장음표시 사용
151쪽
IN . ORATIONEM . CICERONIS PAVLLI. MANVTII
OMITIIs consularibus, quise consulCicero habuit, D. Iunius Silanus Licinius Murena consiles designati t. si post milia Murenam de ambitu competitor eius accusauit clari nominis iuristonsilius Ser. Sulpicius cum tribus su scriptoribus, M. Catone, probitate enseq. erga remp. im igni uiro, Cn. Postumio, Ser. Sulpicio adolescente. Defenit eum Cicero, defen i iam asi. Hortensio, πM. Crasso. Iucunda in primis oratio est. nam oe iurisconsilii propter Sulpicium exagitantur: π Stoica disciplina , cui deditus erat Cato acete lepideq. deluditur: adeo ut Cato, dignam con suis grauitatem ei detrahens, dixerat id, quod in Plutarcho legimus: Di
PRO . L. LICINIO . MURENA COMMENTARIVS
boni, quam ridiculum consulem habemus.
152쪽
V A a precatius,m a d s immoratalibus, talices, more restitutose maiorum, illo die, quo augurato comitiis centu riatis L. Murenam consulem renuntiaui; ut ea rei mihi, magis imp meo, populo ple bis R. bene atqueFeliciter eueniaret: dem precor at D dijs isnmortalibus obesused hominis consulatum una cum sati te obtinendum O ut uestrae mentes inquesentcntiae cum populi' u luntate,suffragiisqo consiculanis eas res uobis,'phio h pacem, tranquillitatem, otium, concor iam. a M. quodsi illas lamnis comitiorum precatio, Us Iuliaribus austici co Acrata, totam habet insevim, Oresinonem, quantam ress dignitas pollutit: id ego sium precatus, ut ijs quoque hominibus, qui biu bis cons latus me rogante datus esie ea resfU0feliciter, 'ferri. eueniret. Quae tum irasint, iudices ; eun omnis deorum i ortadium potestas aut transuasit ad uos, aut certe communicia vobiscum: idem consueum uestrae dei comendat, qui antea ijs hnmortalibus commendauit, ut eiusdem hominis uoce ct declaratus consul, o defensus beneficium populi ' cum uestra a que omnium ciuium salute tueatur . ct quoniam is hu
cio studium meae defensionis ab accusatoribus, atque etiam ipsa susceptio cussae reprehenga est . antequam pro L Murena dicere in ituo, pro me ipso pauca dicam: non quo mihi potior hoc quidem in tempore sit osci mei, quam huiusce salutis, des o ;sed ut, meo sim
uobis probato, maiore auctoritate ab huius honore, fama, fortunisq. omnibus inimicorum impetus propulserepo . o primum M. Caetoni, vitam ad certam rationis normam distenti, o diligenti me perpendenti momenta ociorum omnium, de oscio meo restondebo.
R O . L. Munx NAl sic lapides Capitolini: Muraena, tamen ratio postulat, cum apisced ueat iter cuius nomen Graeci scribunt Mυ mrix. AvSPrCATol non enimsine auspicijs comitia in campo habebantur: ideo campus ipse & in oratione pro Rabirio locu uspicatus, re in Catil. . consularib auspiciis consecratus appellatur. R a v v N c i Av x; l cur non eius collega Antonius quia consit priore loco cre tus, comitia habebat consularia. ME rogant et non, Pr Ite , sed, interroganter ut cum diceret: Rogo uos, Quirites, uelitu ne Licinium Mumm consulem fieri.
si populus probabat, sust agiorum tabellas ferebat ira inscriptas, V. R. id est uti rogas. ΑD certam rationis normam dirigenti lye Stoica disciplina.
a' 'c o fuisse rectum Cato, meo consim, legis ambitus latorem, tamseuere gesto seu
rarit, caussam L Murenae attingere. cuius reprehensio me uehementer movet, non solum ut uobis, iudices, quμius maxime debeo, uerum etiam ut ipse Ca ηιgraummo, atque integerrimo uiro, ratio ne Iacti me robem. quo nil , M. ιρ, cst aequius consulem defendi,
vivam a consule e quis mihi in rep.potest, aut debet esse sonivisior, quam is, cui rel. a me una 'aestur susti-χendia, magnis meis i oribus o. per B shil rata Mod si in s rebur repetendis, quae mancipis punt, is p ric 'tim iudit praeliare delet .vi se nexu situ uis: Ix ecto etiam rectius in iud vis moulis Mignati isti um consed qui so sulem do are , auctor benim a populi R. defensorq, peris ii e libebit . ρωι ut πρ- nulli, in ciuitatibus Dii olet, patronus huic caussae publice con tueretur, is poti m 'onore api Iensor
daretur, qui eodem honorepraestu's non mi us vi errep
ta diuendum auctori:atis, quam faculta: is . qu siesortu Ptibvli ',ηκι iam an partum ex ab ioeboa--κr, pracs 'rocmmosaiosolvit sim staturum tionem, Opraedonum, locorum ἰ P dotii Vae tim eisDueamus qui eadempericula, quibus nos esu .cti sumus ingrediantur: quo anilem an o me esse ortet, prope iam eae magna iactatione terram videntem, in hunc, mi video maximas resp. tempestes se sub se
se quare,s est boni consulis, non solum uidere quid
agatur, uerum etiamprovidere qui futurumst: o en iam alio loco, quantum salutis communis intersit, duos
consules inrep. Kalendis Ian. esse . quod si i*e F non tam me o iura diluit ad bdminis amici fortunas, quar b. consulem ad communem salutem defendendum a came . No quod legem de amictu tuli, certe ita tuli, ut eam, quam mihimet ipsi iampridem tulerim dcciuium periculis defendaendis, non a ossim . etenim , ιtionem factum te confime , i q. recte factum. es.
Anderem : Iacerim improbe, etiam si allus legem tuli M. cum uero nibit commissam contra legem ese deue dam: quid est, quod meam defensiouem lario legis impedivi e Nubit esse ei Ud siveritaris, Catilinam, ex
tium rei p. intra moenia molti mem, ne, is, paene ιῶ
perio me expuli Vmmc pro L. Murena dicere. hao
153쪽
autem has partes lenimis , edi mistricordiae, quas me tam uri emens fui, quam comari non quam nolebam rasura ipsa docui: ,si per exi libenter: illam ueros nunc, cum omes me caussae admissericordiam, at ne ad uitatisseueritati . personum non appetiui , I ab rep. humanitatem uocent,quanto tandemstudio debeo nas
mihi impositam seu inui, sicut huius imperii dignitas in rae meae, consuetudini. seruire e ac de incio dese summo periculo ciuium posulabat. quod si tum, cum sonis meae, ac de ratione accusationis tuae fortasse et- rem iam, oe seueritarem desiderabat, uicinaturam, o iam alia in parte orastoclis duendum nobis erit.
mancipi sunt quae mancipio alienatae sunt. I s periculum lassicii praestare debeti es cere, ut alienatio illa, & uenditio rata sit: ne quid is, qui emit, damni patiatur. Qv i se nexu obi
Iauiti qui pro rebus mancipio alienatis ita promisit, ut corpus etiam obligaret. Varro de L. L. lib. iit.&in ep. Curii: Cuius proprium te esse scribis mancipio, &nexu. Nexus autem dicebatur, quod per aes, & libram gereretur. E x . Μ A G N A iactatione 1 post magna pericula. TERRAM nide tem,l ad finem consillatus, tamquam ad portum, accedentem. Duos consues I Silanum, & Mur nam. unus enim esset, Murena condemnato. Deccmbri mense, & post nonas habita uidetur oratio. coni ratis intersectis: cum dixerit sepra, Qui eadem pericula, quibus nos perfuncti sumus. ingrediantur. I o x M de ambitu tidi in qua crat,ut condemnatis decem annorum exsiillum,praeter ateres poenas i garetur. NON abrogarem. 1 ferre&abrogare legem, contraria: ex contrarijs autem sentcntia leporem assumidi Putas, inquit, me tulisse ciuibus omnibus legem de ambitu,quam uero mihi metipsi de ciuibus d
sidendis iampridem tulerim, cam abrogasses Argute, sibi ipsi legem ferre de ciuibus defendendis, pro, statuere sibi ciues est e dciandendos. Aa rep. nubi impositam I pro salute sua. HMIus imper3l consularis.
S D me, iudices, non minus, hominis sapienti ,
atque omatismi, ser. φὰν conquestio, quam C tonis at sitio commouebat: quis uisime o acerbissime ferre dixit, me similiaritaris nec studinisq. obliarum, aussam L. Murenae contra se de adere. huic ego, iudices, satisfacere cupio, uosq. adhibere arbitros. namomgraue est, uere Morsari in amicisia ethm etiam, si
si is acomis, non es negligendum. Ego , Ser. Sulpici, meis petit iura tua tibi omnia studia, Mye ostia pro nostra nece undiae est disti se confiteor, praestitisse arbitror. nihil tibi consulatum petenti a me defuit,quia
esset aut v o amico, aut a gratio O , aut a consule postulandam. A t illud tempus: mutata ratio est :sic existimo, sic Miripersuadeo, me tibi coutra honorem L. Murenae, quotum tu a mepossuιtrearisiosis, tantum d huise; comtrasalutem, nihil debere . neque enim, si tibitum, eum peteres consulatum, Qui, iccirco nunc, cum Murenam ipsi petas, adiutor eodem pacto esse debeo. alime hocn modo non laudari,Mne concedi quidem potest, ut, a tis nostris accusantibus, nox etiam ali ni mos defendamus. Mihi autem cum Murena,iudices, uetus, magna amicitia est: quae in capitis dimisatione a Ser Iphio non iccirco obruetur inodas eodem in honoris contentiones penata est . quae se tuis non esset;tamen uel dignitas hominis,nes honoris,eius,quem adeptus est, adi isti summam mihi suprebiae, crud
Elarios famam niusnis, se hominis suis, populi
R. o mentis amplismi causam tanti periculi repudi U2m. neque enim iam mihi licet, neque es interum, ut meum laborem hominum periculis subletioris Ga
impertiam . nam, cum praemia mihi tota pro hac imdustria snt data,quanta antea nemini; labore per quos
ea ceperis,ta adeptus sis, deponere, esset homisis o astuti o ingrati. quia se iure desinoe, si te auctor possum, si nulla inertiae, nurusuperbiae turpitudo, nulla inhumanitatis culpasuscipitur: ego ino libenter desino . autem fuga laboris desidium, repudiatio supplicumsu-
perbiam, amicorum neglectio impiobitatem coarguit et nimirum haec caussa es eis': odi; quam nec industrius, uam nec misericors, nec Olficiosus destrorepossis. αγeuiusce rei coniecturam de tuo ipsius studio, Serui, δε- cillime ceperis . nam, si tonecesse putas etiam aduers ri'sa coram tuorum de iure consulentibus restondere: by turpe exinis Is , te a ocato Eru ipsium, quem contra veneris, caussa cadere: noli tam semiustus, ut, eum tui fontes uel inimicis tuis pareant, nostros rivulos etiam amicis putes cluasos se oportere. etenim, si me tua fa miliaritas ab hac causiaremouisset, si hoc idem ad Imrtensio, M. Crasso, clarissimis uiris,se item ceteris, a quibus intelligo tuam gratiam magniae limari, accia disset: in ea ciuitate consed designatus defensiorem non habere , in qua nemini umquam infimo maiores nosti ipatronum de se uoluerunt . ego nem , iud es, i emera istimarem neserium,si amico ; crudelem,semibero: verbumsimnsili desis . quare, quod dandum en
amicitiae, large dabitur a me, ut tecum aetam, rerutri
non secus, ac se meus ses ter, qui mihi est carissimus: isto in loco quod tribuendum in osscio, fidei, religioni.
id ita moderabor, ut meminerim me contra amisin
dium pro amici periculo dicere.
UiAM alieni mori nedum Murenam, quicum&uetus,&magna mihi amicitia est. NON i circo obruetur, non icctico tactum amico nullum seret. As eodem l a Sulpicio. SuPERA TA
154쪽
In Orationem pro L. Murena . . I 4 3
e i qu71 Sulpicio potitari quo amicitia, quae mihi cum M ii rena est, ab ea, quae cum Sulpicio, superat aest. supω: Sic existimo, se mihi persuadeo, me tibi contra honorem L. Murenae, quantum Mi a me postulare ausus sis, tanti in debuisse; contra salutem, nihil debere. sca se nesset; l amicitia cum Murena. TANTI periculit in qua summus eius
.honos agituri nam damnatus consulatum amitteret. TE aduocato I hie, aduocatus, non estis, qui ad iudicium uenit, ut suam pracsentiam commodet reo, quemadmodum ait Asconius; verum is, qui deiure
consulenti responsum dedit, & cuius consilio liti tur. quo item sensit scripsit ad Trebatium: od si seriabi e oblitus es. minus multi iam te aduocato cauila cadciat. ILL v M inim, quem contra timeris, I a uersirium amici tui, contra q in alio tempore, in alio iudicio,veneris. Argumentum est: Si tu ne inimios videm tuis decisse vis: cur ego desim amicis indis quamquam ceto in arte mea parum,tu in tua uales pluriamum: u si Votecum conserat, rivuli cum fontibus conferri uideantur. Q vhΜ contra ueneris,1 c
'ius causculi onpugnaueris. modus loquendi,ut pro Q Roscio: Quid tu, Saturi, qui contra hunc vcnis,exi finias aliter 'Lib.2. in Verrem. Quid, si omnium mortalium Sthenio nemo inimicior, quam hic C. Claudi uri tum seniper, tum in bis ipsis rebus,di temporibus, fuit e si de litteris corruptis contra uenit: Phit i. Contra fem suam me nescio quando uenisse, quustus est. Phil. 8. Cum suo magno esset benescio, uenisse. ciun coptra se. C A v s S A cadeicit Istem perdπς contra responsum, consilium'. tuum. Q. HORTE N sto, II. Crassol qui Murenac caussam ante defenderant. nam perorandi locus, in quo Jrimum ualet oratio, Ciceroni dabatur quod ipse scripsit in Bruto. Is ro in loco lain hac dignitate consulari. Urric io, mri; reli oui I est enim ossicii, fides'. meae, quem consul renunciauerim, eundem deici acre, est et i in relisionis, cum eum auspicato Anunciaucrim.
JN r a tιr c o, iussices m totius acci satisnis par iccirco nihil in bifice rebus loci est, quod omnia Lius orex'tes Dipe, eammanam inrerrehensione uitae, al- rauit. saltatorem appellat L. Murenam Cato. mesed, ieram in contretione d iraris, tertiam in criminibus ctum est, si uere ob citur, uehementis accusatoris ; sin rMbitus ese stersata χά. atque harum trium paratum 'ia Dipo, male luci conuiciatoris. quare, cum ista H auis 1na illa, quae Pauli a Uye debebat, ita fuit infirma , ritate, non debes, M. Cato, ani pere maledictum ex tria P Iestis, ut illos lex magis quaedam accusatoris, q'am uio aut exscurrarum aliquo convicio,neque temere comtiora Ged Odoactilius de uita L. Murenae Διοe aria sulem populi i saltator inuocare; sed consticere, quia Oid coemit. Obiecta est enim casia: tuae ab hoc non ad bus praeima vittis affectum esse necesiuit eum,cui uree .soluptatem, O luxuriam expetita ottata in militarita istud ob ci possit. nemo αλμαμ rsobrius, inis. hora pod ara. qui se adolesios patre suo immatore te Manit, neque inIolitudine, neque in conuistio mod non merui siet; est hostem, utpatris imporum timvis rato, atqui modesto. tempestiui conuisti', a rei loci, se, aut aparente repudiatus at Metur .an, cara sedue multarum deliciarum comes es extrema saltatio. tu mi in quis ti mphantium praetextaripor firumst 'D- hi arripis id, quod neosse est omnium aestiorum esse 'di leant, is donis militaribuspatris triumphum decora- nremum: relinquis illa, quibus remotis hoc uitiuM refugi dum fuit, ut, resti communito Psis,paeue se mimo esse non potest. nullum turpe conuiuium, non muscum patre triu--σας bu et ero, i uices, oesuit motrino comessatio non libido non systus ostendis, ritu Asa, o uiso sortii mo parenti amaro a tamento O cum ea uo ινeperiantur, quae uoltiptatis nomen ha- iis petiolis Iliariis in laboribus. grarulationi in uictoria bent, quaeq. nisi os sunt; in quo ipsam luxuriam reposuit. habet Asia sust icionem luxuriae quandam; ine non potes, in eo te iuniram luxuriae cream pa' non Ando numquam ulisse, sed in Lam cominentre uia toe nihilistur in uitam L. Murenae dicitotest e nihil, xisse, luridandum est . quamobrem non Asiae nomen inquam, omnino, iudices.sica me confidesignatus d si ciendκm Murenae fuit, ex qua laus Amisiae, me Ienditur, ut eius nata ratis, nulla aritia, nullariagono honos, gloria nomini constitutas;fedali dia, nulla delitas, nullum preulans dictum multam quodanis fasusceptu, aut ex Asia deportatum a- piseratur. Bene habet . iactasumfundamenta des re sitium, ac dedecus. merasseu stipendia in eo bello, nis: nondum enim nostris lauesbus, quibus utar frustea. quod tu a populus R. non modo maimum, sed etiam fedprope inimicorum convione visum bonum, atra solummebat, uirtutis; patre impreatore libeati e hueprum hominem defendimus. quo co Uiuri ficilis;
mouisse, elatis;mems pendiorum patris uictorium, in mihiaditus ad contentioncm dignitatis, quae paravi triumpbum sui se, selicitari uis. maledicto quidem est suis accussionis.
i s mitribus t obuimatem a patre acceptis. P A T R E immutore t Murenae pater, Sullael Iestatus. de Mit Eridate triumphauit. TaMpas rivi conuiuiit uide, quae ducimus litaria. in verrem. ad illud: intuitur Lollius in illo tempestiuo gladiatorum conuiuio.
155쪽
mentora m omnium, quibiu sietumiacmsulatus petiationem aggredi paren. paria cognosio esse Ula in L Marmariat νιe ita paria, ut neque ipsi divitate uinci po- turrit, neque teri rharesuperarit. Contempsisti OIM HGer ara, extulisti tum . quo Aresi tibi hocstimis, nisi=stipatricius sit, neminem bono esse genere natum scis, ut rur1lis plebs in Auentishm seuocanda esse uia' deatur .sin autem sint amplae ct honestae fami eplebeiae: Oproavus L Murenae, Crauus praetores tu
runt, O pater, eum amplissi,ne atque honesti me ex praetura triti baset, hoc faciliorem hxie gradum consulatus adipiscendi reliquit, quod is, lara patri debitus ,
Bis petebarar . tra uero nobilitas, Ser. Sulpici, tametsi umma est, tamen hominibus litteratis, si loricis ess notior, populo uero, suffragatoribus obsecurior. ρο- ter enim fuit equeririloco, auus nulla fi stri laude celobratus et it cie non ex temone howlaum recenti, sed ex annuim uetustate emenda es memoria nobilitatis tuae. quare ego te semper in nre serum numerum aggregares leo, quod uirtute, in frustrDq.pc seci , ut , c neqvuisse essessiius, furnma tamen amplitudine Genus put rere . nec mihi quam minus in Tommo , nouo bomine, morti mo viso. Hrtutis esse uisium quam sis homine nobiliora M. Aemilio. etenim eiusdem animi,
arque Meni' est, posteris, quod Pompeius Metit,amplitudinem nominis, quam non .u ceperit, adere, ut Scaurus, mimoriam, prope interimortuam, generis sui, ut tute renovare . quamquam era iam putabam , tu ex ,
multis uiris fontibus ne ivrobilitas objceretur generis, meo labore 67eperfectum, qui non modo curus, Catoni bos,Pompe's, antiquis illissonismis viris, nouis hominibus,sed bis recentibus Mariis, O Di s. O coeli s
commemorandis iacebant. cm ego uero tanto interiis
A claustra ista nobilitaris resierinem, ut aditus ad con Iulurum pρ hac sicut apud maiores nostros fuit,non magis nobilitati, quam uirtuti,pareret: non arbitrabar, cum ex familia uetere, ct illaii 'consul de gnatis ab equitis filio consese defenderetur, de generis novita te accusatores esse dicturos. etenim mihi ipsi accidit, ut cum duobus patricirs, altero improbit Ino,atque aud cis o , altero modestismo , atque optimo uiro, per rem :fisper i tamen dignitate Catilinam, gratia Ga bam. quod si id crimen homini nouo esse deberet :yros m mihi neque inimici, neque innidi defuissent. omittamus igitur degenere dicere, cuius est marya in uteri edivitas: videamus cacra.
Hour Nivus litteratis, o hi tortas i ii , qui uetera Iegunt. nam a patre, dc auo nobilis non es.
PA τε η enim fuit, equestriloco I animaduerte patricis generis equitem Romanum esse . nam Sura picta gens patricia equestri autem loco is est, qui ab equestri ordinein senatorium non transiit. A v v snulla lia siti laude celebratus: l hie uidetur senator quidem fuisse, sed honores cos quibus nobilitas comparatur, adeptus non esse. Q. pora paro, i qui eum L. Sulla eoosiliuita de hoc lib.v. in Vcreem. Pompeius, humili, atque ob euro loco natus, nonne plurimis inimiciti s inaximi'. siris periculis,ac laboribus amplissι mos honores cs adeptus -MaMOR 1 M prope intermuptuin i hoc Asconii ii orbis c plana tur. Scauru , inquit, ita sitit patricius, ut tribus supra eum aetatibus iacuerit domus eius tortuna. nam ne PQ p tW, nmuc auus, neque etiam proauus, ut puto, propter tenues o di nullam uitae industriaini, nares adepti sunt. ita luc um aeque ac nouo homini laborandum fuit. CvRiis, Catonibus t M' tio Dentato , M. Porcio Catone, nouis hominibus . Po Mysiis 1 mendo uim suspicor. non enim Pompeius ut notius homo proxime nominatus, qui consul fuit adole icciuulo Ciccrvnc, in cr a liquos rcturri potest, cum practatim recentes appellentur C. Mariu T. Didius,C. Coclius, qui omno an te illum consules fiere: ita ut omnium re tissi inus ipse dici possit. Appiis ibria se legi potiet , iiiii Knisςς-tur Appius ille Claudius, qui ex Sabinorum urbe Regillo Romam prosectus in patricios adscriptus Lil. Sud huic opinioni aduersatur illa ratio, quod ante Curium ἐς Catonem utroque uetustior nominandus fuit. xi teres igitur libri consulendi. Cos L iis P C. Coelius Caldus est, te quo in Verrem lib.v.&dc Pctati ne consulatus. A L T E R o modinis , atque optimo uiro P duo patricii P. Sulpicius Galba, L. Surgius Catilina consulatum clim Ciceronepetierunt. Galbam Asconius Sobrium sineiuni l. uiruna appclla
prior. Non Ursondendum ad omnia. neque' enim qu et Dcfra regit,chm multip res dignitatefiant, unus aeditem primhm Lluspost ob- tinere, non evndem ripe ordinem dignitatis,'renunciationis ;prppterea quod i rectatis gradus habeat, d guttas a terest persaepe eadem omnis. in .sid quais ra hiricque, creo niserim M. co sortispuit. habuit hic lege Titia protiinciam tu ilium, o quisam: tu illam, eni, chm quae lares ρniuntur, etiam acclamari silet, Ostiensem, non tamvariosam, O illastrem, Pamne et 'sam, O mole m. consedit utriusque nomen iup arsura: nullum enim obissors campum dedit cui me uirtus, cognosiiq. posser. reliqui temporis liatium in contentionem uocatur, ab utroque di Dissima ruri e tractarum. Seruiui bis x fotim hanc hilanam militiam
156쪽
In Orationem pro L.Murena. 74 s
militiam Gem res,scribendi, cauendi, plenae uic tudinis, ac bis machi, secutus est: ius ciuile didicit: multum uintiui Glaborauit: maesto multis fuit: muli rum stultitiamperpessus es: aere antiam pertulit: difficultatem exsa uiti uixit ad aliorum arbitrium ,non adsuum. mania laus, O gnata hominibus, unum hominem elaborare ineaficientia, aesit multis profutura .
Quid Mu rena laterea e scires o, apientissano viro, furimo imperatori, legatus L. Lucullo suis. qua in legatione duxit exercitum : signa contulit: manum cons
ruit: magnas copias hostium fudit uerbespartim vi, partim obsidisne cepit : Asiam istam refertam, o eandem delicatam sic obiit, ut in ea neque auaritiae, neque luxuriae uestium reliqueris: maximo in bello sic suos tus, ut hic multas res magna spe imperatore gesserit, nullam sine boe imperator. atque haec, quamquam prassente L. Lucullo loquar, tamen, ne is rimo propter periculum nostrum concessam videamur bat dire licentia
QMdi, publicis litteris testata sunt omniar quibus L.
Lacultas tantum laudis impertit tuorum neque a Miatiosius imperator , ne ei laus tribuere alteri in communicanda gloria dravit. Summa in utroqμe est hon
stas,summa dignitas. qκam ego, si mihi per Seruium liaceat, pari, atque eadem in tunde ponam Isid non liter: Utat rem militarem: insectarur tota hanc legati nem rassiduitatis, o operarum harum quotidiatarum putar ebe consulatum.
PROPTER K A quod renunciationatas habeati necesse enim est linum primo loco silum renunci ri, alterum secundo, & deinceps inseriorequemque gradu. PARI momentosionisi nullum enimiora campum dedit, in quo excurrere uirtus, cognosciq. posset . L E G E. Thia I abcsse mendum numquam credidi: primum quia Murena prout aetam habuit sorte, non lege; deinde quia sic prouinciam Murenae nominari oportuit, ut Sulpicii nominatur Ostiensis.reponendum fortasse Lautia: quae munera filerunt, Lepatis exterarum nationum dari solita, Pad quaestores ea cura potinuit. huic ego tamen coniecturae, nisi suiffragantibiis antiquis libris, non assentior. Osria NfEMI de re istimentari a: quam curam ab Oiliensi quaestore L. Satii mino ad M. Scaurum transbilit senatus; Gq. res ab optimatum partibus alima tum, ad mentem impulit seditionis concitandae. Hic nobisium i in urbano otio excusare Serilium
uidetur, eum dicit, Nobiscum: sed est irrisio quaedam: sicuti cum stibi ungit, Hanc urbana militiam . quae enim in urbe militiae' aut quis eas res. quas uel peritisiimiis, & diligentissimus iitrisconsaltus in urbe agit, cum iis conserat, quas fortissimus in besto dux contra hostes pro rep. geritin ille respondet, scribit, cauete
hic exercitum ducit: signa confert: manum conserit: hostium e copias sindit: vines capit. R E S P o N-DEN D r, Qtiamsi, caumes se tribus uerbis iurisconsultorum consuletudinem expressit. respondent enim de iure consilientibus,cum dicunt: hoc in i Ne scriptum est, hoc ius postulat. id responsiim uel ivice tantum, uel si rudior,& imperitior est et is, qui consulebat, scriptum dabatur. inde natus est iocus ille in . ad Valerium iurisconsultum: Qui istinc nune ueniunt, partim te superbum esse dicunt, quod nihil respondeas, partim contumeliosum, quod male respondeas. Et ad Trebatium: Qui istinc ueniunt, superbir tuam a cusant, quod negent te percumstantibus respondere. Scribere autem dicuntur , cum formulas scribunt lubgantibus. quo spectat illud ad Trebatium: Uod si scribere oblitus es; minus multi iam te aduocato caussa cadent. Cauere, de iis em proprie usurpatur. cauent enim, cum aliquem consilio iuuant, atque instruunt, siue is litiget, siue contrabat. ad Appium ep. 1 Iib. ii i. L. Valerium iurisconsultum ualde tibido, sed ita etiam, si non est iuriseonsultus. melius enim ei cauere uolo, quam ipse aliis solet .&ad Trebativi Tu, qui ceteris cauere Ales, in Britannia ne ab essedariis decipiaris, caueto. & in prooemio Topicorum aa eundem: Cum tu mihi, meisq. saepe cavisses. ASIAM Ulami cuius nomen Murenae obiicitur. R FERTAMI opibus: ut, in ea nullum auaritiae uestigium reliquisse, laus Murenae magna ut./DELi-CATAM l luxui deditam. quo maiore laude Murena dignias uidetur, cuius in ea prouulcia signum luxuriae nullum appareat. IN . EEL Lol Mithridatico. ta LVCvLLo1 uel iudice, uel aduocato, sed aduocato potius: nam iudicem Seruius, ut Murenae amantissimum, resecisset. PusLICisi a Lucullo publice missis. Qv AN TvM nequeambitiosius imperatori quantum Lucullus, ut ei tribueret, numquam adductus esset, si uel ainbitiosus filisset, uel alienae gloriae inuidisset. Laudat Lucullum,qui aderat. SI . Misit per Seruium liceati per quem non licet: plus enim sibi assumit honestatis. dc dignit iis, quam Murenae concedit. AciTAT 1 reprehendit: ut Murenae simul detrahat. A s S I D v i r T I S, t qua ipse utitur: asiiduus enim in foro est. Haec assiduitas his etiam.declaratur sequentibus uesebis, Qui in foro habitarunt. UpERAR. M barum quotidiametrum I trium uerborum similiter desine tium sonitum ad irrisonem quaesiuit, ut in Catil. orat. I. Illam praeclaram tuam patimitam. Pu TAT
esse confulatum ' mercedem,& praeinlumi putat, non rebus in bello gestis, uerum auiduitati, M operis bis quotidianis deberi considatum
AP v D exercisum mihi fum is, tot ramos: ded hau contemtiri Primum, Ula assiduitas,tbrum uattigeris: abfueris tamdiu , , cum sim nescis, piantum interdum ' hominibus δε- ωugo iure aus ueneris inra iis, qui injDo tabisarunt, fidis, quantumsatietatis . mira quidem iube menter e
157쪽
rediit, positi laeculis es gratiam i m MMe mei sitietatem magno meo labore super init o tu idem 6
ras r uerumtamen utrique norirum desiderium Ubil obfuisset .sed ut, hoc omisso, ad Hudiorum, arque omitum contentionem reuertamur a qui poten dubitari,qum ad consulatum adipisiendum multo plus aserat diasiuratis rei militaris, quam iuris ciuilis gloriae uinio tu de nocte, ut tuis consultoribus restondeas: ille, ut,
qtio intendis, mature cum exercitu perueniat. te gail rem, illum bucinarum cantus exfusi tu . tu actionem innituis i illa aciem in uis . tu caues , ne tui consiuit rei, irre, ne urbes aut casea capiantur. illa tenet, fiat, ut hostium copiaest ut aquae pluuiae arceantur. ille
exercitatus ea in propagandis stibus,tu in regendis. aenimirum dicendum en enim, quod ptis rei militaris uirtus praestat ceteris omnibus: haec nomen populo haec huic urbi aeternam gloriam peperit: huec o bem terrarum parere huic imperio coegit. Omnes urba-κae res, omnia hau nostra praeclarastudia, haeo rensis laus, intastiria latent is tνtela acpraesidis bellicae uirtutis . simul atque increpuit susticis tumultus, Nes Hico nostrae conticescunt. Ea quoniam mihi uid ris istam scientiam iuris tamquam filiolam osculari tua; .no patiar te in talo errore uersari, ut illud nescio quid,
quod tantopere didicisti, praecisum aliquid do arbitrere ad se te virtutibus, continentiae,gravitatis, i
stitiae, fidei, ceteris omnibus, consulatu, omni honore semper dignissimum iudicaui: quod quidem ius ciuile didicisti, non dicam, operam perdidim, sita illud dicam, nullum esse hi illa disciplina munitam ad consulatum stam . Omnis enim artes, quae nobis populi R. audia iaciliant, o admirabilem diraritatem, raram utilia satem debent habere. summa dignitas es in iis, qui militari laude antecessunt ;ot is enim , quaesunt in imp
ris,o inflara ciuitatis, ab Vs defctii. eb firmari μι-
tantur e summa etiam utilitas; siquidem eorum conselio. periculo cum rep. tum etiam nostris rebus per i possumus. grauis etiam illa est, o plena dignitatis dbcendi sicabas , quat saepe ualuit in confuse deligendo, posse consilio, atque oriatione ense natus, ct poptili, o
eorum, qui res iudkarit, mentes permovere. quaeritur consul, qui dicendo non inquam comprimur tribuniacios furores, qui concitatum populumsectat, qui largiationi resistat. non mirum, si ob hanc lacubatem iam
nes saepe etiam non molles consulatrem confiecutisunt; aesertim cum haec eadem res perarimas gratias ,'missimas amicitias, maxima furia Diriat. quorum in isto uestro arti scis, sulpisi, nihil es. mimum, Aristas in tam tenui scientia quae potes esses res enim sunt sae ,prope resingulis litteris, atque interpunctionibus xerborum occupatae . deinde,etiamsi quid apud maiores nostra,fuit is i studio admiratio uis, id, e uiatis uestris mysterjs, totum es contemptνm, octiem. posset agi lege, nec ne xci quondam sciebant i sos enim
xusto nos habebant: erant in magna potentia, Picon
Disantuis: a quibus etiam dies, tamquam a Chaldaeis petebantur. hi lentus est scriba quidam G. Flauius, qui comicum oculos confixerit. singulis diebus e re ossi Hos populoproposueris, o A ipsi, cautis iuriscon utitis eorum sapientiam compitarit. ita ne irati illi. quod
sint, ueriti, ne dierum ratio prouulgata, ct conlita,
mesua opera legetost agi, notas asdam composeu runt, ut omnibus in robuiiq interessent . cum hoc feribessissime posset; fundus Sabinus meus est, tam mein.
deinde iudicium: noluerunt . Iundus, inquit, qui est m Zo, qui Sabinus uocatur. satis ver se. cedo, quid postea e ego eum ex iure meum se aio. quid tum' inde ego.
te ex iure manu consertum uoco. quid huic tam DP
citer litigioso re*onderet illa, unde petebatur, non habebat . transit idem iurisionsultus tibicinis Latini modo:
unde tu me, inquit, ex iure manu constrium vocasti, i de ibi ego te reuoco .praetor interea ne pulchrum stac
beatumputaeret, atquealiquid ipse sua sponte loquer
tur, ei quoque carmen compositum est,cum ceteris rebus absurdum , tum vero nullo usu. Vtri que siuperstitibus praestiitibus istam uiam dicor inite viam . praesto ad rati piens ille, qui inire uiam doceret. redite viam: e dem duce redibant. haec iam to apud illos barbaros ridicula, Gedo, uidebantur, homines, cum recte atque halore constitissent, iuberi abire, ut, unde abissent, eodem
strata redirent. iisdem ineptiis fucate sunt illa omnia.
Quando te in iure constitio; σ haec,Sed an ne tu dicis, qui caussa uindicaureis e quae dum reant occvis, neces aris ab eis,qui ea tenebant, petebantur: postea inoperuulgata, atque in manibus iactata, excussa, inanil me prudentiae reperta sunt, si dis autem, stultitiae
plenis . nam, cum permulta praeclare legibus seu consitura, ea iurecon aliorum D in splenaque corrupta, ac deprauata sunt. mul es omnes pro re his in ratem consi maiores in tutorum potesate esse uola runt: hi inuenm unt genera tutorum, quae potestaremulierum continerentur. sarea interire illi noluerunt: ho rum ingenio sines ad coemptiones faciendas interime dorum sacrorum caussa repertisunt. in omni denique is recisilia uisatem reliquerunt, uerba ipsa tenuerunt et ut, quia in alicuius libris exempli caussa id nomen inu Wrarit, putarunt omnes mulieres, qMae coemptionem secerent, Caias uocari. Iam illud mihi quidem mirum uia derisolet, tot homines, tam ingeniosos, per tot annas e iam nuncflatuere nonpotuisse, ut rym diem tertium, an perendinum; iudicem, an arbitrum: rem, an litem dici oporteret. itaque, ut dixi, dignitas in tria sciretia cο sularis numquaMAt quae tota ex rebus fictis conmenticiisq. constares; gratiae uero murto etiam minus. quodeniin omnibus patet, asscie promptum est mihi, σadhersario meo d esse gratam nullo pacto potest . itaque non Modo bent ν collocandis diem, sed etiam illud, quod aliquandosuit, Licet con tulere, iam perdidinis .sipiens
exilii mari nemo pacti in ea pru tia, quae neque e tra Mmam usquam, neque Romae, rebus prolatis, quia quam valet, risus ideo haberi nemo potest, quod in eo. quod sciunt omnes, nullo modo psunt inter se discrepa re. Lssicilis autem res ideo non putatur,quod permiscis, O minime obscuris litteris continetur. itaques m hi, homini uilementer occupato, stomachum morteriaris striduo me iurisio subum se prositebor . etenim, quae descripto aguntur,sicripta fiunt onrnia: neque tamen quidquam tam angustescriptum est, quo ego non pos qua de re agitur, addere. quae consultimi aer autem mini- imo per is restondentur .s id, quod oportet, rei md ris; idem hiriarere poni , quod Seruius: sin aliter; Miam controuersisti ius nostio tractare uideare. qu propter η Dium illa gloria militanis uestris formulis. aque Non sarireponenda est: aerum etiam dicendi consuetudo Luge, o multum Hii uesrae exercitarioni
bonorem antecellet. isque mihi Honor pleri: e
158쪽
In Orationem pro L. Murena. I Z
initionisis Me malaisie: post, cum id non potuistiit, inuepoti sumton sint dela i. ut aiunt m Graecis artificibus , eos oletas cithamedi fieri non
pomerist 'nonnullos videmus, qui σruu es euadne non potuerunt, eos ad iuris Invesum deumire. mapitis dicendi labor, mapra res, mnia dignitas, summa etiam
gratia. etenim a vobis Ddubritas quaedam, ab ijs, qui dicunt, salusi apetitur. deinde uestra responsa, atque decreta euertuntur saepe dicendo, O sne d ensione oratoris 'ma eslano ηpsunt. in qua re si satis prose essem, parrius de eius laude duerent i nunc nihil de medico, sed de ijs, qui in dicendo manetinum , aut fuerunt. Duae sunt artes,quae possunt locame homines in ampli
monata doritatis, una imperatoris, altera oratoris boni. ab hoc enim pacis ornamenta retinentur; ab illo i pericula repellunt uis . ceterae tamen unrtutes ip aeterseMultum ualenta iustitia, des, pudor, temperam cia: quibus te, Serui, excellere omnes intelligunt: AU
nu destudiis ad honorem distositis ron delasita mitisue uirtute,di puto. omnia ista nobis studia de man urexcutiuntur imul atque aliquis motus nouus belliacum canere coepit. etenim, tu ais lageniosus poeta, auctor ualde bonus, norit, spromulgatis. T O L r T U RE. M EDI O non solum ina ne a uerbos simulatio prudentiae,sed etiam ipsa illa domina rerum s A P iEN
R A τ o R non solum odissus in dicendo, ac loquax, --
M A T v R. Velirum uerosviam totum iacet. NON
si ita est, cedat opinor, Sulpici,si rum caIlnis, otium m litiae, stylus,adisi umbra soli: sit denique in ciuitate ea prima res, propter quam ipsa in ciuitas omnium priscos.
MAONO. men laboret defensionibus amicoriim. IDEM fortasse: l quia Seruius&ipse eausita,
nec sine laude, agebat: sed minime cum Cicerone conserendus. UT RI Qv nostram desideri,mkihil obfuisset I sit absuissemus, ut abfuit Murena, nobis non obfuisset. idest, fortasse magis expedijsset. Aerio ut Mi formulam de modo litigandi nam actio,&formula idem sunt. V Y . A Q v A apluuiae arceantur. 1 ne noceant. tiocent enim aut loci uitio , aut manu. Cicero in Top. & L. r. M. i. D. de aq. edaq. pl. are. IN . R EGENDIS agrorum: ne quis de alieno detrahat. Murena item fines impe xij propagare solitus est. quanto igitur publica priuatis,tanto ille tibi praestat. L o R v M qui res iudicanti iudicum. sic enim significabantur: ut exemplis intelli tur. LARGrTIONI quaestin comitiis ab iis, qui magistratum petunt. SAEPE etiam non nobilest quo seipsum in numero ponit . . PRO Pa insingulis litteris, atque huerpretationibus uerborum occupatae 1 cxtenuat res, ex quibus iurisconsultorum scientia essicitur, cum eas dicit non in uerbis. sed in litteris, atque adeo in singulis litteris, nec uero in liti xis tantum, ita in ipsis uerboru interpunctionibus,quae litterae no sunt, esse positas.mos apud ueteres quoque fuit interpungendi. inde iurisconsulti suas nonnumquam interpretationes colligebant. quod autem ex minimo fit, ipsum quoque minimum esse necesse est . Iam, occupatae, obscurae diligentiae significatione habet. Possiet a lepe, I 'apere lege, est, suum ius in iudicio a praetore legibus percre. lib.et in Verr. Quis umquam isto praetore, Chelidone inuita, lege agere potuit Z Lege agere, non quotidie, sed fastis tam tum dictus licebat. Fasti autem dies non omnibus olim noti erant, sed a pontificibus petebantur; postea publicati sunt ab eorum scriba Cn. Filauio. ad Att.lib. vi. Quid ergo prosccit, qui protulit fastos ' occultatam iutant quodam tempore istam tabulam, ut dies agenai peteretur a paucis . nec ucro pauci sunt auctores Cn. Flattium scriba sistos protulisse. actione'. composuisse. Liuius lib. ix. Civile ius,rcpositum in penetralibus Pontificum,cuulgauit; fistos'. circa rum in albo proposuit; ut, quando lege agi possct sciretur . Ouidius lib. i. Fast. Ille nefastus crit, per quem tria iterba silentur: is Fastus erit, per quem lege licebit agi. Qv x consulebantur I de iure. qui tum pontifices erant. Dissi quibus lege agi Polla. TAM v Axi actas. eis, i qui . siderum obseruatione, quid cui q. euenturum , α quo quisque sato natus esset, praedicebant. petebantur igitur agendi dies a pontificibus, tamquam ab iis, qui, tamquam Chaldaei, de bonis, mali edicbus diuinare posciit. Scitia A qaidami uerbis utitur iurisconsultos contemnentibus. Qv Iico nisum oculos confixerit,i qui sapiento sesellerit: ut in ea pro Flacco: Hic Hercule comici oculum, ut diei tur: nam liunc Hecinippum, hominem eruditum, ciuem situm, cui debebat esse notissimus, percussit: eius cnim fide sumpsita Fui s. CArisis cautis, prudentibus: a cauco. lib. I. de Orat. &Tusc. i. Egr gie cordatus homo, eatus Aelius Sextus. I v R E C o N s v L T I S l sic Ciceronem scripsisse, dicendum t men, iurisconsultus, auctor Charisius. ego Ciceronem eo Muor libentius, quia sic ab aliis quoque seribi Alitu animaduerto.est enim haec Romae. in aedib. patricii ornatissimi Flaminii Galgani antiqua inscriptio.
ra quaedam uerba. De quibus Manilius in lib. Astron. Hinc ctiam legum tabulas , di condita iura Nouerit, atque notis leuibus pendentia uerba Et licitum scic Nucti tu in quac poena sequatur, ,. Perpetuus populi priuato & limine praetor. Ipsi interessenti tamquam carum notarum do et res. Ex . IvRE mauu conterium t sic loquebantur,pro, ad litigandum. uersus Ennij sunt apud Ge .lium lib. xx. cap. 9. Non ex iure manu consertum, sed mage tam ri R pctunt, rcenumq. pciunt, uadunt solida vi. ILLE, nede petebat uel modus loquendi, quem itidunt ii rucloestibistius iiiiii ac se, quam ut dicerent, debitor, aut debitor . Ad Trebatium: UO Omnibus, unde petitur, hoc consilii da Din, ut a singulis interregibus binas adu ocati ories postulciat. α lib. ι .dcorat. Homo ex disertorum num . T a ro postulabat,
159쪽
m postulabat, ut illi . unde peteretur, uetus . atque usitata exceptio daretur, Cuius pecuniae dies fuisset. . TRANSir idem iuri iciamus transit ab eo, qui petit, ad cum, unde petitur, & ei quoque situm carine componit, hoc scilicet: Vnde tu me ex iure manu consulum uocasti, inde ibi ego te revoco. Tivi- ciueis La i ii modo it ut Latinus tibicen transire solitus est: quem ignotum nobis esse morem , cogi in ursat i. NE . PvLCAR v M se, ac beatum putaret, in e condicione secte putaret optima. V τ R i Qv a superstitibus irae stibu , ' Vtrisque litigantibus. Superstitibiis autem ualet, praesinitibus itaque ne isse non fuit addere, Praesentibus: quod additum ab aliquo fortasse est interpretandi gratia. Plautus: Superstitem utrumque monui, ne iniussi abeant. INITE viam. ' Quid sit, inire uiam ,&redi viain, quod praetor iubebat, explanatur sequentibus illis uerbis: Homines, cum recte, atque in loco constitiissent, iliberi abire, ut, unde abissent eodem statim redirent. Id cnim si bat in iudicio ante praei rem, docente iurisconsulto. SApi Erus ilicii iurisconsultus: cuius in bis ineptiis posita sapientia erati Iautumi priscis illis temporibus. Apuo illos barbatost homines minime malos, ut illis temporibus erant, qui tamen haec fortasse ridebant. Tripto in barbis mos fuit: ante minorem Africanum, ut nermo raderetur: post Africanum, ut iuuenes tantum: post minis reip. temporibus, ut omnes, cxceptis qui ibus. dam adolescentulis lasciuiae deditis: de quibus ad Atta i 6. i. Concursabant barbatuli iuuenes , duce filiola Curionis, S pro Coclio: Aliquis mihi ab inferis excitandus est ex barbatis illis, non hac barbula, qua ista delectatur, sed illa horrida, quam in statuis attiquis, ta imaginibus ii idcinus. Quibus ex uerbis prificorum quoque temporum mos de non rasa barba demon stratur. de more autem, qui suit minoris Africani actate, lib.I ii. cap. q. auctor est Gollius. Hic Cicero cum ait, Apud illos barbaros, perspicue morem signiscat priscorum temporum, exempli gratia cum xii ueret Arpiu, Caccus; cuius cxcii plum subiecit in oratione pro Coelio, cum dixisset: Aliquis mihi ab seris excitandus est ex barbatis illis. D i C i s ct ii caussat alijsibi ter distingi iunt, micantes uid licet, ut diei lci, in t c bris. cgo bacc ,& ipsius actate Ciceronis obscu- breviter hic ab eo pron unciata, uix arbitror cile qui intclligat. antiquum csse, Dicis caussa, ait vam ro. idqtiale iit, quoue scitia accipiatur, explanavimus in Verrem lib. iv. IN tutorem potesta ei quod
criam in oratione pro Caecina cognoscitur: ex o ucro pro Flacco, morem cundem apud Graecos suille . . QV A ε ρo: e . ate Duot 1 contis:erem rit uidit ante nos huius loci dissicultatem, ciuilis iuris illustrator,
sui limam. doctrinae uir Andreas Aulatus, ct aliquid tamen attulat, quod acquus lector, mea quidem sentcntia, probare positi. Eius opinionem iisdem lici bis, quibusvile seriptam resiquit, subiiciam. loco enim Ciceronis recitato, haec adstri piit. Quale id si, uix possim inuenire, nisi dicamus, mulieres seruos mosa publico concessisse. α postquam publici unccti ei sent, procurati citui sibi in tutores darentur. ctenim tale hodie quoque non plane scrua sint, nec magis a tutela ruijci, quam ceteri tabularii, pollunt, & tamen nec omnino liberi iudemur α, propter reliquias prioris dominii, aliquo modo possunt dici potestate mulierum continera. Non absit nilis fraudis tuentio cli S apud Coraclium Tacitur' l: b. r. Negante reo agit stentes seruos per tota nota interrogari placuit: dc quia uacru senatuscoysilio . quaestio in caput domini prohibeatur, callidus,& noui uiris repertor Tiberius, mancipari singulos actori publico , iubct, scilicctutin Libonem ex scrui, saluo senatusconsulto quaereretur. SACRA ι n. eriseisit notiuiunt: sacroruin priuator uinconseruatio magnae curae suit apud Ronianos. hinc illud in or.pro domo: Quid sacra Clodiae gentis, cur intercunt, quod in ic est S lib. 2. de m. Sacra priuata pasciua mancnto. Quod Cicero cum interpretaretur: Dc siccis, inquit, hari: sit uua si niciatia, ut conscruciatur, de deinccps fini illis prodantur. Savas ad coemptiones frii das i iurisconsulti, stinguendorum fac orum caussa, quac perpetua cis debebant, rationem hanc excogitarunt, ut senes coemerent ca bona,qtiae qui haberent, sacris adstringerintur. ii uero senes cum interii cnt, nemine succc ente, sacra simul intcribam .hunc morem Curius eleganter expressit in epistola ad Ciceronem. Sum, inquit, μὲν tuus , κτησs δὲ Attici nostri. ergo nucius clituus, mancipium illius. quod quid cin si inter senes coemptionalcs u male proscripserit, Ucrit non multu. Coemptio autem actio illa tota dicebatur, cum . senibus illis eam pancra bonorum, quae sacris obnoxia es.set cocmontibus, rcti qua omnia mulieris in mariti potestatem dotis nomine trantibant pro Flacco:In manum, inquit, conuenerat. nu nc audio: sed quacro, usu , an coemptione, usu non potuit: nihil enim potui tutela legitimas neo innium tutorum auctoritate diminui . coemptione: omnibus crgo auctoribus. I N-τ ε Ri M E N D O R v hii tollendoruin, ut ea intcranierint, neque ijs iii ultero adstringacntur. I v D I-ς ΕΜ, an arbitrum; l apud Ciceronem ipsum haec nomina confunduntur, ut alibi docuimus. REM, an litem: propterea iudices res iudicare diccbamur. supra: Grauis etiam illa est, ct plena dignitatis dicendi facultas, quae saepe ita luit in consule deligundo, polle consilio, atque oratione re senatus, ta populi,
eorum, qui res iudicant,m Entespcta nouere. NON modo nepcq E ut nescium in quemquai
conserre posiitis. Quoi, aliptitudo mi. cum de iure consulciatibus apcrtiora responsa dabantur. Licar to 1 circi: quod ii dicore solebant, qui situm ius pasequi iudicio cogitabant. diccbant carim, Licet iurisconssultos consulere. quod iam non licere, propter obscviritatem responsorum , Cic ro significata R E s v s prolatis. Res prolatae dicebantur, cum seriari licebat, munerum urbanorum uacatione concessa: quo tempore ludi fiebant, votivi, Romani, victoria I lebeii, ideo dixit Plautus in Capt. ex pc
sona parasiti: Vbi res prolatae sunt, cum rus homines cunt, is Simul prolat ac rosum noliris dentibus. Et ad Att. U. tr. lib. vii. Nec enim rerum prolatio, nec senatus, magistratumnq. distellus, ncc acrarium clausum tardabit. Ep. s. lib. xiv. Meam stultam uerecundiam, qui lcgari nolucrina amς res prolatas, nς darere uiderer hunc Grum tumorum. Et ep.r . lib. i i I. ad inseat sciri. Res prolatae: ad interrUnum c
160쪽
In Orationem pro L. Murena. I 49
ri solos iurisconsiliti profitemur. id si iunt omnes. itaque de eo controuersia oriri nullo modo potest. Mi Nitit e, curis aeteris i loquitur de iure scripto: quodcum&b uelit.&minime obscurum, cognosci ab omnibus facile possit: ut exsultare, quasi difficilem aliquam rem confixuti, iurisconsiliti non dc ant.
Horii NI Delementer cur ol argumentum contra iurisconsultos: ne, tamquam difficili recognita, sl orientur: quippe ; cuin id uel homo ucbementer occupatus triduo possit pcrcipere. STOMACH v Mn otio itis, , dc hoc ludibrio dictum. nam nisi stomachum moueritis; uestram istam sci iam non atti pam; iurisconsultus ut lim, non laborabo. PROFITEBOR. t V tuos,tamquam rem magnam,&di ia
acilem adepti, pro sic mini. DE . SCRIPTO aguntur, ii in iudiciis. SCR1ντ A sunt omia: I asi perioribus iurisconsultas: ut ea nolle cuiuis liceati Qv A dere. Dur,add .l Videre pro Addcre,r ponendum crediderint: cur credam, his adducor exemplis. lib. a. de Fin. Omnis in quaerendo, quae uia quaedam. & ratione habetur, oratio perscribere primum debet, ut quibusdam in formulis, quae res agatur: ait, inter quos disseritur, conueniat, quid sit id, de quo disteritur. Subiungitq. de Epicuro: Negat d. finiri rem placere: sine lito fieri interdum non Potcst, ut inter eos, qui ambigunt, conuolat, quid sit id, de quo aga tiir. Ei lib v. Si cli quisquain, qui acute in caussis uidere si, leat quae res agatur. Et de Fato: Haec diis xeni, qua de re agatur, di in qrio caussa consistat, non uidet. Et in Bruto: Qua de re agitur, illud,quod multis locis mili risconsultoruin includitur formulis, id ubi csset, uidebat. I D n u uideare rest musisse, quod
dem uiri pruaenter. de recterest ondille videirc. Exi init Scrutum ex imperitorum numero . CO N T R O- LRsvκ iust quod interpretationis est dubiae, de de quo disii utare licet in utramque partem. Fo as Li s atqueam iacis i idem est cito, quod sormula. modus enim, dc certa ratio a iurisconsultis ςxcogitata, ut priuatae res in iudicio cauic agerentur, actiones, & formulae dicebantur. Notae sunt Aquillii formulae de dolo malo, de accepti lati Onc, de polluini . Formula cit illa quoque Petitoris: Fundus, qui
cst in agro, qui Sabinus uocatur, ineus cit . cuin ego ex iure iniritium incum esse aio. Formula eius, unde Petitur: Vnde iii me cx i ure manu conscrtum uocasti, inde ibi mo te revoco. Formula practoris: Virisque iii perstitibus istam uiam dico: inite viain .FOrinularum autem libri actiones uocabantur: unde Manilianae, Hostilian q. actiones ita peruulgatae Cic onis aetate ut eas ctiam rusticis inmani biis suisse Varro dicat.
Hoc dicendi facultat cm. Is ruci ad uinrain scientiain. DELAP si casus potius, quam uoluntas. indicatur. nam quod uoluntatis erat, ut cloquentiam adipisceremur, id non succcssit. ita, quod initio minime placuit, colunt delapsi, non ip medoicnerunt, non iudicio se contulerunt. AvLar Asi is leto cognomen fuit regis Aegyptii Ptolumaci, Cleopatrae patris, notissimae seminae. quia tibi js hamiane dc lectaretur. Sed quo nobilior cithara, quam tibia, eo nobiliores citharedi, quam aut etae. In Graecis artificibus, dixit, quia Romae ars musica, α ginus illud oblectationis, ut indignum Romana grauitate contemneretur. SAL vnnir As quaerim, et non omnino salus ipsa, quae petitur ab oratoribus, sed qua dam salubritas, ut salub iter agatur; ne quid ii imit atur, quo salus ipsa periclitetur . est enim salubritas quasi quoddaiii saluus instruincntum quod autum propter .Aiud fit, non est cum co consociadum, cuius caussa sit: quemad:nodum arto i s. quibus illae utuntur, instrumcnti nobiliorcs csse ncmo negabit. V S T R A rejoria, vique decre a i nam quac responderis oc decernitis, ea dcseruntur in iudicio. ibi subiecta sint doquentiae: aut enim euertuntur diccndo, aut confirmantur, FIRMA 6se i contrarium contre rio ory n. tur, Eucrtuntur, Fuma cis c. PARCI v S de Mus laude dicerem: l nam si copiose dicerem. ideo laudare vidcret eloquentiam, ut meipsum laudarem. NuNC nihil de medico, i Nunc, pro, tal, Ut pro Archia: Nunc inlidet quaedam in orti ino quoque uirtus. 5 alibi saepe. PACIS or Mevia I p ccui ornat dignitas: dignitatem pariunt magistratus: ad in iij s cloquintia duce peruenitur. Ipsa persti separatim lingulae, etiam i necloqucntia. Ius rixa IA,l ne cui sat iniuria. FIDES , lnon solum, ne uid fiat, ultra quam plom: limus, sed olain contra quam debemus, uel propinquitatis, uel
amicitiae caulia. unde illud ad Coclium: l e tamen oramus, quibuscumque erimus in terris, ut nos , libero . nostros ita tueare, ut amicitii nostra ac tua fides pol balabit. Pu Do R,1 in consuetudine,& co uicta: quae uirtus, cum O. anes aetates, tum in primis adolvientiam decet. itaque dixit Cicero pro Sex. Roscio: Quoniain ad dicendum impedimento eii aetas, de pudor, qui ornat actatem; caussam mihi tradidit. TEMPERANTIA: I in quam uita: quac uirtus O rcij cit, unde oritur damnum, aut infamia. A DHONOREMI cuius oritur si lendor ex magistratus, dc populi gratiae No N det Uita i R. uirtute, Inam neque ars imperatoris, nec luc boni ficultas oratoris uirtutes insitae sunt, sed extrinsecus assumuntur, quae a uica instac, carum truci non ita late patct. OMNIA Ohil ius ciuile, de dicendi facultatem significat, quod Enni, uersus mi ascripta declarant. AvCTOR ualde bonus cui credendum iit, ut
probo, dc lapicntiuiro: de quo ctia in in Catone: Ille uir is ud magna cum re, sed fide Planus. P R o M v LGATIS , t Publicatis, tu titio indicto. v E QSAI in quo supra quoque iurisconsubos repeschdit, in coloco: Cu. ii iioc ii cci bellissime inus Sabinus meus cli, inimo meus : deinde tu est .
L R v M huc Cato nimiam nos nostris uerbo ma re Milbridaticum cum mulierculis esse gestum . quod vasta re demo ira: er Ob uos . se bellam i d lago longula. 1 existimo, iussireni cis Opauca duoeruo;