ARISTOPHANIS

PAX. FAMULI, TRYGAE Us, PUELLM, MERCURIUS, BELLUM, TUMULTUS, CHORUS.

FAM. I. P Est, set tu rundam quam citissime Scarabaeo. FAM. II. Ecce. FAM. I. Da perditissimo illi. FAM. II. Αique utinam tu suaviorem hac nunquam tu rundam eo medas lFΑΜ. I. Da ossam aliam ex asinino sormatam stercore. FAM. II. Ecce autem rur u .FAM. I. Ubi vero est, quam modo serebas annon devoravit eam tFAM. II. sane hercle. Quin ereptam glomeravit pedibus totainquo deglutivit. FAM. I. sed quam primum tere multas et sPissas. FAM. II. Viri sterquilini legi, serte mihi opem, per deos obsecro, nisi vultis committere, ut praefocer. FAM. I. Aliam, aliam da pueri cinaedi e tritam enim cupere se autumat. FAIl. II. Ecce. Unam quidem. o viri, suspicionem a me Segregaturus mihi videor. Nemo enim dixerit me inter pinsendum mais

Eam comedere.

FAN. I. Phuit fer aliam, et aliam, et aliam; aliasque praeterea

lere

FΑΜ. II. Haud equidem hercle. Non enim am Plius quco venistinam hanc perpetie ipsam itaque una cum scarabaeo sumam et tu tria auferam. FAM. I. Ita edepol in malam rem, et te ipstam insuper. FAM. IL Vestr sim autem, si quis novit, dicat mihi, unde emere possim nasum non perforatum. Nullum enim opus ac ruinta Osius est, quam scarabaeo pinsentem cibum praehere. Nam sus aut canis, ita ut cacaveris, facile et celeriter vorat: iste autem prae su uerbia fastidit, et comedere non dignatur, nisi toto die teram, eique ad PODAM, o L. IV. 2 a