장음표시 사용
11쪽
12쪽
VI Latinisiermonis elegantiore coa delectantur, isse plus uni Ciceroni, quam ceteris omni deberesaream tur, necesse est. pauci enim in uno seribendi genere, illi in omnibus excelluit: ut, cum liberalium disciplinarum
gloriam Graecis concedore cogantur, in hac tamen o
te scribendi laude non incam equidem illos uincere, sed
certe dubia hum illis palma certare uideamur. Nec uero Latinam linguain uerbis tantum Cicero locupletavit, sed rebus etiam, uel ingenio quaesitis, uela doctrina sumptis , uehementer auxit . ut alia praetermittam, ita scripta, ut unus maxime de P, qui Romanam eloquentiam colunt, meristus optime sit: il summum oratorem tribus libris, ille praestantem ciuem
derep. ille optimum uirum tribus de osci' formauit, atque xit: in
hac autem oratione, cum eam legem, quam C . Manilius tribunus pl. de Pompeio, maritimi belli reliquias tum in Cilicia persequente, contra Mithridatem mittendo promulgauerat, praetor uaderet, in persona Pompeij, qualis esse debeat optimus imperator, ostendit . atque ipsam quidem orati nem in duas partes distribuit. qYarum prior Θ, - - quaedam est ad sicumdam . nam oede belli distulat de belli duce deligendo . Bellam esse dicit ei nodi, quod contemni no post i enim populi Romani gloriam, salute
sciorum,u realia certifima, et maxima,bona multorum ciuium tacem,
psilentia rei mi Dris uirtus ,si auctoritas , elicitas denique spectetur,
unum omnibus Pompeium esse praeferendum. Euae cupartim uere diceret, partim exornaret ac perpoliret eloquentia acile consecutus est, ut populus, quamquam dissuadentibus consit laribus uiris Q. Catulo,s E.Hortensio, gasionem acciperet,absens: I. Pompeio I sis idatici belli chram,multo maiore,qua Lucullus habiterat,imperio mandaret. Hab ta oratio est Lepido et dira cos. quo anno praetura, a cIore Pia avo in Corneliana Ciceroges t. it A M. TvLIII
13쪽
quens conmus i Eser multo iu-c rigimus, hic autem locus adagra: dum ampli nus , ad dic dum ornatissimus sui sus, Quiarites e tamen hoc aditu laudis, qui
semper optimo cuique maxime tuis, non mea me uoluntas, sed meae uitae rationes, ab ineunte aetate 'sceptae 'ohibuerunt. nam, cum olea per aetatem nondum huius auctoritatem loci contingere
auderem: Ibitueremq. nihil huc, nisi perstinum ingenio, elaboratum in laia , afferri oportere r omne meum tempus amico rum temporibus transentumdum putaui. ita neque hic locus uacuus umquam ab iis, qui uestram
ea sam defenderenti O meus labor in priuatorum pre culis ste inie eq. umatus, .ex uesidio iudicio siti miscueus um con diutus . nam cum propter dilati nem comitiorum ter praetor primus centuriis cunctis renunciarussum facile intellexi, Quirit re, quid me iudicaretis , O quidalijspraescriberetis . nunc, cum e auctoritatis hi me tantum sit, quantum vos honoribus
mandandum esse uolui iis ; ct ad agendum facultatis tantum, quantum homini uigilanti exforense usu prope
quotidiana durediexercitatio potuit agerrer certe is,
si quid etiam dicendo consequi possism , iis ostendam potissimum, qui ei quoque rei fiuctum suo iudicis tr
bumdum esse cosuerunt. atque illud in primis mihi la tandum iuro deo, quod in hac insolita mihi Mehoc loco ratione disredi, caussa talis oblata es, in qua oratio. hemini da Nepotes. dicendum est enim de Cn. Pompeii singulari eximia . uirtutes usautem orationis dilicialius in exitum, quam principium, inuenire, itaque non mihi tam copia, quam modus in dicendo quaerendus i
V A Μ QN A M mihi per i orditur a modestia sua i quod beneuolentiam conciliati& superioris uitae rationem exponit: ne serius fortasse, quam deceret, coepisse de R stris uerba facere uideatur. H i c autem locus , t ipsa Rostra , ex quibus tunc prinnium concionabatur, Maniliam legem sit ad s. A D agendum, i de lege aliqua. id enim es h agere cum populo. Gellius ex Messalla. AMPLIssIΜvS, I cum in eo, qui de Rostris cum populo agat, auctoritas maxima sit. AD dicen tim ornati mus,l cum dicenti plurimum asserat ornamenti. Distinguit, agere , & dicere . illud ad rem, quae agitur , hoc ad eius, qui agit , orationem pertinet. Oprilio cuique I uel magistratum
gerenti, uel priuato, data a magistratu concione. MEAx uitae rationes,l quia me totum ab ineunte aetate , Omis a rerum publicarum cura , ad agendas caussas contuli. planius hoc infra: shi ne meum tempus amicorum temporibus trasinittendum putaui. An ineunte aetate: non pueritiam, sed adolescentiam significat . adolescens enim, natus annos x x v i, Decula de Dolabella cos. priuatam pro P. Quinctio cauisam egit, publicam anno sequenti, pro Roscio Amerino, Sulla &Metello cos. PR Mi EvERvNT: I quamquam enim &quaestor,& aedilis fuerat, de Rostris tamen nondum dixerat. PER aetatem l grauisiimis tantum uiris patere aditum ad hunc locum existimabam. S T A T vs-RE M Qil tertia cauila, cur antea Rostra non ascenderit. Probibhit uitae ratio, ab incunte aetate susc pta: pudor deterruit: iudicium non permisit: cum statuerem, nihil huc, nisi perfectum ingenio, clabor tum industria, alferri oportere. PER FE cruri inmis, elaboratum industri .i, I ingenio res inuentas poscit industria. AMico Ru Μ remporibus, i ita meum tempus traduc dum putaui, ut amicorum tempora tui crunt, cauilas eorum egi, laborantibus opem tuli. TRANSMi TTENDura: tra ducendum . sic enim accipio: ut aufercndi casu, Temporibus , di istumst. Qv i uestrum comm d mi derent: i Rostra enim nemo, nisi pro populo dicturus , ascendit. CAs T s, kregi est ita multos defendi, ut menti inquam pecunia corruperit, numquam aueritate &inno uti a deflexerim. Vel, Caste, nulla lege uiolata: Integre, recto animi sciis v. Ex uestro iudicis,l quod in praetore ine cunctis ccii-turiis unctando declarastis. PROPTER dilation comitio, hin,' cum ea, quasi uiti uin aliquod ol uentilet, irrita putarentur, ideoq. scinct&iterum instaurata essent. PRAETOR primus,l quod ut iam in Bruto gloriatur. Et practor , inquit, primus, & incredibili populari uoluntate sum factus. Practor autem primu , quia pluro, quam ceteri, centurias tulisset. QE tD ali spraefriberetis .i quid hoc
scilicci, ut ita uiu crcnt, quemadmodum ego uixi, suumq. tempus amicorum temporibus transimit r. ni. Ho No it illust praciatim practura, qui magistratus maior est. MANDAND vhil tribuci cum . CERTE . Er, Et, antiquo libro delendum puto. haec enim conclusio est,eduabus nata surcii
14쪽
Com. p. M. in Oratio. pro lege Manilla. 3
3Kvervui fructus praetura nit. Suo iudicis i inandandis honoribus: quo saeisse possum tame quid iudicetis', uitelligere. D a Cn. P mini' i uis est in nomine. iam enim ex rebus gestis Magnus,l pestabatur. Exi Tu MI propter copiam rerum , quae de illius uirtute dici possunt.
ATu Vη, ut inde oratrum proficiscatur, unde haec omnis ci ga ducitur: bHIumgrime, periculosium uestris uectigalibus , atque Atiis a duobus potenti sanis re bus instuue, Mithridate, o Torandi quorum alterreisus, alter lacessitus, occub em ibi ad occupandi am oblatam arbitratur . equitibus R. honestissimis uiris , asseruntur ex Asia quotidie sit uvae, quorum maguae res iretur, in uestris uecti et-tibus exercendis occupatam qui ad me pro necessitu irae, quae mihi es cum illa ordine, caussam re .pericula reni starum detulerunt: Bithyniae, quae nuneu stra prouincia est,iacos exustores complures: remnum Ariobarmis; quod nitis num est uestras uectigalisus, totumes iis hostiumpotestare. Lucullum, Pris rebus Nis, ab eo besti disicederet huic qui succurrerit, non suris esse paratum ad tantum bellum ad inistrandum: unum ab Omnibus sociis , o ciuibus ad id bellum imperarorem deposita, atque expeti reundem hunc unum ab hostibus
Λ rvrs ut indes narrationis initium simita tribus caussis, a bello, a damno, ab hoste. de bello ad populum commouendum dici possit graue, &periculosum esse . de damno e ramitatem inferri uectigalibus populi Romani. de hoste non unui esse nostem , sed duos, & duos reges, de reges potentissimos. Α τ Qv s socys i hoc & reges nomine continentur. infra: Regno expulsis est Ariobarianes rex, socius populi Romani, atque amicus. Tic RANE:l Mithridatis genero , A meniae rege. ALτRR relictus, alter lacessitus, i relictus Mithridates a Lucullo uictore: de quo paululo post, Lucullum, magnis rebus gestis, ab eo bello discederer lacessitus Tireanes ab eodem Lucullo, qui exercitum in Armeniam praeter eius opinionem traiecit. Plutarchus. OCCΛsio Ni Mi Lucullo discedente. Ast Mi cuius certissima & magna uectigalia. EQVir tvvs Romanis, lpublicanis, qui Asiae uectigalia de censeribus conduxerant. OCCvPATAE: l quid sit Occupatae, Nasse non omnes animaduertunt. est autem, in iis rebus, unde lucrum speratur, collocatae . sic pro Flac eo: Pecuniam adolescentulo grandi senore, fiducia tamen accepta, collocavisti . Et in Verrem lib. i. P cunias occuparat apud populos, & syngraphas secerat . Nonius etiam sic intueretatur. ΑD. ME, non ut principem ciuitatis, sed ut ad nominem coniunctissimum. ideo subiungit, pro necessitudine, quin mihi est cum illo ordine. Psto necessitudine, I rilus est, quam amicitia. necessitudinis autem caussa, quod Cicero patre natus equite Romano. C A v s s A M resp. periculiq. rerum suam n l cum piluata caussa publicam coniungit: ne de silis equitibus, ordine sibi coniunctissimo, laborare uideatur. N v N clpaullo enim ante regnum si erat. reliquit eam populo Romano Nicomedes rex, Octauio & Cotta cos. Eutropio teste. Vas TR A prouincia 1 hoe non diectet in senatu, dicit autem in Rostris, quia publicae res non cuiuis d populo notae erant. R a c N v si Arisba Mis; l Cappadociam. Falluntur, qui pu- nt hunc eum esse, quem bis antea pulsum, & restitutum, tertio pulsum Pompeius restituit. hic enim rex est Cicerone praetore, quo haee anno habita oratio est: quem uero Pompeius restituit, eum senatus Cic rone consule regem appellauit: ut ep. 17. lib. r. ad Caninium. quem filium eius fuisse, qui hic nomin tur, licet intelligere cum ex eadem epistola, tum ex di. lib. xv. ad Catonem. suo D finitium es uestris victi ilibus, i itaque ecleritatem auxilii res desiderat. Hui C quisuccurrerit, 1 pro, successerit. se uta at autem M' Acilius Glabrio, si perioris anni consili. nam ei Bithynia prouincia cum bello Mithridati,co contigit. Plutarchus in Pompeio , Dio lib. 1xxv.
CA v s s A quaesis, hidetis: hunc, quid agendum, considerate . Primum mihi udetur de genere belli , deinde de magnitudine, this de imperatore delia tendo es dicensim . Genus si enim eiusmodi, quod maxime uestros animos excitare, atque iis mare e bet i in quo aditur populi gloria, quae uvis amat ribus com magna in rebus omnibus, tum summa in re Militari tradita es: agitur salus socio iram, atque ah is rum, pro qua multa maiores vestri magna o Diautari lage runt, aguntur certissima populi vectigalia, tv maxima: suibus a FGer pacis o M.cnta, subsedia besti re quiretis: oitur bona multorum ciuiti quibus est a uobis, et a moderatoribus resp. costilentam. Et quoniam siniter appetentes oriae praeter ceteras se tes , atqueauidi landis fuistis: delenda est uobis illa O- ὰ ruti, Mithridatico bello veriores repta, quae ratio fiam insidi atque inueterauit in populi no iurii: oa
is, qui una dis tota Apia, tot in itati; us, Duo xx cio, utque una litteraris significat une ciues R. necata dos, trucidandosq. deno: auis, uo. modo adhuc potniam nisi
tam sisto dignam selere si sepit , sed abiύο tempore an
15쪽
. se non Ponto, neque Cappadociae latebris occi rure κει lit, sed emergere epatrio VPro , atque in uestris uect libus joc es in me luce uersari aeterem ad huc isa uel ri cum illa rege conrenderat isnperatores, ut ab illo i sinita uictoriae,non uGoriam reportam t. triumphauit Z lla, ii Elphauit L. Murena de Mishridate quo Hr issimi uiri, summi imperatores, sed ita ιrspharunt, ut ille pulsus ,superatus' re rarer . verumtamen illis im--atoribus laus est tribuenda, quod egerunt; venia dandia, quod resil erunt . propterea quod ab eo bello
Sullam in Italium re . Mi renam Sulla reuocauit . Mia thridates autem omne reliquum tempus non adsit itionem ueteris bella , sed ad comparationem noui contuit: qui postea quam maximas aedi vici, oreasseis
. classes; exercitusq. se magnos, quibo cumque ex gentia
. Av s s A quae sit uidetis: I Q uae res agatur, quo in periculo uestra uectigalia snt, quis ad bellum. imperator deposcatur, iam ui actis. Et, Videtis, dixit. quasi re ante oculos proposita. quam sentcntiam, Intcnigitis. aut, Cognosciti sis non exprimebat. Ex Cir ARE, atque instan re t diuersi transsata: quae si uno loco sint, uitiosam putatur: scd hic excusanti ir , quia, sicut alia multa , in proprio,
rum naturam, usu iam trita, transierunt. TRADIT A est: l quo turpius uidetur amittere. Intra. Vie 3e. ne, ut illis pulcherrimum fuit, tantam uobis imperii gloriam rclinquere, sic uobis turpis imum sit, it lud, quod accepi istis, tueri, S cons are non polle. CERTissi MAl oratori 3e seruit tempori nam or. a. in Rullii in negat ullum uectigal cile certum, excepto Campano . aut, Certis=ima, pacatis tem- Poribus, non, ut Campanum , quouis tompore. dicit enim infra: Cct crisin rebus , cum uenit calamitas, tum detrimentum accipitur: at in uectigalibus non solum aduentus mali, sed etiam metus ipse incri cal mitatem. Er pacis orna tora, et subsidia bella J fructibus enim uectigalium&pax ornatur, de lula sustentantur . sic in Rullum or. r. Pacis ornamentum, sibi idium belli, si damentum uectigalium . Hic uero iis a si de belli utilitatem, inquit, & pacis dignitatem sit stinere uultis. R E crv i R E T i S:: non .habebitis. quod enim adest, non requiritur. MuLTOR vhi ciuiu , t inuitum Romanorum, qu rum res magnas in uectigalibus exercendis occupatas esse dixit. Γ τ a moderatoribus rei p. a scitatu. moderari, est regere. lib. 2. de Nat. de. RG orem, & moderatorem, & tamquam architectum tanti op ris, tantiq. muneris. SEMPER appetentes gloriae I quaere militari maxime quaeritur. paullo ante. Agitur populi Romani stolia, quae uobis a maioribus cum masna in rebus omnibus, tum nimina in re militari tradita est. VNA die, i die, dixit, pro tempore. ia enim intra diem trigesimum fieri Mithridates iussit auctore Appiano, quamquam in epitome Lilitana, Vno die, legatur . nos autem, quod uerismilius est, id potius credamus. TOTA Apa,l cascilicet, quae ipsi parebat. nam pars melior, quae infra lux Asiae uocatur, populi Romani erat. REGNAT, sita reniat, i sigura exornandae simul eo amplificandae orationis, ut infra: De Lucullo dicam alio loco ,& ita dicam, Quirites, ut neque licia. laus ei detrφa oration nostra, neque falsa amicta esse uideatur. Aliquanto post. Quid aut Colophonem. aut Samum, nobilissi inas urbo, innum biles l. alias captas esse commemorem cum uestros portus, 'tquc eos portus quibus uitam & spiritum ducitis, in praedonum fuisse potestatem sciatis' In Divin. Huie ego homini iam ante denuncio, si a me caussam hanc uos agi uolueritis, rationem illi defendendi totam esse mutandam, & ita tamen mutandam, ut mestore, es honestio e condicione sit, quam ipse esse uult. Pro Rabirio Perd R. Quid est tam uerisimile, quam cariorem huic seroris maritum, quam sororis silium sui se Zatque ita cariorem, ut alterutra crudesii sinis priuaretur, cum alteri ad prolationem iudicij biduum quaereretur e CAPPADOCi AE tat Misi quia gentium unitiosarum, quae Pontum accolunt, una maxime introrsus recedit. or. r. in Rullum: In Papti lagoniae trecbris, atque in Capp*dociae Glitudine . V L friti imperatorest duo, Sulla, eius l. lcgatus Murena. IN sic Ni uictoriae, i s Ina, ct indicia uictoriae, ut ad Appium : Insignia uirtutis multi ctiam sine uirtute consecuti sent. Alii, ni ignia uictoriae, triumphos, interpretamur: scd, Ab illo repi Narent, ad triumphos rcferri posse non uidetur . non enim a Mithridate triumphum reportarunt, sed uictoriae signa, quac triumphus postea est consecutus. L A v s est tribuenda, quod egerunt, uenia danda , quod reliquerunt: i in eo, quod egerunt, ex eo, quod reliquerunt. bosic enim superarunt, non omnino sustulerunt. R L s P. t optimates, in quibus potius, qua in plebe,rcsp. lita est. Optimates aute in Sullae partibus, plebs in Marianis praesidiis suit. cum l. a Mario, de Cinna resp. bellum Mithridaticum gerente Sulla, uexarctur; cum in Italiam reuocauit. RLvocavi T. I Decula, dc Dolabesta cos. quo primum anno dictaturam Sulla gessit. OMNE 1 Ilustra tempus I post Mu nae risecisum. N O N ad obliuionem heteris belli, J non modo, a duobu
bellam inferre simulassas inque in II istolam lens res.
o litteras misit ad eos duces, quibuscum tum bellum gerebaMus: ut, cum duobus in locis di nctissimis, maxis meq. diuersis, uno consilio, ab unis hostium copijs, heia tam terra, mari. gereretur, vos ancipiti contentione d fracti deisnperiis micaretis. si tamen alterius partis pericultim Sertorianae, atque Hi aniensis, quae multo plus momenti ac roboris habebat, Cn.Ponpes, domo conssio, ac singulari uistute depulsum est: in altera parte ita res a L cudo , summo viro, o ad Ministrata, ut initia Has sarum rerum, maPra, atque 'aeclara Ioufelicisti eius, sed ut tut haec autem extrema, quomsper acciderunt, non culpae, sed fortunae tribuenda esuideantur. sed deo ullo dicam alio loco , ct ira duram, Quirites,im ne euera laus ei detracta oratione nosra ,
ncquefalsa af icta esse uicturum.
16쪽
In Orationem pro lege Manilia. θ
' simperatoribus uictum se esse, oblitux non est, sed etiam, deuictoria cogitans, totum se ad nouum
ornare, pro instrucre, ut ornare prouincias, ornare
prandiurn, usurpari solere , plerique sciunt. I M , t ad Sertorium, Marianarum partium di cem, bellum contra remp. gerenton. Bospo RANI si qui ab ipso ad Romanos desecerant. Si- N v L A S s E T uere tamen eis bcllum intulit. sed, simulasset, dixit, quia Mithridates nihil se praeter Bosiporanum bellum cogitare sinulasset, cum tamenad Sertorium in Hispaniam lexatos mitteret. A -rianus. LEGATO si L. Magium, d L. Fannium, ut nominantur lib. I. in .Verrem. ubi Asconiux Hi transfugae, inquit; facti a Mariano exercitu, apud Mithridatem agentes, ab eodem rege ad Sertorium Umcietate belli aduersus Romanos: quos in Italia iam positos, & ad Sertorium itinantes, dehoues iudicaucrat, Ninquirendos mandauerat senatus. ET . I. a τ T E R A s misit I libri
2ς , displicet ,ac dicam etiam, placet. nam, Et littera: frigidum
est. & cum leg tos miscrit Mithridates, de litteris adiungere minime necessarium uidetur.mutationis occasionem dedit ignorantia urbis Ecbatanorum,quae Medici caput impersi sitit, in ditione Tigranis.de Medi aliam non de Ecbatanis, sed de Sinope, Ponti urbe regia, mentionem Cicero facit, cum ait de Malio,& Fanon iam populi Ronia' hostes usque ab Dianio, quod in Hispania est, ad Sinopem, quae in Ponto cst, nauigauerunt: potest oriri dubitatio, quasi mendosiam sit, Ecbatanis, cum Cicero de nope loquatur. in quo primum illud respondeo, Magium, & Fannium Ecbatanis prosectos esse a Mithri-atod Sertorium, rursus a Sertorio ad Mithridatem Sinopem uenisse . deinde seri potest , ut amplificandi
aussa in hac orationc Ecbatana potius, quam Sinopem, nominare uoluerit, ut eam urbem,quo longius ab Hispania distarct. nec tamen i in dio,quin, utrum malit, lector sequatur. mihi quidem illii. Et liti C. ut vixi, languidum,& otiosum uidetur. Ecbatana autem, ut omittam,quod antiquorum librorum testimonio .comprobatur, ea quoquc ratione placet, ut duo disiunctissima loca nominentur, Hispania, α Ecbatanae quemadmodum duo quoque nominantur lib. I. in Verrem, Ab Diano ad Sinop . AE . v NIs h ium copi 's.l si sententiam considero, ii ueteres libros inspicias, non, Ab unis, sed, A binis linendum eia: se mecum senties. quo modo autem Ab unis, cum non unus, sed hostes duo populi Romani, Mithridates α Sertorius nec uno loco, sed duobus disiunctissimis bellum gererent λ ta sententiae non modo uis, uerum etiam uenustas quaedam tamquam ex oppositis acquiritur, Uno consilio, abinis hostium copiis. At
sis, glossema esses cum loquatur Cicero de notisiimis rebus. Qv A E multo plus firmamenti e rotaris h uelita sentit,ues Pompeio gratificatur,praesertim in inparatione Luculli HAEC aut e trema l quod Mithridates non modo regnum sium Pontum , discedente Lucidio, recuperauerit, uerum .ctiam in populi Romam prouinciam irruperit, uictis'. una & altera pugna Romanis copiis, quibus leuati a Lucullo Micti praeerant, magnam Asiae partem occupauit. qua de re intra, ct apud Pi utarchum, Appi num, alios NON culpae, Iedfortunae tribuenda uidiantur .l non enim acti ait Lucullus, cum ac tacalamitas est, ct excusatur insta his uerbis. Vestro iussis coactus, quod impcrisi diuturnitati modum statuen
S o pro uesi i imperi' dignitate, atque gloria, qu
aiam is est exorsus orationis meae, uidete, quem re bis a nimumsuscipiendumputetis. Maioresue: iri saepe, tacatoribus, ac nauiculatoribus iniuriosius tractatis, betavigerunt: uos,tot ciuia I ,millibus uno nuncio snno Impore necatis, quo tiredem animo esse debetis curati quod erant appellati superbius, corinthum p tres uestri otius Graeciae lumen, exstinctum esse uota runt: uos eum regem iuultum esse pariemini, qui lega--m populi Ri consularem, uinculis ac uerberibus,atque omni insitio excruciatum ne uite Illi libertatem ιLBium I . imminutam non tulerunt: uos uitam creptam
negligetis e ius legationis, uerbo uiolatu , illa persccuti sunt: uos legatum populi R. omnisupplicio interjisum,
inultum retinquetur videte, ne, ut idis pulcherrimum fuit, tantam uobis imper distriam res quere , sic uobis turpissimum sit, illud quia accepistis, tueri, σ co Ue a re nonposse .ud id, quod Iulus sociorum summum in pericatum ac discrimen uocatur regno exput us est Ario Nanes rex, socius populi R. atque amic is: imm Deat d so reges toti Apiae non solis uobis inimici soni,
sita etiam uesinitIM' Atque amicis: cuitares autem omnes cuncta Asia, atque Graecia uestrum auxilium exsectare prop:er periculi magnitudinem coguntur; imper torem a uobis certum deposcere, praesertim uos aliti Mmiseriis, neque audent, neque se id facere summo sine periculo prae arbitrantur. uident, Osentiunt hoc idem, quod uos, unum uirum esse, in quo summa sint omia,
eumprope esse , quo etiam carent aegrius: cuius a Mentui o , atque nomine , tametsi ille ad ma Ahnum bellum uenerit , tamen imperus hostium repressos esse intectulint, ac retardatos . hi vos, quoniam libene loqui non licet, tacite rogant, ut se quoque, sicut ceterarum prouinciarum ocios, dignos ex IMetis, quorum s lutem tali uiro commendetis , atque hoc etiam magis, quam ceteros , quod es modi in prouinciara homines cum imperio mittimus, ut, etiamsiab hoste defendant, tamen ipsorum aduentus in urbes sociorum non multum ab hostili expugnatisne L . t. hunc audiebant antea,
nuncpraesentem uident, tanta temperantia anta ma
sualidice, tanta humanitate,ut v bearis i esse uideam tur, quil quos illa diutissime commoruetur . s/uare, spropter
17쪽
propter cisi , nulla' iniuria tio sus, maiores aestutum Amioth cum Ailippo, cuiu tu, cum Pometis bella Ies Du i qiranto uosstudio conue ut biiuriis' vocatos, ctorram salutem una cum miserii uestri divi, tale de epe , praesertita tum de usi maximis usogacibus d rue e nam teterarum prouinciarum v
ctigalia, uirites, tanta sunt ut his ad ipsas ouincias tutandas his contenti esse posmus sia uero tam opis est, e fertilis, at o tibertate rorem, Oua rutate ausim, O magiamdlaepastionis, o multis
tudine ea riun rei ulla, quae exportantuis, facile omnibus terris antecellat. itaque haec vobis prouistia, Quirites,
si O belli utilitatem, O pacis dignitatem 'stinere uultis non modo a talauitate, sed etiam a metu calamia latis est defendenda . nam teteris ini us , t lim venitia imitas, itim detrimentum attipitur 1 at inuectigalibus non Litim ad entus mali , Ita etiam metus iis a fert calamitatem . num , chm hostium topiae non Io e avum ; etiam se irruptio Iam nullast, tareo p Drahelisqtiuntur, agriculthra de tritar, mercatorum auigatio ictuquisit. ita neque ex portu, neque ex dechm. ς, neque ex Aripturam ctigaleotae heri potest. quare saepe toticis anni fixatis titio remore periculi,ntiue uno beri ter ream ttitur . Quo tandem animo esse cui imatis aut eos, qui vectigalia uobis pensetant, . t eos,qui recentinique exigunt ; tura duo reges cum maximis copiis prope ad lut e cum una excursio equitatus perbreui tempore totius anni vectigal auferre
post scum publicaui milius moisnus, quas in salictis habent,quas in agris, quas L po tubus, atque custo's, magno peliculo se haberearbitrentu/ρ putarisne, uos illis rebus si uino, nisi eos , qui uobis fiuctuosi sunt,
confiervaveritis, non solum, ut antea dixi, calamitate,
metiam eat mitatis formidine liberatos ρ Aeneillud quidem uobis negligendum est, quod mihi ego extrinum
troposiuream , cum essem deberigenere Laurus, uridad multorum bona ciuitim R. pertines: quorum uobis, pro uestra sapieraia , stiri rites, benda es ratio dirugenter . nam Opublicani, homines Ohonestissimi, Oomarissimi , suas rationes, o copias in illam prouinciam contulerunt i quorum ipsorum perseres, oso tunae thrae uobis es debent. etenim,si uectigariano hos esse resp.semper disimus ; eum certe Anem, qui exercet illa, firmam rem ceterorum ordinum recte esse dicemus . de ceteris ex ordinibus homines natii, industris partim in Asa negotiantur, quibus uos absentibus conpulere debetis ; partim suas , suorum in ea prouincia pecunias magnas collocatas habent. Tris igitur hemanitarii uestrae, magnum eorum riuium numerum eatiniit Meprohibere sapientiae videre, mu torum ciuium calamitatem a rep. sieiunam e se neri posse. Etenim illud primum parui resent, uos publicanis amisa uectigalia postea victoria recuperare . neque enim sedem redimendi facultas erit, propter calamitatem: neque at s uoluntas , propter limo remi delati, quod nos eadem Asiat, αγε idem ise Mithridatis initio belli Asiatici docuit, id certe, calamitate docti , meserra retinere debemus . nam tum, cim in Osa res me aspermulti amist, unt , ficimus Ioniae, Iolui Ahe impedita, fidem concidisse . non enim piunt una in se itate multi rem atquefortunas amittere, ut plures secrem in eandem talamitatem trahant . a quo periculo prohibete remp. est mihi credite id, quod ipse uideris: haec fides, atque haec ratio pecuniaram, Pae I cmae, quae in Ioro ne satur, implicita est ram illis pecun s Asiaticis, O c
haeret. ruere illa nonposiunt, ut haec non. eo sim labes. ctata motu, concidant. et 'erre uid te,num dabitantam
uobis sit, omni studio et id best is incumbere , in quo
Iloria nominis uestri , Mius sociori , uectigalia maliva, Drtuno plurimotu huium Q m rep. . eaduntur.
MAio Ra s Vestrii cohortatio per comparationem: ut excirilem Ante sumitur accillatio. quo degenere diximus in eo loco lib. v. in Verrem. Vide, quid intersit inter tuam libidinem , maiorumq. auctoritatem; inter amorem, furoremq. tuum: illorum consilium, atque prudentiam. Illi aditum lit ris Syracusanis ademerunt: tu maritimum imperium concessisti . lili habere in eo loco Syracusanum, quo naues accedere pollent, noluerunt: tu classi, de nauibus Siraeusinum praeesse uoluisti. Quibus illi uinis suae partem ademerunt, iis tu nostii imperii partem dedisti. Et orat. r. in Rullum. Videte, quid intersit inter Cn. Domitium, tribunum pl. hominem nobilissimum, de P. Rullum: qui tentauit, ut opinor, patiet tiam uestram, cum se nobilem esse diceret. Domitius, quod per caerimonias populi seri non potcrat, ratione a secutus est, ut id, quoad posset, quoad sis esset, quoad liceret, populo ad partes darct: hie, quod populi proprium semper fuit, quod nemo imminuit, nemo immitiauit, quin ii, qui populo agros et sciat ac
signat uti. ante acciperent a populo beneficium, quam darent, id totum eripere uobis, atque e manitari ex torquere conatus est. Ille, quod dari populo nullo modo poterat, tamen quodam modo dedit: hie, quod adimi nullo paelo poterat potestate, quadam ratione erit cre conatur. MERCATORI nus: lib. v. in Verrem. i Niv Riosius tractatis, i leuiter offensis. nam, Iniuriosius minus est, qua Iniuriose. To T. tum Romaiorum mictibus: centum quinquaginta millibus, auctore Plutarcho. AppELLATI supe hias, i serdes in eos detinis iniceias, ait Strabo, pultatos, Liuius, S Asconius.Cicero neutrum dicit, sed, Appellati superbi ira, ut oratorie rem minuat: quo magis populus Romanus in Mithridatem inccndatur, qui legatum consularem, uinculis, at tuerberibus, atque omni supplicio excruciatum, necauerat. Logat rum autem, item ut tribunorum pl. sacrosancta corpora putabantur. Lx si Arv M populi R Omoi cons larem M' Aquilli uin, qui seruos in Sicilia deuicerat, consul autem cum C. Mario siderat. Eritonae Liuia-na , .&78. VERBO uislatum, i quod legati sit perbius erant appellati. Vii ετε, ne, i troponit infamiam, ut agraria r. in Rullum. Vt nunc uos de maioribus uestris praedicatis, hunc agrum nobis maiores nostri reliquerunt: sic uel iri posteri de uobis praedicabunt, hune agrum patres nostri, acceptum a patribus sitis, perdiderunt. R E c o expulsus ei Deiotarones rex: Patercius, qucui Pompeius postea restituit.
18쪽
In Orationem pro lege Manilia. 7
nituit. atque hune per insidias necatum Cicero uidetur indicare, cum ait in ep. ad Catonem: Amicos . in Patris eius fide, atque iudicio probatos, hortatus sim, regis sui uitam, docti casu acerbissimo patrismus, omni cura, custodiaq. defenderent. Ex sp CTAR Et cum ipsae suis uiribus hosti occurrere potentis simo non audeant. ALivul M Acilium Glabrionem, superioris anni consulem. Sunxio sime pericΗ-
Iol propter Acilii Glabrionis imperium. Non callide: ne, quod alii uident,& sortiunt po-Pulus Romanus ignorare uideatur. VNvM hira messe, i Pompei j laudem cum quadam aliorum contumelia coniungit. IN . Quo simis rasinu omnia. t scientia rei militaris uirtus,auctoritas,Micitas. PR
P a esse, i piraticum enim talum gernat, & milites,& l giones in Asiam in hiberna deduxerat. infra:Hiemiramur, hunc hominem tantum excellere ceteris, cuius legiones sic in Asiam peruenerunt, ut non modo manus tanti exercitus, sed ne uestigium quidem cuiquam pacato nocuisse dicatur Iam uero , quemadmodum milites hibernent, quotidie sermones, ac litterae perferuntur. Nec multo post: Accepta in Ponto calamitate ex eo proclio, de quo uos paullo ante inuitus admonui, cum secti pertimui sisent, hostium opes, antiniq. crcuissent; cum satis firmum praesidium prouincia non haberet; amisissctis Asiam , Quirites, nisi ipsum id temporis diuinitus Cn. Pompeium ad eas regiones fortuna populi R. attulisset. huius aduentus Nithridatem, insolita instaminatum uictoria, continuit &Tigranent, magnis copiis minitantem Atiae se tardavit. Quo etiam canent a rius: l minus enim quod speratur, id minus etiam expetitur. minus autem
speraturJuod longe distat, quam quod prope est:&contra. Hos T ivri impetus repressos esse, i iii e hoc ita esset, siue secus, oratorie ad Pompeii laudem reserti ut in seruili quoque besto: quod cum NM Cras
sus, abs te Pompeio, consecisset, exspectatione tamen Pompeii attenuatum, atque imminutum, adiicntu
sublatum, ac sepultum, infra dicit. Quo Ni AM libere L i non licet,l metu proconsulis Ac dij. Si-Cvr ceteraru rouinciarimis es,' quibus opem iussu uestro Pompeius tulit. NON multum ab ho lili p natione d erat. l ob rap nas. NuNc audiebant antea, i cum in Italia. Sicilia, Africa, Gallia , Hispania tum gereret. TANTA temperantia, i hane uirtutem primam nominat, ut opponat aliorum libidini,&rapacitati; quorum aduentum in urbes sectorum non multum ab hostili expugnatione dictore, Proxime dixit. PRO prcn serio,,l cum Antiocho, de Aetolis, propter foederatas Gracciae ciuitates, cum Philippo propter Athenienses, cum Poenis primo bello propter Messanam, Siciliae urbem, ait pro pr Pter saguntum. Temporum autem ratio postulare vidcbatur, prius ut Philippus, quam Antiochus, nominaretur,ut or. r. in Rullum: Multa postea bella gesta cum regibus, Philippo, Antiocho, Persa. TANTA t,l Tanta, minuit, non auget ut ad Cassium. si quae sunt onera tuorum, si tanta sunt, ut ea sustinere possis; nihil tibi erat lautius, nihil gloriositis: sin maiora; considera, ne in alienissimum tempus cadat aduentus tuus. Coclius ad Ciceronem . Sin autem aut non erit istic bellum, aut tantum crit,ut uos aut se
cessores, parilis additis copiis, sustinere possitis: Curionem uideo se dupliciter iactatu in . Sic & Caesar lib. vi. bes. GaI Hue omnes sitas fortunas exercitus Romanorum contulit: praesidii tantum est, ut ne murus quidem cingi possit, nec quisquam egredi extra munitiones audeat. Et lib. iii. besaiaantum nauium m erit, ut anguste xv. millia legionariorum militum, &'quingentos equites transportari possent. E Tva ERTA τε agrorum, uarietates sectuum, Om nitudinepinionis, mallitu e rutti rerum, quae exportantur,i tria commemorat, unde capitur uectigal, unum, Et ubertate agrorum; quam insta agri culturam, & decumas uocat: alterum, Et magnitudine pastionis; quod insta& pecus & scripturam appellat : terti um, Et magnitudine earum rerum, quae exportantur; quam partem insta & mercatorum nauigationem, & portum nominat. Illud, varietate fructuum, de omni frugum genere dictuni est: sicut , V De tale agrorum, proprie defrii mentis, quorum decumae Gluuntur. ET . BELLI utilitatem, pacis
dis itarem, i stiria, Et pacis ornamenta, &subsidia belli. PECORA relinquuritur , icultura dejeriat r, mercatorum naui x io conquiescit .l tribus igitur ex rebus uectigal capitur, ex mercatorum nauigati
ne, idest ex portu, unde portitores publicaisis antappcllati: ex agricultura. idest ex decumis, unde decum ni : ex pecore, idest ex pascuis publicis, unde pecuarii: quam partem Cicero , lingula singulis reddens, appellat scripturam: ut in oratione etiata pro Racco: scriptura, decumae, portorium . de Finus agrum uocat scripturarium, in quo, ut pecora pascantur, certum aes est: quod publicanus scribendo conficit rationem tam pastore .. Asconius autem non ad unam partem, sed ad uniuersam publicanorum rationem scripturae
nomen uidetur adiungere. Mancipes, inquit, sunt publicanorum principes, Romani homines: qui, qua sus siti caussa, si decumas redimunt, decumani appellantur; si portum, aut pascua Publica, Portitores,aut uarii. quorum ratio scriptura dicitur. Cum quo lib. r. in Verrem sentire uidetur ipse Cicero: ait enim: In scriptura Siciliae pro magistro est quidam L. Carpinatius. Et infra, eodem sensu: Portum, di scripturas metii societas habebat. Ubi, scripturas, dicit de pascuis, de decumis, non, ut hic, de selis pascuis. Nonius quoque Festus eos appellant scripturarios, qui mancipum rationes faciebant. QEc iruasi controuersia tollitur, si scripturae nomen ita generale putemus, ut idem singulis partibus assignari polsit. I N salictis lin pascuis, ubi calices. NAM optio ioni, i requiritur alterum,&: soleius loco subi jcitur, Deinde.
nec uitiosum est. habetur enim ratio sententi ac potius, quam uerborum: ut cum, pracposito, primum, interdum non subiicitur, deinde . cuius generis exempla non desunt. HONEST1ssi MI, e r ornati l mi. I prunum ad cxistimationem, alterum ad rem familiarem ramur. Su As rationes, o copias, lquia statim dicit, Res, de fortunae. C E T E R i s ex ordinibus,t cxceptis senatoribus , quibus nos uari non licebat. ET E Ni M Ludprimum 'acui refint,l occurrit tacitae cogitationi. sici enim aliis quis dicere: si uectigalia nunc amiticiatur, uictoria i in in postea recuperabuntur. Parui inquit, hoc icturiata cur parui reserat, statim cauilam subiungit. INitio be i. iarici, I annis ante xxiii. FiDEM concidi α
19쪽
ortiss* . ' eum pecuniae creditae non soluuntur, sides concidisse dicitur. ori et . in Rullum: sublata erat de soro fides. Caesar lib. iii. bel. ci. Cum fides tota Italia esset angustior. V r DETE, num bitandum ais si, i iii, Videte, cohortatio quaedam liberior est, ex auctoritate dicentis, praesertim ad populum: nam in senatu, Videte, sine rogantiae culpa nemo diceret . eadem licentia supra cognoscitiir in eo: sed pro uestri imperii dignitate, atque gloria, uidcto, quem uobis animum suscipiendum putriis . Illa uero e iam aliquanto maior: Videte, ne, ut illis pulcherrimum fuit, tantam uobis imperii gloriam resinquere, sic uobis turpissimum sit, illud, quod accepistis, lucri,&consciuare non posse.
OV o Ni A M de nere belli dixi, nMic de ma- granes, rex mentus,excepit, dissideram pre&is iis Di illae pauca dicam. Potest enim hoc dici belli confirmauit, a1 Mium erexit, perditumq. recreauit.
genus e se ista necessarium, ut sit gerendzm, non esse ita cuius inreg mpo rea quam I. II in , cum exercitu Magnum,ut sit perii insendum . in quo maxis ne lub uenit; plures etiamgentes contra isnperatorem nostrai raudum es, ne forte a uobis, qreae diligenti me pro- comitatae uni. crat enim metvsisiectus iis nationibluvidenda sunt ; contempta esse videantur . Atque, ut quas numquam populus neque lacessendas belro, omnes intes gant, me L. I chro tant m impertiri lau- neque tentandas putauit. erat etiam alia grauis, atque
dii , quant in sorii tro, Osapienti mo homini, O nchemens opinio quae per animos sentium barbara mmagno imperatori debeatur : dico , cius aduentum se perstasirat. ani lac plerit mi, O retia cosmi disi ei iximas Mithridatis copias,omnitas rebus oreatas, atque cadissa in t as oras nostri in mercitum et adduim. itai rectas. es e deletas , urbemq. saeclari 1 mam, no- nationes multae, atque magnae novo quod terrarebis . amici mam, Cy cenor m, ut sessum ab ipso rege ac metu concitalantur . no,ier autem exercitus, etsi
Maxima ni hiri ine, o oppugnatam ne mentissime, urbem ex Tigyanis gno ceperat, o praeliis is erat L. Dc Di νὴ et te assilitate cor lio, sitim is obsidionis fecundis , t en nisuia longinquitare locorum,ac de se perictilis liberatam : ase dimimperatore classem ma- derioseuorum commovebatur . Hici plura nonssicam gna , ornatam, quae ducibus Sertorianis ad Italiam fuit enim illud extremum , ut ex iis locis a militibus si diis inflammato raperetur , supcratavi esse atque de- nostris reditus magis maturus, quamprocessus longior, pressam: ma ras hostiupraeterea copias multisproeljs quaereretur . Mithridates autem o suam mimiam ese deletas: pare actomi nostris legionibus es e Potum, confirmarat s iram, qui si ex seres regno tolle nant, qui ante populo R. ex omni aditu clansus est : Sinopem, maniis aduenticiis mullorum regum, o nationum
atq'e Amisium , quibus in opidis erant domicilia re is, cop s iuuabatur, hoc iam faesic feri solere acepistius,
omnibus rebus ornata, atque referta , ceteras . urbes ut regum afflictae soci ae lacile multorum opes a Tonti, O Cappadociae pei multas dino aditu , a: que liciant ad mi ericordiam , oimeq. eorum , qui aut aduent Messe captas rege , oliatum regno patrio inque reges rent, aut uiu ni in regno , quod regale 's nomet artito,ad alios se reges,arqne alias grates supplicem con- magnum, o sanctit in esse videatur. itaque tantum v tuli e:atque haec omnia, alciis populi I b c s, atque sescere potuit, quantum incolumis numquam est integris uini libris , esse fa . Satis opinor hoc esse ausus optare. nam , cum stini gyrum recepi et suum, lanis; atque ira reputo, hi hoc uos inte Teatis, a nullo non Dirco contentus , quod ei praeter spem acciderat, tiistorum, qui huic obtrinanti Ii, atque caussae, L. - illam, postea tiam pulsus erat, ter nam amaz- si militer ea hoc loco tu laudatum . iisquiritur tingeret; std in ea ercitum vestrum, clarum, atque via fortas nunc, qχι n. modi im, cum haec ita sit, retia ctor man et x Iecit. Sinite hoc loco , cxirites, intquum pos a esse M. Hi in bellam. cognoscite, ad irites: poetae olent , qui res ivmanas scribant, praeterire me non enim in caussa quaeri uidetur . Primm , ex suo vestra MalamitatE; quae tanta fuit, ut e ad vitres L. regno se Mithridates profudit, ut ex eodem Ponto M 'Luculli non ex proelio nuncius, si lex sermone rumordea illa quondam pro 'gisse ditiis r i quam praedica it a serret aliis in ipso i ro malo,' illisas belli osensione in fuga fratris sui membra in s locis, qua si parens L myus, qui tamenta qua ex parte iis incommodisper 'eret aer , dissipavi e ; ut eorum eo modi ersa, mederifortas epotui et, ne ii iussu coactus, quodis
maerorq. patris celeritatem persique i retardaret. sic per disturnitati modii statventam, ueteri exemplo, Mithridates fugiens, almam uim auri, atque argenti, putaui iis, part militum,quii seis d s confiniis pulcherrimaremq. rerum omnitim, quas a maioribus ran dimisit partem Glabrioni tradidit Multa aereseo
arces erat , cris eb Io fhperiore ex tota aesa direptas consulto, b d ea uos coniectura per icitis , in. tum in Dum re uin long si at, in Ponto omnem reliquit. lyxd bellam Iuturum putetis, quod comisnant rens haec dum nostri ni ovinia diligentius, rex ipsiee potenti Mi , renovent agitate nationes , focipiant in- Manibus esse t. ita illum in per uendi fudis maeror, tegrae gentes, novus imperator hester accipiat, haere hos laetitia tardanis. Hunc in illia timore, o feta I A expiabo exercitu.
C Yχics Non udis, i pro Murena, pro Archia, Tacitus, Plutarchus, Appi. amis. CL AssΕM magna ni cum qua Lucullus apud a cncdum pugnauit, auctore Cicerone pro Murena, pro Archia i vel apud Lemnum , non longe a Tinedo , testibus Plutarcho , Soppiano. D v C i v v s Sertorianis, l
20쪽
In Orationem pro lege Manilia. 9
a Sertoeso ad Mithridatem misiis. amplificat, plures significans, cum unus in ea pugna sertorii dux fuerit. Plutarchus. Appianus. AD Italiam sudis reflammato raperetur,l'quod pro Murena dixit: Cum contento cursu, acerrimis ducibus, hostium classis Italiam, spe, atque animis inflata, peteret. P A T E p A-cτvM .l Mithridate pulso. pro Archia: Populus Romanus aperuit, Lucullo impetrante, Pontum,& regiis quondam opibus, &ipsa natura regionis uallatum. Quod nic dicit, omni aditu clausus. AD alios reus i ad generum Tigranem, Armeniae regem . Is ToRvM,l Catulum, de Hortensium praecipue s; iseat ut btiis obtrectant , t Lucullo fauentes: cuius gloriam Pompeius, consecto Mithridatico lo, imminuit. si Mix ira Ri iit intelligatur, suadere me Maniliam legem reip. cauila non, quo Luculli gloriae, partae maximis rebius gestis, detractum idquam uelim. Exh loco GP t dam . I occasione legis a C. Manilio promulgatae, Lucullum ex Rostris optimates, duo potissimum a nobis appellati, laudauerant, legem uero dissuas crant . infra. Ex eodem Ponto Medea lpcruulgatas fabulas recitare, consilii, di instituti nostri non est. FRATRis Ibit Absyrti. ILL v MI Aeetam, Medeae patrem. FANI 1 Comana,Mllonae templum, significat, cuius sacerdos maiestate, imperio, potentia, secundus a rege, consensu illius gentis habebatur: ut ait Hirtius de bello Alexandrino, Appianus in sine Mithridatici: quod Cicero etiam ostendit ep. ad Catonem. Strabo duo Comana, codem ει urbis, & templi nomine, eidem deae dicata. in Ponto, de in maiore Cappadocia sitisse narrat lib. xl l .id si ita est, de Pontico sano locutum hic esse Ciecronem crediderim. cum dicat, In cas oras, tamqam hostiles, de barbaras: nam Cappadocia Ariobarzani regi secto, atque amico parebat. V R B E N ex Tigranis re lTigranocerta . Plutarchus. MATVRvS, 1 citius, quam oportuit. IN exercitam ues , et, i a L cullo discedente relictum, Imatis commendatum, ut Mithridati iam uicto, si quid conaret Gobsisterent . Si C v T poetae solent, ii Naeuius. qui primum Punicum bellum , Ennius, qui secundum uersibus persecutus est. Poetas Cicero nominat ex more potius, quam sententia Aristotclis, qui poetam negat Me, ut non singit. Naevio autem, S Ennio in rerum stomanarum historia fingere nihil licuit . ita nee Emp
ocles, phHica scribens, Aristoteli poeta uidetur. NON ex praesto nuncius Arq so se e . nain infra,expulsum dicit exercitum Romanum, non omni 'o deictum. VESTRO i si coactus, i abingam a uobis imperio. Appianus. STIPENDIIs confectist eum annos iam decem militassent. GL Aa Rio Nil quem successisse Lucullo, iam diximus. IN TE c. R AEl neque lacinitae bello, neque tentatae . supra: cuius in ri una postea quam Lucullus uenit, plures etiam gentes contra imperatorem nostrum concitatae sulit. Novus: non belli peritus, ut Lucullus, qui septem iam annos in Asia
Nilum gesserat, VETERE expulso exercitu. I de quo dixit: Sinite hoc loco, Quirites, praeterire me
SA ri s mihi multa uerbaserisse ι ideor, stare hoc
bellum esset genere ipso necessarium, magmtud epericulosum. restar, ut dae imperatore ad id bellum deligem do, ac tantis rebus praeficiendo dicendum esse uideatur. Vtinam. 2uirites, uirorum fio rem que innocentium copiam tantam haberetis, ut haec vobis deliberatio dis Ailis esset, quemnampori um tantis rebus, ac tanto Milo praeficien M puraretis . noc uero, cum sit unus Cn. Pompeius, qui non modo eorum homini , qui nunc funt, gloriam,sed etiam antiquitatis memoriam uirtute sive arit: quae res est, quae cui suam animum in hae
caussa dubium sacere post e ego enim sic existimo, in
summo imperature quattuor has res inessὶ oportere Mimtiam rei militaris, uiuetutem, auctoritatem, felicitat . Quis igitur hoc hominesilentinumquam aut fuit, aut
esse debuit qui e ludo, atque pueritiae disiiplina, bella
momo it Macerrimis honisus, ad tris exercisum,
atque in militiaae risii in profectus est: qui extrema
puerilia miles fuit ammi imperatoris, ineunte ades sentia maximi ipsi exercitus imperator: qui saepius cum holle conflixit, piam qui m cum inimico conccnί- niti plura bella gessi, quam ceteri legerent: plures rosiacias confecit, quam ali ' concre uerunt i cuius ad legentia ad mentiam rei militaris no alienis praeceptis,
Adsuis imperiis, non offensionibus belli sed uictorijs.non impend3s, sed triumphis est traducta . quia denique graui belli e epotest, in quo illum non exercucrit so tuna rei' ' ciuile, Micanumina alpinum, Hi anteo
missum ex civitatibus , atque ex bellicosis imis nati nibus ,struite, nauale. uaria o diuersagenera o best
rum , o hostium, non Alum gesta ab Me uno, sed etiam confisa , nullam rem esse declarant in usu militari positam , quae huius uisis entiam fugere post. Iam
uero uirtuti . Pompo quae potest par oratio inu
nimi quid est, quod quisequam aut di iam ill aut vobis
nouum, aut cuiquam inauditumpose erre non cium i esumsolae uirtutes imperatoriae, quae uulgo exia
stimantur, labor in nego: s.fortitudo in periculis, ita Ilaia in agendo , celeritas in conficiendo, consilium in
prouidendo : quae tantasunt in hoc uno, quantam omnibus reliquis imperasoriuus , quos aut uidisnus, aut
audiuimus , non fuerunt. testis est Italia , quam illa victor L. Sulla huius uirtute , O consilio confessus est liberatam . testis est Sicilia , quam multis undique cinctam periculis, non terrore belli, Ied celeritate coms- explicauit. resis est . Gica , quae magnis oppreses hostium copiis, eorum i ora sanguineredundauit. testis es Gallia, per qua legionibus nostris in Histariam iter, Gallorum intemecione, patefactum est. testis est Hillania,quae saepissime uri mos hosesas hoc super rosprostratosq. consterit. testis es iterum, Osaepius Italia, quae cum seruilibello taetro periculoseq. pr
meretur, ab hoc auxilium absenteexperium quod bellam ea pectatione Pompeij attenuatum, atque imamnatum est,aduentu sublatum, ac sepultum. testes vero iam om